Atp Keulen tot het laatst toe onaantastbaar
Har.; van Helden won
de „gouden schaats"
EINDKLASSEMENT
Conclusie Maar se: „Zij bracht het damesschaatsen er weer bovenop"
CHAOTISCHE VOLKSHAPPENING VAN ATJE
MAANDAG 25 FEBRUARI 1974 A 5
dia, Joi
ill
:e
Atje misschien
nog een keer
naar Alma Ata
EERENVEEN - Hoewel Heen-
renveen officieel het eindstation
was in de carrière van Atje
Keulen-Deelstra is er een kans
dat zij nog een keer mag
"vlammen". De Russische
schaatsbond heeft haar uitgeno
digd voor de recordwedstrijden
in Alma Ata. Zij zijn voor de
dames vastgesteld op het week
einde van 2 en 3 april. Gerard
Maarse, die zaterdagavond met
de Russische gedelegeerde Ka-
pitanof onderhandelde, heeft dat
aanbod echter afgewezen. "De
baan van Heerenveen gaat 15
)naart dicht en dan zou je niet
optimaal voorbereid moeten
starten. Dat heeft geen zin." Er
ligt nu een tussenvoorstel op ta
fel. De KNSB wil Atje, met Sip-
pie Tigchelaar overigens ais
tweede rijdster, de tweede week
van maart afzenden. „De Rus
sen willen het programma van
de heren, die dan hun record
wedstrijden houden, misschien
wel aanpassen", zegt Maarse,
die later in de week een defini
tieve uitslag hoopt te vernemen.
Hij heeft bewust Sippie Tigche
laar bij de eventuele trip naar
Alma Ata gehaald omdat hij
een grote bewondering koestert
voor de manier waarop zij
moeilijkheden van het voor
haar slecht verlopen seizoen
heeft overwonnen. "Tot Inzeil
ging het ronduit slecht met
haar. Maar toen hebben we het
enige gedaan wat we nog kon
den, op tempo getraind en dat
is verrassend goed uitgepakt.
Ik ben daar erg blij mee. Door
dat het nu weer gelukt is kan
zij gemotiveerd aan bet volgen
de seizoen beginnen. Anders
krijg je die twijfel, de onzeker
heid. die eerst overwonnen moet
worden.
KAARTJES
WAREN OP
EERENVEEN - De meest ge
lukkige man van Heerenveen
was stadion-directeur Roeper.
Hij moest gistermiddag kaartjes
voor de vermakelijkheidsbelas
ting verkopen als toegangsbe
wijzen. De officiële plaatsbewij
zen waren op. „Ik rekende op
8.000 en ik hoopte op 10.000 be-
zoekers", vertelde hij een half
uur na het beging van de wed
strijd, toen de loketten pas ge
sloten werden. „Meer publiek
was in mijn stoutste droom niet
verwacht." Een dag eerder had-
Hl den zesduizend bezoekers het
wereldkampioenschap voor da
mes bezocht. Public Relation-
man Hans Kortekaas: „We heb-
o_i ben erg veel werk van dit toer-
1—O nooi gemaakt. Mét het doel om
dit te maken tot het best be-
zochte toernooi in het Westen
dan wel te verstaan. Ik ben blij
2—o met het succes ervan."
o-O
SSEN - Op de kunstijsbaan van
o—X Assen heeft Harm Kuipers op su
perieure wijze de Drentse lange-
23 baant! tel gewonnen. Kuipers
won alle drie nummers: de 500
0—2 meter in 41,8 seconden, de 1500
1—o meter in 2.08,1 en de 5000 meter
in 7.51.9. Het leverde een totaal
op van 131.690 punten. Tweede
werd Lambertus Vos met
4_0 139.247 punten (42,7 - 2.16.4 -
3-0 8.30,8).
1oi
0—2
3—1
HEERENVEEN - Tatjana Averina wuifde het felst naar
Atje Keulen-Deelstra, die in een feestelijk uitgedoste
Friese arreslee gehuldigd werd. De tot bij haar definitief
afscheid zelden verslagen Friezin, die in het afgelopen
weekeinde in Heerenveen weer onbedreigd wereldkam
pioene werd, had door bescheidenheid en beminnelijkheid
vrijwel nooit vijanden gemaakt, maar de onaantasbare
overmacht van de laatste jaren frustreerde wél enigszins
de concurrentie in binnen- en buitenland.
