Britten voor een zwarte Kerst veto AUTOLOOS IN DUITSLAND S PAUL GETTY WEERWRAAK VREEST VOOR ONTVOERDERS Britse winterbegroting minder streng dan algemeen werd verwacht Bij meeste kerkgangers is kerkgang geen sleur Korte metten Nixon ziet af DRIE DAGEN van ue R ilNSDAG 18 DECEMBER 1973 LEIDSE COURANT PAGINA 11 CS. Utrecht geopend (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT Burgemeester Van Tuyll van Utrecht heeft gister- middag door het onthullen van een plaquette het nieuwe station 1 Utrecht CS officieel geopend. 1 Het complex sluit aan op het f winkelcentrum Hoog CathariJ- Het nieuwe station is wel op de juiste tijd en plaats geopend, f Afgezien van de gevolgen van de distributie, zal binnen afzien- i bare tijd het reizigersverkeer naar Utrecht met 20 tot 30% toenemen. Jn Utrecht worden dagelijks 1200 treinen afgehandeld. Per dag stappen 25.000 mensen in en uit de trein, samen dus 50.000 reizi- gers. Bovendien passeren nog eens 25.000 mensen het station in het doorgaande verkeer, waarvan een belangrijk deel moet overstappen. Utrecht is dan ook het drukste station van Nederland. I Telefooncellen ROME (AP) Paul Getty junior en zijn moeder, Gail Harris, zullen vermoedelijk spoedig naar Amerika terugkeren uit angst weerwraak van de o.itvoerders die Get- tv hebben geroofd en vijf maanden lang ge vangen gehouden. Gail Harris, oud-filmactrice, zou zich met naar kinderen, behalve Paul heeft zij nog een iongen en een meisje, naar San Francls- •■n willen gaan waar haar vader, een bekend lunst, woont. Gettv junior had, nadat hij vrij was geko men. meegedeeld dat de misdadigers hem hadden gedreigd ,,met de hardste wraak- maatregelen" als hij of zijn naaste familie bijzonderheden bekendmaakten die tot de ar restatie der orrt"oerders konden leiden. De Italiaanse politie heeft zaterdag en zon dag getracht Paul Getty te ondervragen maar dat leverde nog niet veel op want de jongen was totaal overstuur. De artsen heb ben de politie toen verzocht hun pogingen vooralsnog te staken. Pauls moeder, ook geheel uitgeput, ligt thans in hetzelfde ziekenhuis ais haar zoon. ..Van vandaag a' zullen er geen bijzonderhe den meer over de zaak worden bekendge maakt". aldus liet de man die het onderzoek naar de ontvoering leidt, gisteren weten. De vader van de ontvoerde, die van Gai! Harris gescheiden is, heeft zondag te Londen gezegd dat hij privé-speurders zal gaan hu ren om de oatvoerders na te jagen en te ont maskeren. Voor Paul Getty jr. zou een losgeld gegeven zijn van 6.5 miljoen dulden, het hoogste los geld tot nu toe ooit ter wereld betaald. Paul verdween te Rome in de nacht van 9 juli. Hij werd zaterdagmorgen vroeg aangetroffen od de grote verkeersweg bij Lago Negro dat 350 kilometer ten zuiden van Rome ligt. Vol gens de polioie bestaat de mogelijkheid dat de ontvoering het werk is geweest van een mafia-bende uit Ca'ibrië. in het uiterste zui den van Italië. Het afsnijden van Pauls oor ais aansporing tot betaling zou daarop wij- 5 opengebroken SIJSWIJK - Vijf telefooncellen in Rijswijk zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag opengebrn- ken. De PTT raamt de schade op ongeveer vijfhonderd gulden per cel. De opengebroken cellen staan aan de Buziaulaan. Popu lierlaan, Generaal Vetterstraat, Minister Aalberselaan en Admi raal Helfrichsingel. Kardinaal Cicognani overleden Postbeambten doen vertwijfelde pogingen om orde te scheppen in de chaos van kerstpakketten in Lon den. De stiptheidsactie van het spoorwegpersoneel dat het treinverkeer nagenoeg lam legt in