Loonstijging en
prij scompensatie:
centen en
procenten
Labour wil
hechte band
met VS
Celd^Souoant
Regering wil meer koopkracht
Ook zuivering
op Portugese
mil. academie
Filmparodie op Dubcek
VS VRAAGT
TERUGGAVE
ISRAËL OM
KOENEITRA
WOENSDAG 20 MAART 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Enige nier
per ongeluk
weggehaald
•NEUNKIRCHEN (AFP)
Denkend met een gezwel te
jnaken te hebben, heeft de
zer dagen een Duitse arts
In Neunkirchen (Saarland)
'de enige nier weggehaald
van de 11-jarige Marika
Schaal.
Marika weVd geopereerd
^aan een acute binde-darm-
ontsteking, toen de chirug
een vreemd gezwel, dat
niet op de gebruikelijke
1 plaats zat en ook de norma
le vorm niet had, verwij-
Het meisje wordt nu drie
maal per week in een spe
ciale kliniek in Heidelberg
behandeld in afwachting
van de transplantatie van
een nier van haar moeder.
PRAAG (Rtr) In Tsjechoslowakije is een filmkomedie in roulatie
gegaan waarin de in ongenade gevallen liberale leiders uit 1968 wor
den voorgesteld als een stel ijdele, huichelachtige en drankzuchtige
carrièrezoekers. De film is geregisseerd door Karei Stekly.
In de rolprent, getiteld „Nijlpaard", wordt de draak gestoken met
mensen als Alexander Dubcek, wijlen Josef Smrkowsky en Wladi-
mir Kadlec. Het verhaal gaat over een nijlpaard in een dierentuin
die beroemd wordt als het een man verslindt die in zijn buik blijft
leven. Vooraanstaande figuren uit de „Praagse lente" worden voor-
gestald als personen die het nijlpaard als een nationale zaak ten ei
gen bate gebruiken.
Spuitmiddel joeg mensen uit huis
ADELAIDE - Vierhonderd mensen hebben vanmorgen vroeg hun hul
zen in een voorstadje van Adelaide in Oustralië moeten verlaten
omdat een voor tomaten bestemd spuitmiddel afdreef en leidde tot
hoesten en ademnood.
De veelal in nachtkleding uit huis gevluchte mensen werden door poli-
tie-auto's en particuliere autobezitters opgepikt en naar drie zieken
huizen gebracht.
Witkar
station
Morgen zal door
minister Irene Vor-
rink het eerste Wit-
arstation in Neder
land worden ge
opend. Het staat in
Amsterdam op het
Amstelveld. Op de
foto wordt aan het
station de laatste :^Xvy'
hand gelegd en
vanaf morgen zul- r JfiUf,i - /T?
Jen de witkarren
een dagelijks beeld
vormen in het Am
sterdamse verkeer.
,i/~ 7 7 lil.
De nieuwe stafchef van het Portugese leger generaal Joaquim Luz
Cunha (rechts), die uit Angola is teruggeroepen om de afgezette
generaal Da-Costa Gomes op te volgen, wordt hier op het vliegveld
van Lissabon begroet door generaal Armando Mera, stafchef van
de luchtmacht.
LISSABON (AFP) Luitenant-
kolonel Almeide Bruno, de on
derdirecteur van de Portugese
militaire academie, blijkt zich
bij de militaire politie te hebben
gemeld. Volgens welingelichte
kringen had de overste, die een
I goede relatie is van de ontsla
gen waarnemend stafchef De
Spinola, vrijdagnacht een bij
eenkomst van dissidente jonge
officieren in de academie bijge
woond. De directeur van de
academie, generaal Amaro Ro-
mao, is van zijn functie onthe-
Intussen is de nieuwe chef van de
generale staf, géneraal Joaquim
da Lux Cunha, in Lissabon aan
gekomen. Hij kwam uit de Afri
kaanse kolonie Angola waar hij
anderhalf jaar opperbevelheb
ber was. Deze voorstander van
de harde lijn was onder wijlen
premier Salazar van 1962 tot
1968 minister van defensie. Hij
komt in' de plaats van generaal
de Costa Gomes die .vorige weck
samen met zijn plaatsvervanger
De Spinola aan de kant werd
gezet.
Hun ontslag volgde op de publika-
tie van een boek waarin De Spi
nola pleitte voor een politieke in
plaats van een militaire oplos
sing van het reeds 13 jaar du
rende gewapende conflict in de
Afrikaanse koloniën van Portu
gal.
