In Cato's snoepwinkeltje houdt
jeugd zelf moderne tijd tegen
m
e
Pinkeltjes en babbelaars in puntzakjes
Vrienden van Wassenaar stellen
welzijnsbeleid aan de orde
Opblaasbare waterkering
Valkenburg voelt niets
voor gewestavontuur
Lissenaar maakte
goede gok in '34
Mgr. Simonis ging
voor bij stijlvolle
jubileumviering
Stijlvol
dansen
Het gregoriaans had een
uitstekende voorspraak
MAANDAG 6 MEI 1974
oubrug-
othlaan
slis van
Is
de her
eesters
C. van
messet
r Wou-
organi-
ot 1953
brand-
De
on-
ng van
erwerk
hout-
een
Leiden Het ging haar aan het hart, toen ze de oude handkol-
fiemolen naar boven moest halen. Maar de kinderen zaten er
almaar aan te draaien. Dat ging zo niet. Nu staat op de toon
bank bij Cato Brandt-Veen een moderne weegschaal. Volgens
Cato een foeilelijk ding dat helemaal niet in haar omgeving
past. En gelijk heeft ze. In het winkeltje Veen, op de hoek
van de Oude Varkenmarkt tegenover de Doelenkazerne
waar vroeger heel goede klanten woonden: de huzaren
wordt de tijd met man en macht tegengehouden. De jeugd
heeft Cato al gezegd: denkt u erom, dat u hier niets moderni
seert, hoor. „Dat zal ik ook echt niet doen. Daar moet ik niets
van hebben. Kijkt u maar hiernaast, daar hangt alles nog
zoals mijn moeder, die negen jaar geleden op 87-jarige leef
tijd overleed, het heeft achtergelaten: oude foto's van de vo
rige eeuw, koningin Wilhelmina als 18-jarige. De Duitsers heb
ben haar daar niet van de muur kunnen krijgen".
den we twee bedsteden, een
voor mijn ouders en een
voor mij. Boven ook, trou
wens. Ik hou van die ouwe
traditie. We hebben hier een
prettige tijd gehad, heel wat
afgelachen. Er was meer
aardigheid dan nu, met die
buurtjes zittend voor de
deur. In het winkeltje was
gezelligheid". Die gezellig
heid is er nog steeds. De pa
pieren puntzakjes, die bijna
niet meer te krijgen zijn,
hangen nog aan touwtjes bo
ven de klant. Trouwens, alle
artikelen van toen komen
volgens Cato weer terug: het
zoethout („daar verdrijf je
echt maagzweren mee,
hoor"), pinkeltjeskaneel, de
kauwgomballetjes, hete blik
sem, haverstro, babbelaars.
Veel buitenlanders kijken op
hun tocht door oud-Leiden
him ogen uit op de glazen
potten en blikken trommels.
Sinds 25 jaar voert Cato het
beheer over de winkel, nu en
dan geholpen door haar
man. „We waren een loop
zaakje voor de huzaren, met
een wagenverhuurderij erbij
een wagen voor 75 cent
per week, en dan gingen de
honden eronder en de lorren
erop. Nu zijnwe al jaren een
jeugdzaakje, me grote klan-
Na de eeuwwisseling begonnen
de ouders van mevrouw Cato
het winkeltje, dat daarvóór
een kolensjouwerskroegje
moet zijn geweest. Ze had
den 300 gulden bij elkaar ge
spaard en toen kwamen de
oude trommeltjes en tweede
handsspulletjes. Later kwa
men er appeltjes en peertjes
bij die ze 's morgens om 5
uur van de markt haalden.
Het eerste jaar hadden ze
300 gulden overgehouden.
i. Dat was niet mis. „Ach me
neer, ze hadden hier van al-
les: lange en korte turfjes,
vuurmakers, briketten voor
de stoof, een zandbakje met
i, los zand. Voor een cent had
je een schep zand voor de
kattebak. Voor een paar cen
ten had je azijn, peper, losse
stroop, zeep. Alles los. Ja,
dat was allemaal van vroe
ger, hè. Zaterdagsavonds om
half 12 ging hetwinkeltje
dicht. De volgende ochtend
stond men weer op de stoep,
voor een haring van 6 cent
met een hoop uien. De bood
schappen gingen in een
sloop. Een half ons chloor
voor 2 centen".
