Bert Schierbeek
gunt elke jongere
zijn eigen bouwsel
Wat bereiken de
hartspecialisten
TELEVISIE VANAVOND
Ko van Dijk volgt
Leen Jongewaard
op in „Citroentje"
TELEVISIE MORGEN
RADIO VANAVOND
RADIO MORGEN
TERUGBLIK
PAGINA 2
WOENSDAG 3 APRIL 1974
Bert Schierbeek, die destijds als
Vijftiger met „Het boek Ik"
brak met de bestaande roman
vorm, 6chiep daarmee een
bouwsel waardig om door hem
zelf bewoond te worden. Het
idee, dat achter dit debuut stak,
heeft hem nog steeds niet losge
laten. In het door hem geschre
ven tv-spel „Het ontwaken", dat
men vanavond op de buis
krijgt, Ned. 1 20.30 uur, ziet
men een jongeman (Ad Fern-
hout) bezig aan de constructie
van wat een woning voor hem
zelf moet worden. En meer dan
dat ervaart de jongeman dit
huis als een middel waarin hij
zijn eigen persoonlijkheid tot
uitdrukking kan brengen.
De moeilijkheid is dat hij dit pro-
dukt uit innneriijke noodzaak
plaats op een plein zonder re
kening te houden met de bewo
ners. De samenleving komt dan
ook in het geweer. Het huis
staat anderen in de weg. Men
gunt de jongeman zijn recht op
werk en een woning, hij toont
zich bij uitstek een werkende
jongere, maar allen vinden dat
hij zomaar niet zijn gang kan
gaan. Het plein moet vrijgehou
den worden voor de auto's en
voor het spel van de kinderen.
De meest rechtlijnigen zijn van
mening, dat wet en orde geres
pecteerd moeten worden en dat
De buren lopen te hoop rond het bouwsel van de jongeman
de jongen door middel van de
sterke arm van het gezag tot
rede moet worden gebracht. Al
leen de kinderen hebben plezier
in het bouwsel. Zij kunnen er
volop in spelen.
CRM-subsidie
Dankzij een speciale subsidierege
ling van het ministerie van
CRM was het mogelijk Bert
Schierbeek de opdracht te verle
nen tot het schrijven van een
oorspronkelijk voor tv bestemd
spel. Deze regeling houdt in, dat
van overheidswege 2000 gulden
wordt uitgekeerd aan de schrij
ver, die zulk een opdracht tot
een goed einde brengt. Dit bete
kent niet, dat een dergelijk
spel ook inderdaad op de tv
wordt gebracht. Ziet de omroep
in dit geval de NOS er niets in,
dan komt een dergelijke script
nooit verder dan de la.
De schrijver zou dan ook geen
honorarium ontvangen. Deze
zou dan voor niets in de weer
zijn geweest. Wordt het spel wel
uitgevoerd, dan ontvangt de
schrijver behalve het subsidie
bedrag ook het normale honora
rium. Deze regeling heeft er in
tussen toe geleid, dat door enige
omroepen al opdrachten zijn ge
plaatst bij verschillende au
teurs.
Adviseur dramaturgie van de
NOS, Jan Venema, die zich een
bewonderaar noemt van het
werk van Bert Schierbeek, heeft
met deze schrijver het idee voor
dit spel, dat uit de koker van
Schierbeek komt, verder uitge
werkt. Hierdoor was het moge
lijk dit spel zo te schrijven, dat
het zich direct leende voor dra
matisering in de vorm van be
weging. Schierbeek noemt deze
NEDERLAND I
18.45
18.55
19.05
19.50
20.00
20.21
20.31
21.45
22.10
22.35
22.50
NOS
Schooltelevisie
NCRV
Kijkkast
NOS
Ti-Ta-Tovenaar
Journaal
Van gewest tot gewest
Stichting Socutera
Journaal
Politieke uitzending PSP
Het ontwaken, tv-spel
Panoramiek
Studio Sport
Den Haag vandaag
Journaal
21.40 Dit 't hart gegrepen, doe.
KRO/RKK/IKOR
22.05 Kenmerk
22.30 Journaal
22.35 Computerkunde (Teleac)
DUITSLAND I
tv-produktie zelf ,,de geschiede
nis van een rel". Als je iets wil
veranderen aan de bestaande
samenlevingsvormen, dan krijg
je direct veel mensen tegen je,
die op zich eigenlijk helemaal
geen kwade mensen zijn, want
zij accepteren wel de „dorps
gek" Jojo.
