{Wip
Het heeft er veel van dat de droogtelander.
in Afrika er dit jaar nog beroerder aan toe.
zullen zijn dan. in het rampjaar 1973. De
honger is er niet minder geworden, de uitge
mergelde mensen en dieren hebben het ergste-
nog niet achter de rug, de situatie lijkt alleen
wat definitiever geworden. De veestapel is
nagenoeg verdwenen, de woestijn heeft bezit
genomen van de arme landbouwgrond, de put
ten zijn opgedroogd, mensen en dieren hebben
de dorpen verlaten. Men zou bijna denken dat
het Sahel-probleem zichzelf gaat oplossen.
Tekenend is de toestand in Senegal, een van
de kleinere Sahellanden aan de Oceaan. Op 300
kilometer van de kust is in de Senegalrivier
•het zeewater doorgedrongen, zo weinig water
voert de rivier zelf aan. Dit betekent verzilting
van de tot nog toe vruchtbare oevers, die twee
oogsten per jaar opleverden: een als de rivier
een sliblaag achterliet en een in het regensei-
zoen. Nu hebben de mensen in geen vier jaar
een oogst gezien. In het dorpje Tchauole, dat
nog de tekenen van vroegere welvaart draagt,
is de grote kudde vee verdwenen. Een oude
berggeit is het enige overgebleven dier. In deze
provincie is 60 tot 80 procent van de beplan
ting dood, en het grondwaterpeil is ver gezakt.
Het laatste gras is weggevreten, het zand
verstuift en bedekt de wegen, zodat de toch
al slechte verbindingen gevaar lopen. Het zand
dringt binnen in de motoren van auto's en
trucks en in de machines van plantages. En.
•de prijs van de voedselhulp is veel hoger-
•geworden door de dure benzine.
Het is een beeld van steeds verder om zich
heen grijpende ontreddering, die niet bestre
den wordt met de aanvoer van voedsel per
schip. Vorig jaar vroeg de FAO om 50 tran
sportvliegtuigen, het totaal beschikbare aantal
was 30, terwijl militaire luchtbruggen vele
honderden malen omvangrijker zijn. Bij derge
lijke wanprestaties van het rijke westen zin
ken alle fouten in de ontwikkelingslanden in
het niet. Dan staan drie zakken meel bij een
Toearegstamhoofd, achtergehouden bij de dis
tributie, in geen verhouding tot het bezoek,
compleet met plechtige ontvangst met officiële
auto's, van twee vertegenwoordigers van een
hulporganisatie. De heren werden een week
lang begeleid door een toch al overwerkte
plaatselijke ambtenaar, en hun voorstel tot
hulp beliep 25 ton graan - de behoefte van het
land, Niger, was ongeveer 150.000 ton. Om
eigenlijk maar te zwijgen van de hulp, zoals
medicamenten, die aankomt met etiketten in
het Nederlands dat in de Sahellanden toch
weinig gesproken wordt.
Slecht gegeven hulp miskent de bittere nood
zaak. De Sahel - evenals Ethiopië - staat nog
steeds op de rand van de afgrond. (Giro 100200
- t.n.v. SOS-Sahel, Den Haag).
ROME Napels is bang voor
de zomer. Bang voor de terug-,
keer van de cholera en bang
voor het daarom wegblijven;
van de toeristen. De doden van
de cholera-epidemie vorig jaar
.zijn nog niet vergeten. De stad
is de economische terugslag
van die maandenlange epide
mie nog steeds niet te boven en
er staat een nieuwe zomer voor
de deur.
De meningen van de deskundi-:
gen zijn verdeeld. De directeur;
van het ziekenhuis Cotugno,
waar vorig jaar de honderden
met cholera-besmette patiënten-
werden verpleegd, professor De;
.Lorenzo, waarschuwt onophou-'
delijk tegen een herhaling van
de geschiedenis. Hij eist maatre-^
gelen, of tenminste plannen.'
„Natuurlijk bestaat de kans dat
de cholera dit jaar weer in Na
pels opduikt. En dan vrees ik.
opnieuw voor slachtoffers.
Waarom? Omdat er in de afge
lopen maanden nauwelijks iets
gebeurd is: de straten zijn weer
even smerig als indertijd, de
riolering is niets verbeterd, de
stedelijke reinigingsdienst niet
uitgebreid' eii'de controle ó'p'in
komende reizigers ontbreekt,'
.zoadat het vii-us gemakkelijk
'vanuit andere landen kan wor
gden binnengebracht". En dat
'laatste is de tragedie van Napels
'in geen enkele andere stad in"
Italië kan de cholera zich zozeer
'in haar dodelijke spel uitleven
.als in Napels, boordevol mistoe
standen.
