PALESTIJNEN BRAKEN GEWAPEND
DOOR CONTROLE POSTEN HEEN
CeidócGoivto/nt
D.E. hanteert
koffiekraan
zorgvuldig
Vredesconferentie in
Genève zal vrijdag
geopend worden
Passagiers in veiligheidsriemen verbrand
Onmenselijke
terreur bij
kapingen
Bloedige ernst
kDENSDAG 18 DECEMBER 1973
LEIDSE COURANT
Van onze correspondent F. Wijnands
ROME Tenminste veertig slachtoffers heeft
de guerrillaaktie van een Palestijnse verzets
groep op het Romeinse vliegveld van Fuamicin
gekost. Pas in de loop van gisteravond, vee
uren na de aanslag, kon begonnen worden met
de berging van de lachtoffers uit de Panam
boeing die verschroeid en m®t opengereten dak
op het voornaamste deelvan de Romeinse lucht
haven stond. De aktie van de Palestijnen begon
gistermiddag omstreeks één uur, met wat aan
vankelijk de zoveelste routinecontrole leek.
Dienstdoende politieagenten op het vliegveld
vroegen enkele mannen hun hadkoffers en ak-
tentassen te openen bi de normale controle. Dat
verzoek werd terstond ingewilligd, maar uit hun
bagage haalden de mannen mitrailleurs, pisto
len en kleine bommen.
Ze drongen met geweld door de controle, dwars
door de visitatiehokjes waar de passagiers op
wapens worden onderzocht. Duwden een aantal
agenten voor zich uit en openden het vuur io de
enorme ruiten van de pier die naar het plat
form leidt.
De groep forceerde de zware de zware glazen
deuren en stormden met hun gijzelaars naar
buiten.
Een 20-jarige Italiaanse politieman die zijn pi
stool trok en op en luchtpiraten wilde schieten
werd meteen doodgeschoten.
Drie van de zeven personen tellende verzets
groep renden daarop naar het dichtbijstaande
toestel, dat van de Panam. Met een deur nog
geopend was dit toestel vertrekklaar en wachtte
op toestemming van de verkeerstoren om weg
te taxiën.
Door de geopende deuren gooide de terroristen
hun bommen. Met hun wapens schoten ze door
deuren en raampjes naar binnen. De ontploffen
de bommen veroorzaakten ogenblikkelijk een
feelle brand.
Het grote aantal slachtoffers in de Panam-
boeing is des temeer verklaarbaar omdat de
meesten van de passagiers de veiligheidsriemen
reeds hadden vastgemaakt. Anderen, die meer
bewegingsvrijheid hadden konden door diezelf
de, nog geopende deuren ontsnappen.
Terwijl deze drie Palestiijnen hun moorddadig
werk op het Amerikaanse vliegtuig voltooiden
renden de anderen naar en kleiner type Boeing
van de duitse maatschappij Lufthansa. Zij pas
seerden daarbij een vliegtuig van de Ari Fran
ce, maar mdat daarn geen personen zaten lie
ten zij het Franse toestel ongemoeid. Vlak daar
na klommen alle aanslagplegers, zeven in totaal
volgens de meeste ooggetuigen aan bord van de
Lufthansa-jet. In dat toestel bevonden zich vier
bemanningsleden, van wie twee in de cockpit.
De gezagvoerder kreeg ogenblikkelijk opdracht
m te starten.
Met het pistool in de nek gehoorzaamde hij de
taxiede het toestel naar het begin van de start
baan. Twee dueren stonden evenwel nog open.
De gezagvoerder heeft daarop zijn belagers dui-
deelijk gemaakt dat vliegen met open deuren zef-
moord zou betekenen.
Via de verkeerstoren riepen de terroristen daar
op de assistentie in van een lid van het grond
personeel die daarop van buiten dedeuren sloot
waarna het toestel ogenblikkelijk vertrok.
