Voor Willem van Zijll is mens
in beweging nog steeds boeiend
Achilles koos
promoveerde
voor
verjonging ens
naar eerste klasse
Nieuwe richtlijnen
voor sacrament van
boete
en vergeving
Toename van abortus zorgvol
agendapunt anglicaanse synode
Gymnastiiek is preventieve geneeskunde"
Theo Cremers: „Geen oude
koeien uit de sloot halen
KORTE METTEN
PAGINA 10
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 7 FEBRUARI 19Ï0NI
p
Contract met jaar verlengd
DEN HAAG Veel heeft het niet gescheeld of dr. Willem
van Zijll zou zijn functie van secretaris van de Neder
landse Sportfederatie hebben moeten neerleggen. In het
jaar onzes heren 1972, enkele maanden nadat premier
Biesheuvel was gestrand, formeerden de drie progressie
ve partijen een schaduwkabinet waarin voor Willem van
Zijll een excellentiepost was weggelegd. De 15de etage
van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk knipoogde al naar de alternatieve staatsse
cretaris, maar half 1973 was duidelijk dat de NSF niet
naar een nieuwe secretaris hoefde om te zien.
Zijll geboeid, hoewel in rijn pril
le menselijk denken een tram
conducteur de meeste indruk op
hem maakte. „Ik zal zo een
jaar of vijf geweest zijn toen ik
me had voorgenomen tramcon
ducteur te worden. Want, dacht
ik, die vent rijdt de heie dag
voor niets in de tram en krijgt
nog geld toe ook. Later, toen ik
op de lagere school zat, ver
vaagde dat beeld natuurlijk to
taal. Ik was zo gegrepen door
de gymlessen, dat was een
feest. Natuurlijk v/aren de gym
leraren veruit favoriet, later, op
de middelbare school, had ik
weer een fijne leraar lichamelij
ke opvoeding en mijn besluit
stond vast: ik wilde ook zo ie
mand worden".
Menselijkheid
nijn studententijd worstelde
ik alle boeken door die op het
gebied van de lichaamsbewe-
Een luidruchtige zucht van ver
lichting aan de Burgemeester
Van Karnebeeklaan, waar de
NSF zijn burelen heeft, werd
geslaakt. Toch zou Willem van
Zijll het als bewindsman niet
slecht hebben gedaan, vooral nu
het erom gaat enkele gaten van
de Nederlandse economie finan
cieel te dichten. Als minister
bijvoorbeeld van volksgezond
heid zou hij wel een oplossing
geweten hebben voor een iets
gunstiger begroting.
„Er wordt met miljarden gesme
ten, waarom? De mensen moe
ten meer geïnstrueerd worden
hoe hun lichaam te gebruiken.
Bewegen van het lichaam, gym
nastiek, is preventieve genees
kunde".
Pleidooi
Willem van Zijll knippert niet met
de ogen, gelijk Malle Pietje dat
zo nadrukkelijk kan, en vervolgt
zijn pleidooi: „Er moeten veel
meer leraren lichamelijke op
voeding komen, meer Instructie-
baden, meer sportvelden. Het is
toch een lacher van de eerste
orde dat in een waterland als
Nederland zwemmen een elitai
re sport dreigt te gaan worden.
Er is een stroming bij de men
sen die verantwoordelijk zijn
voor de volksgezondheid die
preventieve geneeskunde zo ver
talen: opvoeding tot gezonder
leven".
Waarom mislukken zoveel men
sen. waarom zijn er zoveel
ziek? Omdat ze niet weten hoe
hun lichaam te gebruiken, of
denken het niet te kunnen om
dat het niet mag. Er zijn al
veel taboes doorbroken, ook op
het gebied van de sex, lets dat
ook bij het lichaam behoort.
Wij staan nog maar aan het be
gin. Het besef gaat nu eindelijk
in bredere kring doorbreken dat
een mens geen lichaam hééft,
maar lichaam is. Er is ons al
tijd geleerd: je mag niet te
hard lachen, want dat is onbe
schoft; je mag vooral als sport
man- of sportvrouw niet huilen,
dat kan helemèèl niet. Zoiets is
altijd maar weggeduwd, waar
om in hemelsnaam, het hoort
toch bij het lichaam, of niet
soms?"
