Machtselite buitenlanders en 'landskinderen
houdt ontwikkeling in Suriname tegen
Raskat of huiskat
Sluiting van
Dennendal niet
ondenkbaar
Brazilië hoopt
Biggs te „ruilen"
ïNederlander voor
zwendel in
België veroordeeld
als
kind in
huis
WOENSDAG 6 FEBRUARI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 13
Van een onzer redacteuren
Een storm van protest stak be
gin juli 1969 in Suriname op
toen bekend werd dat twintig
sociologen onder leiding van de
Amsterdamse hoogleraar G.
Kruijer een onderzoek waren
begonnen naar de wijze waarop
de Surinaamse samenleving
functioneert. Het onderzoek
maakte deel uit van een studie
naar Surinames bestaansbasis,
de neokoloniale positie als ont
wikkelingsland, de armoede, de
kapitalistische en autoritaire
samenleving, de strijd tussen
de bevolkingsgroepen. Als be
zwaar tegen 't onderzoek werd
naar voren gebracht dat Su
riname geen zeggenschap over
de resultaten zou hebben en dat
er dus een kans bestond op mis
bruik van de gegevens. Daar
naast werd herhaaldelijk gewe
zen op het politieke karakter
van het onderwerp van onder
zoek. Men vond het gevaarlijk
dat buitenlanders zich met bin
nenlandse politieke zaken bezig
hielden. Het onderzoek werd in
vele gevallen beschouwd als
een verkapte vorm van spiona
ge. Vergelijkingen werden ge
maakt met het project Camelot
en soortgelijke onderzoeken die
werden opgezet om de belangen
van grote mogendheden in on
derontwikkelde landen te die
nen-
Het verzet in Suriname kwam vrij
wel uitsluitend uit linkse kringen, ter
wijl men in diezelfde kringen wist
dat het onderzoekteam overwegend uit
meer of minder links georiënteerde
mensen bestond. De meeste van de
opposanten wisten, of konden veron
derstellen, dat de Nederlandse onder
zoekers niet aan de kant van de
machthebbers stonden en dat zij zich
vereenzelvigen met de belangen van
de arme landen. De reden van dit
verzet moet dan ook gezocht worden
in de vrees dat de rottigheid van de
Surinaamse samenleving (in dit op
zicht onderscheidt Suriname zich niet
van andere ontwikkelde of ontwikke
lingslanden) duidelijk en van onver
dachte zijde zou worden vastgesteld.
Suriname kan tevreden zijn met het
resultaat van het onderzoek, dat on
langs is verschenen (Suriname, neo-
kolonie in Rijksverband. Uitgeverij
Boom, Meppel).
De mankementen van de Surinaamse
gemeenschap worden breed uitgeme
ten. Belangrijker is echter dat de
oorzaken van deze mankementen
(onvoorstelbare macht van een clan
zakenlieden, intellectuelen, topambte
naren tegenover de verpauperde
massa, de kunstmatig In stand ge
houden rivaliteit tussen de bevol
kingsgroepen, het sterke onderlinge
wantrouwen, etc. etc.) niet onuitroei
baar zijn.
De ware machthebbers die er geen en
kel belang bij hebben dat Suriname
zich verheft uit het economische en
sociale moeras waar het steeds die
per inzakt, zijn volgens kringen de
buitenlandse ondernemingen, die
vanuit de Verenigde Staten, en Ne
derland de zaken goed in de hand
houden. Deze machthebbers blijven
machthebbers bij de gratie van het
bestaan van een bourgeoisie in Suri
name zelf die er voldoende voordelen
bij heeft om de handhaving van de
status quo te willen verzekeren.
Tot deze bourgeoisie behoren de
(vertegenwoordigers van de) buiten
landse leiders, de topambtenaren, de
handelselite, en een aantal beoefena
ren van vrije beroepen ais artsen,
advocaten, accountants en notaris
sen. In feite zijn deze leden van de
bourgeoisie handlangers van de bui
tenlandse machthebbers. Door huD
bijdragen (belastingen) aan 't staats
apparaat weten de buitenlandse
machthebbers de bourgeoisie aan
handen en voeten te binden.