Dit spel ziet er in de regie van
Jan Venema dan ook uit als een
gestileerde rel. De mensen in de
buurt van dit bouwsel lopen te
hoop rond de bezige jongeman
en bestoken hem met hun be
denkingen. Men hoort steeds
weer dezelfde argumenten en
Jan Venema legde hierop sterk
de nadruk door elke kreet, elke
bewering door steeds anderen
en in wisselende nuances te la-
tn herhalen. Naar onze smaak
gebeurt dit te vaak. Deze te
veelvuldig herhaalde vondst
lijkt op zeker moment te leiden
tot enige verveling. De regie
vindt hiervan, dat zij daardoor
het juiste effect bereikt, want in
de werkelijkheid verneemt men
bij herhaling de geijkte opmer
kingen. Men praat elkaar na,
komt er niet toe zelf over de
dingen na te denken. Bert
Schierbeek zowel als Jan Vene
ma maken aan de hand van dit
spel op deze wijze tevens duide
lijk, dat het de samenleving aan
originaliteit ontbreekt, zozeer
zitten we gevangen in regels,
wetten en van elkaar geleende
redenaties.
Wakker worden
Dit spel wordt ingeleid en uitge
luid door een nachtwaker (Hans
Tiemeyer), een man die tevens
fungeert als wakker-maker van
de mensen. Uit eigen ervaring
weet hij, dat er mensen zijn dip
nooit wakker worden, dat de
ogen van die mensen altijd
sloten zullen blijven voor het
wezenlijk belangrijke in het le
ven. De te hoop gelopen buurt
genoten komen tenslotte bij
hem om raad, maar zij begrij
pen zijn uitspraken niet, omdat
zij niet in staat zijn eigen au
thentieke gedachten te hanteren
inplaats van aangeleerde re
gels. In de verschillende rollen
ziet men verder mensen als
Wiesje Bouwmeester, Bob Goed
hart, Hans Hoekman, Maarten
Kapteyn, Ina v.d. Molen, Fred
Sterneberg, Ellen de Thouars,
Elisabeth Versluys en Elly Vos.
Bert Schierbeek acht het niet be
vorderlijk voor de oplossing van
dit soort samenlevingsproble
men, wanneer ze via pers en tv
uitmonden in een televisiefo
rum. Elke deskundige zegt zijn
zegje, het grote publiek is ge
rustgesteld en stapt vervolgens
weer in het gareel van de orde
van de dag. In dit spel komen
bekende tv-figuren als Ed Lau-
tenschlager, Theo Koomen en
Joop van Zijl opdraven om deze
hele problematiek weg te stop
pen in de doofpot van een tv-fo-
rum.
Maar volgens Bert Schierbeek
zullen jongemannen altijd door
gaan eigen bouwsels te maken
en buiten het patroon van de sa
menleving te zoeken naar een
eigen levensvervulling.
TON OLIEMULLER
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM - Leen Jongewaard, die al eerder de wens te ken
nen heeft gegeven wat meer toneel en wat minder tv te willen
doen, gaat in het komende seizoen verdwijnen uit de KRO-serie
„Citroentje met suiker". Hij zal worden opgevolgd door Ko van
Dijk.
Dit betekent, dat Manie helemaal uit deze humoristische serie
zal heengaan, want het is niet mogelijk deze rol over te heve
len naar Ko van Dijk. De schrijver Eli Asser weet nog niet
welke draai hij aan dit verhaal zal geven, maar in de laatste
afleveringen van dit seizoen zal Manie alvast wel een verkla
ring gaan geven voor zijn vertrek uit de famiMeclan. Mogelijk
wordt daarbij tevens de komst van een nieuweling (Ko van
Dijk) alvast aangekondigd.
Ko van Dijk gaat voorts een hoofdrol spelen in de vrije toneel-
produktie „Cyrano de Bergerac" van de Franse auteur Ed-
mond Rostand. Ook Guus Hermus speelt hierin een rol. Deze
produktie is door de KRO in 'handen gelegd van het Amster
damse theaterbureau van Joop v.d. Ende. Met dit stuk gaat de
KRO op tournee in het komende jaar, waarin deze omroep zijn
50-jarig bestaan viert. Aan het eind van de tournee zal dit to
neelstuk ook op het scherm worden gebracht.
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Dier en vriend
19.30 De Beverly Hillbillies
20.00 Journaal
20.21 Springtrofee
Akt. 18.45 Zandniann. 18.55 Nord-
schau-magazine. 19.26 Pinocchlo.
