Eis van 5 jaar
kwam eigenlijk
als anti-climax
PvdA vraagt onderzoek
naar oliemaatschappijen
BESTUURDER VVDM
TERUGGEPLAATST
£eiddaQowumt
RIJ DAG 31 MEI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
(Van onze parlementaire redactie)
)EN HAAG- Het Tweede Kamerlid
'an der Hek heeft namens de Kamer-
ractie van de P.v.d.A. aan de voorzit-
a* van de Kamercommissie voor Eco-
omische Zaken gevraagd om op korte
irmijn een onderzoek in te stellen
aar de positie van de aardoliemaat-
ichappijen, en hun rol in de energi?-
risis. De Kamercommissie zou een
antal hoorzittingen moeten houden
m de oliemaatschappijen gelegen-
leid te geven opening van zaken te ge-
Volgens Van der Hek zou dat onderzoek snel
op gang moeten komen. In het najaar zou
den de eerste resultaten ervan bekend moe
ten worden. De Kamerfractie van de
P.v.d.A. wil dit onderzoek omdat uit overleg
met de regering en in gesprekken met des
kundigen onvoldoende gegevens over de rol
en de positie van de olieconcerns te voor
schijn zijn gekomen. De olievoorziening in
ons land is in handen van enkele machtige
maatschappijen, De vraag is onder meer
wat de rol van die maatschappijen tijdens de
oiecrisis van de afgelopen winter is geweest.
Verder wil de Pv.d.A.-fractie weten wat de
invloed van de olieconcerns is onder meer op
de prijsstelling. Ook zou een antwoord moe
ten komen op de vraag in welke mate ons
land van de internationale oliemaatschappij
en afhankelijk is. Tijdens de oliecrisis is ge
bleken hoezeer de gedragingen van de be
trokken concerns bepalend zijn voor de wel
vaart van Nederland en voor het regerings
beleid. Gelijk moet echter worden vastge
steld, dat de gedragingen van de oliecon
cerns ondoorzichtig zijn, aldus de PVDA-
fractie. Door onvoldoende gegevens kan de
Tweede Kamer op dit moment deze zaken
niet goed genoeg overzien en daardoor ook
haar controlerende en wetgevende taak on
voldoende vervullen. Van der Hek meent dat
de oliemaatschappijen er alle belang bij heb
ben aan het onderzoek mee te werken omdat
zij met klaarheid over hun positie gebaat
zijn.
IAIK voetbal duitsEand 1974
neiicrt.mil eerste dag van uïtgifte tirst day of issue NRAV s
gratis monster
De wereldkampioenschappen voetbal zijn onderwerp van talloze acties. De Stadspost in Leiden
heeft, in samenwerking met de Stadspost Apeldoorn een serie postzegels uitgegeven, met alle
zestien deelnemende landen op een aparte postzegel. Vooral voor de Leidse Stadspost is dit
een aardig succesje omdat deze dienst pas sinds 1 mei van dit jaar functioneert.
UTRECHT (ANP) De VVDM-districtsbestuurder
Jan Laurier zal op 10 juni worden teruggeplaatst
van het cavalerieschietkamp op Vlieland naar
zijn oorspronkelijke Igeronderdeel in Leiden. De
overplaatsing van Laurier en twee andere dis
trictsbestuurders, J. Teunen en F. Koudenburg,
op 1 april heeft destijds grote verontwaardiging
gewekt bij het WDM-bestuur.
D? VVDM tekent bij de terugplaatsing van J. Lau
rier aan, dat het ministerie in haar ogen hiermee
erkent dat de overplaatsing niet om organisatori
sche reden is uitgevoerd, maar als strafverplaat-
sing. De WDM ziet hierin tevens een bevesti
ging van haar standpunt dat de overplaatsingen
een aanval zijn op haar vakbondswerk.
Volgens een woordvoerder van de Legervoorlich-
tingsdienst is de noodzaak tot detachering van
J. Laurier in het kamp op Vlieland vervallen, om
dat in de zomertijd de schietseries teruglopen.
De heer Laurier, aldus de legerwoordvoerder,
werd op 1 april naar Vlieland overgeplaatst om
dat er een dringende vacaturen bestond, terwijl
hij in Leiden bij de koksschool boven de stericte
werkte. De visie van de VVDM dat de overplaat
singen een aanval op het vakbondswerk zouden
zijn noemde hij onzin.
