MR. AANTJES
BOOS OP CHU U'
CHU vraagt
maatregelen
middenstand
RIJKSPOLITIE
BESCHERMT
KLM-TOESTEL1EN
MEERDERHEID
NEDERLANDERS
TEGEN STEUN
DAGBLADEN
Verzoening voorop bij zondag
voor de oosterse kerken
„Stop de
zeehondjes
moord"
r Kinderkruistocht 1974
Vaticaanse hulp in oorlog
ontmoette bij Engelsen onbegrip
VRIJDAG 3 MEI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
I
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Mr. Willem Aantjes, de fractieleider van de
ARP in de Tweede Kamer, is boos op de CHU. De heer
Aantjes zei gisteravond op een spreekbeurt in Koog aan
de Zaan, dat voor hem het ideaal nog steeds is gelegen in
één christen-demokratische eenheid, maar de de verwe
zenlijking van dat ideaal in de landelijke politiek helaas
erg moeilijk blijkt.
De heer Aantjes noemde de regering om opheldering te wil-
steeds oppositionelere houding len vragen over het midden-
van de CHU-fractie soms zelfs standsbeleid.
ontmoedigend. Bijzonder nijdig Mr. Aantjes deed een beroep op
maakte hij zich over de fractie- de drie partijen (KVP, ARP en
leider van de CHU, dr. Kruisin- CHU) om zich door de moeilijk-
ga, die gistermiddag zijn inter- heden op landelijk niveau niet
pellatie hield over het kabinets
beleid voor het midden- en
kleinbedrijf.
Hij beschuldigde de heer Kruisin-
ga van rivaliteit ten aanzien
van de ARP-fractie, omdat de
anti-revolutionair Roolvink al
ver voordat de heer Kruisinga
dat deed, had aangekondigd, de
te laten weerhouden om plaatse
lijk en regionaal, waar moge
lijk, de christen-demokratische
samenwerking na te streven.
Hij toonde zich verheugd over
het grote aantal gemeenten,
waarin ARP, CHU en KVP met
een gezamenlijke lijst uitkomen.
De drie partijen zullen elk voor
(Van onze correspondent)
SCHIPHOL Voor de bescher
ming van zijn toestellen naar
het Midden, en Verre Oosten
heeft de KLM de hulp gekregen
van de rijkspolitie dit uit
vrees dat Palestijnen alsnog een
vliegtuig zullen kapen om de in
Nederland vastzittende kapers
van een Engelse machine vrij
te krijgen.
De rijkspolitiemensen aan boord
zijn niet bewapend. Ze dragen
het KLM-uniform, en hun taak
bestaat er voornamelijk uit dat
ze bij tussenlandingen opletten
of er geen kapers aan boord
worden gesmokkeld. Zoals be
kend is dit de nieuwste taktiek
van de luchtpiraten.
De politiemannen die normaal on
der bevel van de KLM-gezag-
voerders staan, krijgen eerst
een speciale opleiding op Schip
hol. De nadruk ligt daarbij op
de belading en bevoorrading
van vliegtuigen. Tot dusver
werkte de KLM met eigen vei
ligheidspersoneel, maar er zijn
de komende zomerdienst te veel
vluchten om de bescherming
van de toestellen zelf in beheer
te kunnen houden.
zich en gezamenlijk in de geest
van de onlangs gehouden AR-
partijconferentie moeten werken
aan een duidelijk herkenbare
christen-demokratisch politiek
profiel, zo meende de heer
Aantjes.
Leiders Indiase
vakbonden
gearresteerd
NIEUW DELHI (AP) - De India
se regering heeft gisteren meer
dan 350 functionarissen van
vakbonden gearresteerd in een
poging een spoorwegstaking te
vermijden die, naar zij mee
deelt, „het land even erg zou
verlammen als een oorlog."
Het betrof hier het ergste grote
ingrijpen tegen de vakbonden
sinds het aan de regering ko
men van premier Indira Gandl,
nu acht jaar geleden.
Kort na het bekend maken van de
arrestaties, braken op tail van
plaatsen in het land korte wilde
stakingen uit.
Jongen steekt
medescholier
AMSTERDAM (ANP) - Tegen
het middaguur heeft de 18-jari-
ge uit Suriname afkomstige
scholier H. W. J. M. bij de fiet
senstalling van zijn school te
Amsterdam, zijn 16-jarige me
descholier H. S. Taunis met een
stiletto in de buik gestoken.