Emoties
„Neem de sex. Er mocht niet
ovor gesproken worden. Emo
ties die jonge mensen op dat ge
bied konden, moostcn verstopt
worden. In de praktijk zag je
en zie je nog wel de gevol
gen; een hele hoop jonge men-
s«n weten geen raad met zich-
Va^'jongs af aan heeft ..de mem Wim va" Renesse va" Du-venbode
ging waren geschreven. Ik las
ontzaglijk veel maar wilde
ook veel zien.
Tijde-ns mijn vakanties was ik
maanden op de fiets onderweg.
Dan zag ik de zwoegende arbei
ders lahgs de kant van de weg,
een beeld dat me greep. De
theorie, de filosofie, daar zat
eenheid ln, menselijkheid. Daar
zat een stuk expressie in, een
doelmatigheid waardoor ik hele
maal werd gegrepen. Naar
zoiets kch ik uren kijkon".
„De melodie of aantrekkelijkheid
van bewegen is niet uitgeput
met een record op de Olympi
sche Spelen, de bron is ook niet
uitgeput met Olympische Spe
len, al heb ik er dan zes van
nabij meegemaakt".
„Ik woon vlak naast een lagere
school. 's-Morgens om kwart
over acht beginnen de kinderen
daar al met spelletjes, en dan
kan ik ademloos toekijken. Ook
voetbalaspirantjes, al zitten ze
met zijn allen op een kluit,
boeien me verschrikkelijk".
Integreren
Willem van Zijll nam geen genoe
gen met het weten hoe de mens
beweegt, maar wilde ook weten
waarom, hoe het was gegroeid.
Hij wierp zich daarom cp cul
tuur-historische bewegingsleer.
„Waarom deden ze het vroeger
zo en nu zus. Dat intrigeerde Dr. Willem van Zijll:
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG Theo Cremers, de trainer van RKAW, heeft de knoop
dan toch maar doorgehakt en besloten zijn contract met de Leid-
schendamse tweedeklasser met nog een jaar te verlengen. Oor
spronkelijk was er sprake van dat Theo Cremers aan het eind van
dit seizoen met RKAW zou breken. Een verschil van mening over
bepaalde interne zaken hadden het bestuur en de trainer uit elkaar
gedreven, „maar" zo zegt Theo Cremers, „we zijn met het bestuur
om de tafel gaan zitten en hebben een paar gesprekken gevoerd, en
daardoor meer begrip voor eikaars standpunt gekregen."
Theo Cremers is gebleven mede
omdat er door de spelers sterke
aandrang op hem werd uitgeoe
fend. En die geschillen. „Ach"
zegt Cremers, „het heeft geen
zin om allerlei oude koeien uit
de sloot te gaan halen. Soms
gaat een ontwikkeling bij een
vereniging te snel. Ik vind dat
iedereen er van doordrongen
moet zijn dat er prestatief ge
dacht moet worden. Een stand
van een eerste, of tweede, zeg
maar de selectie, is mede be
palend voor de sfeer in de ver
eniging, dat werkt door tot in
de junioren. Men zal nu een
maal moeten accepteren dat er
geld uitgegeven moet worden
voor een training van de selec
tie, voor trainingsmaterialen en
voor de begeleiding van de
jeugd. RKAW heeft werkelijk
alles, geld, talent en spelers. Je
moet nu al denken aan de op
bouw voor de komende jaren.
Als straks een Siem Bolleboom
wegvalt dan moet daar een
jeugdspeler voor in de plaats
komen. En dat is bij RKAW
zeer goed mogelijk, ir.car d|
moet daar nu al aan geweit
worden. In vergelijking met ct
paar jaar geleden zijn de uit&
ven erg gestegen. Maar de
komsten uit bijvoorbeeld de t,
treegelden zijn in de tijd datj
hier werk onk verzevenvoudi^
Ik vind ook dat als een jundori)
contributie betaalt een
daarvan hem rechtstreeks t»
goede moet komen. Die jong
tjes zitten niet te wachten
een clubhuis met kleuren tv, ij
willen spelen." En dan gaat l
verder: „Als trainer zul je
ideale toestand nooit vinden, y
misschien als je alle moeilijk!}
den ontloopt, dat je het dan
makkelijk hebt. Maar dat lp"
niet in mijn aard. Begrijp i»*®1
goed, ik wil hiermee niets neg sin
tiefs zeggen. Alle spanning» ne
zijn achter de rug, we kijkt re]
weer vooruit. Het eerste mo
bij de bovenste vier, het tweet
moet kampioen worden."
