MOET INZET
"VAN VERKIEZINGEN WORDEN
h
^9#
Ceidóc Comaut
1
Zangeres vraagt
ontruiming van
swakzinnigenhuis
TOESTAND ETHIOPIË
NOG WEINIG DUIDELIJK
Minimum jeugdloon
voor militairen
Surinaamse onafhankelijkheid
haalbaar in 1975
Onhandige agent
Overval
in Utrecht
mislukte
Geen voedsel voor
Grenada als losprijs
ARI 191
ENSDAG 27 FEBRUARI 1974
LEIDSE COURANT
(Van een onzer verslaggeefsters)
sj HAAG Het energiebeleid moet volgens
UTOMAAT*-fractieleider Bas de Gaay Fortman tot in-
van de verkiezingen gemaakt worden. Dat
hij in een vraaggesprek in het boekje
e op de golven" van de werkgroep Energie-
mwid van de PPR.
ens de werkgroep kunnen we het best stellen zon-
kernenergie. We moeten het rustig aandoen met de
"■■■■■^ie van olie en aardgas totdat zonne- en windener-
LS rijn ontwikkeld.
met minister Lubbers werd een vraaggesprek ge-
en in het boekje. Hij is een voorstander van wind-
voor U.
kracht. Over andere vormen van energie zegt hij: „bij
de strukturele energieschaarste moeten we bij voorkeur
geen schaairse stoffen verbruiken. Misschien hebben we
altijd de denkfout gemaakt, wat het goedkoopste is, is
ook het beste".
De minister is overigens wel van mening, dat de aard
gasexploratie uitgebreid moet worden. Hij zei dat in
antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid Peijnen-
burg (KVP). De minister wil zowel het onderzoek naar
aardgas op het vasteland als op het Continentaal Plat
verder uitgebreid zien. Uitgangspunt daarbij is dat on
vervangbare natuurgebieden behouden blijven. Volgens
de minister zijn de mogelijkheden tot uitbreiding van
de produktie in Groningen beperkt.
Het aantal aanvragen voor ombouw van oliestookinstal-
laties op aardgas is nu „duidelijk hoger" dan in dezelf
de periode in het vorig jaar. Naar het oordeel van de
minister is er echter geen enkele aanleiding deze ont
wikkeling af te remmen. De produktie- en transportca
paciteit is op korte termijn voldoende om aan de ver
grote vraag te voldoen.
Het PvdA-kamerlid dr. A. van der Hek vindt, dat Ne
derland moet proberen van het aardgascontract met
Italië af te kometn, dat dit land recht geeft op aardgas
tegen een uitzonderlijk lage en vaste prijs. Het nadeel
voor de schatkist bedraagt nu al 180 miljoen gulden
per jaar. Dr. Van der Hek verklaarde dit gisteren in een
interview in de televisierubriek Achter het Nieuws.
lan PvdA en CPN
HAAG De Partij van de
7 TOT gj)eid en de CPN in de Eerste
willen dat de wedden
"br dienstplichtigen in de ko-
>nde 3 jaar worden verhoogd
het peil van het minimum
Igdloon. De VVD heeft bij
inde van haar woordvoerder
r. Van Riel gepleit voor een
Igzame Invoering in Neder-
id van een beroepsleger. Van
el w-as uitermate te spreken
er het peil van het corps ma
ners. Hij noemde het corps
iriniers een voorbeeldig mili-
r apparaat en wees alle ver
ten die de laatste tijd over
sfeer in het corps gemaakt
(E)
zijn van de hand.
Volstrekt tegenovergesteld was de
opvatting van de PvdA-woord-
voerder prof. De Rijk. Die
meende dat een breder onder
zoek naar het leefklimaat in de
sfeer van het corps mariniers
gewenst ds, als de beschuldigin
gen die geuit zijn over martelin
gen binnen het corps ,hard" ge
maakt kunnen worden.
De PvdA-woordvoerder wilde ook
van de Tegering weten of het
stakingsrecht aan militairen
principieel moet worden ont
zegd. De Rijk zelf meent dat
dat niet nodig is maar dat een
itheker
beperking van de uitoefening
van het stakingsrecht voor mili
tairen natuurlijk wel voor de
hand ligt.