Tatjana Averina kon zich daar
gisteren even van losmaken,
toen zij met de veertienduizend
bezoekers meewuifde. Pas toen
na het Nederlandse volkslied
nog luuder de Friese variant
werd gezongen en „Us Mem uit
Irnsum" duidelijk trots was op
wat zij bereikt had zei het ook
bijna altijd bescheiden Russin
netje wat voor op de tong lag.
„Ik gun Atje deze onvergetelij
ke huldiging, natuurlijk. Het is
iets groots, geweldigs, om nooit
te vergeten haast. Maar haar
vertrek heeft toch een voordeel
Het zal misschien weer een
open strijd van een internatio
naal damestoernooi maken."
Deze middels een tolk ontfutsel
de hartekreet van Averna ken
merkte helemaal het laatste
feest van Atje. Ook nu weer,
voor het enthousiaste huispu-
bliek nog wel, waren de kracht
en de macht van de voor de 4de
keer wereldkampioene gewor
den Friezin in één woord sa
mengevat, indrukwekkend. Tja
door de niet reële verdeling
der afstanden (er zit teveel
sprintvoordeel in drie van de af
standen 500, 1000 en 1500 meter)
bleef de spanning na de eerste
wedstrijd-dag volop gehand
haafd. Erkende snelle starters
als Averina, Pflug en vooral
Young hielden zich lang staande
in het voorste gelid, met een
speciale attractie voor de Ame
rikaanse. Zij mocht zich tot zon
dagmorgen blijmaken met een
toch niet te houden eerste
plaats in het klassement. Maar
toen het daarna aankwam op
moed en uithoudingsvermogen
stond Atje weer als een genade
loze stayer aan de start. In een
enerverend duel met de ver
rassend sterk teruggekeerde
Sippie Tigchelaar kreeg haar
laatste schaatsrit nog het karak
ter mee van een persoonlijke
wraakoefening. De enige, die
Atje de laatste seizoenen soms
niet de baas kon op de grote
toernooien was de Emmeloordse
specialiste in het langere werk.
Het vorig jaar, toen de Friezin
eigenlijk écht op het toppunt in
haar carrière was, keek Sippie
liefst driemaal voldaan-lachend
achterom op de drie kilometer,
zij had de „meesteres" verne
derd. Dit seizoen was ze er nog
niet aan toe gekomen. Zij reed
te zwak, zonder de precieze oor
zaak te kennen. Atje Keulen,
een vrouw van 35 jaar, die als
geen ander bezeten kan zijn van
sport, greep deze uitdaging aan
om de zeer lang als kroonprin-
sese beschouwde Tichelaar op
haar nummer te zetten voor die
vrijpostigheid. Omdat ze ook gis
teren weer de allesomvattende
macht had om te doen wat haar
sportieve eerzucht ingaf wisten
de duizenden steeds enthousias
ter wordende toeschouwers nog
een keer niet wat hen over
kwam. Haar driekilometer-race
openend met tijden, die ruim
onder het wereldrecord van
Stien Baas-Kaiser (4.46.5) lagen,
vormde een ieder zich al
snel een idee van waarop Atje
uit was. „Een wereldrecord bij
deze harde wind?" luidde de on
waarachtige bede van de tribu
ne. Het zou tè mooi zijn. Ode de
mogelijkheden van Atje zijn
soms beperkt. Want na de 1800
meter bleek dit net iets te hoog
gegrepen. De verrassende tij
denreeks viel namelijk terug tot
een minder hoog ideaal, uitko
mend op 4.49.07, wat nog altijd
én sneller was dan Sippie
(4.50.23) én sneller was dan het
door haarzelf verwezenlijkte
baanrecord (4.54.62)
Tevreden
Het was logisch dat de hoofdrol
speelster van Heerenveen na
zo'n groots schaatsspektakel en
zoveel enthousiasme bij haar af-
scheidsronde per arreslee tevre
den het hoofd van Boukje naar
zich toetrok. Moeder en dochter
waren blij dat het allemaal
voorbij was. „Die enorme be
langstelling van het publiek,
vooral zondag, heeft me een tik
keltje nerveus gemaakt. Ik wist
dat ze kwamen voor mij en
daarom wilde ik niet teleurstel
len".