Inkomens
nivellering
vooral sociaal
probleem
GRONINGEN „Om iets te ma
ken van de inkomensnivellering
zijn eerder vormingswerkers no
dig dan economisten", aldus
prof. dr. W. Albeda, hoogleraar
voor het sociaal-economisch be
leid aan de Erasmus-universi-
teit te Rotterdam gisteravond in
Groningen bij een lezing in het
kader van de studium generale
over de inkomensverdeling van
de Rijksuniversiteit van Gronin
gen.
Naar zijn oordeel is inkomensni
vellering minder een econo
misch probleem dan een sociale
kwestie.
Het stellen van maximum-grenzen
aan het inkomen, noch de pro
gressie in de inkomensbelasting
zijn effectieve middelen om een
redelijk inkomensbeleid op te
baseren, meende hij. De sociale
weerstanden tegen de inkomens
nivellering wegen veel zwaar
der. Hij pleitte voor de instel
ling van een raad voor Inko
mens en prijzen die tot taak zou
moeten hebben het nivellerings
proces te begeleiden, normen te
ontwikkelen en bevoegdheden
dienen te hebben voor het stel
len van regels voor cao's.
Een jonge vrouw ligt dood op straat. Zij was neergeschoten door
twee gangsters die een juweleruaak in Parijs bij het station
St.-Lazare hadden overvallen en toen blindelings het vuur openden
op de mensen in de straat.
Gangsters
vermoorden
voorbij gangers
PARIJS (DPA) Twee gang
sters hebben gisteren In Parijs
na een mislukte roofoverval op
een juwelierszaak in koelen
bloede op een menigte mensen
geschoten en twee voorbijgan
gers gedood.
Een van de slachtoffers was een
jonge vrouw die juist en brief
po6te toen zij werd geraakt.
Het andere slachtoffer was een
jongeman op een scooter.
De gangsters hadedn in de drukke
wijk bij het station van St. La-
zare een juwelier onder drei
ging van hun wapens bevolen
zijn kostbare sieraden af te
geven, maar zij werden ge
stoord en sloegen op de vlucht.
Kardinaal Alfrink
en dr. A. Terra we
naar Ver. Staten
UTRECHT (ANP) Kardinaal Al-
frink zal morgen in Whitinsville
in de Amerikaanse staat Massa-
chussets het House of Affirma
tion (het huis van bevestiging)
openen.
Het huis van bevestiging Is een
initiatief van de Nederlands-
Amerikaanse psychiater, dr.
Koert Baars uit Rotterdam, die
zijn werk baseert op de in Ne
derland zeer bekende bevesti
gingstheorie van dr. Anna Ter-
ruwe. psychiater in Nijmegen.
Dr. Terruwe is tegelijk met kar
dinaal Alfrink naar de V.S. ver
trokken. Zij zal ook aanwezig
zijn bij de opening van het huis
vam bevestiging. Bovendien zal
zij een eredoctoraat ln ont
vangst nemen, dat haar ver
leend wordt door het Anna Ma
ria-college in Paxton bij Boston.
Oogarts geeft
ontvoerd kind
terug aan
zijn
vrouw
UTRECHT De Utrechtse oog
arts, G.A.I.F. die onlangs het
aan zijn ex-vrouw toegewezen
kind heeft ontvoerd, is gisteren
gedwongen het kind weer aan
zijn vrouw af te staan.
Tijdens het echtscheidingsproces
waarin het echtpaar op het
ogenblik gewikkeld is zijn voorlo
pig twee kinderen aan de oog
arts en een kind aan zijn vrouw
toegewezen.
Gezien de labiele toestand waarin
de vrouw verkeert, achtte de
man het onverantword de jon
gen bij zijn moeder te laten en
besloot hij hem te ontvoeren.
Daarop spande hij bij de presi
dent van de rechtank in Utrecht
een kort geding aan om de
voorlopige toewijzing aan zijn
vrouw ongedaan te maken. Ter
zitting gisteren diende de vrouw
een tegenvordering in en eiste
meteen haar kind terug.
De preisident wees de eist van de
moeder toe, maar de oogarts
weigerde in eerste instantie de
verblijfplaats van het kind be
kend te maken. Hierna werd on
middellijke aanhouding van de
man gelast. In de loop van de
dag beloofde de man het kind
terug te brengen naar zijn
vrouw. Dit is gebeurd en do
man Is weer op vrije voeten ge
steld.