Namens de confessionele partijen
KVP, ARP en CHU wees woord
voerder De Vries (CHU) verla
ging van de Defensie-uitgaven
als zijnde onverantwoordelijk
van de hand.
De KVP-er Maenen en de- D'66-er
Martini informeerden bij minis
ter Vredeling of de Defensie-no
ta nu inderdaad in april uit ral
komen of dat er kans is dat de
publicatie van deze nota nog
weer naar een later tijdstip zal
worden verschoven.
Achtentwintig Amerikaanse joden, allen lid van het UJA, het
Amerikaanse equivalent van de Collectieve Israël Actie, zijn
gisteren met een touringcar in de Sinaï-woestijn gevangen
genomen door Egyptenaren, nadat de buschauffeur zich in
de route had vergist. Ten oosten van het Suezkanaal raakte
de chauffeur het spoor bijster en raakte per ongeluk in een
door het Egyptische tweede leger bezette zone verzeild. En
kele uren later werden de bus en de passagiers door de
Egyptenaren vrijgelaten. In Tel Aviv wachtte de gevange
nen" een hartelijk welkom.
i li
Mommersteeg
vraagt ontslag
DEN HAAG Minister Vredeling
(Defensie) deelde gistermiddag
in de Eerste Kamer mede dat
staatssecretaris mr. J. A. Mom
mersteeg zijn funktie zal neer
leggen, alhoewel de uitslag van
een medisch onderzoek positief
was uitgevallen.
De behandelende artsen hebben
de heer Mommersteeg echter
toch ontraden zijn funktie ver
der uit te oefenen.
Minister Vredeling ontkende als
zou er spraken zijn geweest van
meningsverschillen. Die kwa
men niet voor, zo zei minister
Vredeling, behoudens de norma
le, dagelijkse stimulans, zonder
welke het politieke leven niet
waard is geleefd te worden.
Wie de heer Mommersteeg gaat
opvolgen is nog niet bekend.
VVD-fractielelder mr. Van Riel
merkte gisteren op dat de kran
ten politiek opvallend nieuws
brengen over meningsverschil
len tussen minister Vredeling en
KVP-fractieleider Andriessen
-over de opvolging van Mom
mersteeg.
Eigen gezicht
,.}'V
IN ééN OPZICHT kunnen bij de komende verkiezingen het progressie
ve blok en de christen-democratische drie zich aan elkaar troosten
met de hechte samenwerking lukt het niet zo best.
In beide gevallen speelt bovendien vrees voor „het eigen gezicht" eei
rol, wat in beide gevallen tevens betekent: hoop dat de partij he
bij de komende Staten- en Gemeenteraadsverkiezingen wat beter za
doen dan eind november.
Zo wil D'66 revanche voor de forse nederlaag die Van Mierlo te slik
ken kreeg, toen Den Uyl en mr. Bas triomfeerden; de CHU zoi
graag zien. dat zij in hei christen-democratische kiezersdeel eei
pleister op de wonde van he tzetelverlies van 1972 kreeg D'66 gaai
programmatisch definitief een eigen weg.
VOOR HET BESLUIT van D'66 hebben de Partij van de Arbeid en dr
PPR begrip, al zijn ze teleurgesteld. De kink in de kubel is bij hei
progressieve blok feitelijk onverwachter dan bij de christen-demo
craten, omdat D'66 niet eens wil mee doen aan een gezamenlijl
kernprogram, waarover de KVP en de beide protestantse groepei
minder moeilijkheden hebben; waarschijnlijk speculeren de radica.
len er evenwel op. dat het ei waarop D'66 nu wil gaan broeden
tcch een windei zal blijken te zijn.
Een en ander zou met name bij de komende raadsverkiezingen
ook nog wel eens consequenties kunnen krijgen voor het strevei
naar linkse programcolleges. In Rotterdam is bij voorbeeld geble
ken. dat bij zo'n streven de sterkste partij, dus de PvdA. erop uit ii
een'dominerende rol te spelen. Ook dat lijkt weinig in overeenstem,
rning te zijn met de begeerte van D'66, naar het eigen gezicht.