Dat was een extra psychische be
lasting voor Atje. Maar zoals
bijna altijd onder moeilijke om
standigheden verraste zij wéér.
Want met Young, na de eerste
dag klassementsleidster, reken
de zij op de 1.000 meter reeds
af. Door 2.19.07 neer te zetten
kwam de anders wel wat ge
wende Young tot de ontdekking
duidelijk boven haar stand ge
leefd te hebben. Krap glijdend
kwam zij niet verder dan
2.21.52. Luchtige reactie van
Atje, die de eerse dag de 500
meter in 45.52 en de 1500 meter
in 2.19.07 reed: „Doordat ik eer
der dan Sheila moest starten
ging ik er fel tegenaan, mis
schien heb ik toen wel iets te
veel risico genomen. Maar ik
voelde dat het kon en dan doe
ik het altijd maar. Toen ik later
de tijd van Young hoorde was
ikzelf eigenlijk ook een beetje
verbaasd". Sheila zelf: „Voor
mij was deze tijd een teleurstel
ling. Ik veronderstel dat het
komt door de spanning, de ner
vositeit van dit toernooi."
Gevaarlijk
Het element van onzekerheid was
eruit op de drie kilometer.
Young zou nooit sneller kunnen
rijden dan de veel meer erva
ren Friese rivale, ook al was
haar fietstraining de afgelopen
zomer nog zo aangepast ge
weest aan het belang van het
schaatsen. En de anderen, zoals
Averina, Pflug en Statkevltch
waren reeds teveel op afstand
geraakt om nog gevaarlijk te
kunnen worden.
Daarom was het aspect van een
prestigestrijd met Sippie Teche-
laar zo belangrijk. Het doldries
te schaatspubliek van Heeren
veen juichte, niet alleen tjdens
de race maar zeer lang erna
ook nog. Zo blij was iedereen.
Zelfs Atje kende even geen twij
fels meer. „Ik heb nog geen en
kele spijt van het besluit met de
schaatssport te stoppen. Mis
schien ga ik pas later beseffen
wat het allemaal betekent".
Vasthoudend aan de belofte er de
finitief mee op te houden zei zij
in een moment van lichte onze
kerheid: „Het is wel een raar
gevoel om te weten dat het nu
allemaal voorbij is, terwijl je
nog zulke tijden kunt verwezen
lijken". Maar één blik van
Boukje, haar dochtertje, was
voldoende om de twijfels te ver
jagen. Zij stopt tenslotte in het
belang van haar drie kinderen,
die groter worden. Gerard
Maarse, die tot het laatst toe
een enorme steun was voor
Atje, begrijpt het besluit en -zal via* voor Atje Keulen in de arrestee stapt kust Jelle i
er niet tegen ingaan. „Het be- en xeeSt volgen het schouwspel van dichtbij.
langrijkste van alles, wat Atje
gepresteerd heeft, was zondag
in Heerenveen te zien.
Het damesschaatsen is er 1
helemaal bovenop, Internatio
naal gezien. Dat moeten de he
ren het volgend seizoen nog
maar bewijzen".
HANS DE BRUYN
Atje Keulen-Deelstra: voor het laatst als wedstrijdrijdster in actie
JNZELL - Barre weersomstandigheden
(wind en voortdurende sneeuwval) hebben
het afgelopen weekeinde in Inzeil tijdens de
wedstrijden om de gouden schaats het be
halen van records verhinderd. Toch werden
tijdens de seizoenafsluiting voor de heren
nog uitstekende prestaties geleverd.