Engeland, maakt deze chaos compleet. o ADVERTENTIEl Londen Anthony Barber, Brits minister van financiën, verbaas de zijn landgenoten gisteravond met een winterbegroting die veel minder streng is dan alge meen verwacht werd. Barber laat de directe en Indirecte be- laslingen ongewijzigd. Oude aandringen va„ de regerlng trucjes om de koopkracht te be- werd „interbeerotioe bil perken door de verkoop op afbe taling moeilijker te maken, wor den weer Ingevoerd. regering hoopt blijkbaar, dat het inkomen van de Britten vol gende maand voldoende zal da len wanneer ze nog slechts drio dagen per week mogen werken Alle stappe.i om de koopkracht te doen afnemen, komen echter veel te laat, want vrijwel iedere Brit heeft de afgelopen dagen veel geld uitgegeven. kend voorgesteld door alle me dia. De Britten stonden gereed om hun buikriem hard aan te trekken. Gisteravond voelden zij zich bedrogen. De regerings maatregelen zijn zo zwak, dal zij weinig of nieis zullen bedra gen om de crisis ,,de ergste sinds de oorlog", zei minister Barber zelf in het parlement op te lossen en toenadering tot stand te helpen brengen tussen de vakbonden en de regering. Washington President Nixon heeft afgezien van zijn recht van veto ten aanzien van het wetsvoorstel dat de Senaatscom missie voor onderzoek van het Watergate-schandaal het recht geeft, bandopnamen en docu menten betreffende dit schan daal van Het Witte Huis op te eisen. Schemierliorn onwel geworden Enschede (ANP) Prof dr. ir. W. Schermerhorn, stichter van het I. T. C. (het internationaal luchtkarteringsinstituut) is gis termiddag na de officiële ope ning van de naar hem genoem de Sehermerhorn-hall plotseling onwel geworden. Blijkbaar was het ovationeel applaus, dat hij na afloop van zijn speech ln ontvangst mocht nemen, te veel voor hem geworden. De inmid dels geconsulteerde hartspecia list Dr. Mason uit Enschede kon slechts zeggen, dat Prof. Scher merhorn al weer iets aan de be terende hand is. (Van i i correspondent) Bonn - De Westduitse regering meent het ei van Columbus ge vonden te hebben om van de autoloze zondag af te komen en zonder distributie toch benzine te sparen. Op het ministerie van economische zaken werken ex perts aan een regeling waarbij het de automobilisten op drie dagen in de maand verboden wordt van hun wagen gebruik te maken. De sleutel hiertoe vereist geen enkele administra tieve bezigheid, want beslissend is het laatste cijfer van het nummerbord: wie bijvoorbeeld een 4 heeft, mag op de 4de, 14 en 24ste van de maand niet in zijn auto stappen. Om de mensen met een 1 op 't einde niet extra te straffen geldt er voor de 31ste van een maand geen enkel rij verbod. Ook hieraan ziet men echter weer, dat geen enkele oplossing volmaakt kan zijn. Automobilisten met een 0 en 9 als laatste cijfer hoeven in fe bruari hun wagen maar twee keer thuis te laten. Boffers zijn in de meeste gevallen ook sen met twee auto's, maar de regering is van mening, dat het hier uitzonderingen betreft die de besparing nauwelijks zulleo schaden. Sinds de invoering van de autolo ze zondag is er in de Bondsrepu bliek 15 percent minder benzine gebruikt. De toeristenindustrie, vooral in de wintersportgebie den, dreigt echter aan een ver bod ten gronde te gaan. Dit is dan ook de voornaamste reden dat het verbod op zondag opge heven wordt en niet om de vre de in de gezinnen te bewaren. Een enquête bracht aan het licht, dat er op de autoloze zon dag niet meer conflicten uitge vochten worden dan op normale zondagen. Alleen gaven er meer vrouwen dan mannen op getwist