19.59 Progr.overz. WDR: 8.05—11.30
TV-kursussen. (9.30—1000 Sesam-
strasse)'. 18.00 Nws uit Noordr.
Westf. 18.10 Diese Pechvogel. 18.40
Akt. 19.20 Dok. progr. 19.40 Dok.
progr.) 20.00 Journaal en weerber.
20.15 Aki dok. 21.00 Tv-gerechts-
zaak. 22.30 Journaal, komm. en
weerber.
21.00 Jour-
L 22.00 Klein
TV-spel: Tag der Affen. 23.20 Jour-
BELGIE NEDERLANDS
Pano 74. 22.10 Jourr
NEDERLAND I
22.25 Journaal
KRO/NOS
22.30 Foto's uit de ruimte
NOS
14.00 Schooltelevisie
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
EO
19.05 Kinderkrant
20.00 Journaal
20.21 Open huis
21.00 't Kind dat geen stem
krijgt (2)
VPRO
22.00 Het gat van Nederland
23.15 Journaal
DUITSLAND I
(Reg. progr.): NDR: 9.3010.00 Se-
samstrasse. 18.00 Uit de eerste
hand. 18.30 Akt. 18.45 Zandmann.
18.55 Nordschau-magazine. 19.26
sport. 19.59 Progr.
die Ehre. (18.40—19.20 Akt.)
20.00 Journaal en weerber 20.15
Rep. 21.00 Der Chef. 21.45 Kult. ma
gazine. 22.30 Journaal, komm. en
NEDERLAND II
DUITSLAND II
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
KRO
19.05 'n Meester minder, thriller
20.00 Journaal
20.21 Dagboek van een gek
21.40 Interview met Van Agt
NOS
22.10 Den Haag vandaag
■naai. 21.15 Meningsv
film. 22.30 Journaal.
BELGIE NEDERLANDS
18.00 Colargol. 18.05 Black Beauty.
18.30 Inf. progr. 1S.40 Filmmuseum
v.d. schaterlach. 19.05 Godsd. ultz.
19.35 Kortweg. 19.43 Meded. 19.45
Journaal. 20.15 Kliniek met de 7
verdiepingen. 21,15 Moar 'k leve
nog....22.05 Fragm. uit nieuwe films.
22.55—23.05 Yoga.
JIILYERSl'M 1
VARA: 18.30 Met andere woorden:
sum. EO: 19.00 Klankbord. 19.15 (S)
Wij hebben
gewijde
voord v.d. wereld:
Bijbelstudie.
20.00 EO-metterdaad. 20.08 (S)
19.10 RVU: Hoe
zen! (maar Is-ie nu ook beter.
19.50 Den Haag vandaag 20.00 Nws.
20.05 (S) Woensdagavond-Muz.maga-
le. 23.55—24.00 Nw
z. 20.20 ReformaUe en HILVERSUM III
reveil. 20.30 (S) Lljdensoverdenk.
(III). TROS: 21.30 (S) Specialiteiten
NOS: 18.02 Joost
23.55-r-24.00 Nws.
waarin o.m. 19.02 Gouive ouwe en
22.55 Med. 0.02 Metro's Midnight
Music. 1.02 Take It easy. 2.02 Hllv.
LEEN JONGEWAARD
KO VAN DIJK
Henk Mochel en Catherine Keyl
maakten in het kader van de
hartweek een documentaire
voor de N.C.R.V.-teievisie onder
de veelzeggende titel „Uit het
hart gegrepen". In deze uitzen
ding wordt getracht het leven
van een hartpatiënt te laten
zien, vanaf het moment dat de
hartafwijking wordt gekonsta-
teerd. In deze uitzending
spreekt Henk Mochel met de
Leidse hoogleraar prof. dr. G.
Brom, die eens heeft gezegd:
„Wij hartchirurgen zijn eigen
lijk hooggekwalificeerde loodgie
ters". In deze uitzending vertelt
hij onder meer hoe deze „lood
gieters" tijdens een operatie te
werk gaan. Ook wordt gespro
ken met een cardioloog, die uit
legt dat in veel gevallen gene
zing mogelijk is zonder opera
tiefs) en er wordt gesproken
over de oorzaken waardoor ve
len moeilijkheden krijgen met
hun icvensmotor.
Ned. II, 21.40 uur.