Hans van Helden won bij de all-rounders met een
goed totaal van 176.244 punten, onder meer door
een 1500 meter in 2.04.81 en een 5000 meter in
7.35.90, op beide afstanden de winnende tijd. Van
Helden werd echter verrassend belaagd door .re
serve' Klaas Vriend, die heel duidelijk een bedrei
ging gaat vormen voor de rijders die dit seizoen
aan de kampioenschappen hebben deelgenomen.
Vooral zijn tien kilometer was met 15.48.42 (een
persoonlijk record) van voortreffelijk gehalte. Deze
afstand werd gewonnen door Jan Derkaen, die in
het eerste paar een tijd van 15.34.97 zette.
Coach Pfrommer was uitermate tevreden over de
verrichtingen, waartoe zijn pupillen aan 't eind
van het seizoen nog in staat bleken. De coach.
„Het weer was werkelijk verschrikkelijk. Om de
twee ritten moest de machine over de baan en
onze juniorenploeg die hier nog was, heeft de hele
tijd sneeuw lopen schuiven. In dat licht bezien is
er erg goed gereden".
Sprinter Eppie Bleeker, die de afgelopen week al
weer voor de klas heeft gestaan, maar die toch
nog voor het weekeinde naar Inzeil overwipte, ein
digde in de sprintersklasse als tweede, achter we
reldkampioen Per Bjoerang. De Fries won zowel
zaterdag als zondag de 1000 meter, maar op de
sprints verloor hij weer teveel. In het klassement
werd Jan Bazen, zaterdag tweede op de 500 meter,
derde.
Truus de Koning
niet zo vrolijk
HEERENVEEN Truus de Ko
ning-Dijkstra was bepaald niet
zo vrolijk gestemd aan de voor
avond van haar 23ste verjaar
dag. Na de eerste dag van haar
eerste wereldkampioenschap
voor eigen publiek, waren de
gl ins terogen van Truus enigs
zins vochtig. Nadat het lot juist
haar had uitgezocht om In Heo-
renveen zowel op de 500 als de
1500 meter In het eerste paar te
moeten starten, was er het
voorgevoel gekomen „als het
maar goed gaat".
En dat ging het op de sprint be
paald niet. Dit kersverse kern
ploeglid ging het in de 500 me-
territ tegen Lisbeth Berg aller
minst naar wens. Ze kreeg een
keiharde noordooster te verstou
wen en dat was yoor het vrouw
tje De Koning te veel. De chro
nometers stopten pas op 47.78
voor Truus en naderhand bleven
bijna aller rijdsters onder de
tijd van Truus. Een zestiende
plaats was wel een erg lege
klassering voor haar doen.
„Of het nu alleen de harde wind
was, lk weet het niet. Ik had de
verkeerde baan en moest daar
door oppassen voor de binnen-
bocht. Normaal ben ik een se
conde sneller dat Sytje en bijna
2 sneller dan Sippie".
Gelukkig trad het herstel op de
1500 meter toch wel ln. Tegen
Monica Pflug kwam Truus uit
verloren positie terug en dat le
verde haar bijna nog een ge
wonnen rit op. „Ik ben op een
schema van 2.25 vertrokken en
eindigde in 2.23.78". In elk ge
val wist ze toch het nodige goed
te maken op die tweede afstand,
al bleef de teleurstelling. „Ove
rigens moet ik eerlijk zeggen
dat mijn verrichting in Alma
Ata ietwat vertekend werd door
de minder goede voorbereiding
van andere ploegen. Maar ik
yind het spijtig dat ik voor ei
gen publiek, dot zo enthousiast
meeleeft, niet beter kon. Ik heb
bijna geen moment aan mijn
verjaardag gedacht, maar ik
zou hem best kunnen gebruiken
om enkele goede tijden te rij
den", aldus Truus, die twaalfde
in het eindklassement werd en
met ingang van vundang de
banden met Friesland heeft ver
broken. „SJaak is elke avond de
laatste tijd druk In de weer ge
weest met de water- en llchtlel-
ding om onze woonbus In Mid-
delie klaar te krijgen. Dat is
ons voorlopig onderdak, zodra
de vergunning er is begint
SJcak met de bouw van een ei
gen woning".