te hebben. Psychologisch valt hieruit af te leiden, dat een vrouw eerder een ruzie aanwe zig acht dan een man. die hem echter ook kennelijk sneller ver geet. VATICAANSTAD (Reuter) De oud-staatssecretaris van 't Vatl- caan, kardinaal Amieto Cigog- nanl is gisteren op negentigjari- ge leeftijd overleden. ^(ardinaal Cicognani, die in 1961 door Paus Joannes tot staatsse- t cretaris werd benoemd als op- "l volger van kardinaal Tardini, was voordien meer dan een kwart eeuw apostolisch delegaat in Washington. Hij was een veelzijdig diplomaat en kenner van het kerkelijk recht. Door sommigen wordt hij be schouwd als de hogere autori teit". van wie vaak sprake was op het Vaticaans concilie en in wiens naam de ontwikkelingen op het concilie soms werden af geremd. In 1969 trad hij af en werd opgevolgd door de Franse kardinaal Villot. De regering neemt geen recht streekse maatregelen om de handelsbalans snel in evenwicht te helpen brengen. Ze tracht echter de export te bevorderen door drastisch te bezuinigen op de openbare uitgaven. Als extra bron van inkomsten voor de staat komt er een nieuwe belas ting op de winsten van make laars in onroerende goederen. In tegenstelling met wat alge meen verwacht werd, is deze belasting echter aan de lage kant. Harde en drastische financiële maatregelen blijven dus uit. De Treinramp in Brazilië 80 doden Rio de Janeiro (AFP) Tachtig mensen zijn omgekomen en 40 raakten gewond bij een spoor- wegongeluk in de buurt van Sal vador, de hoofdstad van de Bra ziliaanse staat Bahia. Volgens het Braziliaanse persagentschap „JB" kwamen een goederen trein en een passagierstrein in de buitenwijk van de stad in botsing. LONDEN Een huisvrouw van de Londense ge meente Wandsworth, kocht dezer dagen een stijf bevroren kerstkalkoen - „het speciale aanbod van de week". Kalkoen is een onmisbaar onderdeel van het Britse kerstmenu. Het bevroren beest was niet zo prijzig en de dame dacht, dat ze een koopje had. Toen de kalkoen ontdooid was, ontdekte de huis vrouw, dat hij maar één poot had. Ze bracht hem boos terug naar de slager (Engeland kent geen poeliers), die haar rechtmatig protest afweerde met een drievoudig antwoord: waar dacht ze dat de kalkoenbouten vandaan kwamen, die hij apart verkocht? Waarom dacht ze, dat deze vo gels zo goedkoop verkocht werden? Tenslotte mocht ze blij wezen, dat haar kalkoen één poot had - de meeste vogels in zijn winkel waren hele maal kreupeL Dit typerende voorvalletje weerspiegelt heel de Britse mentaliteit van het ogenblik. Groot-Brittan- nië is zwaar ziek. Als een zinkend schip dreigt het ten onder te gaan omdat de Britten elkaar en zichzelf bedriegen, weigeren de handen uit de mouwen te steken en een systeem van zelfkastij ding toepassen dat veel overeenkomst ver toont met masochisme. Het land heeft trouwens gebrek aan echte leiders en wordt bestuurd door besluiteloze klungelaars. Vlak voor Kerstmis - en het is nu wel duidelijk, dat ze zich op een zwarte Kerst voorbereiden - hebben de Britten een Europees record tot stand gebracht, dat niemand ze benijdt. Ondanks de ernst van de internationale oliecrisis, zijn voor Engeland de gevolgen van de industriële slagen die het zichzelf toebrengt, zwaarder dan het re sultaat van.de Arabische olieboycot. Ik geloof, dat dit het enige land van Europa is, waar je al twee weken vrijwel geen dieselolie meer kunt krijgen en waar - vooral in Londen en Zuidoost-Engeland - een groot aantal benzinesta tions al veertien dagen droog staat. Pomphou ders, die nog wèl over de kostbare brandstof be