Naar in doorgaans betrouwbare
kringen in Lissabon verluidt,
circuleert er op het- ogenblik
een clandestiene verklaring van
jonge militairen die het met ge
neraal De Spinola eens zijn. Zij
pleiten voor een politieke libera
lisering in Portugal.
Van onze parlementaire re
dactie
DEN HAAG De lonen in
Nederland mogen dit jaar
nog éénmaal met 15 gulden
per maand worden ver
hoogd, en wel drie maan
den na afloop van de CAO.
Per 1 april dus reeds voor
de contracten die op 1 ja
nuari afliepen. In de nieu
we loonbeschikking die de
regering dezer dagen zal
uitschrijven, staat het vol
gende:
a. Op de prijscompensatie, die
doorgaans zes maanden na in
gang van een C.A.O. wordt toe
gekend, en vervolgens weer een
half jaar later opnieuw, zal dit
jaar in verband met de sterke
prijsstijgingen een voorschot
van 3 pet. worden gegeven. Dit
gebeurt halverwege de eerste
compensatieperiode, dus drie
maanden na ingang van de
C.A.O. (voor januari-contracten
dus op 1 april).
b. Van het voorschot op de prijs
compensatie moet de helft
(l'/ï pet.) bij de eerstvolgende
"echte" compensatie worden
verrekend, en de andere helft
bij de compensatie aap het eind
van het contract (voor de ja
nuari-contracten: iy2 pet. op 1
juli en iy2 pet. op 31 decem
ber).
c. Van de prijsstijgingen wordt 0,3
pet. niet gecompenseerd. Deze
drempel is gehanteerd omdat in
de statistiek van de prijsstijgin
gen enkele dubbeltellingen zit
ten.
d. Bij het verstrekken van het
voorschot op de prijscompensa
tie wordt voor elk procent prijs
stijging tenminste 150,— loon
stijging gegeven, en bij de defi
nitieve compensatie tenminste
160 gulden.
Het kabinet gaat deze beschikking
afkondigen nadat gisteren was
gebleken dat tussep werkgevers
en vakcentrales geen overeen
stemming was te bereiken over
verdere loonmaatregelen. Het
kabinet vond, dat de economie
zich zodanig heeft ontwikkeld,
dat er enige ruimte voor verde
re loonstijging is. Eerder stond
het een verhoging van 15 gulden
per maand per 1 januari toe,
plus 15 gulden per maand bij
afloop van een C.A.O., doch ui
terlijk op 1 april.
Nagegaan wordt nog of het wets
technisch mogelijk is te bepa
len dat de derde 15 gulden ook
voor andere doeleinden mag
worden gebruikt, bijvoorbeeld
voor verhoging van vacantie-
geld.
Loling voor
iedereen bij
studentenstop
DEN HAAG (ANP) - In de toe
komst zullen, ongeacht hun stu
dieresultaten, alle studenten die
toegelaten willen worden tot een
studierichting waarvoor een stu
dentenstop geldt, moeten loten
voor een plaats. Dit is de strek
king van een wetsontwerp van
staatssecretaris Klein (Onder
wijs en Wetenschappen) dat nu
voor advies bij de Raad van
State ligt.
Tot nu toe was hét zo dat adspi-
rant-studenten zich automatisch
plaatsten als zij bij hun eind
examen middelbare school ge
middeld zeven en een half of
hoger haalden. Aankomende
studenten met een lager cijfer
moesten voor studierichtingen
met een stop via loting een
plaats zien te verwerven.
Doden bi j
ongeregeld
heden in Bihar
NEW DELHI (RTR) Bij onge
regeldheden in de Oostindiase
deelstaat Bihar heeft de politie
gisteren vijf mensen doodge
schoten en zeker elf gewond.
Sinds zondag houden niet-commu-
nistische studentenorganisaties
betogingen tegen de corruptie,
de sterke prijsstijgingen, de
voedselschaarste en het grote
-aantal werklozen. Ook eisen zij
hervormingen in het onderwijs
stelsel. In totaal zijn tot dusver
17 personen om het leven geko
men, van wie het merendeel
door kogels van de politie.
W. van Eer
minister
Suriname
in Nederland
PARAMARIBO (ANP) De
nieuwe gevolmachtigd minister
van Suriname is de kweek
schooldirecteur in Paramaribo
Wim van Eer. De raad van mi
nisters heeft op voordracht van
minister-president Henk Arron
besloten hem te benoemen tof
gevolmachtigd minister van Su
riname in Den Haag.