Van gewest
tot gewest
Begin februari trok een Viking
schip met Raalter Noormannen
naar Den Haag om de aandacht
te vestigen op het Overijssels
Kanaal tussen Deventer en
Raalte. De spectaculaire Noor
mannentocht trok veel aandacht
en publiciteit. In het program
ma „Van Gewest tot Gewest"
wordt vanavond nagegaan hoe
belangrijk dit kanaal is voor
Raalte.
Met het wegvallen van een fa
briek in Pamplona heeft Neder
land de oudste industrie van
aarden pijpen ter wereld: de
pijpenfabriek Zenith in Gouda.
Ze bestaat 225 jaar. „Van Ge
west tot Gewest" bevat een re
portage over de fabriek.
Verder wordt in hett programma
aandacht besteed aan een drink
watervoorzieningsbekken dat is
gepland in de buurt van Nieuwe
Horne in de gemeente Heeren
veen. De bewoners van het ge
bied zien hiermee een waarde
vol natuurgebied bedreigd en
het voortbestaan van hun boer
derij.
Een ander Fries onderwerp gaat
over het 500 ha grote eiland De
Bird in de buurt van Grouw.
Het is omgeven door vaarten en
je kunt er alleen komen met
een pontje. Het pontje blijkt
echter te licht voor de steeds
zwaarder wordende machines
die de 12 boeren op het eiland
gebruiken. Een brug is door het
zeer drukke watersportgebied
onmogelijk en een tunnel zou te
duur worden. Moeten de boeren
dan maar vertrekken, zoals nu
van overheidswege wordt gesug
gereerd?
De boeren zelf vinden van niet.
„Het weidelandschap, dat wij
tot nu toe hebben onderhouden,
zou dan een grote wildernis
worden" zeggen zij.
Ned. I. 19.05 uur.
Vogelrevalidatie
Het N.C.R.V.-programma „Dier
en vriend" heeft vanavond twee
onderwerpen. Eerst wordt de
reeks over de opvoeding van de
hond voortgezet. Het tweede on
derwerp gaat over het vogelhos
pitaal. Op verschillende plaat
sen In ons land bevinden zich
vrijwilligers die zich bezighou
den met het oplappen van vo
gels. Die vogels zijn meestal
slachtoffers van olie, verkeer,
hoogspanningsdraden of land
bouwgiften. Voor deze uitzen
ding hebben regisseur Nico Bo-
gaart en presentatrice Tanja
Koen een bezoek gebracht aan
een dergelijk vogelhospitaal bij
mevrouw Dijkhuizen in Bergen
(N.H.).
Ned. II, 19.05 uur.
Springtrofee
Na zes uitzendingen is de strijd
om de N.C.R.V.-Springtrofee toe
aan de eerste finale, die om de
persoonlijke titel. Elf ruiters en
amazones gaan uitmaken wie
zich voor dit seizoen eigenaar
mag noemen van deze beker. In
een „puissance" zullen zij de
onderlinge volgorde gaan uitma
ken.
Emiel Hendrix uit het Limburgse
Heel lijkt op dit moment de bes
te kansen te hebben, hij voert
het klassement aan met 113
punten, vooral door zijn over
winningen in de laatste twee
uitzendingen. Aan zijn paard
„Palatin" zal het in elk geval
niet liggen als de eerste plaats
niet bereikt wordt. De tweede
Prof. dr. A. G. Brom: „Wij hartchirurgen zijn eigenlijk hoog gekwali
ficeerde loodgieters".
plaats in de rangschikking is op
dit moment voor Klaas van
Exel die met Smoky 105 punten
bij elkaar heeft gesprongen.
Wat het provincieklassement be
treft gooit Limburg
hoogste ogen, want Ans Teelen Ned. II, 20.21 i
heeft met Con Dios de vijfde
plaats in het klassement met 93
punten. Zij bezet bovendien de
toppositie in de strijd om de
stijlprijs, met Klaas van Exel
als goede tweede.
HILVERSUM 1
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een plaatje. <8.00
Nws. 8.11-8.21 Radiojournaal). 8.50
Morgenwijd. 9.00 Toppers van toen.