schikken, passen zelf een vorm van rantsoenering toe. Ze verkopen slechts gedurende enkele uren per dag en leveren maar een beperkt aantal li ters benzine aan elke automobilist. Dit was de sifuatie tot afgelopen woensdag. Daar na begon de langzaamaanactie van dertigduizend Britse treinbestuurders. Sindsdien staat Engeland helemaal op zijn kop. De actie van de treinbestuurders is de druppel, die de emmer doet overlopen en het land hele maal in de grond dreigt te boren. Groot-Brittan- nië worstelt nu met de volgende industriële con flicten: 17.000 mecaniciens van de elektrische centrales eisen een beter loon en weigeren sinds begin november nog overuren te maken voor re paraties. Hun actie veroorzaakt een sterke daling van de stroomproduktie. Enkele weken later zijn ook de Briste mijnwer kers een campagne voor hogere lonen begonnen. Zij volgen het Arabische voorbeeld en eisen een hogere prijs vooor hun energieproduct. Ook de mijnwerkers weigeren nog overuren te maken, met als gevolg een sterke daling van de steenko- lenopbrengst. Wegens de oliecrisis hebben de Britse elektrische centrales een verbruik van steenkolen opgevoerd tot iets minder dan 2 mil joen ton per week. De campagne van de mijn werkers betekent echter, dat de elektriciteitsbe- drijv'ii afgelopen week slechts 900.000 ton kolen gekregen hebben. Samen met de aktie van de mecaniciens van deze centrales, leidt dit tot een nog sterkere daling van de elekrticiteitsproduktie. Woensdag zorgden de Britse treinbestuurders voor de klap op de vuurpijl. Er rijden nu haast geen treinen meer, omdat de bestuurders gere geld voorwendsels vinden om niet te werken. Het z jn dingen, waarover ze in normale omstandighe den zelden mopperen: de vuile ruiten van hun ca bine, zonder ruitewisser, het feit dat een motor wagen niet is uitgerust met een snelheidsmeter, klemmende deuren, tochtige cabines. In de prak tijk komt deze langzaamaanaktie neer op echte sabotage van de Britse spoorwegen. Dit conflict op het spoor veroorzaakt niet alleen veel ellende voor reizigers, miljoenen arbeiders en bedienden die in de grote steden per trein naar hun werk of naar huis moeten rijden, het verlamt ook het goederentransport, waaronder dat van olie en steenkolen. Driekwart van de ko len, bestemd voor de elektrische centrales, wordt per spoor vervoerd. Als het zo doorgaat, kunnen de elektrische bedrijven dus spoedig helemaal zonder brandstof komen. Aderlating Na Kerstmis zullen de meeste Britten nog slechts drie dagen per week kunnen werken. De fabrie ken zullen dan 2 volle werkdagen sluiten om geen stroom meer te verbruiken. Op enkele maanden zou een anderhalf miljoen Britten werkloos kun nen zijn. De levensstandaard van het Britse volk staat op het punt zijn grootste aderlating tc on dergaan sinds 20 jaar. Via de televisie worden de Britten iedere avond herhaaldelijk gewaarschuwd, dat zij stroom moe ten sparen. Tot nu toe hebben zich nog geen ern stige stroomonderbrekingen voorgedaan, maar zij kunnen niet lang meer uitblijven. Pas donderdag werd door de regering besloten vanaf volgende week. behalve tijdens de kerst en op oudejaars avond. dagelijkse tv-uitzendingen aanzienlijk in te korten. Deze beslissing kwam veel te laat. Oorlogsfilms Groot-Brittannië staat nu voor een zwarte Kerst mis en een somber 1974. Sommige waarnemers zijn van oordeel, dat de tijden even slecht zullen worden als gedurende de oorlogsjaren. De Britse tv programmeert tijdens het kerstfeest - dat hier een week duurt - weer enkele „goede", oude oorlogsfilms, die de harten