„Het was niet naar, hoor, die
tijd. Hard werken van vroeg
tot laat. Ja, dat was wat.
Hier achter de winkel had-
hun befaamde winkeltje
ten in de technische school
en de vakschool voor meis
jes. We zijn een snoepwinkel
geworden. Een gulden hier
van, een gulden daarvan
voor de jongens, een dingetje
dit en een balletje dat voor
de meisjes". „Die zijn wat
tutteriger", vindt de heer
Brandt.
Het winkeltje van Veen, zoals
iedereen het nog kent, heeft
faam gekregen. „We hebben
beroemdheden hier gehad",
vertelt Cato; „Paul van Vliet
en Liselore kwamen bij me
Brinta, cornflakes en sigaret
ten halen. Pieter van Vollen
hoven kocht altijd petroleum
voor z'n oliekachel op de ka
mer en Margriet, zijn vrouw
nu, haalde snoep. En jonge
dame, wat zal het zijn?",
vroeg ik dan".
Profssorsvrouwen en artsen
koener hun snoeplust of die
van de kinderen bevredigen,
profiteren van de ruime sor
tering: 10 gulden drop om
mee te nemen op vakantie.
Het winkeltje Veen leeft vo
lop, het is gastvrij, jongelui
drinken in de achterkamer
een cola of chocomel. Prach
tig. „En ik doe het met lief
de. Ik had een sanerings-
kaart, maar dat wou ik niet.
Zó is het goed", knikt Cato
tevreden.
ZOETERWOVDE
Veertig jaar
trouwe dienst van
de heer C. Zand
bergen bij de fa
milie Q. Onderwa
ter in het Weseint
de is beloond met
een koninklijke on
derscheiding. Bur
gemeester Det-
mers speldde gis
termiddag aan het
begin van de re
ceptie welke de
jubilaris werd
aangeboden ten
huize van de fa
milie Onderwater
het bijbehorende
lintje op. Wethou
der P. de Jong en
secretaris J. Win-
gelaar waren hier
bij aanwezig, als
mede het bestuur van St. Deus en avonduren werd het feest op
Dedit, waarvan de heer Zandber- spontane wijze voortgezet,
gen reeds jarenlang lid is. Van
de receptie werd een druk ge- Sailliante bijzonderheid bij dit ju-
bruik gemaakt en talrijke cadeaus bileum; enkele dagen eerder ont-
overhandigd, 's Morgens was er ving broer Willem koninklijk ere-
een eucharistieviering in de Chris- metaal bij diens 50-jarig dienst-
tus Dienaarkerk. In de middag- verband in Stompwijk.
VALKENBURG „Een avontuurlijke zaak". Kort maar krachtig Is
dit de visie van B en W van Valkenburg op de gemeenschappelijke
regeling Gewest Lelden. Morgenavond moet de raad gaan beslissen
of Valkenburg in een dergelijk gewest moet participeren. B en w.
vinden van niet.
Zij vragen zich af of instelling van een gewest Leiden met een geheel
eigen bestuursorgaan nu reeds noodzakelijk is. „Nee, zeggen B en
W, want het is nog onvoldoende bekend welke gemeentelijke be
voegdheden naar het gewest zouden moeten overgaan. Bovendien
vinden ze een dergelijke gemeenschappelijke regeling voorbarig om
dat ook de financiële consequenties nog niet overzien kunnen worden.
LISSERBROEK Op zijn 23ste jaar nam Frans Arrachart de gok.
„Ik begin een vrachtrijderlj en ik zie wel waar het schip strandt".
Frans Arrachart gokte goed. Nu veertig jaar later bestaat het Ex
peditiebedrijf Arrachart veertig Jaar. Zeven wagens waarvan drie
met een aanhanger zijn nu regelmatigop de weg.
Een heel verschil met vroeger toen de vrachtrijderij van Arrachart
de eerste wankele stappen nog moest doen. De eerste auto die
Frans kocht was er een met losse rekken voor het vervoer van
manden en kisten bloembollen. Dezelfde wagen deed ook dienst
voor veevervoer. Je spande eenvoudig een zeil over de rekken en
niemand die je wat maakte.
Frans Arrachart en zijn drie zonen zijn erg bekend in Lisse. Zater
dagmiddag bleek dat nog eens tijdens de receptie in motel Sassen-
heim waar veel vrienden en relaties de jubilerende Arracharts de
hand kwamen drukken.