Voor wat hoort wat: men vult elkaar
aan. De overheidsbourgeoisie zorgt
voor handhaving van de status quo
indien de buitenlandse bedrijven zor
gen voor een voldoende bijdrage aan
de ambtenarensalarissen. De buiten
landse bedrijven zorgen voor een vol
doende bijdrage aan de ambtenaren
salarissen indien de lokale bourgeoi
sie zorgt voor de status quo. Een
dergelijke, koloniale bourgeoisie
brengt dus niet een eigen, zij het ka
pitalistische ekonomische ontwikke
ling tot stand, maar pikt een bevre
digend graantje mee van de aktivi-
teiten van de buitenlandse onderno
men;
Exclusieve clubs
Deze politiek economische machts
elite heeft sterk het karakter van
een hecht sociaal netwerk. De leden
wonen in dezelfde villabuurt, sturen
hun kinderen naar dezelfde scholen.
Zij zijn lid van dezelfde clubs en ont
moeten de andere leden van de heer
sende klasse in de besturen van vele
verenigingen en stichtingen. Hoe ex
clusiever de club, des te groter het
percentage blanken, van Surinaamse
en van buitenlandse origine.
Kruijer geeft aan het slot van zijn
boek in grote lijnen aan wat gedaan
zou kunnen worden om de Surinaam
se samenleving te verbeteren. Hij
waarschuwt echter tegen de ver
wachting dat er eenvoudige oplossin
gen te bedenken zijn die in korte tijd
een einde maken aan Surinames pro
blemen. Eén van de grootste gevaren
is dat men zijn situatie als uitzicht
loos gaat zien, dat men alle hoop op
verbetering laat varen, dat men zich
mokkend aan de berorde omstandig
heden gaat aanpassen. Volgens
Kruijer is de uitgangssituatie in Suri
name wellicht gunstiger dan in me
nig ander land. Ook de welvaartsstra
tegie heeft in de meeste arme landen
geen kans vam slagen, als niet eerst
de macht van de heersende klasse
wordt doorbroken.
In Suriname zullen dan ook drie fun
damentele zaken moeten veranderen:
de economische relaties met het bui
tenland, de sociale situatie in het
land zelf en tenslotte dient de huidige
machtsstructuur te worden doorbro
ken door zich organiserende Surina-
mers.
Het zou een valse hoop zijn te den
ken dat alles in een handomdraai in
Suriname kan veranderen. In grote
groeperingen in Suriname onderkent
men de problemen die Kruijer heeft
aangegeven. Waar het echter aan
ontbreekt is figuren die zich daad
werkelijk willen inzetten voor deze
veranderingen, zonder het risico dat
zij brodeloos worden gemaakt. Een
reden voor de tachtigduizend Suri-
namers in Nederland (waar Kruijer
helaas geen woord over zegt) om
vanuit Nederland te werken aan de
broodnodige veranderingen in hun
land. Passief, door In ieder geval
kennis te nemen van het boek, actief
door voortdurend druk uit te oefenen
op hun regering. Uiteindelijk zijn ra
dicale veranderingen in machtstruc
turen nooit tot stand gekomen door de
vertegenwoordigers van deze structu
ren, maar dank zij voortdurende
doelgerichte acties van sterk gemoti
veerde groepen uit de .buiten
wacht".
Sig. W. Woll
Surinaamse
vice-premier;
Onafhankelijk
eind 1975
PARAMARIBO (ANP) De Suri
naamse vice-premier Olton van I
Genderen (NPS) is er een voor
stander van dat Suriname zijn
onafhankelijkheid voor eind 1975
verkrijgt. De 56-jarige vice-pre
mier zei dit voor zijn vertrek
naar het Caribische eiland Gre
nada dat morgen onafhankelijk
van Groot-Brlttannië wordt.
Vice-premier van Genderen ging
niet in op de berichten uit Gre
nada waar sinds enkele weken
een grote onrust heerst in ver
band met de op handen zijnde
onafhankelijkheid. Er was in
Suriname zelfs sprake van dat
hij in het geheel niet naar het
Caribische eiland zou gaan.
Olton van Genderen beklemtoonde 1
verder dat de onafhankelijk- I
heidsgeest strookte met de visie
van de huidige Surinaamse re- I
gering. Hij was van oordeel dat
de kinderziekten die overwon
nen moeten worden ook Surina
me niet bespaard zullen blijven.
In dit verband wees hij naar
het feit dat de voregere koloni
sator nimmer zonder meer
loyaal heeft meegewerkt dat de
gekoloniseerden zich vrij en on-
afhanekelijk kunnen maken.
Schiphol geen
uitbreiding
HAARLEM In het ontwerp-
streekplan voor de zogenaamde
meerlanden opgesteld door
Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland staat dat
Schiphol niet meer dan de huid>-
ge vier banen mag krijgen. Het
streekplan houdt verder rekp-
ning met de aanpassing van de
zogenaamde Zwanenburglaai
teneinde de geluidshinder voor
de bevolking van Zwanenburg
te beperken.