Het slachtoffer werd ijlings naar
een ziekenhuis gebracht. Hij
bleek ernstig gewond te zijn.
De dader nam de vlucht. Enkele
andere scholieren die zich in de
nab jheid bevonden wisten geen
van allen precies waarom de
ruzie ging, die aan de steekpar
tij voorafging.
Premier Den Uyl was tijdens de
interpellatie van CHU-fractie-
leider Kruisinga met hem van
mening, dat de middenstand
het moeilijk heeft.
Man dreigt
oude meesters
te verbranden
DUBLIN (UPI) Een man die
zegt deel uit te maken van de
bende, die de grootste kunstroof
in de geschiedenis heeft ge
pleegd, heeft gisteren gedreigd
drie werken van oude meesters
te zullen verbranden als de uit
geloofde beloning van 100.000
pond sterling (ongeveer 650.000
gulden) oiet wordt ingetrokken,
zo heeft de polit'e in de Ierse
hoofdstad meegedeeld.
Volgens de politie heeft de man
een krant in Dublin opgebeld en
gezegd, dat de schilderijen „ver
ast" teruggebracht zouden wor
den indien de beloning niet inge
trokken w^erd en een bekendma
king hierover niet in de kranten
van vandaag zo staan.
De beloning Is maandag uitge
loofd door een Londense verze
keringmaatschappij.
AMSTERDAM (ANP) - Zestig
procent van het Nederlandse
volk is het oneens met financië
le steun van de overheid voor
de dagbladen. Zevenentwintig
procent is van mening dat hier
wel een taak voor de overheid
ligt, terwijl 13 procent geen me
ning heeft. Dit is het resultaat
van eep nationale steekproef die
het NIPO naar aanleiding van
Vierenzestig procent van de on
dervraagden had gehoord van
de plannen om de Tijd te steu
nen. Eenenzestig procent was
het niet eens met deze plannen.
22 procent was het er wel mee
eens, terwijl 17 pet geen me
ning had.
Leerlingen van de lagere school
„Cort van der Linden" trek
ken in protest tegen de zeehon-
denmoord door hun dorp Hul-
-
ZEE-
ecB
HUIZEN Op 18 mei aanstaande zullen 2500 kinderen in kruistocht
optrekken naar de Noorse ambassade in Den Haag. Als vertegen-
woordigertjes van de hele Nederlandse lagere schooljeugd, hopen zij
de Noorse ambassadeur een miljoen handtekeningen aan te bieden,
als protest tegen het doodknuppelen van jonge zeehonden.
Het initiatief van deze handtekeningenaktie, die op 6, 7 cn 8 mei
wordt gehouden, ontstond in het Noordhollandse Huizen. Na de tv-
uitzending op 20 maart, onder de titel „Zeehonden leven maar
kort", kon meester Kees Kruithof uit de verontwaardigde reakties
van de kinderen opmaken, dat do beelden hen erg hadden aange
grepen. Zij begrepen niet, dat grote mensen het leven in zee in ge
vaar willen brengen, zeehondjes kunnen doodknuppelen, voor zoiets
onnozels als de behoefte tot het dragen van bont.
De leerh'ngen wilden aktie en zij organiseerden daarom een protestde
monstratie in het dorp. Toen zij hoorden dat ook elders in het land
aktie werd gevoerd, stelden zij voor „samen te doen". Zo ontstond
„De Kinderkruistocht 1974".
Meer dan tweeduizend kinderen zullen uit alle provincies van ons
land naar Den Haag trekken, in de hoop dat hun noodkreet „Stop
de zeehondjesmoord" zal doordringen tot de wereld van de volwas
senen.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Dr. Kruisinga,
voorzitter van de ChristeH;k-his-
torlsche fractie in de Tweede
Kamer, heeft de regering ge
vraagd om nog voor de zomer
vakantie met een pakket maat
regelen ten behoeve van het
midden- en kleinbedrijf te ko
men.
Bij zijn interpellatie over de
slechter wordende inkomensont
wikkeling in de middenstand
diende hij gisteren in de Twee
de Kamer een motie in waarin
maatregelen werden bepleit.
Volgens de heer Kruisinga dreigt
het midden- en kleinbedrijf er
dit jaar zo'n 10 tot 20 percent in
reëel inkomen op achteruit te
gaan.