,Wij smijten nodeloos met miljarden"
me in hoge mate. Trouwens, ik
heb altijd veel respect gehad
voor pioniers. Zij prikkelden
mijn nieuwsgierigheid. Zo dwar
relde ik van de een naar de an
dere''.
Hij werd doctor in de T.L.O.
(Theorie Lichamelijke Opvoe
ding). Zijn dissertatie in 1956
luidde: „Olympische Beweging"
een proefschrift waarmede hij
korte tijd later om de oren
werd geslagen door onze antipo
den.
„Ik ging ln november '56 naar
Melbourne voor de Olympische
Spelen. Maar toen ik daar met
een deel van de Olympische
ploeg zat, viel Rusland Honga
rije binnen.-Nederland trok zich
terug en de reeds aanwezige at
leten werd verboden deel te ne
men en bevolen terug te komen.
Tijdens een persconferentie al
daar werd mijn proefschrift op
de snijtafel van de journalisten
gelegd en ontleed tot op het
bot".
Toen nog was dr. Willem van Zijll
directeur (de eerste) van het
N.O.C. Een functie die hij ver
wierf in 1949. Hij stond op de
nominatie secretaris-penning
meester te worden van de
KNVB, de keuze viel echter op
de legendarische Lo Brunt. Na
dr
zijn N.O.C.-periode werd in 191 lai
de NSF opgericht, waarvan fa
secretaris werd en in drie lv
strums de NSF met vurige pl«ja
dooien tot een begrip maakte.
Maar dat nam niet weg dat h
voor het bewegen van het I
chaam bleef, dit predikte t
zelf het goede voorbeeld gaf
geeft. Op de fiets of zoals nu Qmj,
het schaatscentrum „De Uidje
hof", waar hij enkele malen ptrez
week zijn rondjes trekt, opdi^
iedereen eens aanhanger wortel
van zijn filosofie: „Je beter j mi;
eigen leven en de gemeensch^ge\
bewegen". koi
BART HOOGDUIJ^jj.
DEN HAAG Wim van Renesse
van Duivenbode, de trainer van
korfbalvereniging Achilles, wist al
halverwege het seizoen dat zijn
ploeg in deze microcompetitie op de
eerste plaats zou eindigen. Een feit
dat zondag waarheid werd toen
Achilles door een zege van 13-5 op
Kwiek onbereikbaar werd voor de
concurrenten en daarmee prolon
geerde naar de eerste klasse.
„Je mag het natuurlijk al nooit in zo'n
vroeg stadium tegen een ploeg zeggen,
maar na een paar wedstrijden was ik er
van overtuigd dat we het zouden redden".
En dat was iets waar eigenlijk niemand
op had gerekend. Des te meer niet omdat
zoals Wim van Renesse het uitlegt „bij
Achilles het micro meer als een onderbre
king van de veldcompetitie dan als een
zelfstandige eenheid werd gezien. Dat
kwam onder meer tot uiting in de wens
van het bestuur dat men met het volledi
ge twaalftal de zaal in zou gaan en niet
apart microteam zou vormen. Als
accepteren met alle consequenties van
dien. Er zijn dus wedstrijden dat je niet
met het sterkst mogelijke team in het
veld komt. Maar", zo gaat hij verder,
„wij hebben dit seizoen erg veel wedstrij
den op onze mentaliteit en conditie ge
wonnen. Bij rust stonden we vaak met
een punt of twee drie achter. De laatste
helft van de wedstrijd bleken wij dan de
langste adem te hebben".
Het kampioenschap van Achilles is de
kroon op het werk van mede het bestuur,
dat vorig jaar besloot een andere lijn te
gaan volgen. „Vorig jaar stond Achilles
op het veld op het punt te degraderen. De
laatste wedstrijden heeft het bestuur toen
allemaal jonge spelers in het team gezet
en ze redden het". Een ander ding waar
het bestuur voor zorgde was de komst
van Wim van Renesse, zelf ook speler
van het eerste van Pams, van welke ver
eniging hij tevens wedstrijdsecretaris is.
