Floris
Heysteeg
65-plussers „caravannen"
zevenduizend kilometer
KLAAR VOOR ONDER WATER
30 DAGEN RIJDEN, 40 DAGEN RUSTEN
Frankrijk
weg naar
zeebodem
.Norg De zomer staat weer voor
de deur, en of de zon nu wel of
niet schijnt, vast staat dat weer
miljoenen mensen er op uit zuilen
trekken. In een vliegtuig naar het;
zonnige zuiden, per boot naar het
land van Uncle Sam, of gewoonj
met een tentje achter op de fiets,
naar de Loosdrechtse plassen. Een'
steeds groter wordende groep va
kantiegangers verplaatst zich met!
de auto en de caravan. Tot deze
groep behoren ook de 180 65-plus-
sers, die onder leiding van oud-ex
pediteur P. van der Heij uit Norg
een Europa-tour van zeventig da
gen gaan maken met als reisdoel
Roemenië.
Het aantal deelnemende echtparen
aan deze exclusieve vakantiereis
voor bejaarden is zo groot, dat er
•in twee groepen gereisd moet wor-i
den. De eerste groep, honderd per-'
.sonen vertrekt morgen uit Dene-'
kamp. Een week later starten tach-'
tig mensen voor dezelfde 7000 kilo-|
meter lange rondreis door Europa.
Initiatiefnemer, organisator en reis
leider P. van der Heij is graag
bereid het een en ander over de:
„caravan Europatour 65 plus" te|
vertellen. „Het is al de derde keerj
dat ik een dergelijke reis organi
seer. Geïnspireerd door de Ameri-I
kanen, die met hun caravan vanj
overzee kwamen om ons wereld
deel te verkennen, ben ik in 19711
met tachtig mensen naar de Zwarte
Zee (Roemenië) vertrokken."
De reis, die negen weken duurde,
verliep zo vlekkeloos, dat de heer
Van der Heij besloot het jaar daar
op met een groep naar Moskou te
gaan. „Ik wilde dit keer iets geks.
doen, ik wist eerst helemaal niet
dat je in Moskou moeht komen",'
aldus de bijzonder krasse 65-plus-'
ser. Aan deze tocht was van tevo-'
ren de nodige publiciteit gegeven
en bij terugkomst vond de heer
Van der Heij maar liefst 65 brieven
in de brievenbus van mensen, die:
alvast een plaatsje voor een even
tuele nieuwe reis wilden bespreken.
„Het liep helemaal uit de hand..'
Gezien het succes van de beide"
vorige reizen had ik al besloten-
opnieuw te gaan: Dit keer zou de
groep worden uitgebreid tot 100
mensen, maar binnen de kortste
keren had ik 200 inschrijvingen. Er
zat toen niets anders op dan maar
in twee groepen te reizen."
Het reisdoel was opnieuw Rusland,
en wel de Oekraine. Nadat de aan
vragen voor de visa waren inge
diend, liet het Russische reisbureau
Intertourist weten dat het zo'n gro
te groep niet kont ontvangen. Er
moest gezocht worden naar een'
nieuwe bestemming, die men vond
in Roemenië. „Een heleboel men
sen waren teleurgesteld dat de reis
naar Rusland niet doorging, een'
paar trokken zich zelfs terug. Voor!
degenene, die afvielen kwamen er
onmiddellijk weer nieuwe in de
plaats. We hadden gewoon een
soort wachtlijst", aldus de heer van
der Heij.
In de 70 dagen die de 65-plussers
dit jaar onderweg zijn (er wordt 30
dagen gereden en 40 dagen gerust)
worden landen als Oost-Duitsland,
Polen, Tsjecho-Slowakije, Roeme
nië en Joegoslavië bezocht. Hieruit
blijkt duidelijk de voorliefde van
de organisator oor de Oostbloklan
den. „Je kunt daar zo heerlijk rus
tig rijden en je wordt bovenoien
geweldig ontvangen", verduidelijkt
de heer Van der Heij.
Op de vraag of er onderweg nooit
moeilijkheden zijn gerezen onder
de deelnemers, antwoordt hij ont-
kennend. „Ik houdt de zaak altijd
heel strak in de hand. Het is wel
niet helemaal democratisch, maar
het moet wel." Dat de heer Van der
Heij zijn reisgenoten laat merken
dat er maar één leider kan zijn.
blijkt uit het feit, dat hij ook wel
de „strenge baas" genoemd wordt.
