£ekk>e Sou/tont REGENVAL IN BRAZILIË OPGEHOUDEN MANAGING VAN ZIEKENHUIZEN ONDER DE LOUPE Bevolkingsonderzoek baarmoederkanker dringend noodzakelijk Nieuwe energiebronnen zoeken en niet te snel aardgas verbruiken Dogmatisch optreden bevordert democratie Canadezen Amerikanen in handen guerrilla's Sovjet-Unie door Sadat beschuldigd - r 1974' ZATERDAG 30 MAART 1974 LEIDSE COTJPANT I f 5 per Vrieni GOEDE '5. Schu-" W. Tel. kleu- jaar ga- leggen, ideau bij T 239T30 door de LINNEN- keu- j (Van onze correspondent) UTRECHT Wil kanker van de baarmoederhals werkelijk effectief bestreden kunnen worden dan is een bevolkingsonderzoek door middel van systema tische oproeping noodzakelijk. Daarvoor zullen dan regionale laboratoria moeten worden opgericht. Tot die conclusie komt de groep onderzoekers van de rijksuniversiteit te Utrecht, die gedurende drie jaar met overheidssubsidie het voorkomen van kanker van de baarmoederhals hebben geanaly seerd. Veel tegenstanders van een bevolkingsonderzoek brengen naar voren dat het maken van een „strijk je", evengoed bij pilcontrole door de huisarts kan geschieden. Daarmee wordt echter alleen de groep „jonge" vrouwen bereikt en dan nog slechts diege nen die de pil gebruiken. Bovendien zijn dat juist de vrouwen die geen verhoogd risico voor baar moederhalskanker hebben. Als de huisarts alleer op medische indicatie uitstrijkt worden relatief te vee 1 gevallen van kanker te laat ontdekt. Dat een grootscheeps onderzoek zal aanslaan bij de Nederlandse vrouwen, wordt niet aan getwij feld. In klein opgezette onderzoeken in de afgelo pen drie jaar is gebleken dat het opkomstpercenta ge hoog is en dat veel vrouwen vragen om een her haling van het onderzoek. Slechts zeer weinig vrou wen hadden bezwaar tegen de vrijwillige financiële bijdrage. Per vrouw moet gerekend worden op 13,— per drie tot vijf jaar. Zou het onderzoek be perkt worden tot vrouwen boven de 40 dan is het bedrag 8. World Press uit Prins reikte eerste prijs Prins Bernhard heeft gisteren in Amsterdam bij de opening van de 17e World Press Photo-tentoon- stelling de eerste prijs uitgereikt voor de persfoto van het jaar 1973 aan de hoofdredacteur van The New York Times. Deze nam de prijs in ontvangst voor de fotograaf die onbekend is, of onbekend wenst te blijven. De bekroonde foto is die van president Allende genomen tijdens een luchtaanval op het paleis. Sovjet militairen tegen akkoord met Kissinger LONDEN (UPI) De Russi sche militaire leiders hebben het bereiken van overeenstemming met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Henry Kissinger, over beperking van de strategische kernbewapening in Moskou deze week geblok keerd. Dit hebben bevoegde di plomatieke kringen in Londen meegedeeld. De militairen kregen steun van een groep van de harde lijn in de hoge kringen van de Sovjet politici. Volgens genoemde diplo matieke kringen speelde de mi nister van defensie, Andrej Gretsjko, de leidende rol bij het blokkeren van een akkoord. Hij keerde in haast naar Moskou te rug van een bezoek aan Irak. Er werd een speciale bijeen komst van het politbureau geor ganiseerd ter bespreking van de kwestie van de strategische kernbewapening toen Kissinger in Moskou was. Binnen het Kremlin zijn verschillen van mening over deze belangrijke zaak. Het politiebureau sprak zich uit tegen een over eenkomst op basis van de begin selen die Kissinger aan de Sov jet-leiders had voorgelegd. Daar op bood de Sovjct-Une een an der plan aan, dat Kissinger op zijn beurt onaanvaardbaar vond. van Tubarao van de kaart is weggevaagd. De stad had 65.000 inwoners. 