Truus die zich vooreerst intensief
bezig gaat houden met de ver
huizing hoopt dat er toch nog
wat tijd overblijft om deze week
te kunnen schaatsen.
Tenslotte staat ze zaterdag alweer
aan de start in Heerenveen om
haar 3-voudige kortebanntltel
van Nederland te vertegenwoor
digen. Daarbij zal ze andermaal
te maken krljgei met Atje Keu
len-Deelstra, evenals Truus ge
schoold in het „scrash-werk-
over-140-meter".
REINDER BOSMA
^J^IEERENVEEN Het afscheid
tan Atje Keulen-Deelstra is een
1 l^sriaardige volkshappening geworden
3.66!*e7nfaarover de internationale schaats-
39gl Ifficials nog lang zullen napraten,
e 4oi4S; (uizenden toeschouwers negeerden
r 40.49; gt verzoek van de Deventer spea-
1.22.18: er Ed van Huystee om de Thialf-
5.6&zen jpbaan vrij te houden voor de hul-
joerangiging in een arreslede. Na n
^L68.9«f eronde k°n het uitzinnige schaats-
jubliek, dat een weekeind lang de
elen schor had geschreeuwd om
/tuitje Keulen-Deelstra wereldkam-
i4'vulpen te laten worden, de zelfdisci-
''rapinS line niet meer onder controle hou-
(Ned.) gn en drong in grote horden door
12.04.81e „politionele afrastering".
Viiend
.90: 5.
Jerksen l)c Keulen-Deelstra kon haar tranen
9. Ha-tuwelijks bedwingen, het Friese schaats-
Heldeni kon ricb haasl niet meer in be-
.83: 3. kang houden en de voorzitter van de
StensenNSB, jonkheer Quarles van Ufford kon
)erksen®D emot'es O0* n'et meer onder controle
42: 3. *U£ien toen hl] in zijn afscheidsspeech
Heiden tet een brok ln de keel door de luidspea-
aSi|r riep: „leve de schaatssport ln Fries-
Polen, Amerika, Oost-Duitsland en Rus
land hebben volgend jaar alle kans om de
Nederlandse hegemonie van de laatste ja
ren te doorbreken. Ook West-Duits land
heeft zich in Heerenveen aangediend.
Eryna Rys, Sheila Young, Monica Zerni-
cek en de jonge Russin Tatjana Averina
zullen volgend jaar samen met het West-
duitse meisje Monica Pflug moeten strij
den om de opengevallen plaats van Atje
Keulen-Deelstra.
In de Nederlandse ploeg zijn geen poten
tiële wereldkampioenen aan te wijzen. Al
leen Sippie Tigchelaar zal, als er keihard
wordt getraind, zich kunnen meten met
de opkomende talenten uit Oost-Europa
en Amerika. Schaatscoach Gerard Maar
se zei: „We zullen volgens jaar tevreden
moeten zijn met bescheiden klasseringen.
In de Nederlandse ploeg hebben we geen
tweede Atje Keulen-Deelstra. Allen Sip
pie Aigchelaar beschikt over voldoende
talent om het volgend seizoen kopman te
kunnen zijn van de Oranjeploeg. In Sheila
Young zie ik de toekomstige wereldkam
pioene. De Amerikaanse zal in de zomer
maanden keihard aan haar conditie moe
ten werken. Ze zal meer moeten afzien en
daarom haar aandacht aan de schaats-
training moeten geven. Ze zal nu moeten
kiezen tussen wielrennen en topschaat-
Tevreden
In het Amerikaanse kamp was de leiding
bijzonder tevreden over de prestaties van
Sheila Young en Leah Poulos. De Ameri
kaanse meisjes hebben een succesvol
schaatsseizoen ln Europa doorgemaakt.
Leah Poulos werd vorige week In Inns
bruck wereldkampioene sprint en Sheila
Young kwam ln Heerenveen verrassend
sterk op het ijs. Tot aan de 3000 meter
had de 23-jarige wereldkampioene wiel
rennen nog een kleine kans op de wereld
titel schaatsen.