GS verwachten in 1980 werk voor
ca. 30.000 mensen in het gebied
van Schiphol. Momenteel zijn er
21.000 arbeidsplaatsen.
Hoofdinspecteur Jack Slipper (links met tas) en sergeant Peter
Jones van Scotland Yard bij hun terugkeer uit Rio de Janeiro.
Ze keerden met lege handen terug, want zij slaagden er niet in
om treinrover Biggs uit Brazilië mee te nemen.
RIO DE JANEIRO (AP) De
I Britse ambassadeur in Brazilië
is dinsdagmorgen vroeg vanuit
de hoofdstad Brasilia in Rio de
Janeiro aangekomen terwijl er
aanwijzingen bestaan dat trein
rover Ronald Biggs misschien
toch de dans zal ontspringen en
als vrij man in Brazilië zal kun
nen blijven.
In een officiële nota werd gezegd
dat Brazilië de Britse regering
60 dagen tijd geeft om een uitle
veringsverzoek in te dienen.
Aangezien beide landen geen
uitleveringsverdrag voor misda
digers hebben zal de zaak op
basis van „reciprociteit" wor
den bezien, zo werd in de nota
gezegd.
Deze „gewenste wederkerigheid"
houdt in dat Brazilië van
Groot-Brittannië verlangt dat
het land in Brazilië gezochte
Braziliaanse staatsburgers zal
gaan uitleveren. Het is onwaar
schijnlijk dat Londen dit zal
doen.
Vrachtrijders
in VS
verwerpen
voorstellen
WASHINGTON (Rtr) - Vertegen
woordigers van de 100.000 onaf
hankelijke vrachtwagenchauf
feurs hebben gisteravond de
voorstellen van president Nixon
verworpuen, die een einde moes
ten maken aan de nu al vijf da
gen durende staking van de zg.
eigenrijders. De regeringsvoor
stellen omvatten onder meer
een onmiddellijke bevriezing
van de prijs van dieselolie. De
chauffeurs eisen de hoge olie
prijs te mogen voorberekenen.
Optimisme na
conferentie
in Salzburg
SAwZBUtG (DPA) De mia».
dag en dinsdag op Schloss Kies-
heim bij Salzburg gehouden
conferentie van staatslieden, in
dustriëlen en geleerden is opti
mistisch geëindigd. In een giste
ren uitgegeven communiqué
over de bespiegelingen over de
toekomstverwachtingen van de
mensheid spreken de deelne
mers als hun overtuiging uit dat
d toekomst van de mensheid in
het algemeen hoopvol is. Voor
waarde daarbij is dat men een
goed begrip heeft voor de pro
blemen waarmee de mensheid
te maken heeft. Premier Den
Uyl noemde de conferentie een
heel nuttige uitwisseling van op
vattingen.
Bestuur W.A.-Stichting
Mali roeit
Toearegs uit
PARIJS (Rtr) Het Franse on
afhankelijke dagblad Le Monde
heeft Mali er van beschuldigd
dat het de hongersnood in het
door droogte geteisterde noor
den .aangrijpt om de Teareg-
stam uit te roeien. De corres
pondent van Le Monde in Mali
schreef naar zijn blad dat alles
er op wees dat de regering de
honger aangreep om de laatste
haarden van verzet of separatis
me van de Toearegs op te rui
men.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN DOLDER Het bestuur
van de Willem Arntz-stichting is
van mening, „dat het niet is uit
gesloten dat een gefaseerd slui
ten van onderdelen van Denne-
dal onder ogen moet worden ge
zien." Het bestuur zegt zich be
wust te zijn, „dat verdere in
grijpende maatregelen nodig
kunnen zijn".
Dit is de conclusie van het be
stuur na de ontwikkelingen van
gisteren: de zeven ontslagen
stafleden hebben laten weten
graag bereid te zijn tot een ge
sprek met het bestuur, maar
willen eerst de zekerheid, dat
hun ontslag is ingetrokken. Het
bestuur wil met hen echter niet
meer praten over intrekking
van het ontslag. Twee voor
waarden in de brief van de staf
leden, intrekking van het ont
slag vooraf en de aanwezigheid
van een lid van het Nieuw-Den-
nendal-bestuur bij het gesprek,
maken een reële gespreksbasis
onmogelijk, aldus het bestuur.
De districtsbestuurder van de
ABVA. J. Trappel, was hele
maal niet gelukkig met de brief
an de zeven ontslagenen. Hij
noemde de brief „zeer onver
standig en kwalijk". „We moe
ten nu wel neigen naar het be-
stuursstandpunt. we hebben het
nu zelf ondervonden." De ABVA
zal niet juridisch voor de ontsla
genen optreden. Woordvoerder
van de zeven ontslagenen. Hij
der, zei: „We blijven gewoon
aan het werk tot we er bij de
haren worden weggesleept."