1 Rode Kruisverenigingen te Genève stelt het Nederlandse Rode Kruis een bedrag ter beschik king waarmee 800 tenten voor vier tot zes personen kunnen worden aangeschaft voor hulp verlening aan de slachtoffers van de overstromingsramp in Brazilië. RIO DE JANEIRO (ANP) - Na twee weken hevige regenval was het in de door watersnood geteisterde Braziliaanse gebie- op verzoek van de liga den gisteren voor de eerste keer droog. De overstromingen heb ben een nog onbekend aantal slachtoffers geist en vele dui zenden Brazilianen dakloos ge maakt. In sommige gebieden werd in al lerijl een massale vaccinatie campagne gestart, omdat er als gevolg van het besmette water een tyfusepidemie dreigt. Er zijn echter nog geen ziektege vallen gerapporteerd. Alleen al in de zuidelijke havenstad Tuba rao zijn volgens schattingen van de overheid tussen de 100 en 500 slachtoffers gevallen toen de water- en modderstroom zich een weg baande door straten en huizen. De burgemeester van de stad heeft het Braziliaanse Con gres laten weten dat 70 procent (ADVERTENTIE) 1 ventila- inlichtin- Hoog- 25. TEL I SPECIAAL NU OOK COLA EN UR EEN HEERLIJKE CITRUSDRANK UTRECHT (ANP) - "Wij hebben aan onze universiteit meerma len hard dogmatisch optreden gezien. Vooral de overgangstijd van de oude naar de nieuwe ge democratiseerde structuur heeft processen te zien gegeven, die niet geschikt waren bij mij de indruk te vestigen dat democra-, tische gezindheid de inspiratie bron van het ageren vormde. 1 Anderzijds moet ik toegeven dat I dergelijke acties de democrati sering sterk hebben bevorderd. Achteraf moeten we hierin een voorbeeld zien van het vermo gen van een democratische sa menleving tot bijsturen, tot cor rectie, tot zelfgenezing". Deze opmerkingen maakte prof. mr. J.G. Steenbeek gisteren in Utrecht. Ter gelegenheid van de dies van de Utrechtse universi teit hield hij een beschouwing over de democratie aan de versiteit. waarin de nu enkele jaren van kracht zijnde wet uni versitaire bestuurshervorming, de zogenaamde wet Veringa, een belangrijke rol speelde. Prof. Steenbeek is hoogleraar in het staats- en administratief recht. Explosie in Hoogezand HOOGEZAND (ANP) - ln de (a- briek Planawood in Hoogezand heeft zich een stofexplosie voor- gedan. De explosie gebeurde in I de hal waar de vezel wordt op- j geblazen. De gehele hal werd I verwoest. De schade bedraagt ongeveer een half miljoen. UTRECHT - Ziekenhulsdirecties 1 bevinden zich in een tweeslach tige situatie. Enerzijds zijn zij managers die hun ..bedrijf" ac tief, slagvaardig en marktge 1 richt willen leiden. Anderzijds deelt het ziekenhuis in de geza menlijke verantwoordelijkheid van alle onderdelen van de ge-1 zondheidszorg. Dat houdt bin dende samenwerklngsafspraken met anderen in, wellicht zelfs het aanvaarden von onderge schiktheid aan coördineren li chamen. Dit zei prof.dr. J.B. Stolte, hoogle raar in de ziekenhuisweten schappen aan de Katholieke Ho geschool in Tilburg, gisteren in Utrecht. Hij sprak op de eerste bijeenkomst van het Centrum van Ziekenhuisdirecteuren. Prof. Stolte vond dat de zieken huismanagers zich in veel ge vallen te passief ofstellen. Te, veel wacht men af, reageert men op anderen, laat men zich inschakelen in adviesorganen 1 ten behoeve van hen die uitein delijk de beslissingen nemen. Veel te passief is volgens prof. j Stolte ook de houding ten op- j zichte van de ontwikkeling van de verpleging. Er wordt te wei-I nig gedaan aan de ontwikkeling! van dit vak tot een volledig uit-1 gebouwd beroep Consul Marokko omgekomen ROTTERDAM De 42-jarige consul van Marokko in Rotter dam. is gisteren uit het raam van zijn woning gesprongen. Hij was op slag dood. (ADVERTENTIE) Garagetarieven norden hoger DEN HAAG (ANP) De garage- I bedrijven mogen per 1 april 1974 de werkplaatstarieven met 0,50 per uur verhogen, zodat j de totale verhoging sedert 1 ja- 1 nuari 1974 komt op f 3.