Wraakgedachte begrijpelijk,
doch niet verstandig
WAT WOENSDAGAVOND LAAT Wiegel in Groningen hardop zei,
wordt in menige gemeente in stilte gedacht, zo niet overwogen: nu
progressieve kongsi's hier en daar vastbesloten zijn niet-linkse par
tijen buiten het overleg rond de wethoudersverkiezingen te houden,
moeten niet-linkse partijen elders proberen wraak te nemen.
Er zijn ln Nederland legio gemeenten waar de christendemocra
ten en/of liberalen, alleen of met behulp van andere niet-linkse ge
meenteraadsleden, de progressieve drie buiten het beraad over de
verkiezing van een dagelijks bestuur van de gemeente kunnen la
ten. Het aantal gemeenten waar niet-links dat zou kunnen, is zelfs
groter dan dat waar links het slechte voorbeeld van Groningen en
Rotterdam kan navolgen.
TOCH VINDEN WE DAT de wraakgedachte, hoewel begrijpelijk,
niet verstandig is.
Vooreerst omdat het altijd riskant blijkt een slecht voorbeeld te vol
gen. Wanneer sommige socialisten er geen bezwaar Inzien om de
essentie van een democratie op hun manier te interpreteren, ver
schaft men hen alleen maar een alibi door elders op dezelfde ma
nier te handelen.
Bovendien zijn er diverse gemeenten en provincies, waar tot nog toe
de democratische partijen van liberalen tot socialisten op een
vruchtbare manier hebben samengewerkt. Dat er meningsverschil
len waren incidenteel zelfs ernstige valt niet te ontkennen.
Maar in de gemeente-politiek liggen de kaarten vaak anders dan op
het Haagse Binnenhof en het zou een ongewenste situatie zijn, wan
neer de landelijke meerderheidspolitiek op lager niveau overgenomen
zou moeten worden.
Tussen de extreme program-colleges van het soort waarnaar ln Gro
ningen en Rotterdam gestreefd wordt én afspiegelingscolleges waar
voor alleen maar rekenkundig gewerkt zou mogen worden, ligt bo
vendien nog een hele afstand. „Programcollege" is in onze politiek
een even rekbaar begrip geworden als het vermaarde extra-parle
mentaire kabinet.
MR. AANTJES (A.R.) HEEFT nog aangevoerd dat opgejutte span
ning tussen regeringspartijen plaatselijk ook het kabinet Den Uyl
slecht zou kunnen bekomen. Dat hoeft niet, maar het kan!
Trouwens ook plaatselijk zou de integratie van christen-democratische
partijen op die manier door de P.v.d.A., gewild, kunnen worden be
vorderd.
Krankzinnige fiscale kant
SEDERT HET PROFESSIONALISME op de voetbalvelden haar intre
de heeft gedaan, speelt ook in de sport de vakbeweging een woordje
mee. De WCS, bond van de betaalde voetballers stelt zich in diver
se kwesties als een echte vakbeweging op en kan om haar mening
te laten horen, desgewenst, beschikken over de spreekbuizen van
het NW.
Verenigingssecretaris Karei Jansen lucht deze week dan ook zijn hart
in het NVV-blad; hij wraakt er de betrekkelijke rechteloosheid van
de beroepsvoetballer in zoverre ze niet tot het groepje van de „gol
den boys" behoren: hij wijst op de vele negatieve kanten van het
transfersysteem, ook Al is dat hier en daar verbeterd: hij consta
teert dat de handel in voetballers de economisch-zwakke clubs
steeds in groter moeilijkheden brengt, zodat in de voetballerij de
tragedie van de derde wereld zich dreigt te horhalen: „De rijken
worden steeds rijker, de armen steeds armer"
BEKIJKT MEN DE OPMERKINGEN van WCS-secretarls Jansen
door de sociale bril, dan zal menigeen ook buiten het sportbedrijf
graag uitroeptekens zetten achter zulke uitspraken. Maar achter
andere waarschijnlijk vraagtekens. Bijvoorbeeld wanneer Karei
Jansen het een krankzinnig fiscaal aspect vindt, dat over transfer-
bedragen BTW moet worden betaald. „Handel waaraan mensen te
pas komen, en dan nog BTW!" verzucht hij.