Toch neerr' niemand hem kwalijk
dat hij de teugels strak houdt. Er
zijn zelfs, enkele deelnemers die te
kennen gaven niet mee te willen als
er geen straffe leiding zou zijn.
Onder de deelnemers, die voor de
tocht zo'n 4000 gulden moeten neer
tellen (all-in) bevinden zich mensen,
van allerlei rangen en standen. Zo
gaan er juristen, monteurs, inge-
hieurs,&ï,/,gedurende boeren en fa
brikanten mee, evenals vijf dokto-»
ren, die gedurehde de reis pro deo
de medische zorg op zich nemen.
Het bedrijfsleven verleent de deel
nemers aan de „Caravan Europa
tour" alle medewerking. Zlo stel
den enkele importeurs twee perso
nenwagens en twee caravans be
schikbaar voor de monteurs, die
onderweg eventuele technische
mankementen aan de auto's of ca
ravans zullen trachten te verhel
pen. Een Utrechtse firma zorgde
ervoor dat de „medische commis
sie" de beschikking kreeg over
twee zuurstofapparaten, terwijl
weer een andere firma een aantal
toiletten onder de deelnemers ver
deelde.
De gemiddelde leeftijd van de deel
nemers ligt tussen de 65 en de 70
jaar. Organisator Van der Heij is
iets ouder. Hij hoopt onderweg
Boekarest Boekarerst om precies
te zijn 72 jaar te worden. Uite
raard is de vraag of een dergelijke
tocht niet gepaard kan gaan met
te grote inspanningen van de deel
nemers alleszins gerechtvaardigd.
„Dat valt allemaal echt wel mee",
zegt de heer Van der Heij. „De
route is zo uitgestippeld dat de
mensen per dag gemiddeld zo'n 200
kilometer afleggen.Dat is echt niet
te veel. Bovendien hebben we alle
deelnemers een medische vragen
lijst laten invullen, die door een
Van onze doktoren is gecontroleerd.-
Mensen, die geen goede gezondheid
genieten, moeten helaas afvallen."
De heer Van der Heij is geen man
die iets aan het toeval overlaat. Er/
zijn meerdere voorzorgsmaatrege
len genomen. Zo mogen er geen
auto's mee, die ouder zijn dan vijf
jaar, terwijl wagens die al drie jaar
oud zijn, eerst door de ANWB ge
keurd moeten worden. Daarnaast
is er een soort onderlinge'coöpera
tieve verzekering in het leven ge
roepen. Mocht onderweg een equi
pe met extra (niet te dragen) kosten
geconfronteerd worden, dan moe
ten alledeelnemers financieel bij
springen. „Samen uit, samen
thuis", is ons devies en daar hou
den we ons aan", zegt de organisa
tor.
Hij is ruim een half jaar bezig
geweest met de voorbereidingen
voor de Europa-tour. „Het wordt
mij allemaal een beetje te veel. Ik
heb weliswaar veel steun van een
oud-accountant uit Haarlem, die de
financiële zaken behartigt, maar
toch ben ik er nog dag in dag uit
druk mee." aldus de heer Van der
Heij. Hij wil hetvolgend jaar beslist
niet weer met zo'n grote groep op.
reis gaan. „We gaan wel weer,
maar dan met een groep van 25
echtparen. De Oekraine is ons reis
doel. De tocht is al in de pen en
ik heb al contact gelegd met het
Russische reisbureau." Het spijt
hem toch wel een beetje dat hij niet
weer met een grote groep kan
gaan. „Er is duidelijk behoefte aan
een dergelijke reis, dat is in de
afgelopen jaren wel gebleken. Er
zou eigenlijk een instantie moeten'
zijn, die de organisatie van de reis
overneemt. De ANWB, waarvan we-
tot dusver alle medewerking heb
ben gehad, heb ik al gepolst, maar
daar liggen de zaken een beetje
moeilijk. Als we terugkómen uit
Roemenië gaan we eens praten met
de Nederlandse Caravan Club. Mis
schien voelt deze vereniging er iets
voor in de toekomst zo'n reis op
touw te zetten. Het zou toch te gek
zijn als deze succesvolle tocht
straks niet meer gehouden kan
rd n FRED VELDMAN .Einddoel Roemenie. Inzet reisleider en organisator P. van der Heij.
.r*V
rit
Floris Heysjeeg: "Het is een
proppen komt".