—. Dit heeft het ministerie van Econo- mische zaken meegedeeld. Ethiopië ADDIS ABBEBA (AP) Guerril lastrijders van het Eritrese Be vrijdingsfront hebben drie Ame rikanen en twee Canadezen ge vangen genomen die in het noorden van Ethiopië proefbo ringen naar olie verrichtten. De vijf mannen werden al drie 1 dagen vermist, zo is gisteren j vernomen. De drie Amerikanen 1 en twee Canadezen bevonden zich aan boord van een helicop- I ter die dinsdagavond door een zware storm werd gedwongen te landen. De guerillastrijders staken de I helicopter in brand en namen de vijf inzittenden gevangen en trokken met hun gevangenen het ruige bergland in. Bij ongeregeldheden in de stad I Meki zijn gisteren minstens elf betogers door politie doodge- schoten, zo wordt van diploma tieke zijde vernomen. In de stad Arba zijn eveneens demonstran ten tegen de regering door poli tiekogels gesneuveld. Hun aan tal is niet bekend O BEIROET (AP) President Sa- dat van Egypte heeft dc Sovjet- Unie beschuldigd van bedrog door te hebben getracht hem over te halen in de eerst uren van de oktoberoorlog een staakt- het-vuren te aanvaraden. In een vraaggesprek in de Bei- roetse Al Anwar staat, dat de Sovjet-ambassadeur in Cairo, Vinogradov, Sadat op de avond van dc 6e oktober had gezegd dat Egyptes voornaamste bond genoot in di-a strijd, Syrië, al tot een wapenstilstand had beslo ten. Sadat was zelf gaan contro leren of dit zo was en had toen van president Assad vernomen dat deze het bericht ontkende. De beschuldiging van Egypte zal de betrekkingen tussen Cai ro en Moskou die op het ogen blik al gespannen zijn. zeker niet verbeteren. De Sovjet-Unie is de voornaamste Egyptische leverancier van oorlogstuig. Bankovervallen NIEUW LOOSDRECHT Twee ongeveer 20-jarige mannen heb ben gisteravond even voor acht uur de bondsspaarbank in Nieuw Loosdrecht overvallen. Zij zijn per auto in de richting van Hilversum gevlucht. De preciese omvang van de buil staat rvog niet vast, maar vol gens de politie in Loosdrecht is het in elk geval meer dan 10.O00. In Simpelveld in Zuid-Limburg is. gisteravond een gewapende roofoverval geplaagd op het in koopcentrum voor de Handel. De met een stengun en een pi stool gewapende overvaller is er met 20.000 vandoor gegaan. Provincies en gewesten HET ZOU WEL F.ENS KUNNEN GEBEUREN dat de nieuwe provin ciale besturen in hun zittingsperiode te maken krijgen met een flin ke aanval op de invloed van die besturen. Want minister De Gaay Fortman heeft aangekondigd in september te zullen komen met een reeds lang beloofd ontwerp-gewestwet. Nederland moet op grond daarvan verdeeld worden in 44 gewestelijke besturen; op die manier moet het lokale bestuur versterkt worden en tevens de bestuurlijke versplintering, die nu het gevolg is van een nog altijd groot aantal absoluut zelfstandige gemeenten worden tegengegaan. Het kan niet anders of bij het doorgaan van de gewestvorming zullen behalve het rijk ook de provincies een aantal van hun bevoegdhe den moeten delegeren. Doen ze dat niet, dan zou Nederland gewes:- vorming zonder decentralisatie van het bestuur krijgen en dat is nog minder don een half ei. VOOR TEGENDRUK TERZAKE van de plannen van minister De Gaay Fortman hoeven bepaald niet de provincies alleen te zorgen. Aan de éne kan', zijn er deskundigen op het gebied van bestuurswe tenschappen die vinden dat De Gaav Fortman