„Ik had laten doorschemeren wel weer
een ploegje te willen trainen. Toen het be
stuur van Achilles bij me kwam heb ik
eerst goed nagedacht en „ja" gezegd. Ik
moet zeggen dat ik een heel dankbare
I tie
ploetmc
>r njdic
trainer moet je een dergelijke beslissing ploeg heb. Conditioneel zit het wel goed,
technisch en taktisch moet er nog veel
geleerd worden. Maar als je met bepaal
de stof komt, nemen ze het ook zonder
meer aan. De trainingsopkomst is ook
100.% Het is zonder meer een plezier om
met deze groep te werken".
Ver-, achaxgïa
Mede door het uitblijvat rsti i=g.adtcw
vorig jaar, waren de ve* vaci tingen van
vooral het bestuur vrij hoog gespannen.
Zoals nu blijkt, niet onterecht. „Ik had
het geluk dat we de eerste wedstrijd won
nen, dan win je een tweede en de ploeg
krijgt zelfvertrouwen. Op het veld staan
we nu met een punt voorsprong en nog
vier wedstrijden te spelen op de eerste
plaats. De laatste wedstrijden was een ze
kere verkramping merkbaar, het idee aan
een titel ging meespelen. Wedstrijden
werden maar met een punt verschil ge
wonnen. Daarom was men ook zo blij dat
de microcompetitie begon. Iedereen zag
het als een ontspanning, een afleiding van
het veld. Maar toen bleek het in de zaal
ook buiten verwachting te gaan".
In dat geheel schuift Wim van Renesse
van zijn eigen rol duidelijk en bewust
naar de achtergrond. „Ik zei het al, je
bent helemaal afhankelijk van je i
Je moet ook bedenken dat dit voor i
een interessante ervaring is. Enige dart a
geleden trainde ik de vereniging Morge: nu
stond. In die tussentijd heb ik zelf e*ne
hoop bijgeleerd en verschillende andej
trainers, Wals, Evenblij,
gesteld doel te halen". Wim van Renesjw,
vervult bij Achilles alleen maar de taijos
van trainer, hij is geen coach. „Dat
een combinatie die in mijn geval moeilil j,e
denkbaar zou zijn, omdat ik zelf n«*sc
speel. Ik heb ook geen inspraak in de of
stelling dat zijn zaken die allemaal b stj
wust aan de coaches worden overgelatei ge
Iedereen heeft zijn eigen duidelijk afgebt
kende gebied en weet binnen welke grer.
zen hij moet blijven. Soms is het wel eert
moeilijk omdat je allemaal over bepaald1
zaken eens een verschillende mening kuil
hebben". Besluit hij: „Voornaamste is rt
in beweging" dr. Willem
Steeds meer priesters wor
den in Noord-Victnam gewijd
en de katholieken kunnen in
volle vrijheid hun godsdiensti
ge praktijk uitoefenen, volgens
de Italiaanse christen-demo
craat Danielo Morini, die met
een parlementaire delegatie in
Hanoi is gweest. Hij zei geen
enkele vorm van discriminatie
te hebben kunnen constateren.
De opleving is verrassend. De
toeloop naar de seminaries is
bijzonder groot. Vaticaanse au
toriteiten hadden hem gezegd,
dat er symptomen van toena
dering tussen Hanoi en het Va-
ticaan te constateren zijn.
Het laat zich aanzien, dat in
april een groot aantal scholen
in het aartsbisdom New York
zal worden gesloten. Het gaat
om 308 katholieke scholen met
ruim tweeduizend onderwij
zers. Een en ander is het ge-
vo'g van een beslissing van
het Hooggerechtshof, dat het
subsidiëren van niet openbare
scholen uit overheidsmi<We'en
niet volgens de grondwet is.
Intussen blijven vele staten
proberen de particu'iere scho
len, met name de katholieke,
anet overheidsbedragen tege
moet te komen.