DIT TE MEER. omdat onder de aanleidingen welke hebben meege
speeld bij de distantiërende beweging van D'66-er éën is met eeri
pikant facet: verschillende D'66-ers staan plaatselijk heel kri
tisch tegenover de Partij van de Arbeid, omdat socialistisch#
gezagsdragers zich daar ontpoppen als „de nieuwe hoofdrol
spelers in een nieuw establishment". D'66 vreest dat daardoor hel
gezamenlijk program te mager zou kunnen uitvallen, wat in sommi
ge gevallen uitgelegd zou mogen worden als te veel sociallstlsch-ou-
ofeen^en ander D'66 veel helpen zal? Volgende week vergadert da
par:ij, die als een foenix hoopt op te staan uit haar as, in Tiel.
Kijken wat daar de eigen verwachtingen zijn!
SCHIPHOL (ANP) Minister
president Den Uyl acht de onaf
hankelijkheid van Suriname in
1975 een haalbare zaak al zal
het volgens hem wel hard aan
pakken worden. De premier
heeft dit gistermiddag op Schip,
hol verklaard na zijn terugkeer
uit Paramaribo. Premier den
Uyl zei tot deze conclusie ge-
komn te zijn na besprekingen
met het voltallige Surinaamse
kabinet en met premier Henk
Arron.
De onafhankelijkheid is geen bila
terale zaak. Ook de Antillen
moeten daarin worden betrok
ken. Als je met drie landen een
verdrag gesloten hebt dant
moet je met die drie landen
verder gaan", aldus de pre
mier, die daarom een conferen
tie heeft aangekondigd van de
drie premiers van het konink
rijk. De topconferentie zal in
Nederland worden gehouden, in
de eerste of tweede week van
april en zal slechts enkele da
gen duren. De minister presi
dent acht het niet uitgesloten
dat op deze conferentie de af
spraken zllen wonden gemaakt.
Eerst zal hij binnen het kabinet
de onafhaneklijkheid bespreken
a de terugkeer van minister de
Gaay Fortman, medio maart.
De kwestie van de onafhankelijk
heid is volgens de premier in
een stroomversnelling geraakt.
De problemen waarmee men nu
te kampen krijgt zijn volgens de
bewindsman: de regelinen van
de verhoudingen tussen Neder
land en Suriname in de
toekmst. de vervanging van het
Nederlands legeronderdeel m
Suriname (TRIS), de nationali
teitskwestie, de grensproblemen
in het osten en het westen en de
financieel-economische steun
van Nederland en internationale
instellingen aan Suriname.
„Daarbij heeft men in Surina
me de sterke voorkeur om op zo
kort mogelijke termijn de pro
jecthulp in programhulp om te
zetten". Volgens premier Den
Uyl is dit een volledig theoreti
sche discussie, omdat progrma-
hulp niet bestaat zonder projec
ten. „We moeten alleen accen
ten verleggen".
De heer Den Uyl zei de mening te
delen van zijn ambtgenoot Ar
ron dat, wanneer de onafhanek-
lijkehid eenmaal een feit zou
zijn vele van de in Nederland
verblijvende Surinamers naar
hun land zouden willen terugke
ren. „De onafhankelijkheid be
tekent een nieuwe impuls. Velen
zullen willen meewerken aan de
eigen identiteit.
mier Den Uyl kwam gisteren terug van zijn bezoek aan Suriname,
fcnnelijk was hij blij weer voet op vaderlandse bodem te zetten.
ie premier werd van Schiphol afgehaald door zijn vrouw.
UTRECHT Een inwoonster van Bussum, de zangeres G.E.M.
Max, heeft gisteren in een kort geding voor de president van de
rechtbank in Utrecht gevraagd om overplaatsing van kinderen
Uit de verpleeginrichting Tamarinde, die volgens haar teveel la-
waal maken, of om voorkoming van het lawaai. Daarop wil ze
San een dwangsom van 500 gulden per „geluid" gesteld zien.
Mevr. Max woont in een villa waarvan de andere helft 18 gees
telijk en lichamelijk gehandicapte kinderen herbergt. Volgens
haar en een aantal buurtbewoners schreeuwen en gillen de kin
deren vaak, ook 's nachts. Mevrouw Max slaapt daarom in een
taravan.