De 46-jarige Wim Frederik van
Eer studeerde pedagogiek aan
de NUTS-academie te Rotter
dam en de rijksuniversiteit te
Utrecht. Een jaar na de vol
tooiing van zijn studie in 1964
werd hij directeur van de
kweekschool in Paramaribo. Hij
is lid van de partijraad van de
Nationale Partij Suriname en
voorzitter van de onderwijscom
missie van deze partij, die deel
uitmaakt van de regeringscoali
tie, de Nationale Partijcombina
tie NPK.
Tijdens zijn achtjarig verblijf in
Nederland heeft de nieuwe ge
volmachtigd minister van Suri
name actief deel genomen aan
de werkzaamheden 1 van ver
scheidene Surinaamse organisa
ties in Nederland.
"ij was onder andere mede-op-
richter van de vereniging van
junnamers in .Rotterdam en be
steedde enige tijd het voorzitter
schap van deze organisatie.
Kardinaal gaat
later naar Rome
UTRECHT (ANP) lp verband
JPet een overlijdensgeval is kar
dinaal Alfrink gisteren niet naar
i °me vertrokken, zoals gemeld.
Hij gaat nu zaterdag 23 maart. In
»Rome zal hij tot 30 maart deel
nemen aan de Vergadering van
de Romeinse congregatie voor
de evangelisatie van de volkerep
waarvan hij lid is.
Bomibeurs
In Utrecht begint
morgen de Inter
nationale Bouw-
beurs-1974. Hier
een bljk op het bui
tenterrein van de
Jaarbeurs.
BEIROET (Rtr) - De Amerikaanse regering heeft
Israël gevraagd zich terug te trekken tot achter de
stad Koeneitra die in 1967 op de Arabieren werd
veroverd - als eerste stap - op weg naar troepen
scheiding aan de Syrisch-Israëlische grens, zo
schreef vanochtend het dagblad Al Achbar in Cai
ro. Koeneitra ligt op 64 km ten zuidwesten van Da
mascus en is de grootste plaats op de Golanhoog-
Als Al Achbars bericht juist is, verklaarden des
kundigen inzake het Midden-Oosten, betekent dit
dat het Syrische standpunt aan betekenis wint. Vol
gende week gaat minister Da jan naar Washington
om over de Golansituatde met Kissinger te praten
De Israëlische generaal Israel Tal, plaats-
gend chef van de generale staf en hoofd van de
militaire operaties, heeft ontslag genomen, zo heeft
een militaire woordvoerder in Israël bekendge
maakt. Hij werd gezierf als de aangewezen opvol
ger van generaal Elazar, de huidige chef-staf.
LONDEN (Rtr). - De regering
Wilson heeft gisteren bij monde
van minister Callaghan van bui
tenlandse zaken een scherpe
aanval gedaan op de Franse po
gingen om de samenwerking
tussen West-Europa en de VS te
bemoeilijken. Minister Callag
han zei ondermeer: wij verwer
pen de redenatie dat Europa uit
een proces van strijd tegen
Amerika sterker tevoorschijn
komt. Wij zijn het er niet mee
eens dat het wenselijk is een
Europa na te streven dat nauwe
samenwerking met de VS uit
sluit.
Minister Callaghan zei verder dat
zijn regering niet van plan is
mee te werken aan een nauwere
integratie van Europa, alvorens
er opnieuw over de voorwaar
den van de Britse toetreding is
onderhandeld. De Britten gaan
op 1 en 2 april proberen tot een
.vergelijk' te komen. De Britten
zullen bij die onderhandelingen
twee hoofdzaken nastreven: het
openstellen van de Europese
markt voor de rest van de we
reld en een nieuwe vaststelling
van de Britse financiële ver
plichtingen Jegens de EEG.
Politieke doelstellingen, zoals de
in 1972 aangekondigde Europese
Unie die voor 1980 tot stand zou
moeten komen, zijn volgens Cal
laghan in Engeland met scepsis
ontvangen. Een economische en
monetaire unie zijn een onbe
reikbaar doel, en de EEG moet
streven naar een meer beschei
den doelstelling.
Over een mogelijk overleg tussen,
de EEG cn de Arabische olie
landen zei Callaghan dat geen
van beide partijen behoefte
heeft aan een dergelijke dia
loog, die aan de vredespogingen
van dr. Kissinger alleen maar
moeilijkheden in de weg legt.