We zouden liever niet de fiscale kant, maar het transforsystcem zeil
een krankzinnig geval willen noemen: een geval dat nog vreemder
worden zou, wanneer daarbij voor de BTW een bordje „stop" zou
staan. Dan zijn er ln het beleid van onze overheid wel andere geval
len aan te merken, waar de fiscale druk uit billijkheidsoverwegin
gen in twijfel moet worden getrokken.
ERGENS HEEFT HET TRANSFERBF.LEID de overt rokkenheid die
in het burgerverkeer eigen is aan uitingen van weelde. Het weelde-
tarief nu lijkt ons in het fiscaal beleid de laatste sector, waar men
scrupules hebben moet.
-
Vanaf het dak van het Haarlemse gerechtsgebouw houdt deze scherp
schutter van de politie de omgeving in het oog.
Een zware bewaking van gehelmde en bewapende politiemannen was opgetrokken rond het Haarleinse
gerechtsgebouw.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM De Haarlemse officier van
justitie mr. J. Bredius heeft tegen de eerste
twee luchtpiraten die in Nederland terecht
staan, een gevangenisstraf van vijf jaar met
aftrek van voorarrest gevorderd. De milde
eis kwam als een verrassing. Niemand had
verwacht, dat mr. Bredius voor de 23-jarige
Adnan Ahmad Musa Nuri, groentenventer
uit Hebron, en de 22-jarige Sami Husayan
Tamimah, sjouwer uit Oost-Jeruzalem, de
maximumstraf van 20 jaar zou verlangen die
opgelegd kan worden wegens de gecombi
neerde misdrijven van kaping, verboden wa
penbezit en brandstichting. Maar het requisi
toir was zo fel geweest, dat de ois van vijf
jaar enigszins als een anti-climax kwam.
„Ik zou kunnen wijzen", had mr. Bredius ge
zegd, „op het laffe en verwerpelijke van dit
spelen met levens van ongewapende vrouwen
en kinderen, die niets met de doelstellingen
van de verdachten te maken hebben.
Dat er geen bloed is gevloeid, moet als de
enige verdienste van deze kaping worden be
schouwd. Dan nog hebben de piraten hun
mppr (ton inn slachtoffers urenlang in donds-
berokkend van ongeveer 16 miljoen gulden
aan een luchtvaartmaatschappij of een ver-
zekeraar die ook niets met de doelstellingen
van de kapers te maken heeft. Ik ben ervan
overtuigd dat geen weldenkend mens een
goed woord voor deze praktijken kan over
hebben".
Daarna begon mr. Bredius zijn toorn
over anderen uit te gieten. „De eigenlijke
verantwoordelijken blijven, zoals dikwijls bij
de grote misdaad, buiten schot. De kleine
man, zoals hij hier voor u zit, moest de kas
tanjes uit het vuur halen.
Als de werkelijke schuldigen hier stonden,
zou ik niet aarzelen de zwaarste straf te ei
sen. Dit brengt mee dat we voor Tamimah
en Nouri niet naar een maximum straf hoe
ven te streven. Ze zouden zich dan slechts
des te meer helden en martelaars voelen, in
plaats van de domme, misleide pionnen die
ze zijn".
Alleen de beide verdedigers, mr. H. Ree-
ringh en mr. P. Heilinga, vonden de geëiste
straf nog te hoog. Het meest relevante argu
ment in hun pleidooien was: „Als de recht
bank een hoge straf oplegt om wille van het
nniifioVp nresfipp van Nederland in den
tionale verdragen tegen luchtpiraten nale
ven), dan is dit geen strafproces, maar een
politiek proces geweest".
Tamimah en Nouri zelf vertrokken geen
spier bij het horen van de ei6. In hun laatste
woord verklaarden ze: „Wij accepteren het
vonnis dat de rechtbank op 6 juni zal uit
spreken, in de wetenschap dat de wetten van
Nederland in overeenstemming zijn met de
universele verklaring van de rechten van de
mens en met het handvest van de verenigde
naties. In ruil daarvoor verwachten we van
uw volk dat in de oorlog immers onder
soortgelijke omstandigheden heeft geleefd,
begrip voor het Palestijnse vraastuk".