Scheveningen Hagenaar
Floris Heysteeg (31) is weer
klaar voor onder water. Hij
is het proto-type van de be
roepsonderduiker, die geen
oorlog nodig heeft om zich
aan het oog van vriend en
vijand te onttrekken. Als
straks het heirleger zich-
weer in beweging zet voor
de jaarlijkse vakantie
volksverhuizing kan men
hem vinden onder de spie
gel van de Méditerranée*o
blauw- waar hij, voorzien
van gepatenteerde bril,
zwemvliezen en perslucht-
cylinder zijn weg zoekt in
het stille rijk van Koning
Neptunus.
Wat hem daarin aantrekt?
Mag hij eerlijk zijn? Nou, als
dat zou kunnen F-loris. Voor
uit dan maar: „de zoetver-
diende centjes komen op de
eerste plaats". Deze winter
heeft hij met kruiden en spe
cerijen rondgedwaald over
de Zuid-Hollandse markten
(om in leven te blijven doet
een mens nu eenmaal het
liefst wat in zijn kraam te
pas komt). Daarvoor werkte
hij op de afdeling voorlich
ting van Den Haag. „Huilen
met de pet op", herinnert hij
zich haarscherp,, de ambte
naar uithangen. Keurig in
het pak. Stropdas incluis. En
altijd voorzichtig je zinnen
formuleren. Npoit je eigen
mening verkondigen, maar
verontrustend idee, dat er gelijk van milieuverontreiniging sprake is, als de mens op de
die van de bazen. Man, dat
is echt niks voor mij."
confectiepakkie
Het is Floris inderdaad aan te
zien, dat het ambtenarenbe-
staan hem als een flodderig
confectiepak gestaan moet
hebben. Hij is al vanaf zijn
schooltijd bezeten van de
duiksport, houdt van avon
tuur, voelt zich pas jofel, als
er dreiging in de lucht
hangt. „Ik heb als jongen
ook nooit gedroomd van een
carrière bij het Spoor of bij
de PTT", onthult hij ten
overvloede, „het idee alleen
al maakte me misselijk."
'heysteeg stapte dan ook ge
zwind op de trein, toen hem
vorig jaar een job als leraar
bij een duikschool in het
Zuidfranse Bauvallon bij
Saint Maxim werd aangebo
den. Bewees daar spelender
wijs, dat geen zee hem te
laag gaat „Ik ben niet het
type dat gauw in paniek
raakt Ik heb een rustige
natuur", laat hij noteren.
In zijn nieuwe waterproof-pro
fessie heeft hij vorig jaar
reeds honderden vakantie
gangers de weg naar de bo
dem van de Middellandse
Zee gewezen. Onder invloed
van allerlei zoet- en zoutwa-
terfilms op de televisie was
de animo bij het kijkersvolk
om zelf een duik te nemen
inmiddels gestadig toegeno-
Eén duikje kostte vorig jaar al
dertig franken, een knip-
kaart voor zes keer kwam
op honderd en vijftig fran
ken. „Dat lijkt veel, maar je
krijgt er ook een hoop voor
terug. Een nieuweling is
overigens al na tien minuten
aan het einde van zijn latijn.'
Die heeft dan al zoveel sen
satie geproefd dat hij geheid
buiten adem is.
Persoonlijk kan hij er niet
gauw genoeg van krijgen.
„Die volmaakte stilte onder
water werkt als balsem. Je
kunt je volmaakt vrij bewe
gen, hoor niks, ziet de vissen
voorbij schieten als in een
stomme, driedimensionale
film. Alleen als je een dol
fijn passeert hoor je een.
vriendelijke „piep". En als
een langoust het op zijn heu
pen heeft knort hij van te
vredenheid. De rest is stilte.
Ik zie ook elke dag wat anders
onder water. Ik kan toen
keer naar hetzelfde plekje
duiken en tien keer wat an
ders zien. Het blijft altijd
boeiend."
gevaar
Blijft de vraag, hoe gevaarlijk
het duiken is. Kan men wel
licht voor hetzelfde geld zon
der parachute van het dak
van een flatgebouw sprin
gen? Floris Heysteeg mag
daar wellicht met permissie
even om lachen. „Alleen als
je in je eentje duikt betekent
dat inderdaad een goed ge
probeerde zelfmoordpoging.
Dat is zeker. Er kan onder
water van alles gebeuren. In
de theorie klopt het mis
schien. maar in de praktijk
kan alles misgaan. Daarom
is hét zaak dat je met een
groepje naar beneden gaat,
zodat je elkaar in voorko
mende gevallen kunt bij
staat).