Pas na het vertrek vzn de Lufthansa-Boeing
richtte zich alle aandacht pas goed op het bran
dende Panam-toestel. De brandweer wist welis
waar het vuursnel te doven, maar p dat mo
ment realiseerde men zich op de Romeinse
luchthaven dat er tientallen slachtoffers gebor
gen zouden moeten worden. Met loeiende sire
nes waren intussen met ambulances vele ge
wonden afgevoerd. Allen gewond door kogels
van de in het wilde weg schietende Palestijnen.
Het interieur van de boeing bood kort na de
brand een vreselijk aanblik: de lijken lagen
Het uitgebrande toestel van de Panam
mstgeriemd in de stelen verkoold in de cabi-
OOGGETUIGE
„Overal hoorde je schieten. Het geratel van mi
trailleurs, maar ook die zware klappen van ont
ploffende bommen. Ik kwam net terug van het
restaurant en was op weg naar ons KLM-kan-
toor. Voor ons is het middaguur altijd extra
druk, omdat om half twee de dagelijkse KLM
DC-9 naar Amsterdam vertrekt", aldus assis
tent-stationsmanager E. Mure van de KLM op
de Romeinse luchthaven in zijn ooggetuigever-
slag.
„Ik sprong meteen opzij, tegen een dikke ce-
mentmuur. Ik wist dat het schieten vlka bij ons
kantoor op het platform moest zijn. De paniek
die uitbrak is niet te beschrijven. Overal gillen
de, roepende mensen. Ze lagen weggedoken
achter stoelen, koffiebars, papierbakken. Som
mige plat op de grond. Verder achter me, in de
grote vertrek- en aankomsthallen kon ik duizen
den mensen naar buiten zien hollen".
De heer Mure wist kort daarop toch het KLM-
kantoor te bereiken. Zijn dienstcollega had het
vuurgevecht tussen terroristen en politie van
nog dichterbij meegemaakt. „Met de automati
sche wapens in de hand renden ze langs ons
kantoor. Een keek naar binnen en richtte zijn
veertig mensen om het leven kwamen
KLM-DC 9
veilig iiit Rome
Schiphol Met vier uur vertraging, maar
zonder ernstige problemen, is gister
avond een DC-9 van de KLM uit Rome
op Schiphol teruggekeerd. De machine, de
Ph-DNY „Parijs" stond tijdens de aan
slag van de kapers op het vliegveld van
de Italiaanse hoofdstad op 300 meter af
stand van de Boeing 707 van de Ameri
kaanse maatschappij „Panam", in af
wachting van het vertrek naar Schiphol.
Slechts een paar passagiers voor de
vlucht KL 348 waren de douane al gepas
seerd toen de terroristen in het wilde weg
op de luchthaven begonnen te schieten.
wapen op ons, ik keek hem recht in ht gezicht",
vertelt hij. De als gekken schietende Palestijnen
grepen links en rechts hun gijzelaars: politie
mannen, veiligheidsfunctionarissen, elden van
de civiele dienst van het vliegveld. Een van
hen, een Italiaan, wist aan zijn overvallers te
ontkomen en glipte het KLM-kantoor binnen...
De meest dramatische Palestijnse acttes die zich in de afgelo
pen drie jaar hebben voorgedaan zijn:
6 september 1970 leden van het Volksfrnt voor de Bevrijding
van Palestina kapen met succes drie vliegtuigen. De overval op
een vierde, een toestel van de- Israëlische El AI. mislukte. Een
Boeing-707 van de Amerikaanse TWA, een Boeing-747 van Pa
nam en een Douglas DC-8 van Swssair kwamen in handen van
de Palestijnen. Het toestel van Panam werd, nadat de inzitten
den waren uitgestpat, op het vliegveld van Cairo opgeblazen.
De vliegtuigen van Swissair en TWA waren intussen naar een
vliegveldje in de woenstijn; bij de Jordaanse plaats Zarka, ge
dwongen. Het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina eiste
van Zwitserland en Engeland de vrijlating van gearresteerde
Palestijnse commando's, onder wie de bekende guerrillastrijd
ster Leila Khaled.