In conservatieve kringen is giste
ren opnieuw ontevredenheid uit
gesproken over Edward Heath.
Vroeg of laat
EIGEN AAN DEMOCRATISCHE regeringen is, dat ze vroeg of laat
toch het gelag moeten betalen voor het feit dat ze als „hoogste
boom" veel wind moeten vangen. Het doet er op zichzelf weinig aan
toe, of zo'n regering dan rechts-gericht, links-gericht of typisch
een regering van het centrum is.
Zo iets hebben we eind 1972 in Nederland meegemaakt, toen vele kie
zers lieten blijken weer een kabinet te begeren met socialisten in de
hoofdrol. In de Scandinavische landen is een omgekeerde ontwikke
ling aan de gang; de verschillende kabinetten met sterke socialisti
sche invloed hebben het daar niet kwaad gedaan en bijna een gene
ratie lang kunnen regeren, maar op dit moment komt de rechts®
oppositie steeds meer in de gratie bij de kiezers en verliezen de so
cialistische partijen hun machtige positie.
IN DE WESTDUITSE bondsrepubliek moet Willy Brandt al eerder
boeten voor het dragen van regeringsverantwoordelijkheid; bij de
regionale verkiezingen krijgt de S.P.D. daar slag op slag te incas
seren en het is wel eem veeg teken dat een socialistische topman
het verlies van bijna zes procent aan stemmen (de CDU won er
ongeveer 8 procent) als een redelijk resultaat begroet.
In Engeland houdt geen kabinet het tegenwoordig meer dan één pe
riode uit; in België en Italië ontbreken spectaculaire veranderingen,
maar zelfs daar vinden bij verkiezingen doorlopend verschuivingen
plaats met als bevoordeelden meestal de partijen welke niet voor
het beleid van de laatste tijd verantwoordelijk gesteld kunnen wor
den.
Wat /Nederland betreft zorgen bijzondere gebeurtenissen (de afbrokke
ling van de confessionaliteit en de toenemende polarisatie) nog voor
een wat verhullend beeld. De aanhoudende winstcijfers, zoals die
voorspeld worden voor de V.V.D. en in wat mindere mate voor da
meest-linkse partijen) doen evenwel vermoeden, dat ook het kabi
net-Den Uyl niet aan de slijtageslag ontkomen zal. Als het polarisa-
tiestreven voortduurt, zal dit in toenemende mate blijken.
MAAR WIE BEWIJST, dat die ontwikkeling dan parallel zal lopen
met het streven naar een algemeen welzijn, waarbij de grote meer
derheid van de burgers zich gebaat zal weten?
Compromis
DE BESLISSINGEN welke het kabinet-Den Uyl gisteravond terzake
van belastingverlagingen en loonbeleid bekend heeft laten maken,
vormen een compromis tussen verschillende verlangens.
Een compromis tussen de wens om voor de prijsstijgingen een vol
doende looncompensatie te krijgen en de noodzaak om verdere in-
flatiedruk te beperken. Een compromis tussen het streven naar inko
menstoenadering en de waarschur/ing dat loonsverhogingen niet te
sterk moeten nivelleren.
Een compromis tussen het streven om via de belostingpolitiek de
werkgelegenheid te helpen en tevens om de fiscale druk op kleinere
inkomens te verlichten. Een compromis ook tussen de wens van
sommigen om fiscale verlichting hoofdzakelijk op kleine inkomens
te richten en de wens van anderen om niet te vergeten dat een
complex van overheidsmaatregelen het kabinet-Den Uyl de midden
groepen voor absoluut en relatief grote lasten heeft gesteld.
MET DIT COMPROMIS heeft de regering ook positie moeten kiezen
in meningsverschillen tussen vakbeweging en werkgevers inzake het
loonbeleid voor 1974.
Wat er uit de bus kwam, komt in belangrijke mate aan de wensen
van de vakbeweging tegemoet, waartegenover dan weer staat dat
de belastingmaatregelen goed corresponderen met niet onbelangrij
ke wensen van het bedrijfsleven.
Natuurlijk is lang niet iedereen tevreden; dat gebeurt zelfs bij een
compromis maar zelden. Wikkend en wegend en ook metend met de
maatstaf van het algemeen belang mogen we aan dit compromis
het bijvoeglijk naamwoord .redelijk" niet ontzeggen.
ALS OP DIE MANIER de sociale rust gehandhaafd kan worden en
het economisch perspectief langzamerhand weer duidelijk wordt, is
er voor dit moment al veel gewonnen.
