NKV-voorzitter waarschuwt
voor onrust bij werknemers
SOLDATEN: ALS
KIND BEHANDELD
Controle parlement
op machtigingswet
150 JAAR REDDINGWEZEN
Miljoen arbeiders achteruit
Olietuinder
in de problemen
LEIDSE CUURANT
j haar
et een
soon
Ierse bombrief
ontplofte in
Londen
liQNDEN (RTR) Brigade-gene-
„raal Michael O'Cock, adjudant
„van koningin Elisabeth, verloor
„gisteren een hand toen een
tar|*
ifin historische groepsfoto, zoals die in werkelijkheid nooit gemaakt
zou kunnen zijn, maar wel in het wassenbeeldentheater van Mada-
,me Tussaud in Amsterdam, dat gisteren een nieuwe historische
afdeling opende. V.l.n.r. tsaar Peter de Grote, Lodewijk Napoleon,
6pizer Napoleon Bonapartede hertog van Alva, Johan de Witt, Mi-
bombrief ontplofte die hij open
maakte. Eerder op de dag was
een bombrief onderschept op
het hoofdkantoor van een groot
warenhuis in de Engelse hoofd
stad. Men vermoedt dat de
bombrieven afkomstig zijn van
Ierse extremisten, die eerder dit
jaar ook al voor een bombrief
campagne zorgden.
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT NKV-voorzitter Wim Spit heefï gewaar
schuwd voor onrust bij de werknemers (hij sprak van
maatschappenjk-sociale reacties) als de regering zou
vasthouden aan het voornemen om op 1 januari 15 gulden
per maand loonsverhoging te geven en op 1 april nog eens
15 gulden. Hij deed dan ook een dringend beroep op het
parlement de regering te corrigeren en de loontoeslag per j
1 januari 30 gulden per maand te laten bedragen. Het zag
er vandaag naar uit dat het parlement een compromis zal
bepleiten: 30 gulden per maand opslag bij vernieuwing
der contracten, doch uiterlijk op 1 april. Veen contracten
lopen op 1 januari af. Het schijnt dat regering en vakbe
weging met die regeling wel zullen willen instemmen.
De heer Spit sprak gistermiddag
gespierde taal bij de opening
van de hoofdbesturenvergade-
rmg van het NKV. Hij zei wel
te kunnen instemmen met het
pauze tot 1 april. Dan zullen er
meer gegevens bekend zijn en
kar. men zich beraden op de
juiste methoden om het hoofd te
bieden an de problemen.
beginsel van de machtigingswet, Hij erkende, dat loonbeheersing
die de regering de bevoegdheid
geeft in te grijpen in het econo
mische leven, maar niet ak
koord te gaan met de wijze
waarop het kabinet hiervan ge
bruik wil maken. Hij vond dat
de manoeuvre van het kabinet
te forse proporties aanneemt.
„In de economische politiek
vertilt men zich vaak aan te
zwaar aangezette beleidsombui
gingen.
Spit bleef pleiten voor een adem-
Portugal niet
in VN namens
koloniën
NEff YORK (AP) - De algeme
ne vergadering van de Verenig
de Naties heeft gisteren bepaald
dat de Portugese delegatie bij
de volkerenorganisatie niet de
Afrikaanse gebieden Angola,
Mozambique en Guinee-Bissau
_vertegenwoordigt. Volgens de
regering in Lissabon zijn deze
gebieden deel van het Portugese
grondgebied.
De beslissing werd genomen met
tegen 14 stemmen bij 2i ont
houdingen. Het besluit van de
algemene vergadering betekent
een nieuwe overwinning van de
Krachtige coalitie van niet-ge-
bonden en communistische lan-
'den tegen het Portugese kolo-
'riïalisme. Verleden maand be
sloot de algemene vergadering
Guinee-Bissau, als
'Staat te erkennen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse soldaat voelt zich te veel als kind be
handeld en vindt dat hij in dienst wordt betutteld. Dit is een van de
conclusies uit het rapport „Dienstplichtigen spreken", dat is opge
steld aan de hand van enquêtes die in 1971 en in dit jaar zijn gehou
den onder ongeveer 1900 dienstplichtige korporaals en soldaten van
het Eerste Legercorps. Staatssecretaris Mommersteeg van Defensie
noemde als ander kenmerk van het rapport, dat de dienstplichtige
zich een burger in uniform voelt en zich in geringe mate identifi
ceert met de krijgsmacht.