allesbehalve ver ge noeg gaat en beslist geen tweede Thorbecke genoemd behoeft te wor den. Sommigen van hen vinden het aantal gewesten nog te grool; andoren vrezen dat de rijksoverheid toch te zuinig wil blijven met het afstuan van bestuurlijke bevoegdheden. Ook enkele politici zijn van oordcel dat de regering eerst moet vaststellen wat de zelfstandigheid van de gewesten wordt en dan nas plunnen moet ontwerpen van prakti sche herindeling van Nederland. Anderen moeten helemaal niets van een plan tot gewestvorming heb ben; in Friesland bijvoorbeeld is men mordicus tegen elke herinde ling die het karakter van de provincie aantasten zou. De heer H. Bod, staffunctionaris voor ruimtelijke ordening op de Gelderse pro vinciale griffie, gelooft dat ue gewestvormingsprofeten op de keper beschouwd uitgaan van een onjuist uitgangspunt: de opvatting dat de tijd voor gemeentelijke autonomie voorbij is in plaats van geloof in de mogelijkheden van een gedecentraliseerd bestuur. INDERDAAD DREIGT een gewestvorming als die waarvoor Binnen landse Zaken een ontwerpwet aan het maken is, meer een kwestie te worden welke van bovenuit wordt opgelegd dan van onderaf groeit. Maar bij dit laatste moet wel bedacht worden, dat de trage gang val» zaken aan de basis de centrale overheid weinig keus laat. In elk ge val staat vast, dat de nieuwe provinciale Staten te maken krijgen mot een heel bijzonder soort ruimtelijke ordening. BINNENHOF Niet helemaal onjuist BIJ HET NAKAARTEN over de Statenverkiezingsuitslag hebben nog al wat woordvoerders van aangeslagen of verslagen partijen ge klaagd over de bevoordeling welke VVD en PvdA genoten hebben vanwege hun ruime geldbronnen on vanwege de grote aandacht welke radio en televisie aan de acties „Help Den Uyl" of „3reng het kabinet ten val" geschonken hebben. Bittere verwijten aan he: adres van de media zijn er gericht door de momentele politieke leider van D'66, Kamerlid Terlouw, omdat de jounalisten al tijdens de verkiezingscampagne hem zouden hebben laten vallen als een baksteen. F-n dat terwijl D'66 zijn groei en voor een deel zelfs zijn ontstaan te dankt.i heeft gehad aan steun zo niet actie van het voorlichtersfront. WIE VOOR TIEN TELLEN naar de grond gestuurd is. zegt meestal dingen waarover hij. als hij fit ware, nog wel even nagedacht zou hebben. Toch lijkt ons de klacht niet helemaal onjuist. Een feit Is dat radio en televisie de heren Wiegel en Den Uyl tijdens de verkiezingscampag- ne bijna tot op het toilet gevoled hebben, terwijl andere politici meestal slechts de rol van randfiguren mochten spelen; in het bij zonder de politici van kleine partijen. Feitelijk zouden socialisten en liberalen moeten afzien van hun door de regering gevorderde zendtijd; dr «erston komen hij de VARA en enkele andere de socialisten niet onwelgevallige omroepen ruim schoots aan hun trek en Wiegel krijgt bij de media in royale mate zowel gewilde als ongewilde publiciteit ONS OMROEPBESTEL lijkt ideaal; maar ook in zoverre de omroep een politieke taak heeft, bl.jki weer eens dat de prakujk van ons omroepbestel verre van ideaal is. Het speelt zelf in te ruime mate een eigen „partijpolitiek Visserslief en -leed DE ZOVEELSTE BEHANDELING von het mtcrnolioiwlc viwrl/ro» liet in hel Vrcilcspateie heeft dele week wee, emi lelet'd. no« vervelend het Is dot dc vi. .en ilchral/ verptaalMndnrtft.1 te. Geen land maakt ruiie over dc vraag van wie de ""n*»1 I"* "J Engeland onder de .rond lit. noch om de dlomonl In Zuld-Afrlha of de olie van Venctmla. Z.'ljs over d« eigendom van een goshell op een continetaal plateau worden staten het met enige moeite