Napels, een der meestbezongen
'steden van de wereld. Maar de
diepblauwe golf is een reusach
tig riool met een levensgevaar-1
lijke verontreinigingsgraad. Er
heerst nog altijd een zwemver-,
'bod. De eertijds groene, tot in
'zee afdalende heuvels zien wit-
en grauw van de huizenblokken.
'Nu lopen de (soms open) nood-
rioleringen tot in zee
Napels is een tweede Honj
Kong geworden, een miljoenen
stad met dorpse voorzieningen
De helft van het aantal dodelij
ke tyfusgevallen van heel Italië
wordt in Napels geregistreerd.,
Bijna 40 procent van het totaali
aantal kinderverlammingsver
schijnselen komt voor in Na
pels.
In de hevigste oorlogsjaren
'stierven in Vietnam per jaar 40
van elke 1000 kinderen. In Na
pels is dat aantal - zonder oor
logsgeweld - 64 kinderen op elke
1000! De werkloosheid en die
kindersterfte, de sluiting" van
restaurants en café's en het
zwemverbod in de veelbezongen
baai houden nauw verband met.
elkaar. Het zijn de gevolgen van
een ontoereikend bestuur, waar
bij staat, provincie en stad even
veel schuld treft.
Vader zijn alt beroep
In een waanzinnige bouw-specu-
latie is de afgelopen jaren in
'Napels gespot met elke grondre
gel van stadsplanning. De riole
ringen van voor 1900 liggen er
nog steeds, functioneren ook
nog, maar de stad is in de afge
lopen vijftig jaar een „ietsje"
gegroeid. En met die groei zijn
ook andere zaken ongecontro
leerd toegenomen: het huizenbe
stand, de bevolking, de veront
reiniging en het rattenleger dat
in de holenrijke Napolitaanse
ondergrond leeft. „Vader zijn"
is in Napels bijna een beroep,
zo schreef een Dints blad'begin
lit jaar. Het negatieve en ver-
drietig-makende artikel over
Napels droeg als titel: „Liever
sterven dan Napels zien".
De Napolitaan staat bekend om
zijn „versier- en ritsel"-talenten.
Iedereen improviseert er, heeft
er z'n handeltje, leidt z'n strikt
eigen' leventje. "Maar ',*ih het
groot ritselen" - om een onge
bruikelijke term voor „bestu
ren" te gebruiken, daar houden
de Napolitanen zich verre van.
Niets wordt echt goed geregeld
en daarom maakt professor De
Lorenzo zich boos. Omdat hij
als deskundige maar al te goed
beseft wat de stad te wachten
staat als de lente binnenkort
plaats maakt voor de lange, lan
ge. hete zomer. „In mei zou de
hele bevolking opnieuw ingeënt
moeten worden tegen cholera.
Schoonmaakacties
Dat is de mooiste tijd om' de'
heetste maanden door te kun
nen komen en het is niet te laat,
als we tenminste voor die tijd
geen cholera- besmettingshaar-.
den ontdekken
W*
De verlaten strandvoorzieningen van Napels in tiet afgelopen zomerseizoen: schrikbeeld
van de autoriteiten voor dit jaar.
Maar het blijft te veel bij pra- eenvoudiger dan een deel van
ten. Sinds de eerste doden in de die plannen uitvoeren,
nazomer van het vorig jaar be- De baai is Europa's meest ver
graven ^verden, kwamen stapels vuilde stukje open zwemwater
plannen op tafel om de Golf van geworden waar al maandenlang
Napels te zuiveren. Maar veel een zwemverbod geldt. In een
de in de baai gekweekte mosse
len om zeep geholpen. Zij waren
volgens de eerste analyses de
boosaardige cholera-versprei-,
ders. Nadien kwamen de vraag-
- tekens, men gaf toe misschien
plannen maken is nog altijd impuls werden eind vorig jaar iets te snel de mosselcultuur.
vernietigd te hebben. De
zou best op andere wijze
spreid kunnen zijn. Veel
der is het water er
'evenwel niet op geworden.
Onlangs bezocht de
minister van financiën de
om er met de betrokken
teilen overleg te plegen
te nemen maatregelen. Er
een licht optimisme dat
zwemverbod binnenkort
heven zou kunnen
Maar enige achterdocht
rechtvaardigd. Waarom zou
r enkele weken
„onbesmet" zijn? Misschien
dat men dan niet langer
afval in zee afvoert, maar
een andere manier?
Het is voor Napels een
noodzaak dat er
mag worden. Want wat
'al die toeristen immers nog
'ger in Napels en omgeving
als ze niet in dat verlokk
water mogen? Vandaar
ristische- en gezondheidsorgaj^
saties elkaar gevonden hebl
in hun gezamenlijke streven
cholera te weren en de toeris
terug te krijgen.
De Napolitaanse toeristerw
dustrie heeft vorig jaar een n
joenenstrop geleden door
cholera. Voor een herh;
daarvan heeft men
een heilige schrik.
Frans Wijna
H