Ji/èt danspaar Straver-de Jong uit
j géiden, op de foto in volle
actie, was een van de kans
hebbers voor de hoogste finale-
plaats; het haalde het net niet.
LEIDEN In de Leidse stadsge
hoorzaal werd gisteren weer eens
j duidelijk hoe zeer het stijldan
sen in de lift zit. Maar liefst 315
paren hadden zich ingeschreven
voor de Nederlandse Danskam-
pioenschappen. Verheugend vooi
I De Nederlandse Danssport Orga
nisatie, temeer daar deze kam-
j pioenschapsdag samenviel met
het eerste lustrum. Gedanst
werd in de le en 2e en 3e en
i nieuwelingsklasse; de finales
J werden 's avonds gehouden. Na
de openingsrede van de heer
Van Lingen, voorzitter van de
NDO, werd om ongeveer 10.30
uur het startsein gegeven voor
de vele voorronden die afgelegd
moesten worden. Na deze ron
den stond voor de vroege avond
een groot lustrumbal op het pro
gramma. Bovendien was er een
optreden van Ben Cramer en
zijn trio en demonstreerde het
Engelse kampioenspaar Michael
Stylianos en Loma Lee op sen
sationele wijze een staaltje van
hun kunnen. De spanning bij
de finales, die daarna volgden,
was te snijden en het was tegen
het einde van de avond voordat
bekend was wie de winnaar was
van de bekende Michael House
man wisselcup. Uitslagen: Ball
room: le jaars:Bollen-Hofstra
uit Drachten: 2e -jaars; Vis-Vis
uit Den Haag; 3e jaars: Baas-
Smit uit Spijkenisse; nieuwelin
gen: Van Dijk-Schuurs uit Zeist.
Latin American: le jaars:
Elsman-Nijhof uit Voorburg: 2e
jaars: Vis-Vis uit Den Haag; 3e
jaars: De Laat-v. Leeuwen uit
Den Haag; nieuwelingen: Grob-
Grob uit Arnhem.
WASSENAAR Het vele voorbe
reidende werk, dat in de afgelo
pen maanden werd verzet door
een enthousiaste groep paro
chianen van St. Willibrord ter
voorbereiding van de viering
van het 250-jarig bestaan van
de parochie heeft zondag gere
sulteerd in een stijlvolle viering
in de St. Willibrordkerk en in
een feestelijk samenzijn van de
parochie in het Jeroenhuis rond
de historische tentoonstelling
die daar was ingericht.
EHBO-Stompwijk
STOMPQIJK Morgen houdt de
EHBO afd. Stompqijk haar
jaarvergadering in het Wit Gele
Kruisgebouw. Aanvang 20.00
uur. Van de orde komt onder
meer al of niet starten met een
nieuwe cursus. Voorts krijgen
de leden een cexmplaar van het
huishoudelijk reglement uitge
reikt.
P.astoor A. A. M. Wentholt kon in
de fraai met bloemen versierde
kerk bij het begin van de plech
tige eucharistieviering behalve
de bisschop van Rotterdam
Mgr. A. J. Simonis en tal van
parochianen en andere belang
stellenden in het bijzonder
verwelkomen burgemeester mr.
K. Staab en wethouder, mr. N.
W. A. Brink, beiden met echtge
noten, als vertegenwoordigers
van het gemeentebestuur van
Wassenaar en een deputatie van
de Wassenaarse raad van ker
ken.
e eucharistieviering, waarin
Mgr. Simonis, bijgestaan door
een tienal priesters voorging,
werd door het parochiële ge
mengde zangkoor luisterrijk be
geleid. Er werden enkele vaste
gezangen uit de Kröhnungsmes-
se van Mozart uitgevoerd, er
werden enkele liederen gezon
gen door een jeugdkoor en me
vrouw Westenbroek droeg het
gedicht „Vier muren" van Huub
Oosterhuis voor.
Mgr. Simonis hield een toespraak
tot de jubilerende parochiege
meenschap, waarin hij een blik
richtte op de toekomst. Hoe zal
het over 250 jaar, nee over 10
jaar met de kerk gesteld zijn4
zo vroeg hij zich af. Het kerk
zijn heeft een ernstige deuk ge
kregen en verkeert in een cri
sis. Er zal in de toekomst een
nieuwe gestalte voor dat kerk
zijn gevonden moeten worden.