wei Mom'met de vit is het een erg gecompliceerde taak. 2olang de vil maar dicht tegen IJslands kusten aan beef zwemmen hadden de IJ slanders aan een kleine marge eigen leewater voldoende voor hun broodwinning. Toen de vissen wijzer werden cn een woonvergunning aanvroegen op wat meer zcemijlsn ajitand van de kust werd de bron van een conflict aangehoord In het Vredespalm heef deze weck een Britse minister verkondigd, dat IJsland geen recht heeft alle vis in de wateren rond het eiland voor zich op te eisen. zelfs mei met als argument dat het op die manier de voorraad 1 n stand kan De enige oploss ng welke onmiddellijk een eind zou mahen aan dc vis sersoorlog in het noorden van het Atlantische bekken. ,s een volks verhuizing van de vissen. Wie is in staat de haring, de schol en dt kabeljauw elders een aantrekkelijke woonplaats aan te bieden? liet beste zou wellicht zijn, dat de zeevis zich de mentaliteit van het zi geunervolk eigen maakte. Bij voorkeur rondtrekken, af en toe can leuk ..stekje" om wat bij te komen van de grote vaart en om te klinnen zorgen voor het nageslacht, maar geen vast gebied wat tol conflicten tussen de jagende voorhoede van de consument aanleiding geven kan. j Jammer dat de vis nog niet over eigen actiegroepen beschiktanders mu die beslist met spandoeken in dc IJslandse wateren oproepen tot „bezetting" van het centrum van de Atlantische oceaan. Weeroverzicht (ADVERTENTIE) (Van 0 parlementaire redactie) e Hoge- ;eslaagd WISK. 1 Haag; A. A. Grei- Den Delft. Rii n. wijziging abonneenummer van het telefoondistrictskantoor 's-Gravenhage Per 1 april verandert het telefoonnummer van het Teletfoondistrict 's-Gravenhage. Het oude nummer (070) 62 41 41 komt dan te vervallen. Voortaan draait u(070) 70 41 41 ln de nieuwe telefoongids, uitgave 1974/75, is dit nummer reeds vermeld. TELEFOONDISTRICT 'S-GRAVENHAGE DEN HAAG Omdat nieuwe energiebron nen niet voor 19801985 in belangrijke mate beschikbaar zullen komen, zal de situatie op de energiemarkt op korte termijn nog be heerst worden door aardolie. Verwacht inoef worden dat na de recente olieschaarste, die vooral door politieke factoren werd bepaald, er meer langdurige tekorten zullen optreden. Het zoeken naar nieuwe olie- en gasvoorra den en de ontwikkeling van nieuwe energie bronnen zal daarom moeten worden bevor derd, cn voorts moet het energieverbruik zo veel mogelijk worden beperkt en dient inter nationaal overleg gevoerd te worden over met name de problemen die de energievoor ziening voor de ontwikkelingslanden mee brengt. Deze aanbevelingen staan in een ontwerp-ad- vies dat de Sociaal-Economische Raad wi! uitbrengen aan de rege.ing. met betrekking tot de energievoorziening. Formeel zou de binnenlandse produktie van gas en olie de Nederlandse energiebehoefte voor 86 procent kunnen dekken, maar de afhankelijkheid var invoer is in werkelijkheid groter wegens ex portverplichtingen voor aardgas en de nood- ZUV.K aa.doue 111 te voeren ais 'grondstof vooi de pc .uclien se ie industr.e en als motor brandstof, aldus het SER-advies. De aanvoer van olie voor binnenlands gebruik is volgen.' de SER thans circa 10 procent lager dar normaal. Het beleid moet erop worden ge richt dit tekort op te vangen en moet tevens rekening houden met te verwachten meer blijvende schaarsteverschijnselen. In het advies wordt voorts gesteld, dat de in het veiledv?n afgesloten exportcontracten voor aardgas moeten worden aangepast. Le vering van de afgesproken hoeveelheden lijkt noodzakelijk, maar de prijzen zullen moeten worden aangepast, zodat tegenover de duur dere import van aardolie een duurdere ex