Op 9 september 1970 arriveerde op het „vliegveld van de revo
lutie" in Jordanië een gekaapte super VC-10 van de Britse
maatschappij BOAC met 104 passagiersen tien bemanningsle
den. De Palestijnen hadden toen circa vierhonderd gijzelaars in
hun macht, die in de hete woestijn enkele agendang een ware
hel doormaakten. Toen hun eisen niet werden ingewilligd blie
zen de kapers op 13 september de drie toestellen op, nadat de
gijzelaars waren vrijgelaten.
Ruim anderhalf jaar later, 8 mei kaapten vier Palestijnen on-
der wie twee vrouwen, een Boeing 707 van Sabena, die met ne-
gentig passagiers op weg was van Brussel naar Tel Aviv. Is-
raelische militairen, vermomd als technici, slaagden er op 9
mei in de Palestijnen, leden van Zwarte September, te mislei-
deen en het op het vliegveld Los staande toestel in bezit te ne-
men. Bij een kort vuurgevecht vielen drie doden, onder wie een
passsgier.
Op 29 oktober 1972 overmeesteren twee leden van jeugdorgani-
satie van de Palestijnse Bevrijdingsbeweging een Boeing van
Lufthansa op de roue Belroet-Frankfort. Er waren twintig per-
sonen aan boord. De kaperseisten vrijlating van drie Palestij-
1 nen die het bloedbad bij de overval op de Israëlische Olympi-
f sche ploeg in Muenchen hadden overleefd en die in de Bondsre-
publiek gevangen zaten. Hun eis werd ingewilligd en het icident
l liep verder zonder bloedvergieten af.
Een Boeing 747 van de Japanse luchtvaartmaatschappij JAL
weerd op 20 juli 1972 met 145 mensen aan boord vijf luchtpiraten
gekaapt, die zeiden te behoren tot het Japanse Rode Leger en
toteen organisatie die zich zonen van de bezette gebiexen
noemden. Vier dagen later werd het vliegtuig op de luchthaven
van Benghazi vernietigd.
Behalve vliegtuigkapingen hebben extreme palestijnseroeperin-
i gen diverse anderebloedige feitenop hun naam geschreven.
I Een aanslag waarbij veel slachtoffers vielen was die van 30
I mei 1972 op het Israëlische vliegveld LOD. Leden van het Ja-
I pamse Rode Leger, die voor de belangen van de Palestijnen op
kwamen, richtten toen een waar bloedbad aan. Zij openden in
de vertrekhal het vuur en wierpen handgranaten als gevolg
waarvan 28 mensen werden gedood.
Op 5 augustus van dit jaar, kwamen drie mensen om het leven
bij een aanslag van twee leden van de Zwarte September op de
luchthaven van Athene.
Op hetWestduitse vliegveld Furstenfeldbruck vielen op 5 sep
tember 1972 zeventien doden, onder wie elf athleten van de Is
raëlische Olympische ploeg, die door negen Palestijnen waren
ontvoerd.
De wereld heeft tot dusver weinig tegen de Palestijnse acties
kunnen uitrichten. De Internationale Organisatie voor de Bur
gerluchtvaart (ICAO) hield in septdmber van dit jaar in Rome
een vergadering over deze kwestie, maar men slaagde er niet
in eensgezind tot strengere maatregelen tegen kapers van vlieg
tuigen te komen. De Internationale Federatie van Verenigingen
van Verkeersvliegers (Ifalpa) waarschuwde begin dit jaar de
leao dat zij eigen acties zou ondernemen als de organisatie
passief zou blijven. In 1972 hielden de vliegers een niet alge
meen gevolgde staking van 24 uur.
Israël wenst geen Palestijnse delegatie
Drie personen
verdronken
DODEWAARDE (ANP) Bij
Dodewaard aan de Waal zijn
gisteren drie personen veronge
lukt. De wagen, waarin zij za
ten raakte van de weg en
schoot het water in. De auto.
een bestelwagen, raakte te wa
ter met 6 inzittenden. Drie van
hen konden uit de auto komen.