De exploitante van het huis Tamarinde heeft 18.000 gulden uit
gegeven om de geluidsisolatie te verbeteren. De door mevrouw
Max vaak gealarmeerde politie heeft nooit overlast geconsta
teerd en nooit proces-verbaai opgemaakt. In Tamarinde worden
18 pupillen verpleegd door 14 vaste verpleegsters en verzorg
sters en zes part-time krachten. De exploitante miste in het be
toog van de raadsman van mevrouw Max „elk mededogen"
tnet de kinderen in het huis en vroeg zich af waarom er nu bin
den een week een gerechtelijke uitspraak moest komen terwijl
de klaagster al twee jaar last van het geluid zegt te hebben. De
exploitante, mevrouw T. Rietmeijer, noemde het onmogelijk de
kinderen op korte termijn te verplaatsen.
De president van de rechtbank zal morgen zelf een bezoek aan
het tehuis brengen.
Advies over
Oosterschelde
vrijdag
openbaar
DEN HAAG De commissie-
Klaasesz, die de regering van
advies zal dienen over het al
dan niet afsluiten van de Oos
terschelde zal vrijdag haar in
zichten op een persconferentie
bekend maken. Dit gebeurt na
de aanbieding van het rapport
aan minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat.
Kaper wilde
aanval op
Witte Huis
WASHINGTON (UPI) Samuel
J. Byck, een man die vrijdag de
dood vond toen hij op het vlieg
veld van Baltimore (Maryland)
een vliegtuig wilde kapen, is
van plan geweest zich met dit
vliegtuig op het Witte Huis te
storten, aldus Jack Anderson
van de Washington Post. De 44-
jarige Byck schoot een politie
man en de tweede piloot van
een DC-9 van Delta Airlines
dood bij zijn poging en doodde
zichzelf nadat hij gewond was.
Anderson zegt een geluidsbandje
van hem te hebben ontvangen
dat Byck „enkele uren voor zijn
kapingspoging" op de post had
gedaan.
De Britse autocoureur David Purley is gisteren tijdens een plechtigheid op Buckingham Palace
onderscheiden met de King George Medaille voor uitzonderlijke moed. Purley, die met zijn
vrouw de medaille bekijkt, werd onderscheiden voor zijn poging collega-coureur Roger Wil
liamson te redden toen diens bolide in brand stond tijdens de Grand Prix van Zandvoort,
in juli vorig jaar.
Weeroverzicht
zonnig
cdöi opklaringen
jg» bewolking
m***1
mist
.{Vhagei
4* sneeuw
onweer
19 temperaturen
•w-w warmtelront
-r-r kou-front
windrichting
w» luchtdruk in millibaren
H hoge-drukgebied
L lage-drukgebiod
vorplaalsingsrichting
CHICAGO (Rtr) Toen politieagent Carl Brader in Chicago
een bon wegens fout parkeren op een auto wilde doen, wérd hij
aangevallen door twee honden die de eigenaar in zijn auto had
achtergelaten. Carl Brader schrok zo van de woest blaffende
honden dat hij zijn revolver trok en op hen schoot. Hij miste de
dieren, maar schoot zich in de consternatie een kogel door zijn
been. Wanneer Brader uit het ziekenhuis komt, moet hij naar
de politiesehietschool.
ADDIS ABEBA (AFP) Eenheden van de tweede
Ethiopische legerdivisie houden, zoals al werd ge
meld de stad Asmara bezet. Zij namen naar het
schijnt zonder bloedvergieten het vliegveld, het
telegraafkantoor, de gebouwen van het provincia
le bestuur en de banken in en plaatsten een aan
tal hoofdofficieren onder arrest. Volgens politieke
waarnnemers in de hqofdstad Addis Abeba is de
door jonge officieren geleide muiterij niet gericht
tegen keizer Haile Selassie of de centrale rege
ring, maar willen de opstandige militairen de re
gering dwingen hun wedden te verhogen.
De toestand in Asmara, met 250.000 inwoners de op
een na grootste stad van het land, was gister
avond nog onduidelijk. De stad waar een Ameri-
ruim 700 kilometer ten noorden van Addis Abeba.
Het is de hoofdstad van de overwegend moham
medaanse provincie Eritrea, de voormalige Ita
liaanse kolonie, die in 1952 bij Ethiopië werd ge
voegd. In de afgelopen jaren heeft het door Ara
bieren gesteunde Eritrese bevrijdingsfrcmt ge
streden voor onafhankelijkheid van het voor het
grootste deel christelijke Ethiopië.