Bij deze onthulling bleef het. Alles wat de
priaten verder over hun actie vertelden. Is
bekend. Ze bleken nog nooit eerder in een
vliegtuig te hebben gezeten. In vluchtelingen
kampen hadden ze een bliksemopleiding ge
had in omgaan met wapens, kaartlezen en
cockpit-inrichting. Hoe echter de wapens on
der een bepaalde stoel in het vliegtuig te
recht kwamen, werd gisteren niet duidelijk.
De rechtbankpresident vroeg er ook niet
naar, mogelijk om de Nederlandse justitie
haar vinders niet harder te laten branden
Al9 getuige-deskundige was aanwezig da
Leidse hoogleraar in de Arabische taal en
cultuurgeschiedenis prof. dr. J. Brugman,
die vroeger attaché op de ambassade in Cai
ro is geweest. Zijn betoog kwam hier op
neer: „Toen de Palestijnen uit hun land
wegvluchtten en dat was niet vrijwillig,
zoals Israël wil doen geloven raakten ze
al hun sociale zekerheid kwijt. Ze kregen het
gevoel van in de steek gelaten te zijn. Voor
Europeanen is het moeilijk te begrijpen,
maar een dergelijke situatie lokt politieke
geweldpleging uit. Taminah en Nouri zijn
meegesleept geraakt door de cultus van wa
pengeweld die het Midden-Oosten overheerst.
Bovendien zouden ze, als ze de opdracht niet
hadden uitgevoerd, het slachtoffer zijn go-
worden van sancties in de vorm van een so
ciale boycot, het ergste wat een Palestijn ge
zien de typische familiestructuur, kan over
komen."
De beide verdedigers grepen het pleidooi van
prof. Brugman gretig aan. „Tamimah en
Nouri hebben een militaire opdracht uitge
voerd, vergelijkbaar met de verzetsstrijd in
Nederland tijdens de oorlog. Hun denktrant
ons vaderland terug te krijgen". De officier
van justitie stond echter sceptisch tegenover
dit beeld. Volgens hem hadden de twee met
hun doad de Palestijnse eer juist ln discre-
diet gebracht.
ramimah: „Het was ons ten strengste ver
boden iemand een haar te krenken, tenzij
dat uit zelfverdediging nodig was. De kapin
gen zullen ophouden zodra het probleem van
do Palestijnen uit de wereld Is, niet eerder.
Het is onze plicht deze boodschap onder de
Europese volkeren uit te dragen. Wij hebben
onze taak verricht."
Eigenlijk was de hele rechtszaak, hoewel hij
met twee pauzes van twintig minuten
bijna acht uur in beslag nam, een anti-cli
max. De gemoedelijke, bij wijlen oubollige
sfeer, stond in weldadige tegenstelling tot de
gehelmde scherpschutters, de pantserwa
gens, de helicopters, de bereden politie die
uit vrees voor aanslagen een ijzeren ring
rond het paleis van justitie hadden getrok
ken. Rechtbankpresident mr. J. Vink leidde
de zitting met een goed gemutst geduld en
leek voornamelijk geïmponeerd door de rap
heid van tong waarmee tolk Jan Jansen, we-
teit van Lelden, het Palestijnse dialect van
de luchtpiraten ln een hooggestemd Neder
lands wist om te zetten. Hier waren opeens
geen onmondige groentekoopman en sjouwer
aan het woord, maar twee politieke idealis
ten, tot haarklovens toe geschoold in het de
bat. Nouri tegen de officier van justitie bij
voorbeeld: „U noemt ons terroristen en mis
dadigers. Maar hoe noemt U dan iemand die
een land bezet dat niet zijn vaderland is?
Hoe noemt U Iemand die elke dag moorden
pleegt op Palestijnen en daarbij dc napalm
niet schuwt?"
Een verrassinkje was, dat er. enigszins in
bijbelse traditie, een goede en een slechte
kaper bleken te zijn. De goede was Tami
mah. Als leider van het commando had hij
opdracht gekregen het vliegtuig na landing
tot ontploffing te brengen. Toen puntje bij
paaltje kwam, kon hij niet en liet de in het
toilet verstopte bom ongemoeid. Nouri was
de slechte kaper; hij stak wel de iont aan
die naar een handgranaat leidde. Toen hij
buiten gekomen, merkte dat het toestel niet
ontplofte, wilde hij de brandstoftanks in'
brand schieten, maar Tamimah verbood het
hem. waardoor mogelijk tientallen mensenle-