•Volgens de berichten uit
Aden hdbben de zusters van
Verona bevel gekregen 7uid
Jemen te verlaten. De zusters
werken onder de islamitische
bevo!kir»g van het land als on
derwijzeressen en reven onge
veer driehonderd k'nderen les
on la«ere en nvddrlbnrr «eho-
|«n. Al hun hu'zen. inrlchtln-
n en andere b"»ltt!*'ren zou-
-•In qeconflskeerd.
Westduifse ..Kirehen-
- v-.Ve»»d 'sar wee-
•el i
i 11
inzake onze persoonlijke en
maatschappelijke problemen".
De „Kirchentag" is een vorm
van beraad in de protestantse
keriken in Duitsland. De te be
spreken problemen worden te
voren in de plaatselijke ge
meenten aan de orde gesteld
in gespreks- en actiegroepen.
Aan de Katholieke Theologi
sche Hogeschool te Amsterdam
zijn geslaagd voor het docto
raalexamen: Th. Fuechtmann
en F. Maas. Kandidaatsexa
men: A. v. d. Akker, P. Beg-
heyn, A. Brugge, J. van Dael,
J. Delsman, M. Frederiks, H.
van Hout, B. Rijkpema, J.
Vlaming en J. Vreuls. Bacca
laureaat theologie: M. Spie-
rittgs. Theologische vrije stu
dierichting: J. Adoifs en J-
Laurent.
Het monument-arme Rotter
dam staat op het punt weer
een van de nog weinige mar
kante bouwwerken te verlie
zen. namelijk de Rozenkrans
kerk aan de Proven'erssingel.
Deze zal worden verkocht om
plaats te maften voor een be
drijfspand. Uit de buurt zijn al
enke'e reacties binnengekomen
tegen de voorgenomen sloop.
In de raad zijn vragen geste'd,
teneinde te voorkomen, dat de
neo-go^iische kerk uit het ein
de van de vorige eeuw zonder
•meer verloren praat. De kerk is
eigendom van de orde der do-
mlnxanen. Ontvo'king van de
wiik is ooreaak van een en an
der.
tot 15 r~—-kftirt. za1 als
voorna*r-r-- '~nvp-o heb
ben „Onze cn onmacht
''ERIC
WERELD
In Rome zijn vandaag nieuwe
richtlijnen gepubliceerd voor
het sacrament van boete en
vergeving. Het document, dat
werd uitgebracht door de con
gregatie voor de eredienst en
dat 122 bladzijden telt, is goed
gekeurd door de paus.
Het latijnse stuk draagt de ti
tel „Orde Paenitentiae", ordo
van het sacrament van boete
en vergeving en niet van de
biecht, die meestal alleen wordt
verstaan a's privébiecht met
een nadruk op de belijdenis
van de zonden. Het document
bevat behalve de leer en ver
schillende vormgevingen van
het sacrament, ook zes sche
ma's voor boetevieringen zon
der sacramentele abso'utie.
Aan de ordo is gewerkt vanaf
1966 op verzoek van het laatste
concil'e, dat in de constitutie
over de liturgie in 1964 had ge
schreven ..de ritus en de tek
sten van het boetesacrament
moeten zo herren wo'-den, dat
zii de aard en uitwerking van
dit sacrament duidelijker tot
iu'd.T"'kk:rvc? Ibrcngen".
In ^e r'euwe „ordo" word*
sterker de nadn'k «"leed op
ve-zoening op Gods barmhar
tigheid en vooral op het ge-
meenschappe'ijke en sociale
karakter van het sacrament.
Zo wordt op verzoek van het
concilie de indruk weggenomen
dat de biecht een louter indivi
duele aange'egenheid zou zijn.
Tegelijk onderstreept het docu
ment evenwel, dat voor de ver
geving van zware zonden de
persoonlijke beleidenis nodig
blijft. Slechts ln buitengewone
omstandigheden, wanneer bij
voorbeeld door priestergebrek
de individuele biecht onmoge
lijk is, mag een gemeenschap
pelijke absolutie (vergeving)
worden gegeven. In dat geval
moeten de zware zonden als
nog later persoonlijk worden
beleden.
In normale omstandigheden
wordt behalve de persoonlijke
bioht ook de mogelijkheid aan
gegeven van een gemeenschap
pelijke viering met individuele
belijdenis en absolutie. Hoewel
het sacrament alleen noodza
kelijk ds bij zware schuld,
wordt het vrijwillig en vaak
ontvangen ervan ook aanbevo
len ter voortdurende bekering
en ter verdere groei van de
genade van het doopsel.