van de kijkers zullen doen gloeien van trots. In die films had Engeland nog iets te betekenen en was het groot. Dergelijke programma's verdrijven tijdelijk alle Britse problemen. Wat né kerst komt, zijn zorgen voor later. ROGER SIMONS !44 Een oproep in het Informatie bulletin van de r.k. kerkpro vincie om mee te werken aan een onderzoek van het Katho liek Sociaal Kerkelijk Instituut naar datgene wat katholieken beweegt in het weekeinde al of niet naar de kerk te gaan, heeft geleid tot spontane medewer king van vijftig parochies, zo deelt het informatiebulletin mee. In vijfenveertig parochies heeft bet Kaski onderzoekfor mulieren „gedropt". De mede werking blijkt groot: zeker vijftienhonderd formulieren in totaal zullen verwerkt moeten worden. Daarnaast zijn vra genlijsten geplaatst op scholen. Hoewel het zeker nog enkele maanden zal duren voordat alle opmerkingen zijn vér- werkt, blijkt uit een eerste on derzoek van de binnengekomen antwoorden, dat bij het meren deel van de kerkgangers het naar de kerk gaan beslist geen sleur is. Zij vallen in twee groepen te onderscheiden: de regelmatige en degenen, die eens in de drie. vier weken gaan. Bij hen blijkt een tegengestel de waardering te bestaan voor liturgievernieuwing Bij een aantal bestaat verlangen naar mystiek, de traditionele litur gie kan hun meer aanspreken. Veel moderne diensten geven hun gen rust, er is te veel la waai. Bij anderen is er veel lof voor de betrokkenheid, die de gezins- en jeugddiensten als mede thematische vieringen bieden ten aanzien van de pro blemen van alledag. In veel gevallen zoekt men de dienst en de pastor, die het meeste aanspreken. Niet-kerkgangers blijken se rieus te hebben nagedacht waarom rij niet gaan. Drs. W. Kusters, directeur van het Kaski zegt hierover: „Bij de niet-kerkgangers blijkt vaak een spontane, natuurlijke reli- g c.Kteit aanwezig te zijn. Men zit vaak met de vraag waarom God, die zoveel moo.e dingen tot stand heeft ge bracht, toch ook zoveel rotzooi in deze wereld laat bestaan". Vele niet-<kerkgangers geven wel een sterke rel gieuze dui ding van de hoofdmomenten van het leven: voor doop, hu welijk, bij sterven en begrafe nis zoeken velen bewust de kerk. Bij de opmerkingen van de jongeren tussen vijftien en twintig jaar zetten de onder zoekers voorlopig nog een vraagteken. De indruk bestaat, dat de jeugd meer bezig is met de wereid en veel vraagte kens zet bij de godsdienst en kerk. misschien zelfs nauwe lijks. Paus Paulus heeft in een toe spraak tot pelgrims en toeris ten op het Sint-Pietersplein er bij de christenen op aange drongen de ware betekenis van het kerstfeest niet te verdoeze len door er een feest van „te veel eten en drinken" van te maken. Kerstmis, zo zei hij, is een ernstig en ingr'pend ge beuren, waarvan de betekenis niet omlaag moet worden ge haaid n-».—ai'ïgorie of t overmatige consumptie. De laatste rooms-katholieke bisschop in Bulgarije, mgr. Si meon Kokov, is. in tegenst^- ling tot in Oostenrijk versprei de berichten, niet geestes ziek verklaard en geïnterneerd. Hij heeft wel een beroerte ge had en is door artsen behan deld. Dit blijkt uit een brief van de apostolische exarch van Sofia, de grieks-katholieke bisschop Method Dimitrov Stratiev. Mgr. Kokov staat thuis onder medische behande ling. Kardinaal Vicente Enrique y Tarancon, de voornaamst* po litieke woordvoerder van de katholieke kerk in Spanje heeft in een oproep tot de Regering voor de bevolking meer politie ke vrijheid geëist met inbegrip van het recht tot het houden van vrije vergaderingen. In