De drie anderen, de 26-jarige L.
W. uit Nijmegen, die de wagen
bestuurde, de 20-jarige F. van
der K. uit dezelfde stad en de
34-jarige B. V. uit Millingen aan
de Rijn kwamea om. In eerste
instantie werden ze vermist.
Pas na urenlang dreggen kon
den de lichamen worden gebor
gen.
TEL AVIV (Rcuter-AP UPI)
De vredesconferentie over het
Midden-Oosten zal vrijdag in
Genève beginnen, maar de ech
te onderhandelingen zullen pas
plaats hebben na de verkiezin-
gen in Israël op 31 december.
Inmiddels heeft Israël in het
licht van het recente kaapdra
ma te kennen gegeven meer
dan ooit gekant te zijn tegen
deelneming van een afzonder
lijke Palestijnse delegatie.
Israël blijft voorts bij zijn besluit
niet met Syrië te willen praten,
zolang dit land blijft weigeren
een lijst te verstrekken van Is.
raëlische krijgsgevangenen.
Naar het schijnt heeft met
name de Sovjet-Unie zich zeer
veel moeite gegeven om de Sy-
riërs te overtuigen deze lijst
aan het Rode Kruis ter beschik
king te stellen.
De Israëlische delegatie zal even
wel in ieder geval aanwezig zijn
als vrijdag de conferentie ge
opend wordt. In de eerste fase
van de onderhandelingen, die na
l januari zal ingaan, zal de
kwestie van de scheiding van de
strijdkrachten aan het Suezfront
ter sprake worden gebracht. Al
gemeen verwacht men dat hier
over vrij spoedig overeenstem
ming zal worden bereikt. Voor
het overige beloven het moeilij
ke onderhandelingen te worden.
Een punt dat Israël zwaar op
de maag ligt is de rol die de
VN in het overleg willen spelen.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken. Kissinger,
heeft laten weten, dat de VS tij
dens het beraad nauw contact
met Israël zal houden; dit bij
wijze van tegenwicht.
Kissinger rondde gisteren zijn be
sprekingen met Israël af en
vertrok van het vliegveld I nd.
dat omgedoopt zal worden in
luchthaven Ben Goerion, naar
Portugal, enkele minuten voor
daar in verband met de vlicg-
tuigkaap, groot alarm gegeven
werd.
Overheidssteun
onmisbaar bij
stads
vernieuwing
AMSTERDAM (ANP)
„Wanneer niet op korte
termijn een goed nieuw
wettelijk kader ten behoeve
van de stadsvernieuwing
wordt geschapen en ook
niet voldoende geldmiddelen
ter ondersteuning van het
proces ter beschikking van
de gemeentebesturen wor
den gesteld, is de stadsver
nieuwing gedoemd te mis
lukken", aldus wethouder
H. Lammers van Amster
dam gisteren bij de opening
van de tentoonstelling „De
Jordaan herleeft".
Prins Claus opende de ten
toonstelling en overhandig
de vervolgens aan drie
mensen de sleutel van hun
vernieuwde woning in het
Claes Claeszhofje in Am
sterdam.
De prins noemde de in
spraak van de bewoners
van dit hofje geen loze
kreet. „Goede inspraak kan
helpen om tot een goede
uitspraak te komen", aldus
de prins. Het geheim en de
charme van onze oude bin
nensteden is volgens de
prins hun kleine schaal. Het
Claes Cleaszhofje vond hij
een voorbeeld van hoe het
kan bij stadsvernieuwing.
Praten voor écn man
Kostbare reis
van
Kamerleden
Delfzijl (ANP Zonder een
woord te hebben gesproken kre
gen drie Tweede-Kamerleden
gisteravond in Delfzijl waar zij
als gastspreker waren uitgeno
digd hun boekenbonnen uitge
reikt.
De heren Wierenga (PvdA) drs.