Het oudercomité heeft het be
stuur steun toegezegd als het tot
evacuatie van pupillen mocht ko
men.
In het Indonesisch Ethnografisch
Museum, St. Agathaplein 4
Delft, wordt op vrijdagavond 8
februari de tentoonstelling „Su-
matraanse schoonheid" ge
opend. De expositie is samenge
steld uit de collectie Ir. J. H.
Beltman, aangevuld met enkele
stukken uit eige bbbbeeeeeeee
stukken uit eigen beit.
Galerie Siau, Keizersgracht 267
Amsterdam, toont van 7 tot 28
februari werk van Fileer. Deze
in de Oekraine geboren kunste-
naarl die opgroeide in Mexico,
woont en werkt tegenwoordig in
Amsterdam.
Voorlopig geen
nieuwe man
Suriname in
Den Haag
PARAMARIBO In politieke
kringen in Paramaribo neemt
men aan dat premier Henk Ar-
ron de definitieve benoeming
van drs. O. Kemble tot gevol
machtigd minister in Den Haag
heeft uitgesteld tot de kritiek op
de benoeming is verstomd. Eind
vorige week werd van officiële
zijde in Paramaribo vernomen
dat drs. Kemble de nieuwe ge
volmachtigd minister was.
Daarop barstte in de Surinaam
se pers «en stroom van kritiek
De kranten verdweten de Suri
naamse regering dat zij een Su
rinamer benoemde die al jaren
niet meer In Suriname woont en
die bovendien een studieschuld
van 70.000 gulden aan zijn land
heeft. Drs. Kemble woont in
Zaandam en is leraar aardrijks
kunde aan de Osdorper scholen
gemeenschap in Amsterdum. De
demissionaire gevolmachtigd
minister drs. J. D. V. Polanen
stuurde drs. Kemble half janua-l
rie een aanmaning om zijn stu- j
dieschuld van 70.000 gulden te-'
rug te betalen. Drs. Kemble j
verklaarde toen dat hij nog
steeds niet afgestudeerd was.
Hij zei nog bezig te zijn metl
zijn aanvullende akte pedago
giek..
Jongeren
controleren
jeugdloon
(Van een onzer verslaggevers)
ALKMAAR - De KWJ, het NVV-
jongerencontact, het ANVJ en
de gezamenlijke vormingscentra
van Noord-Holland gaan een
controleapparaat opbouwen, om
op de nnleving toe te zien van
de uitbetaling van het verplich
te minimum-jeugdloon.
De organisaties hebben ontdekt
dat veel bedrijven in Noord-Hol
land zich niet veel aantrekken
van de wettelijke verplichting
om het minimumjeugdloon uit
te betalen aan werkende jonge
ren. Het controle-apparaat gaat
een lijst samenstellen van be
drijven die zich niet aan de ver
plichting houden. Ook gaat men
werkende jongeren adviseren op
welke wijze bereikt kan worden
dat het minimum-Jeugdloon wel
wordt uitbetaald.
1973 record
watergebruik
RIJSWIJK - Het waterverbruik
in Nederland is in het afgelopen
jaar gestegen tot I miljard ku
bieke meter, waarvan 94® mil
joen kubieke meter drinkwater.
De rest betrof water voor indu
strieel verbruik. Dit is meer
dan in enig voorafgaand Jaar.
Het betekent een stijging van het
gebruik met 4.4 procent ten op
zichte van 1972. De 113 waterlei
dingbedrijven, die Nederlant
telt, investeerden vorig jaar 370
miljoen gulden ten behoeve van
de toekomstige drinkwatervoor-
zieing. Het gebruik van drinka-
ter steeg in de afgelopen tien
jaar van 639,4 miljoen tot 949
miljoen kubieke meter, de indu
strie gebruikt thans 51 miljoen
kubieke meter. In 1964 was dit
19,6 miljoen kubieke meter.
De gewone huis-, tuinr en keu
kenkat is altijd al een popu
lair huisdier geweest, want
deze dieren zijn meestal niet
duur en grotendeels selfsup
porting". Wat hun eigen li
chaam betreft, zijn ze bijzon
der netjes: elk vuiltje wordt
ogenblikkelijk weggelikt. Bo
vendien zijn het evenwichtige
en rustige dieren met een be
hoorlijke intelligentie en ko
men ze in een kleinere ruimte
eerder aan hun trekken dan
bijvoorbeeld een hond. Katten
zijn goede muizenvangers,
maar dat is tegenwoordig niet
meer het belangrijkste argu
ment om een „dakhaas" aan
te schaffen.