Daarbij zullen drie grondprinci-
per blijven gelden, die altijd al
gegolden hebben: een ernstige
bezinning van de leer der Apos
telen, trouw aan de onderlinge
gemeenschap ,de eensgezindheid
en een volharden in het breken
van het brood (de eucharistie
viering) en het gebed.
De eucharistieviering werd beslo
ten met het Halleluja uit Han
dels „Der Messias".
OUDE WETERING VJak voor de ingang van de Braassem bij
Oude Wetering wordt momenteel een schulpstuw gelegd. Dit is
een opblaasbare rubberen waterkering, die in geval van nood
(oorlog, dijkdoorbraak) de Braassem kan afsluiten van de we
tering. De rubberen stuw ligt normaal op de bodem en schijnt
bijzonder duurzaam te zijn. Indien noodzakelijk kan er zelfs
een auto overheen rijden. Op een eilandje langs de waterkant
wordt een machinekamertje gebouwd, dat een hoogte van circa
drie meter krijgt. Om de stuw intact te houden zal hij twee
maal per jaar worden opgeblazen. Eenzelfde schulpstuw ligt
sinds kort in de Ringvaart tussen de Oude Weteringse en de
Lermuidense brug. De stuw kost ongeveer een miljoen gulden en
wordt in opdracht van het rijk door rijkswaterstaat gebouwd.
WASSENAAR De algemene vergadering van de Vereniging van
Vrienden van Wassenaar, die op donderdagavond 9 mei a.s. te 20 uur
In de Schaapskool op Duinrell gehouden wordt, zul In het teken
«taan van het „welzijnsbeleid". Het is gebruikelijk bij deze verent-
ging dat op de algemene vergaderingen, na de behandeling van de
huishoudelijke zaken, onderwerpen aan de orde worden gesteld die
op dat moment In het bijzonder In de belangstelling staan. Dit Jaar
Is het onderwerp „welzijnsbeleid" gekozen omdat er onder de bur
gerij een zekere bezorgdheid is ontstaan over een aantal aspecten
van dat beleid.
Bezorgdheid bijvoorbeeld over saneringen en doorbraken In de kom
van het dorp .die de karakterisieke dorpssfeer aantasten en over
nieuwbouw in andere oudere wijken, die qua formaat en vormge
ving niet altijd in de omgeving past. Er zou aldus de Vrienden
van Wassenaar meer aandacht moeten worden geschonken aan
het onderhoud van wegen, flets- en wandelpaden en zo ook meer
zorg besteed moeten worden aan het bomenbestand lanlgs de weg en
in de openbare parken. Tenslotte zou de bestrijding van de geluid
hinder krachtiger moeten worden aangepakt.
Deze overwegingen hebben het bestuur van de Vrienden van Wasse
naar er enige tijd geleden toe gebracht adhesie te betuigen aan een
in de gementeraad gedane suggestie tot het instellen van een Wel-
zijnsoverleg, waarin naast leden van de raad ook andere vertegen
woordigers van de burgerij zitting zouden hebben om mede richting
te geven aan het welzijnsbeleid. Een dergelijk overlegorgaan be
staat er al voor verkeerszaken: het Verkeersoverleg.
De gedachte aan een Wel zijnsoverleg heeft weerklank gevonden in
de gemeenteraad; j.l. maandag is door de raad besloten hel Ver
keersoverleg voorlopig uit te breiden tot een Verkeers- en Welzlin-
soverleg. Twee facetten van het welzijnsbeleid zullen op de komen
de algemene vergadering nader worden ingeleid: dc heer Hub.
Hierck zal spreken over „Meer aandacht voor de omgeving" en de
heer A. Vaandrager, hoofd van de gemeentelijke plantsoenendienst
zal een inleiding houden over „Zorg voor het Wassenaarse bomen-
bestand". Na de inleidingen zal een forumdiscussie worden gehou
den. Burgmeester mr. K. Staab heeft zich bereid verkluard zitting
te nemen in een forum, naast de beide inleiders. De forumdiscussie
zal worden geleid door drs. G. H. J. M. Peijnenburg, vice-voorzitter
van de vereniging.