Minister-president Den Uyl toonde
zich eveneens bezorgd over de
positie van het midden- en
kleinbedrijf. De ongunstige si-
de
tuatie dateert echter niet
laatste maanden, maar is al ja
renlang aan de gang.
De regering streeft ernaar de in
komenspositie voor een aantal
middenstanders te verbeteren
Wij moeten een noodlottige ont
wikkeling van zo vele jaren om
buigen, zei premier Den Uyl.
Staatssecretaris Hazekamp (mid
denstand) zei dat de meest re
cente gegevens iets minder on
gunstig zijn dan die van enkelt*
weken geleden. We besteden
grote aandacht aan het midden
en kleinbedrijf, zei hij. Met dc
middenstandsorganisaties wordt
overleg gepleegd over noodzake
lijke maatregelen om de Inko
mensontwikkeling voor vele
middenstanders te verbeteren.
Van alle kanten werd in de Twee
de Kamer bezorgdheid getoond
over de moeilijke positie waarin
vele ondernemers in het mid
den- en kleinbedrijf verkeren.
Pittig
dagje
voor
MEAO
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De tweede dag
van het MEAO-examen begon
gisteren met commerciële eco
nomie en calculatie. Drie som
men, waarvan de laatste, han
delend over de verschillen tus
sen diverse marktvormen, een
zuivere leervraag was.
Opgave 1 was een kluifje voor
de rasrekenaars.
De klassieke vertegenwoordi
ger bij de detailhandel blijkt
een uit de samenleving ver
dwijnende figuur. De bewer
king van klanten gebeurt te
genwoordig door folders en di
recte mailing. Heeft het nog fi
nanciële zin een vertegenwoor
diger in dienst te hebben? Dal
was de vraag voor een tand
pastafabrikant, die in eigen
land 50 miljoen tubes per Jaar
>mzet en het was ook de exa
menvraag.
Voor het Engelse dictee was
een kwartier uitgetrokken. Een
kort stukje proza, handelend
over de oliecrisis. Maar er
stonden moeilijke woorden In
„rationing" (distributie) eD
„repercussions" dat veel moei
lijkheden opleverde, hoewel
het Nederlandso repercussie
toch bekend moet zijn.
De Engelse tekstverklaring
was niet onoverkomelijk, han
delend over Pakistan. Wel was
uitdrukkelijk op het opgave-
blad geschreven dat „eigen
formulering hoger gewaar
deerd wordt dan het letterlijk
overnemen uit de tekst".
Tweemaal werd gevraagd ,,zeg
in je eigen woorden" en dat
waren moeilijke zinnen waar
bijvoorbeeld ,,a breathing spa
ce" (een ademhalingspauze) in
voorkwam, en het woord
„boom" (hausse).
Het eerste gedeelte van recht
werd als laatste geëxamineerd.
Een tiental vragen, liggend op
het terrein van de wetgeving
fin het openbaar bestuur. Daar
waren makkelijke vraagjes bij
zoals „wat is het verschil tus
sen een voorwaardelijke ver
oordeling en een voorwaarde-
lijke invrijheidsstelling?".
Maar ook echte nadenkers.
zoals de vraag of de procu
reur-generaal bij de hoge
raad, al dan niet afgezet zou
moeten kunnen worden. Zoals
bekend heeft de commissie
Cals-Donner in het voorgestel
de ontwerp van een nieuwe
grondwet een opsomming ge
geven van een aantal sociale
grondrechten, naast do
klassieke grondrechten. Het
verschil tussen beide moest
worden verklaard en van de
sociale grondrechten moesten
er drie worden genoemd.
Onder het motto van het Heilig Jaar
„verzoening" presenteert het Apostolaat
der Hereniging dit jaar op 12 mei dc zon
dag voor de oosterse kerken: de oude
christelijke kerken van het Nabije-Oosten,
de Balkan en Oost-Europa, vaak nauwe
lijks gedulde minderheden of onder de
controle van een vijandig gezinde staat.
„Ondanks alle goede wil" zo schrijft
secretaris pater A. Beekvelt „bestaat
er tussen de kerken van oost en west een
6ituatie van vervreemding. Pas de laatste
jaren is er een toenadering, maar van
een echte verzoening is geen sprake. Hier
ligt een grote en dringende opgave tot
verzoening, speciaal voor de christenen".