9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.00
(S) V. d. Kleuters. 10.10 (S-M) Ar
beidsvitaminen. (11.00 Nws. 11.03-
11.05 Radiojournaal). 11.30 <S) Rond
Twaalf: een uur allerlei voor ieder
een. met Groenteman en 11.55
Beursber. 12.30 (S) Sportrevue. 13.00
Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.21 (S)
Alert op het vlak van muz. en
maatsch. 13.50 Wereld v. d. opera:
bespr. van Palestrina. van Hans
Pfltzner. 15.00 (S) Bary-nage: progr.
van praten en platen. 15.25 (S) Met
muz.op stap. 16.00 Nws. 16.03 Radio-
Journaal. 16.05 JS)^ Aspecten: kun
prof
komm. bij de tijd. 8.30 Nws. 8.36
Gymn. v. d. Hulsvrouw. 8.45 (S) Po
dium v. d. vrouwmacht.-lnf. 9 20
(S) Onder de hoogtezon. 10 00
Med. 12.00 Zingen met Cecilia,
volksmuz. 12.15 (S) Televleslevriend-
15.15 Bijbel maakt
nws.glerlg. 15.30 Nws. 15.33 (S)
Klanksnoer: klass. muz. 16.00 Uur
natuur, met 16.30 (S) Hier en hu:
17.00 Kindervisie: progr. door, voor
en met kinderen. 17.30 Nws. 17.3?
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Levende woord.
7.08 (S) Preludium: klass. muz. 7.30
Nws. 7.41 (S) Hier en nu. 7.55 Aan
gestipt: progr. overz. 8.00 (S)
HILVERSUM 111
TROS: 7.02 Vaak 's ochtends, met
o.a. verkeerslnf. KRO: 9.03 KRO-
op-Drie. Uit de lucht gegrepen. 11.03
(S) Verzoekpl. 12.03 (S) Van twaalf
tot twee, met 13.03 Raden maar.
14.03 Theo Stokkink Show. NOS:
16.03 Daverende dertig.
Het plotselinge overlijden van
de franse president Pompidou
toonde weer aan hoe slecht t.v.
is ingesteld op het snel verwer
ken van belangrijk nieuws. Er
was een sobere extra-uitzending
van het NOS-journaal en in de
laatste aflevering van deze ru
briek wat archief-informatie.
Daar bleef het eigenlijk bij. VA-
RA's Achter het Nieuws liet het
bij een excuus dat zo snel geen
commentator beschikbaar was
en een telefoontje met Parijs
waarin niets gezegd werd.
We vinden dat onbevredigend.
Er Is een Eurovisie-net dat in
principe beschikbaar ls om
groot nieuws drect voor alle
partners beschikbaar te stellen.
We nemen aan dat de franse t.v.
gisferen groot nieuws aan de
Europese partners te bieden had.
Daar kwam niets van terecht.
Feit dat we niet verwijten aan
VARA of NOS, maar wel aan de
Europese Radio Unie, die kenne
lijk geen apparaat heeft dat
alert op groot nieuws kan reage
ren.
VARA's Achter het Nieuws werd
gevuld met „klein nieuws". Za
ken, die op zich niet onbelang
rijk zijn, maar die de kijker niet
als echt-actueel ervaart.
VARA's Ombudsman Hans Ou-
werkerk maakte zich o.m. druk
over het feit dat Suriname wei
nig kansen biedt om kinderen in
tehuizen e.d. voor adoptie in Ne
derland in aanmerking te laten
komen.
Moeilijke materie. We kunnen j
het Surinaamse standpunt overi
gens wel begrijpen. Het gaat om I
de eigen kinderen tenslotte die
welvarende Nederlanders best
als eigen gezinslid willen opne-
Niet als „charitatief" gebaar,
maar als bevrediging van een
eigen tekort. Oplossing van Suri
naamse problemen leek ons niet
vooreerst in massale adopties te
liggen.
In VARA's Stratemakeropzee-
show werd de lof der faecaliën
bezongen: platte benadering van
het feit dat de jeugd een „anaal
tijdperk" doormaakt en daar zo
snel mogelijk door heen moet.
Vg-
Meer zendtijd op
tv voor kerken
Van onze radio- en tv-redactie
DEN HAAG De tv-zendtfjd
voor de kerken wordt met in
gang van mei verruimd en
wul van 2 uur en 8 minuten
per week tot 2 uur en 35,3 minu
ten. Hiertoe heeft minister van
Doorn van CRM besloten op
verzoek van het Convcint van
Kerken inzcJke radiodiensten,
het Interkerkelijk Overleg in ra
dio-aangelegenheden en de
KRO.
De totale zendtijd voor tv-uitzen-
dingen per week voor Ned. I en
II tesamen wordt hierdoor ,ver-
ru'md van 66 uur en 55.5 minu
ten tot 67 uur en 3 minuten.
Het aandeel van de NOS blijft
gehandhaafd op 9 uur en 33
minuten per week. Het percen
tage van de NOS-zendtijd daalt
evenwel van 292 naar 29.