Sheila Young: „De keus tussen wielren
nen en schaatsen wordt wel moeilijk. Ik
leef voor de wielersport eai ik doe het
schaatsen er als liefhebberij bij. Als
Maarse zegt dat ik de nieuwe wereldkam
pioene ben, dan zal ik mijn trainingen
moeten veranderen".
Het Poolse meisje Erwyna Rys, het W-Ja
rige talentvolle meisje uit Warschau, ge
traind door Osinskl, werd vier weken ge
leden wereldkampioene junioren In Corti
na d'Amampezzo. In Heerenveen bewees
Erwyna opnieuw dat ze een grote belofte
ls. In het eindklassement bezette de Pool
se de vijfde plaats achter Sheila Young
(4de).
De voorzitter van de Poolse schaatsbond
Stankowsky die als officiële ISU-afgevaar-
digde in Heerenveen was zei na afloop
van 't wereldkampioenschap: „De laatste
jaren hebben wij veel contact met Deven
ter en Heerenveen gehadé Regelmatig zijn
onze schaatsploegen naar Nederland ge
komen. De successen beginnen zich nu af
te tekenen. We hebben hier veel geleerd,
Nederland is het schaatsmekka van de
wereld en we zullen de contacten nog
meer moeten verstevigen, want eindelijk
kan Polen zich laten gelden. Het is een
kwestie van jaren geweest en het eind
punt is nu in zicht want Nederland zal
volgend seizoen een stapje terug moeten
doen waardoor de andere landen dichter
bij de top kunnen komen".
Ook de Russen zullen volgend jaar kun
nen doorbreken. Nina Statkevitch, de
Russische Atje Keulen-Deelstra, zal waar
schijnlijk afscheid nemen van de schaats
sport. Tatjanina Averina. een 23-jarig ta
lent, krijgt nu de kans om door te drin
gen tot de top. In Heerenveen eindigde zij
als tweede achter Atje Keulen-Deelstra.
WIL VAN DER PLAS
500 m.
1500 m.
1000 m.
3000 m
pnt
1.
Keulen-Deelstra (Ned.)
45.52 5)
2.19.07 1)
1.28.91 1)
4.49.07 1)
184.510
2.
Averina (S.U.)
45.11 3)
2.22.13 4)
1.30.22 3)
4,55.63 4)
186.869
3.
Statkevitsj (S.U.)
45.67 6)
2.22.58 5)
1.31.38 6)
4.51.03 3)
187.385
4.
Young (V.S.)
<4 1)
2.21.52 3)
1.30.43 4)
5.07.30 (11)
188.045
5.
Rys (Polen)
45 69 7)
2.24.10 (10)
1.30.01 2)
4.59.85 8)
188.703
6.
Tigchelaar (Ned.)
48.10 (20)
2.20.58 2)
1.32.62 (10)
4.50.23 2)
189.642
7.
Pflug (W.-DId.)
45.43 4)
2.22.76 6)
1.30.72 5)
5.09.39 (14)
189.942
8.
46.02 9)
2.24.78 (13)
1.32.46 9)
5.00.06 9)
190.520
9.
2.24.07 9)
1.33.19 (14)
4.57.26 6)
191.191
10.
Stepanskaja (S.U.)
47.19 (13)
2.24.59 (12)
1.32.99 (11)
4.56.96 5)
191.357
11.
48.39 (10)
2.25.51 (14)
1.31.41 7)
5.11.56 (15)
192.525
12.
De Koning (Ned.)
47.78 (18)
2.23.76 8)
1.33.29 (15)
5.05.78 (10)
193.308
13.
48.76 (24)
2.24.25 (11)
1.33.12 (12)
4.59.44 7)
193.310
14.
Carpenter (V.S.)
47.96 (19)
2.26.13 (16)
1.32.04 8)
5.08.48 (13)
194.103
15.
50.53 (29)
2.26.04 (15)
1.34.04 (17)
5.20.50 (16)
199.647
16.
Zernicek (O.-Dld.)
48.64 (22)
2.23.51 7)
1.44.03 (29)
5.07.56 (12)
199.752