Scherpenhuizen (VVD) en van
Houwelingen (ARP) zouden
op uitnodiging van de PvdA-af-
deling Delfzijl debatteren over
de Noordelijke Ontwikkelings
maatschappij en de door de re
gering ingediende machtigings
wet. Naast het bestuur en drie
journalisten kwam welgeteld in
de spec e: 1 aangeklede schouw
burg van Delfzijl slechts één be
de bijeenkomst werd gesloten.
De moordaanslag op inzittenden van het Panam-toestel ir»
Rome en de daarop volgende bloedige kaping van een
Lufthansa-machine door een aantal terroristen, verschilt
misschien alleen van vorige aanslagen door de niemand
ontziende bruutheid van deze daders. De opzet is gelijk
aan vorige aanvallen, de dreigingen worden nu alleen uit
gevoerd met een bijna mechanische berekening.
Hoe de Palestijnse organisaties en de Arabische landen de
verantwoordelijkheid voor deze moordpartij ook van zich
afschuiven, de actie van gisteren en vandaag is niet los te
zien van vroegere door Palestijnse op touw gezette en
door de Arabische landen min of meer goedgekeurde
voorgeschiedenis. De slachtpartij in Rome en Athene
'Staat niet op zich. Hij is niet anders dan een dodelijke
uitbarsting van een al lang voortwoekerende, besmettelij
ke ziekte.
Opnieuw is gebleken dat controle op passagiers nooit af
doende kan zijn, als doelgerichte terroristen niet door
sancties worden afgeschrikt. Hier ligt een duidelijke taak
voor de Arabische landen die de kaping nu zeggen te ver
oordelen. Het gaat er nu om ook de kapers zelf te veroor
delen, zoals ook vorige kapers bijvoorbeeld die van de
KLM-Boeing die in Dubai zijn verdwenen. Al te lang zijn
aspirant- en net-niet-moordenaars als helden ontvangen of
in stilte vrijgelaten, als ging het om politieke misdaden..
Al te lang heeft krijgshaftige en moorddadige taal de ge
moederen opgezweept.
De Arabieren zien nu hoe hun vredelievende bedoelingen in
het Midden-Oosten op de proef worden gesteld. Hun ge
loofwaardigheid staat op het spel. Misschien is dit aanlei
ding voor hen om kapingen als misdaden te gaan behande
len. Dat kan helpen ze ook te voorkomen.
Afscheid
AAN ALLE SPECULATIES In en buiten de anti-revolutSonalre partij
rond zijn persoon heeft mr. B. W. Biesheuvel zelf een krachtig eind
gemaakt. Via een publicatie in Nederlandse Gedachten heeft de
oud-premier afscheid genomen van de politiek en zijn aanhangers
dringend gevraagd zijn standpunt te respecteren en/of vrede ermee
te hebben. Met andere woorden: het in onherroepelijk.
Voor nu, of voor altijd?
Het antwoord op die vraag wordt op dit moment niet gegeven. De
formulering van de redenen welke mr. Biesheuvel voor zijn besluit
aanvoert, laat daaromtrent verschillende opinies open.
„Ik neem niet meer deel aan de actieve politiek op grond van politie
ke motieven. Ik blijf om redenen van principiële aard lid van de
A.R.P. Ik hoop, dat anderen dat ook zullen doen. Ik wens de partij
alle goeds toe in haar politieke arbeid en bij haar bezinning op de
voortdurende klemmende vraag, wat het wezen is en behoort te zijn
van de anti-revolutionaire denkrichting".
IN GEEN GEVAL breekt mr Biesheuvel dus met de A.R.P.; zijn
besluit is een ander dan drs. Aarden en mr. Van Doorn destijds na
men, toen ze de KVP verlieten, dan van dr. Drees en mr. Berger
bij het „adieu" aan de PvdA of de heer Jansen die overstapte van
de PPR naar de socialistische partij.
Ofschoon: ook bij mr. Biesheuvel zijn het politieke motieven die de
doorslag hebben gegeven. Dit kan o.i. betekenen dat er vroeg of
laat een moment kan komen, waarom voor hem de politieke motie
ven niet meer tellen.