Uit het-rapport blijkt onder ande
re het volgende: 82 procent van
de ondervraagden vindt de
dienst volkomen verloren tijd.
Minder dan een kwart vindt dat
men werk heeft dat nuttig of
belangrijk is. Ook minder dan
25 procent is van mening werk
te hebben waarin men zich kan
ontplooien. 43 procent zou ech
ter meer werk willen hebben.
een goed leider, 32,2 procent
vindt dat echter niet. Van de
Nederlandse dienstplichtigen
gaat tweederde even vaak naar
de dokter als toen ze nog niet in
dienst waren. De meerderheid
(60 procent) is meer gaan drin
ken in dienst. Een kleine 40 pro
cent van de ondervraagden
vindt dat ze in dienst eigenlijk
te veel drinken.
De WDM doet het goed bij de Uit 'n onderzoek naar de politieke
dienstplichtigen. Meer dan twee
derde van de ondervraagden,
nl. 68,7 procent, is lid van de
WDM. Verreweg de meeste
dienstplichtigen - 86 procent -
staan positief tegenover de doel
stellingen van de vereniging.
Gevraagd naar hun compagnies
commandant zegt 43,4 procent
geen respect voor hem te heb
ben. Bijna 40 procent vindt hem
voorkeur blijkt sprake te zijn
van een duidelijke verschuiving.
D'66 verloor aan populariteit: in
1971 hadden ze een aanhang van
16,2 procent, in 1973 nog maar
4,9 procent. De grote winst gaat
naar de PPR. Die komt van 2,5
in 1971 op 16,5 procent in 1973.
Ook de VVD boekte vooruitgang
en kwam van 6,4 procent in
1971 tot 12.2 procent dit jaar.
het meest effectieve instrument
is om de consumptie in te dam
men, maar, zo voegde hij eraan
toe, het is zeker niet het meest
rechtvaardige instrument. Want
door het regeringsvoorstel (twee
maal 15 gulden) zullen grote
groepen werknemers
schatting ongeveer één miljoen
met een inkomen tussen
12.000 en 16.000 gulden, er W
1974 reëel op achteruit gaan.
Dit is voor de vakbeweging een
onverteerbare zaak. Hoe
de economische averij ook is,
die wij door de oliecrisis kun
nen oplopen, deze groep werk
nemers mag daarvan niet de
dupe worden.
Ontstemd constateerde de heer
Spit, dat de regering tijdens het
overleg met de vakcentrales
een heel andere regeling had
voorgesteld, maar zichzelf ken
nelijk niet helemaal serieus had
genomen.
„Deze zeer pijnlijke ervaring
heeft ons vertrouwen in de bete
kenis van dit soort overleg een
flinke knauw gegeven."
Het stelde hem ook teleur, dat de
normen van de bijstandswet
niet op het niveau van het mini
mumloon zijn gebracht en de
maatregelen ter beteugeling van
de inkomens van de vrije beroe
pen lang niet zo hecht in elkaar
zitten als die voor de loonbe
heersing.
Over zijn visie op de prijscompen
satie wilde de heer Spit geen
misverstand laten bestaan: Het
NKV gaat nog altijd uit van een
volledige compensatie medio
1974 zonder drempel. Ten aan
zien van de laagstbetaalden uit
te hij de nadrukkelijke wens,
dat het wettelijk minimumloon
zo spoedig mogelijk structureel
wordt verhoogu.„Het zou werke
lijk een sociale schande zijn als
wii de minimumloontrekkers
niets extra's geven om de las-
tenvermeerdering per 1 januari,
die juist bij hen het hardst aan
komt, op te vangen."
Roy Adzak is een engelse kunste
naar die in Parijs woont. Zijn
werk wordt geëxposeerd in hhet
Pander Kunstcentrum te Den
Haag, van 20 december tm. 19
januari. Adzaks werk werd
reeds vele malen in het buiten
land getoongesteld.
In West-Duitsland zouden de problemen nog veel groter worden als door het energietekort de produktie
van bier zou stagneren. Een brouwerij in Neumarkt haalde een 53 jaar oude stoommachine van
die met z'n 90 paardekrachten een 65-kilowatt generator voor verlichting en koeling aandrijft en genoeg
stoom produceert om de bierketels te verhitten.