port van gas staat. In de jaren tachtig zal echter de gasproduktie en dus ook de export gaan teruglopen en daarmee moet wel tijdig rekening worden gehouden in verband met de gevolgen hiervan voor het nationaal inko men en voor de betalingsbalans. De binnen landse aardgasprijs moet ook worden aange past aan de olieprijs om te voorkomen dal een sterke aandrang ontslaat op extra ge bruik van aardgas. Die tariefaanpassing moet wel zodanig zijn, dat de lagere inko menscategorieën niet in ket gedrang komen. Zeker mag het niet zo morden, dat aardgas goedkoper wordt geëxporteerd dan het in het buitenland kost. Gefarceerde vergroting van de aardgasproduktie wordt in het advies on juist ganoemd. Het bij normale ontwikkeling van de produktie beschikbaar komende aard gas moet bij voorrang worden gebruikt voor part cu'icre huishoudens en kleine bedrijven. Vanaf 1978 zal ten behoeve v; n grote indus- sin.ie afnemers en eleKlr.sche centrales steeds minder gas beschikbaar kunnen wor den gesteld. In verband daarmee, aldus het advies, moet ombouw of nieuwbouw van ke tels plaats vinden, opdat behalve olie ook steenkool kan worden gestookt, Aan invoer van kolen wordt de voorkeur gegeven boven produktie van Nederlardse mijnen. Op dit moment lijken de regeringsmaatrege len tot beperking vn het energieverbruik voldoende om de vraag aan te passen bij hel aanbod. Voor het beleid op wat langere ter mijn is meer nodig. Zo moet bij de afweging van het verlenen van vestigingsvergunnin," voor do industrie ook het energieverbruik Mo/te'mpYomstreeks M (raden «orden betrokken Voort, mo-t de in het be Ka„, droge periode vkn orijfstevcn beslaande mogelijkheid om bij tt m,j uur procent. dragen tot de elet.tr,citeitsprndnklie worden Kan, hecl droo etmaal: iVj benut. De tarieven voor gas en elektrlciteil - moeten zo zijn, dat de groei van het ver I Bon bruik wordt algcremd. Bij ttn en undo, j Weeroverzicht rani het KNM op- gr,.- moet uiteraard het werkgelegenheidsaspecl gemaakt te «2.00 uur; rustig en in het'oog worden gehouden. 1 droog. u<-ii I De luchtdrukverschilien boven het Vooruitzichten voor maandag: Overwegend droog met nu en dar zon. Weinig verandering in tem peratuur. Weersvooruitzichten in cijfers go- middeld over Nederland, voor pC( maandag: Aantal uren zon: 1 tot 8. Min. temp.: omstreeks 5 graden. WEERRAPPORTEN Ki'lrte Elndhovi Den Bol Inkt Gepleit wordt voorts voor de ontwikkeling I van Nederlandse in.wa'ieven om de bestaan- de versnippering op Europees niveau in dc ontwikkeling van nieuwe ke rnreactortypen tegen te gaan, waarbij ook milieu- en veilig heidsoverwegingen aan de orde moeten ko men. Het ontwerp-ad vies ir Joor een speciale energlécoramiv ie van de SKR onder voorzat j tcrschap van drs. J. W. de Pous opgesteld en economische wereid L bben er zitting in Verwacht wordt dun ook, dat de Sociaal-Eco nomische Raad er in zijn vergadering van 19 april nauwelijks wijzigingen in z*1 orengen Europese vasteland blijven klein. L<M„ix»j|g®n Gisteren lag een vlak lagedruk- L-.mrno gebied dicht bij ons land. Samen- {^"^burg hangend hiermee vielen er in het sUand zuiden van het land enkele lichte MsIbk*^ buitjes. De buien die onder in- (Uii! hi* vloed van dit lagedrukgebied in N ip Duitsland vielen waren van meer betekenis. Op enkele plrntsen i- ,,lt. kwam daar onweer voor. Hij de Sl> ;lrll Im Tunesische kust ligt c-n ardcre v.*! n!in' depressie Hte aanz cnl jk nk,;c i> ver is. Het regengebed ervan reikte gisteravond tot aan de La» Po. zuidkant van de Alpen. Op Sar dinië viel ruim 20 mm regen. Tunis SC. York

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 7