Gestimuleerd door de bisschoppen, wordt
hiervoor op 12 mei in de rooms katholieke
kerken gebeden en geofferd. Het Aposto
laat der Hereniging te Boxtel (giro
1087628) brengt dit jaar vooral verzoe-
ningsprojekten onder de aandacht, zowel
in Israël. Libanon en Irak. als in Ethiopië
en Nederland.
In Israël steunt het apostolaat reeds een
tiental jaren het werk van de pater trap
pist Jacob Willebrands uit Delft, die met
enkele monniken op de berg in Galilea
een uiterst eenvoudig onderkomen be
woont.
Hoewel aanvankelijk gesticht voor de
kleine christengemeenschap ter plaatse,
bleek de aantrekkingskracht van het
klooster bij joden en moslims haast nog
sterker. Onder de jongeren die voor een
half jaar of langer met de monniken mee
leven, is altijd minstens een derde joods.
Bij het bouwen van de grootkapel hebben
moslims even hard geholpen als joden en
christenen.
Onlangs schreef paier Willebrands: „Als
wij helpen de Arabisch sprekende Israë
li's tot volwaardige gesprekspartners te
maken voor de andere Israëlische groepe
ringen, Arabieren en Joden, dan hebben
wij de staat Israër een goede dienst bewe-
In Nazareth leiden de paters salesianen
een technische school voor Arabische jon
geren. Dankzij deze vakopleiding kunnen
ze meekomen in de enorme technische
ontwikkeling van Israël en betekent hun
kennis een eerste stap naar verzoening.
In Ethiopië gaan Nederlandse paters laza
risten met hun zeventien parochies over
naar de Ethiopische ritus. De eerste stap
is een liturgie die past in de Ethiopische
cultuur. Het Apostolaat der Hereniging
helpt bij het aanschaffen van liturgische
gewaden en boeken.
In Nederland wil het apostolaat steun
verlenen aan de pastorale zorg van de
Grieken, ook als verzoening tussen katho
lieken en orthodoxen.
Het Vatikaan is tijdens de
tweede wereldoorlog met zijn
pogingen om krijgsgevange
nen, gedeporteerden en joden
te helpen, aanvankelijk ook bij
de Engelsen op vijandigheid en
onbegrip gestoten.
Dit blijkt uit het achtste deel
van de „Akten en documenten
van de H. Stoel over cfe tweede
wereldoorlog". Dit deel behan
delt de activiteiten van de H.
Stoel in de oorlogsjaren van
1941 en 1942. Het achtste deel
is zojuist verschenen en bevat
rond zeshonderd officiële stuk
ken, de meeste uit de vati-
kaanse archieven. De redactie
van deze publikaties berust bij
vier jezuieten, een Amerikaan,
een Duitser, een Italiaan en
een Fransman.
Uit de documenten blijkt, dat
het Vatikaan van Engeland
pas na enige tijd lijsten van
krijgsgevangenen kreeg en toe
stemming kreeg om door de ge
bieden, die de Engelsen bezet
hielden, graan te vervoeren
naar hongerend Griekenland.
Met nazi-Duitsland was in dit
opzicht geen enkel contact mo
gelijk.
De documenten laten vervol
gens zien, dat het Vaticaan
met „ontsteltenis en bezorgd
heid" kennis had genomen van
de berichten over de groot
scheepse deportaties uit de
landen, die Duitsland had ver
overd. Het Vaticaan had hier
op wel direct gereageerd,
maar zo schreef de toenma
lige secretaris voor buitenge
woon kerkelijke zaken kadi-
naai Tardini „ik weet niet of
deze stappen voldoende zijn
krankzinnigen af te remmen".
Deze opmerking van ka-dinaal
Tardini is terug te vinden op
een ontwerp voor een telegram
aan de pauselijk nuntius in
Slowakijke, waarin deze aan
gespoord wordt tot energieke
stappen. De pogingen van de
nuntius met name ten behoeve
van tot het christendom over
gegane joden werd door de na
zi's afgedaan met de opmer
king, dat „doopwater geen
joods bloed reinigt".
Soortgelijke reacties waren
ook gekomen uit de bezette ge
bieden van de Sovjet Unie,
Frankrijk, Kroatië en Honga
rije. Alleen de Roemeense re
gering had enige tegemoetko
mendheid tevenover christen
joden getoond, alhoewel later
bij de H. Stoel erop werd aan
gedrongen, dat overgang van
joden tot het christendom
maar verboden moest worden.