Roulerend
rijverbod in
Duitsland
BONN (AP) De Westduitse re
gering overweegt een ander sy
steem in te voeren om brand
stof fe besparen dan de autoloze
zondag. Volgens een nieuw rou
lerend systeem zou iedere Duit
ser drie dagen per maand niet
mogen rijden. De dag waarop
iemand niet mag rijden is dan
afhankelijk van het laatste
nummer van zijn kenteken. Een
automobilist, wiers kenteken
nummer bijvoorbeeld op 6 ein
digt, mag de 6de, de 16de en de
26ste van de maand niet rijden.
Door deze maatregel zou het lot
van de Duitse horeca, die tegen
woordig slechte of geen zaken
doet op zondag, wat worden
verzacht.
MAASDIJK De aanzienlijke
kostenstijging waarmee tuinders
nu te maken krijgen die lichte
olie stoken, maakt een rendabe
le bedrijfsvoering onmogelijk,
tenzij er op de veiling met de
drastische wijziging van het
teeltplan en daardoor slechtere
prijsvorming kunnen voorko
men. „Met betrekkelijk weinig
middelen zou veel narigheid
kunnen worden voorkomen.
prijzen wonderen gebeuren. Al- In de plannen van de regering is
de verwachting gewekt, dat er
een overbruggingskrediet komt
om liquiditeitsmoeilijkheden op
te vangen. Laat men dit zo snel
mogelijk uitwerken en laat er
een korte en eenvoudige proce
dure komen, aldus de heer Buk
man.
Deheer Bukman had kritiek op De aanwezige tuinders kwamen
de overheid omdat een verzoek tot de conclusie, dat er een di-
dus drs. P. Bukman, algemeen
secretaris van de Nederlandse
Christelijke Boeren- en Tuliu
dersbond, gisteravond in Maas
dijk tijdens een bijeenkomst
van 600 tuinders met betrekking
tot de energiesituatie.
een voorschotregeling is af
tewezen. Over enige tijd kan de
tuinbouw wel rekenen op aard
gas voor de meeste bedrijven,
waar velen zullen nog met olie
de winter door moeten komen.
Een voorschotregeling zou voor
lopig de kostenverhoging door
oe stijgende olieprijzen hebben
kunnen opvangen, en had ook
stributiesysteem moet komen
voor de noodzakelijke brandstof.
Men zag anders geen zekerheid
dat het teeltplan voor het ko
mende seizoen kan worden uit
gevoerd. In veel bedrijven waar
men lichte olie stookt zullen de
stookkosten met 15.000 tot 20.000
gulden stijgen, zo verwachtte
men.
Beatrice Allende, de dochter van de overleden Chileense president, ontving gisteren in Stockholm
bedrag van 310.000 gulden dat de Zweden hadden bijeengebracht om het Chileense volk te steunen in
strijd tegen de junta. De cheque werd overhandigd door premier Olof Palme.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het parlement krijgt meer Inspraak bij de toepassing
van de machtigingswet door de regering. Het kabinet Is in een nota
van wijziging op die machtigingswet tegemoetgekomen aan het on.
behagen bij de Tweede Kamer, dat de regering wel erg veel macht
naar zich toe trekt. In het algemeen zal de Kamer zich over te ne
men maatregelen kunnen uitspreken, voordat ze van kracht worden,
tenzij onverwijld ingrijpen in lonen en andere arbeidsvoorwaarden
noodzakelijk zou zijn.
Besluiten over ondermeer het ver
richten van arbeid door vreem
delingen en over huurprijzen
zullen door het parlement bij
wet bekrachtigd moeten wor
den. Regeringsbesluiten
grond van de machtigingswet
inzake de salarissen van over
heidspersoneel en dividenden er
betreffende niet meteen noodza
kelijke maatregelen betreffende
lonen en andere arbeidsvoor
waarden moeten binnen tien da
gen voordat zij van kracht
den door de Tweede Kamer
worden besproken.
Wanneer er onverwijlde maatre
gelen nodig zijn - en minister
president Den Uyl heeft laten
weten, dat dit begrip niet licht
zinnig zal worden gehanteerd
dan krijgt het parlement toch
nog achteraf gelegenheid deze
maatregelen te verwerpen of te
bekrachtigen.
Universitair nieuws
Aan de Erasmus Universiteit te
Rotterdam zijn bevorderd tot
accountant: Ph. J. Maat (Capel-
le a/d IJssel) en L. J. Veenen-
daal (Delft). Aan dezelfde uni
versiteit zijn geslaagd voor het
Doctoraalexamen Economische
Wetenschappen: J. den Heijer
(Den Haag), M. J. Overbeek
(Zoetermeer), J. Schoemaker
(Capelle a/d IJssel, Cum Lau-
de),
H. I. Pouw (Delft) C. G. V. van
Hall (Scheveningen), A. J. P.