Weeroverzicht
mist
19 temperaturen
toto luchtdruk in millibaren
ooklarinqen
•w-w warmtelront
H hoge-dnJ<gebied
bewolking
-r-r kou-front
L lage-drukgebied
mre^
onweer
windrichting
verplaatsingsrichting
PAKKET MAATREGELEN TEGEN WERKLOOSHEID
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering heeft een
pakket maatregelen ingediend om de
werkloosheid te bestrijden en de koop
kracht te stimuleren. Aan de Tweede Ka
mer is voorgesteld om de loon- en inkom
stenbelasting per 1 juli te verlagen. Ver
der zal de investeringsaftrek voor be
drijfsgebouwen weer worden ingevoerd.
Voor de bestrijding van de werkloosheid
in de bouwnijverheid is 100 miljoen gul
den extra uitgetrokken.
Voor de loon- en inkomstenbelasting zul
len volgens het voorstel van Je regering
de belastingvrije sommen met 6,3 percent
worden opgetrokken per 1 juli. Voor de
inkomstenbelasting betekent dat over het
hele jaar een verhoging van de belasting
vrije sommen met 3,15 percent.
Hierdoor ontstaat een belastingverlaging
waardoor de koopkracht gestimuleerd
wordt. De verlaging beloopt op jaarbasis
750 miljoen gulden.
In percenten bedraagt de belastingverla
ging voor iemand met een belastbaar in
komen van 13.000 gulden precies op 0,98
cent op jaarbasis. Voor iemand met een
belastbaar inxomen van 16.500.- is de be
lastingverlaging 0,77, bij 32.000 gulden,
belastbaar inkomen 0,63 procent. Wie een
belastbaar inkomen van 150.000 gulden
heeft krijgt een belastingverlaging van
0,24 procent. In guldens uitgedrukt gaan
de laagstbetaalden er 127 gulden per jaar
en de hoogstbetaalden er 363 gulden per
jaar op vooruit.
Verder wordt met ingang van 20 maart
de investeringsaftrek voor gebouwen ge
steld op 2 x 8 procent (nu 2x5 procent)
en voor bedrijfsoutillage op 2 x 4 procent.
Minister Gruijters (Volkshuisvesting) wil
de activiteiten in de bouwsector stimule
ren door 100 miljoen extra uit te trekken
nis volgt verdeeld:
25 miljoen extra voor woningverbete
ring in de woningwetsector
- 28 miljoen voor stimulering bouw goed
kope woningen in zgn, stedelijke kaalslag-
gebieden en groeikernen.
21 miljoen voor de infrastructuur van
groeikernen,
25 mdjoen voor subsidies ten behoeve
van isolatie van woningen.
Uitgangspunt van de regering is dat de
laagste inkomenstrekkers er tenminste
één procent op vooruitgaan en dat het in
komen van de gemiddelde werknemer
niet wordt aangetast.
Aanvankelijk werd, ervan uitgegaan dat
het aantal werklozen dit jaar tot 150.000
zou oplopen. Door de voorgestelde maat
regelen zal het aantal werklozen dit jaar
10.000 lager liggen en volgend j"ar 15.000
In de economische verwachtingen van het
Centraal Planbureau wordt voor dit jaar
uitgegaan van 10,5 procent prijsstijging.
De Bilt - Een frontale storing trok
het afgelopen etmaal over
Frankrijk noordwaarts en ver
oorzaakte vanmorgen in het zui
den van ons land wat regen.
Het front strekte zich toen uit
van de Spaanse oostkust via
Frankrijk naar Zuid-Duitsland
en verder naar Oost-Eurnpa.
Ten zuiden van deze lijn kwa
men maxima voor van rond de
20, in het Balkan zelfs 25 gra
den.
Eerstgenoemde storing trekt nu
over Duitsland naar het noord
oosten weg, maar een volgen
de nadert ons nu vanuit het zui
den en zal morgen dicht bij
onze omgeving komen te liggen.
Vooruitzichten voor vrijdag: Zon
nige perloden maar ook plaat
selijk een bui. Later iets kou-
WEERRAPPORTEN
Lucht. Rld.
Twente
Vllsslngon
'TA.-Limburg
Helsinki
Innnbrllck
Kopenhngcn
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Aantal uren zon: 1—8
Min. temp.: omstreeks 3
Max. temp.: omstreeks 8
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 90 procent
Kans op een geheel droog etmaal:
60 procent