Mr Biesheuvel weigert binnen zijn partij een geprononceerd politicus
te spelen die oppositie voert tegen het kabinet-Den Uyl dat zijn par
tij mede in het zadel heeft geholpen; hij weigert tevens zich te la
ten opsluiten in een partijtop welks politieke lijn bij op dit moment
niet de zijne kan noemen.
Geen onvoegelijk standpunt.
MAAR TENZIJ MR. BIESHEUVEL de weg naar een topfunctie in
het bedrijfsleven vindt, of vrede neemt met een staatsfunctie zonder
politieke betekenis, we blijven rekening houden met de kans dat
zijn afscheid geen definitieve zaak is.
Per slot van rekening heeft mr. Biesheuvel nooit zoals prof. Zijl
stra beweert dat hij geen homo politicus is. En Zijlstra zelf nota
bene is in tijden van politieke nood nog wel eens teruggekomen.
Fietsen voor het grijpen
IS ER REDEN een bijna uitgestorven beroep weer te laten herrijzen?
Een middel om het openbaar vervoer buiten de woon-werksfecr te
ontlasten, zou kunnen zijn dat bij redelijk weer menig burger die
zijn auto thuis moet laten staan, weer eens zijn toevlucht nam tot
het „stalen ros": de twee-wieler die generatieslang ons nationale
vervoermiddel is geweest.
Bij het woon-werk-transport levert dit geen onoverkomelijke moeilijk
heden op, aangezien de werkgever dan meestal wel voor een rede
lijke stal voor het „stalen ros" zorg draagt. Maar hoe staat het met
de stallingsmogelijkheden voor fietsers die hun vervoermiddel voor
winkelen of avondvertier willen benutten?
De indruk leeft, dat het aantal bewaakte stallingsplaatsen voor rijwie
len in de stad minimaal geworden is. En we kunnen ons voorstellen
dat niemand ervoor voelt overdag of des avonds een goed rijwiel
voor het grijpen te zetten. De meeste fietssloten zijn immers voor
handige linke jongens maar een peuleschil.
Het moet mogelijk zijn om bijvoorbeeld bewaakte parkcergelegenhe-
den voor auto's ook service te laten verlenen aan fietsers die tegen
vergoeding een veilig plaatsje zoeken. Bij sportevenementen is trou
wens de fietsenbewaker nog een vaste verschijning. Menig bedrijfs
tak moet straks vrezen we als de oliecrisis lang duurt gaan
inkrimpen. Mogelijk valt er voor liefhebbers als de gemeente een
deugdelijk initiatief neemt in het vlak van bepaalde nevenver
diensten uitbreiding te scheppen.
UTRECHT (ANP) Door de on
gefundeerde hamsterwoede van
de laatste weken kan Douwe
Egberts Nederlands grootste
producent van koffie en thee
de vraag naar deze produkten
amper meer aan. „Hoewel er
voldoende koffie en thee is en
ook zal blijven, hamsteren de
mensen maar dour. Die hamster-
woede brengt een soort ketting
reactie teweeg bij de tussen
handel, de grossiers", zo ver
klaarde do <!v:c!i: ecrelars
van D.L.
Gevolg van dit alios is eat D.E.
voor wie december toch al een
topmaand is de koffiekraan
sinds een maand voorzichtig
hanteert en bepaalde afnemers
die buitensporig grote orders
plaatsen „nee" moet verkopen!
Het bedrijf produceert wekelijks
een miljoen kilo koffie. Volgens
de heer Groen heeft D.E. de af
gelopen weken een extra vraag
gehad naar drie tot vier miljoen
kilo. „Om al onze afnemers zo
goed mogelijk van dienst te zijn
en de afzet zo goed mogelijk te
spre den zijn we nu een maand
b z'g de extra vraag een beetje
te Tappen", aldus D.E.
T t publiek moet wat meer zelf
beheersing aan de dag leggen.
Voor dat hamsteren is werkelijk
geen enkele aanleiding. Boven
dien gaat de kwaliteit van koffie
er bepaald niet op vooruit als
men hem lang bewaart".