Wie bij een of andere gelegen
heid een jong poesje cadeau
krijgt, doet er goed aan even te
informeren hoe lang de kleine
van de poezenmelk van moeder
poes heeft genoten. Een poesje
moet namelijk tot tien weken
bij de rest van de familie blij
ven.
Pas daarna is het jonge poesje
er tegen bestand om aan nieu
we en dus nog vijandelijke om
geving te wennen. Bovendien
kan het op die leeftijd ook te
gen katteziekte worden in
geënt.
Over het straffen van een kat
bestaan de nodige misverstan
den. Er wordt vaak beweerd,
dat als een kat b.v. zijn be
hoefte niet in de kattebak doet,
maar ergens anders in huis,
men het diertje een flinke mep
moet geven. Zo'n klap wordt
door een poes natuurlijk hele
maal niet op prijs gesteld,
maar belangrijker is. dat hij
er ook niets van leert.
Het enige wat er mee wordt
bereikt, is dat het dier uit
angst buiten zijn behoefte doet
of op een andere plaats dn het
huis.
Door een poes lukraak te
slaan, zal men dus eerder het
tegenovergestelde bereiken van
wat beoogd wordt.
Behalve de huiskatten zijn er
natuurlijk ook nog raskatten.
Deze dieren zijn duurder in
aanschaf en ook kieskeuriger
wat hun eten betreft dan -de
„gewone" huiskatten, maar
het zijn dan ook bijzondere
dieren. Een raskat kan beter
niet op een tentoonstelling ge
kocht worden, want daar zijn
ze meestal veel duurder. Als
het dier namelijk niet gebruikt
wordt om te fokken, maar al
leen als „knuffeldier", kan de
prijs best lager zijn. Voor de
meeste rassen, zoals Perzen,
Siamezen, Birmezen en Chin
chilla's zal ongeveer 100 tot
300 moeten worden neerge
teld.
Goed voedsel is voor de ge
zondheid van een kat van es
sentieel belang en men moet
er dan nauwlettend op toezien,
dat het alle noodzakelijke be
standdelen bevat. Een poes
kan niet zonder eiwitten, vet
ten, mineralen, vitaminen en
koolhydraten. Dat lijkt inge-
oordeling was het slotstuk
|V Til I e®n van de merkwaardigste
BRUSSEL (ANP) —De correctio
nele rechtbank in Antwerpen
heeft de uit Amsterdam afkom
stige A. A. bij verstek veroor
deeld tot zes maanden gevange
nisstraf en een boete van 40.000
frank (ongeveer 2800 gulden).
De man is voortvluchtig en
wordt nog steeds door de Belgi
sche justitie gezocht. Deze ver-
A. slaagde er in, samen met de
Nederlander A. B. afkomstig uit
Rotterdam, inmiddels overle
den, dank zij het handig mani
puleren met fictieve contracten,
van het Belgisch-Luxemburgse
Instituut voor de Wissel, een
groot bedrag aan dollars los te
krijgen tegen de in 1970 gelden
de officiële koers. Die dollars
verkochten ze t-genblikxclijk op
de vrije ma.ia. Zo streken ze
de zoete winsc van 250 miljoen
Belgische frakken cp, ongeveer
17,5 miljoen gulden.
De huiskat past zich heel gemakkelijk aan
Op tentoonstellingen kunt u beter geen knuffeldier kopen, want ze zijn daar meestal vrij duur
wikkeld, maar als er voor ge
zorgd wordt dat uw kat regel
matig vers vlees, zoals hart.
pens en kippelevertjes krijgt
en ook verse vis (zeevis), dan
zal uw poes alle vereiste be
standdelen naar binnen krij
gen.
Het kan zijn dat een poes be
paald voedsel erg lekker vindt,
maar dat houdt niet altijd in,
dat het dan ook goed voor zijn
gezondheid is. Een kat is erg
gesteld op afwisseling in zijn
menu: men kan dit bereiken
door b.v. ook eens groenten
door het overige voedsel te
mengen (wortel, andijvie, sel
derij, snijbonen). Zo nu en dan
moet een kat gekamd en ge
borsteld worden om vlooien en
dode haren te verwijderen en
er moet vooral aan gedacht
worden om tijdig de kattebak
te ledigen, want anders zoekt
de kat wel een schonere plaats
(vooral slaapkamers zijn in
trek als noodvoorziening).