Buis (Rijswijk), J. A. G. Stallin-
ga (Capelle a/d IJssel), H. C.
M. Compeer (Voorburg), A. J.
Olivier (Zoetermeer), A. C. J.
Janssen (Den Haag),
an de Rijksuniversiteit te
Utrecht zijn geslaagd voor Doc
toraal examen Indische en
Iraanse letteren: Mej. C. Hoek
(Den Haag); Kandidaatsexamen
Sociale Geografie: W. J. M.
Röst (Leiden), A. M. Soeter
broek (Pijnacker); Kandidaat
examen Andragogiek: Mej. C.
Brouwer (Delft): Artsenexamen
N. G. P. M. Bergenhenegouwen
(Den Haag).
D'66 ontliep
faillissement
Van een onzer verslaggevers.
Dfttv Haag D'66 is het gevaar
van faillissement ontlopen. De
P.Vtij stond kort geleden nog
por een schuld van 90.000 gul
den, maar aan giften is er
sindsdien 112.000 gulden binnen
gekomen. We zijn gered, aldus
het bestuur, maar we zijn er
°og niet; dat extra geld is nog
een te smalle basis voor de ver-
kiezingskosten van volgend
jaar.
AMSTERDAM De Koninklijke
Noord- en Zuidhollandse Red
dingmaatschappij en de Ko
ninklijke Zuidhollandsche Maat
schappij tot redding van dren
kelingen bestaan bijna 150 jaar
en hebben sinds de oprichting In
1S24 al meer dan 16.030 drenke
lingen gered. Met het oog op de
komende viering van het jubi
leum hebben de maatschappijen
een brochure uitgegeven over
hun geschiedenis, taak en werk
wijze.
De directe aanleiding voor het
totstandbrengen van een georga
niseerd reddingwezen in Neder
land was de stranding van het
fregatschip De Vreede en zes
tien andere schepen op 14 okto
ber 1824. Op 26 december van
dat jaar werden bij Egmond
door een roeireddingboot de eer
ste schipbreukelingen veilig aan
- wal gebracht.
In de eerste eeuwen van onze
jaartelling, aldus de brochure,
kwam een gestrand schip met
ladir ran de verst of diens
verte jrdigers. Schipbreu-
kelin 3rden als slaven ver
in de goden geofferd.
Ie tot de dertiende
rdat het verboden
gestrande zeelieden
-en. In latere eeuwen
was het reddingwezen veelal
een zaak van de kustbewoners,
kocht
Het
werd
toe te
die vaak meer belangstelling
hadden voor het schip en de la
ding dan voor de in nood verke
rende opvarendenen menige
jutter heeft de zee in het grijs
verleden wel eens 'n handje ge
holpen".
Sinds 1824 zijn 74 redders in hun
strijd tegen de golven omgeko
men. Hoewel de reddingmaat
schappijen opgericht werden
voor de beroepsvaart, neemt
het aantal diensten aan de wa-
H. Bode in
top van NKV
Van een onzer verslaggevers.
UTRECHT De her H. Bode
Is gisteren door de hoofdbestu-
renvergaderlng van het NKV
benoemd tot verbondsbestuur-
der. Hij zal de heer H. de Groodt
opvolgen die op 1 januari direc
teur van de Centrale Volksbank
wordt.
De heer Bode is acht jaar be
stuurder geweest van de me-
taalbond Sint Eloy, die enkele
jaren geleden met enkele ande
re bonden fuseerde tot de indu
striebond NKV. Hij nam steeds
deel aan de onderhandelingen
over de metaal-cao en had een
belangrijke taak tijdens de ar
beidsconflicten van begin vorig
jaar.
Den Uyl
krijgt felle
tegenstand
van VVD
ALPHEN A/D RIJN (ANP) De
VVD-fractie in de Tweede Ka
mer zal zich deze week scherp
verzetten tegen de machtigings
wet van 't kabinet-Den Uyl. De
kern van dit ontwerp stuit ons
zo tegen de borst dat de wet
voor ons onaanvaardbaar is, al
dus fractievoorzitter Hans Wie
gel. Op een VVD-bijeenkomst
gisteravond in Alphen aan den
Rijn.