Vorig jaar heb ik het nog m^e-
gemaakkt met een vrouw
die beslist niet meer tot de
beginnelingen behoorde. Op
een gegeven moment kwam
iemand op het idee om een
inktvis mee naar boven te
nemen door zijn mondstuk
onder het dier te houden.
Door de luchtbellen ging ie
als een raket naar de opper
vlakte Daarna probeerde die*
vrouw het ook, maar haar
inktvis was een goochemerd,
die bliksemsnel een arm op
de tuit van haar mondstuk
hield. Ze trok hem er af,
ntaar meteen zat er alweer
een ander klauwtje op. Wat
wil je met een dier, dat over
acht armen beschikt? Als
wij toen niet in de buurt
waren geweest, zou die
vrouw gegarandeerd gestikt
zijn. Ze liep al mooi blauw
aan. Het was overigens een
De prijs van een goede duikersuitrusting va
rieert van 750 tot zo n 1500 gulden. Maar dan
nog is het zaak om niet alleen naar de zeebo-'
dem af te dalen, "want dat is vragen om zelf-,
moord".
komisch tafereel. Maar la--
chen was er toch niet bij,
want als een duiker lacht,
loopt gelijk zijn masker vol
water.
Het is ook zaak er voor te
zorgen, dat je zelf niet als
een raket naar de opper
vlakte komt. Als je lange
tijd onder water blijft, ko
men de zogenaamdecaisson-
ziekte-verschijnselen. Stik
stof onder hoge druk werkt
op den duur vergiftigend en
veroorzaakt de „gevreesde
dronkenschap der diepte".
Daar weten we alles van,
want een duiker is door
gaans ook boven water een
Als je aan de oppervlakte
doodstil blijft, verbruik je 25
tot 30 literzuivere lucht per
minuut. Dat is tien meter
onder water al het dubbele.
Op dertig meter jaag je al
vier keer zoveel lucht er
doorheen. Kom je nu veel te
snel naar boven dan loop je
het gevaar dat het in je
weefsels opgeloste stikstof-
gas vrij komt en belletjes
vormt in je bloedbaan. Komt
zo'n belletje in een nauw
hersenkanaal dan kan dat
fataal zijn. In elk geval
krimp je van de pijn, als je
te vlug omhoog gaat.
Vandaar dat er vate tabellen
zijn. Je stijgt 18 meter per
minuut maximum. Dat kun
je op je dieptemeter contro
leren. Als je je daar aan
houdt is er niks aan de
hand.
Er is een aardig wetje, het
zogenaamde Martini-wetje.
Als je op je nuchtere maag
vier Martini's kunt drinken
zonder gelijk als een toeter
te zijn, betekent het dat je
tot 40 meter kunt duiken
zonder overvallen te worden
door de „dronkenschap der
diepte". Proost.
flora en fauna
Overigens is Floris Heysteeg
er heilig van overtuigd, dat
het gevaarlijkste dier onder
water de mens zelf is. „Een
haai, die zich in zijn element
bevindt en niet wordt aange-
vallen doet niks. Maar een
mens sloopt, doodt en ver
nietigt, wat hij op zijn weg-
tegenkomt. Je ziet het dui
delijk als je eens terugkomt
op een plek waar je al ge
weest bent. Flora en Fauna
zijn dan zienderogen achter
uit gegaan. En waarom?
Omdat vrijwel elke duiker
roofzuchtig is en van zijn
onderwater-avontuur per se
een souvenir mee naar bo
ven wil nemen.
Akkoord, één plantje kan ik
me nog voorstellen. Maar
nee hoor, ze komen het liefst
met handen vol terug. En
voor de heldenfoto slepen ze
vissen mee, die ze daarna op
de vuilnisbelt gooien. Eèn
van de meest gewilde vissen
is de zeebaars, omdat hij
zo'n twee meter lang kan
worden. Als je je met zo'n
waterreus laat vereeuwigen
heb je het bij de ouwe ma
ten helemaal gemaakt. Dat
zo'n zeebaars er 70 jaar over
gedaan heeft om die lengte
te bereiken kan ze geen don
der schelen.
schandaal
Het is een vreemd, verontrus
tend idee, dat er gelijk van
milieu-verontreiniging spra
ke is als de mens op de
proppen komt.
Dat schandaal wordt zelfs niet
door het water van de zee
schoongewassen."
LEO THURING
FOTO'S
MILAN KONVALIN KA