De muiterij in Asmara volgt op een week van gro
te onrust in Addis Abeba, waar de vorige week
studenten demonstreerden tegen de gestegen kos
ten van levensonderhoud (alleen in 1973 al met
20 pet.) Er braken stakingen van leerkrachten en
bij het openbaar vervoer uit. Het kwam tot wer
kelijke onlusten toen de benzineprijs met 50 pet
Utrecht (ANP) Twee mannen
hebben gistermiddag in Utrerh
geprobeerd, twee bankbedlenden
van de Nederlandse Credlctbank
te beroven van een tas met en
kele duizenden guldens waar
mee ze op weg waren naar de
Nedcrlandsche Bank.
De overval mislukte doordat om
standers toeschoten. De bankbe
dienden, de 38-jarige H. J. Koet
sier en de 33-jarige mevroui
Brik, werden met een gummi
knuppel flink toegetakeld. Van de
overvallers ontbreekt elk spoor.
De overval gebeurde in een nauw
straatje in de binnenstad. De
overvallers slaagden er niet in
de tas met geld los te rukken.
Mevrouw Brik wist het nummer
op te nemen van de auto. w
mee de mannen er vandoor gin
gen. Dat nuummer blijkt volgens
de politie echter niet te klop
pen; waarschijnlijk is sprake
van een vals nummerbord. Het
is niet bekend of de overvallers
vuurwapens bij zich hadden.
DE BILT8EELE DAGE WORDT
HET WEER IN ONZE OMGE
VING BEHEERST DOOR EEN
GORDEL VAN HOGE DRUK
DIE ZICH UITSTREKT VAN
Zuid-Engeland naar de Oostzee
en Rusland. Hiermee wordt een
oostelijke stroming In stand ge
houden waarmee koude lucht
wordt aangevoerd. In de nacht
vriest het op vele plaatsen licht
met minima van min 2 tot min
4 graden afhankelijk of er be
wolking anwezig is. In vrijwel
geheel West-Europa komen deze
temperaturen voor. Alleen rond
de Middellandse Zee en in Ier
land komen de minima niet be
neden het vriespunt, terwijl
overdag temperaturen van bo
ven de tien graden worden be
reikt. De komende 24 uur ver
andert er aan de situatie maar
weinig. Met oostelijke winden
worden wolkenvelden aange
voerd die afgewisseld worden
met opklaringen. De temperatu
ren varieren daarbij van enkele
graden boven het vriespunt tot
licht vorst in de nacht en och
tend.
Vooruitzichten voor vrijdag, opge
steld door het KNMI. Droog en
overwegend zonnig. Overdag
iets hogere temperaturen.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
Dc Bilt
Doelen
Eclde
Eindhoven
Den Helder
Lucht. Kld.
Twente
VHidngen
Helsinki
Innsbrllck
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
geh. bew.
rh. bcw.
bew.
geh. bcw.
LONDEN (Rtr) Het gemeente
bestuur van Groot-Londen heeft
een beloning uitgeloofd voor
degene die inlichtingen kan ver
strekken over een tijdens het
weekeind uit een Londens mu
seum gestolen schilderij van
Vermeer, „de GitaarspeeLster"
Het bestuur is niet van plan in
te gaan op het voorstel van een
onbekende, die de verstrekking
van voedsel ter waarde van een
half miljoen pond sterling aan
de bevolking van het Caribi
sche eiland Grenada eiste in
ruil voor het schilderij. De pre
mier van Grenada heeft ver
klaard niet geïnteresseerd te zijn-
„in dit soort geld".
Gisteravond belde opnieuw ie
mand met een Westindisch ac
cent The Guardian. Hij noem
de een nieuwe losprijs voor het
schilderij, namelijk uitdeling
van gratis petroleum aan oude
mensen in Noord-Londen en
geld voor voedsel.
ENI zoekt olie in Libië
ROME De Italiaanse staatsolie
maatschappij ENI heelt giste
ren met Libië een overeenkomst
gesloten inzake ollespeurwerk
op grote schaal in deze Noorda-
frikaanse staat. Nog geen dag
nadat Italië en Libië op rege
ringsniveau overeenstemming
voor technische kennis" is dit
akkoord tot stand gekomen.
ENI mag in een viertal gebieden
met een oppcrvlukte van ruim
140.000 vierkante kilometer naar
olie zoeken. Blijkens een mede
deling van het Italiaanse staats-
concern bevinden twee conces-