KERK EN WERELD
In Duitslan grote
overeenstemming
over kerkelijk ambt
De oecumenische werkgroep In
West-Duitsland heeft bekend
gemaakt, dat zij in de bespre
kingen over het kerkelijk ambl
tot verregaande overeenstem
ming Is gekomen.
De werkgroep, die bestaat uit
katholieke en protestantse
theologen, staat onder voorzit
terschap van kardinaal Jaeger
en de evangtlische bisschop
van Bonn, dr. Kunst.
Op een bijeenkomst van de
werkgroep werd gesproken
over de diverse wijdingsformu
lieren van de evangelische ker
ken. De katholieke leden van
de werkgroep stelden, dat zij
het met geen enkele term in
deze formulieren oneens waren
en dat er „wezenlijke bijdra
gen in stonden voor hun eigen
opvatting over priesterwijding
en priesterschaD".
De werkgroep was het erover
eens. dat wijding een voor
waarde is voor toelating tof
hei ambt. Ook was er overeen
stemming over de voltrekking
/an de wijding. Punten van
discussie zijn nog de verhou
ding tussen het bisschopsambf
en het priesterambt en de sa-
cramentaliteit van de priester
lijke wijding.
Paus niet
meer achter
internationalisatie
van Jeruzalem
Paus Paulus dringt niet langer meer aan op Internationalisering
van Jeruzalem. Hij Ls nu ven mening, dat de Verenigde Naties
een andere oplossing dienen te zoeken dan dc Internationalisatie
van de stad, waartoe de V.N.-resolutie van 1947 opriep.
Dit heeft de Melchitische patriarch Maximos V Hakim van Antio-
dhië medegedeeld. Hij wees erop, dat hij met de paus over Jeru
zalem en de status ervan lange gesprekken heeft gevoerd. Vol
gens hem vallen de ideeën van het vaticaan samen met die van
de Arabieren en de Israëliërs, die beiden de internationalisering
van Jeruzalem afwijzen.
Dr. Paul Colbi, directeur van de afdeling voor de christelijke
kerken bij het ministerie voor de godsdiensten in Jeruzalem
heeft dezer dagen nog in Duitsland verklaard, dat de laatste tijd
grote vooruitgang is geboekt in de betrekkingen tussen Israël en
Het feit, dat de Israëlische minister van buitenlandse zaken
Abba Eban door de paus in officiële audiëntie was ontvangen,
staat nagenoeg gelijk aan een erkenning „dc facto" van de staat
Israël door het vaticaan, aldus Colbi, die ook de betrekkingen van
Ir. Jeruzalem „uitstekend" noemde. Colbi was Indertiid lid van
Israël met de pauselijke gedelegeerde, aartsbisschop Pio Laghl
de Israëlische diplomatieke missie bij het tweede Vaticaans con
cilie.
Duitse moaalthoelogen en
verantwoord ouderschap
Alle hoogleraren in de moraal theologie aan de
universiteiten en theologische hogescholen ln
Wes'.-Duitsl nd hebben In een gezamenlijke ver
klaring na de beslissing van de Bondsdag over
de abortus uitdrukkelijk gewezen op de plicht
van iedereen, in het biizonder van de christe
nen, hot leven van de ongeboren men* niet aan
te tasten.
De hoogleraren, twintig in getal, geven echter
tegelijkertijd als hun oordeel, dat de keuze van
de voorbehoedsmiddelen en van het verant
woord ouderschap overgelaten moet worden aan
het geweten der ouders.
De moraaltheologen keren zich hiermee tegen
dc encycliek „Humanae Vitae", volgens welke
alleen periodieke onthouding voor katholieken is
toegestaan. Van de positiebepaling, die de kerk
ten aanzien van het verantwoord ouderschep in
neemt, hangt haar geloofwaardigheid in hoge
mate of, aldus de moraaltheologen.
In dit verband herinneren 'ij aan de verklaring
van de Duitse bisschoppenconferentie van 1968,
waarin werd aangedrongen op intensivering van
het gesprek tussen bisschoppen en paus over
deze aangelegenheid. Ook de internationale ste'-
lingnaine van moraaltheologen over Humanae
Vitae" is ondanks toezegging nog niet gekomen,
alous dc twintig Duitse moraaltheologen.