De heer Wiegel noemde als be
zwaren tegen de machtigings
wet: het parlement wordt bui
tenspel gezet en ook het be
drijfsleven wordt teveel opzij
geschoven (de regering heeft
geen enkele poging gedaan om
het bedrijfsleven advies te vra
gen), de wet kan misbruikt wor
den voor het „doordrukken"
van socialistische stokpaardjes
en het kan een aantasting zijn
van de privacy van de burgers.
„Blanco cheques horen niet aan
onvoldoende kredietwaardigen
gegeven te worden".
Over de politieke congressen van
KVP, AR en CHU van afgelo
pen zaterdag zei Wiegel, dat
daarmee weer een stapje is ge
zet „op de doodlopende weg"
van het christen-democratisch
appèl.
Liberale
formateur in
Denemarken
Kopenhagen (AP) Poul Hart-
ling een voormalige Deense mi
nister van Buitenlandse Zaken
van de liberale partij, heeft van
koningin Margarete de opdracht
aanvaard om te pogen een nieu
we regering te vormen.
Zijn liberale partij bezet slechts 22
van de 179 zetels in het Deense
parlement. Hartling zal pogen
om met conservatieven, sociaal
liberalen, christelijken en cen
trum-democraten een liberale
minderheidsregering te vormen.
In Denemarken gaan na deze
oplossing sterke geruchten dat
binnenkort nieuwe verkiezingen
zullen worden uitgeschreven.
Frankrijk
aanvaardt
legaat van
Picasso
PARIJS De Franse minister
van financiën, Glscard d'Es-
taing, heeft vrijdag aangekon
digd dat de regering heeft be
sloten de onschatbare collektie
schilderijen van andere mees
ters, die Pablo Picasso aan
Frankrijk had vermaakt, te aan
vaarden.
Dit betekent dat de voornaamste
ervan van Picasso, zijn weduwe
Jacqueline en zijn zoon Paulo.
geen successierechten zullen
hoeven te betalen over de wer
ken van anderen die Picasso
zijn leven lang heeft verzameld
- onder meer van Le Nain. Co-
rot. Cezanne. Degas. Matisse.
Renoir. Braque, Courbet, van
Gogh, Gauguin, Rousseu, Miro
en Modigliani.
Nagenoeg meteen na de dood van
Picasso op 8 april, hadden Jac
queline en Paulo laten weten
dat de werken van de genoemde
meesters aan het Louvre te Pa
rijs zouden worden aangeboden
op voorwaarde dat zij bijeen
kwamen te hangen. Enige dezer
schilderijen zijn nog nooit pu
bliekelijk vertoond.
tersport de laatste jaren steeds
meer toe. Van de 308 redding-
tochten vorig jaar waren er 149
naar pleziervaartuigen.
De reddingmaatschappijen grijpen
het jubileum aan om een finan
ciële basis te leggen voor ver
vanging en aanpassing van de
vloot. Het laten draaien van de
beide maatschappijen kost jaar
lijks twee miljoen gulden, welk
bedrag alleen door vrijwillige
bijdragen bijeenkomt.
620e
Staatsloterij
tweede trekking
Prijzen van
f 15 zijn gevallen op nummers eindigende op: 6
f 50 zijn gevallen op nummers eindigende op: 54
f 50 zijn gevallen op nummers eindigende op: 94
f 100 zijn gevallen op nummers eindigende op: 124
f 100 zijn gevallen op nummers eindigende op: 338
f 200 zijn gevallen op nummers eindigende op: 044
f 400 zijn gevallen op nummers eindigende op: 880
f 1.000 zijn gevallen op nummers eindigende op: 9771
Een prijs van
f 2.000 is gevallen op het nummer: 045128
f 2.000 is gevallen op het nummer: 070823
f 2.000 is gevallen op het nummer: 095345
f 2.000 is gevallen op het nummer: 047434
f 2.000 is gevallen op het nummer: 044548
De prijs van
f 5.000 is gevallen op het nummer: 032534
f 50.000 Is gevallen op het nummer: 088249
Een extra- prijs van f 100.000 Is gevallen
In de serie K op het nummer: 037041
en een troostprijs van f 2.000 op nummer: 037041
van elk van de andere series.
Een extra prijs van f 100.000 Is gevallen
in. de serie T op het nummer; 055378
en een troostprijs van f 2.000 op nummer: 055378
van elk van de andere series.
Gewonnen prijzen kunnen na de derde trekking worden geïnd.