LEIDEN Zoals het klokje
thuis tiktZoals het
gregoriaans bij een gespecia
liseerde groep klinkt, klinkt
het in onze van het grego
riaans vervreemde dagen
nergens meer. Eigenlijk is
het een voorrecht geworden,
goed gregoriaans te horen
zingen. Zeker, als men niet in
het be zit is van een gram
mofoonplaat waarop deze
oerkerkelijke muziek is vast
gelegd. Laten we het maar
bekennen: wat we ons van
het gregoriaans herinneren
is het vermoeiende, te hooi
en te gras volgen van het
Graduale omdat dit zo hoor
de. Daar bleef het bij. Nu
we het gregoriaans niet
meer horen in onze kerken
steekt bij deze of gene weer
een vlaag van nostalgieke
interesse op. Voor dergelijke
lieden en daar rekenen
wij onszelf van harte toe
was er gistermiddag in de
Hartebrugkerk een grego
riaanse „demonstratie", die
door talrijke aanwezigen
ook jongeren waren daarbij
ademloos werd gevolgd.
Het thema was „Het grego
riaans en zijn invloed op de
orgelcomponisten". Het werd
anderhalf uur onverbloemde
propaganda voor (zoals de
inleidende voorzitter van de
Stichting „Pro Organo" het
noemde) een bedreigd cul
tuurgoed. In de vorige eeuw
waren de benedictijnen van
Solesmes nodig om het gre
goriaans bewonderenswaar
dig uit het slop te halen. In
onze dagen z-ijn het veelal
groepen van enthousiaste
jonge mensen die met deze
schone muziek te koop lopen.
Zo'n groep is de Amstelveen-
se Augustinus Kantorei on
der leiding van Frans Schou
ten, waarvan gistermiddag
de acht man tellende schola
in Leiden present was. Ze
zongen volgens de beste gre
goriaanse traditie deze moei
lijke zangstijl smetteloos a
capella. Het enige dat jet
deze. consciëntieuze vertol
kers zou kunnen verwijten
is, dat er niet spontaan
wordt gezongen. Maar cat
kan ook niet anders, want
het onvolprezen gregoriaans
is in de loop der eeuwen een
gewijde gekunsteldheid ge
worden, een afspraak, een
systeem. Maar dit gekunstel
de wekt alleen maar eerbied
en meditatieve aandacht.
Hoe het gregoriaans componis
ten inspireerde. Het was le
horen in een aantal werken,
bezield door antifonen, hym
nen en sequentia's, waarvan
de oorsprong vaak in het
grijs van de historie nauwe
lijks meer is na te gaan
maar die nog steeds onver
minderd deel uitmaken van
enze culturele rijkdom. In
drukwekkend bijvoorbeeld
was de strenge middeleeuw
se eenvoud van het op het
Alma Redemptoris Mater
gelnsipireerde werk van
Guillaume Dufay, gevolgd
door de renaissancistische
versierende stap verder van
een Pieter Cornet op het Sal
ve Regina. Er was gister
middag in de stemmige, wat
Frans aandoende Hartebrug
veel moois te horen. We be
palen ons tot het noemen
van, volgens ons. een paar
hoogtepunten, zoals alles
voorafgegaan door de grego
riaanse bronmotieven de
erg mooie, opmerkelijk ka
rakteristieke variaties van
de Münchense hoogleraar
Gtlnter Bialas over Ave Ma-
ris Stella, de Paassequentia
O filii et filiae (waarop in
Frankrijk in de 16e en 17e
eeuw in processies werd ge-
danst) van Jean d'Andrieu,
en het Veni Sancte Spir lus,
dat zovele kunstenaars heeft
bezield en waarover contra-
puntmeester Jaap Vranken
een Toccata en fuga schreef,
vrolijk begeesterd en vlin
derachtig. een extase op het
vurig feest van Pinksteren.
Ook de spiritueel ipgestelde
grote Franse organist en
componist Charles Tournemi-
re (IntroituK en offertorium
van Beloken Pasen) en zijn
markante landgenoot Jean
Langlais (Kyrie en Gloria)
waren vertegenwoordigd.
Het was een presentatie die
klonk als een zeldzame klok.
Dat was te danken aan de
artistieke interpretaties van
organist Jan Schmitz aan
wie orgelminnend Lelden in
een tijdsbestek van een half
jaar al veel te danken heeft
en aan de Amstclveense
schola. Samen hebben zij
een bijzonder fijne indruk
nagelaten. Op dit thema
zou in de toekomst voortge
bouwd moeten worden, dunkt
ons.
Ton Pieters