De Raad voor Liturgie ver
zorgt samen met de Vlaamse
raad de vertaling van het do
cument, die na goedkeuring
van de bisschoppen door de h
stoel bevestigd moet worden.
Vermoede'ijk gebeurt dit niet
eerder dan eind 1974.
Vaticaan ziet af van
internationalisatie
van Jeruzalem
De R.K. kerk streeft niet langer internationalisatie van Jeruza
lem na, daar dat niet realistisch is. Dit heeft de woordvoerder
van het Vaticaan, prof. Alessandrini, in een vraaggesprek met
het Israëlische dagblad Haarctz verklaard.
„Internationalisatie van Jeruzalem is geen realistische oplossing
vandaag. De kerk streeft naar een status waar de drie grote mo-
notheistische religies zich thuis zullen voelen". Prof. Alessandrini
verklaarde dat het Vaticaan zijn standpunt kenbaar zal maken
ais het vraagstuk-Jeruzalem besproken zal worden.
Hij noemde de situate van voor de oorlog* van 1957 niet ideeaal,
daar de toegang tot de heilige plaa.sen niet gewaarborgd
was voor alle gelovigen van de drie grote religies.
Prof. Alessandrini zei, dat het Vaticaan geen reden heeft zich te
beklagen over het Israëlisch bestuur van de heilige plaatsen van
de christenen.
Voorts zei hij, dat het Vaticaan geen staat zou kunnen erkennen
waarvan de status door andere landen in twijfel wordt getrok
ken. Wanneer de Arabische staten Israël erkennen, zal het Vati
caan hetzelfde doen.
Op de komende vergadering
van de generale synode van de
Anglikaanse kerk, die van 19
tot 22 februari in Londen
wordt gehouden, zal veel aan
dacht worden besteed aan de
sterke toename van het aantal
abortussen namelijk van rond
50.000 in 1969 tot 108.565 in 1972
en vermoedelijk nog acht pro
cent meer in 1973.
Indien men de buitenlrnders.
die naar Engeland komen voor
behandeling meetelt, komt
men op vele tienduizenden
meer.
De synode zal een motie be
spreken van Rev. T. Eric
Treacy, die op basis van de
zich uitbreidende onrust onder
de gelovigen, de regering wil
verzoeken over te gaan tot wij
ziging van de abortuswetge
ving en van de uitvoering van
deze wet.
Vooreerst zou de wot de belan
gen zowel van de moeder als
van het ongeboden kind moe
ten erkennen. Vervolgens zou
paal en perk moeten worden
gesteld aan de financiële mis
bruiken, die zich in part'culie-
re ziekenhuizen voordoen en
tenslotte zouden dokters en
verpleegsters het recht moeten
hebben om niet mee te werken
aan abortus.
Aan de orde komt ook de kin
derdoop en de toelating tot de
eerste communie. Er bestaat
een grote bezorgdheid in de
Anglicaanse kerk over het feit,
dat vele kinderen weliswaar
worden gedoopt, maar dan niet
meer in de kerk worden gezien
vóór hun huwelijkssluiting. Als
bewijs geldt, dat in 1970
347.000 kinderer werden ge
doopt, maar dat slechts 113.000
het sacrament van het vormsel
ontvingen.
De priesters hebben niet het
recht het doopsel te weigeren.
Zij kunnen de ouders hoog
stens verzoeken duidelijk te
maken dat zij de beloften bij
de doop waar zullen m"ken.
Men zal in een motie proberen
een iets strengere praktijk in
gang te doen vinden. Daar
naast zou men 'n soort van ze
gening willen invoeren voor
die kinderen, van wie de ou
ders zich niet willen binden
hun belofte tot opvoeding in
het geloof te aanvaarden.
Tenslotte wil de synode zich
bezig houden met de toelating
tot de communie, eerder dan
het jaar van het vormsel, na
melijk veertien jaar. Men zou
meer naar de praktijk van de
katholieke kerk willen over
gaan, die kinderen reeds vanaf
het zevende jaar tot de com
munie toelaat.