zijn verklaring zei de kardi naal-aartsbisschop van Madrid, dat het recht om met een ge rechtvaardigd doel voor ogen bijeen te komen en te verga- dreren „alleen maar de kerk en het land ten goede kan ko men". De Westduitse raad voor de journalistiek heeft zijn afkeu ring uitgesproken over het weergeven van biechtgesprek ken in het blad „Jasmin". Het tijdschrift had een artikel ge publiceerd, waarin werd ver teld welke penitentie de pries ters hadden opgelegd aan acht meisjes, die zich in de biecht- i stoel beschuldigd hadden van het plegen van abortus. „Jas min" had de woorden van de priesters letterlijk weergege ven en hun namen genoemd. De aanklacht was ingediend door het aartsbisdom Muen- ster. Heit blad houdt overigens op te bestaan per 1 januari. Jongeren in Tsjecboslowa- kije, die nog niet hebben af gerekend met het godsdiensti ge worden niet 'ocgclaten tot de universiteit. Dit is een van de maatregelen waarmee de rege ring van Ts'"choslow;>kiie pro beert de belangstelling voor de kerk te verminderen. Als maatstaven voor kerkelijk ge drag worden genoemd kerkbe zoek, deelneming aan proces sies en openlijk opkomen voor <J| kerk. Kardinaal bij opening H. Jaar: Oude gewoonte v/eer actueel Tegen de achtergrond van zo vele problemen die ook ons vandaag bezig houden, wordt de oude gewoonte van het Hei lig Jaar plotseling weer hoogst actueel. Kardinaal Alfrink zei dit bij de opening van het Heilig Jaar in de kathedraal van Utrecht. Hij herinnerde eraan, dat dit jaar in het Oude Testament zeer duidelijk een sooiaal-econo- misch en maatschappelijk ka rakter had. „Een jaar van vrijheid en gerechtigheid, eer jaar van rechtsherstel, van on gedaan maken van onrecht Een jaar van verzoening ooi en van toenadering van de mensen, dat tegelijkertijd eer religieuze inslag had. Hij benadrukte, dat verzoening met God niet mogelijk is zon der bereidheid tot verzoening met de medemens, waartoe be hoort, dat wij naar best ver mogen onze onderlinge verhou dingen herstellen wanneer deze fout zijn gelopen. ht en da. betekent, dat ook en zelfs in Beth, i i 'r.i v-v sirc'ien zijn schaduw vooruit werpt. T er n 1973 wel een van neonlicht, verspreid door een sta- ctsel, gecic 's: op de toren van de Geboortekerk. Kardinaal Silva van Chili pleit voor gesprek Extreem-linksen in Europa be schouwen me als nazi. Ex- treem-rechtscn in Chili zien in mij een marxist. Aldus kardi naal Silva Henriquez, aartsbis schop van Santiago en voorzit ter van de Chileense bisschop penconferentie, in een inter view in het Chileense weekblad „Ercilla". Volgens de kardi naal willen beide extreme rich tingen, verblind door hun poli tieke ideeën, de kerk voor hun karretje spannen. De kardinaal bestrijdt dat de kerk en h*J persoonlijk onder de regering Allende en nu tij dens de Junta e«n dubbelzinni ge rol zouden hebben gespeeld Kardinaal Silva v klaart zich nooit iets te hebben aange trokken van de druk die door zakelijke belangengroepen op hem werd uitgeoefend, maar wel te zijn ingegaan op de nood van d" „klein man". Opnieuw deed de kardinaal een onroep tot pesprek en verzoening van aiie Chilenen. In het Chileense jezuïetentijd schrift „Mensaje" heeft ook hijlphisschop Fernando Arlztla van Sant'ago geple't voor ver 7o«nir<». „Aan een christenge meenschap die peen verzoe ning kan opbrengen ontbreekt de peest van Christus e* zij zou b^ter lc"-,-rn v.- -c!s n o-n geen er"ern's te wekken. H»t s r\iet vo'dneerfe rns te v-h""gen omdof de stro»en schoon ziin en omdat m?n werkt met meer er.ergie. Dit al le: s -eer pos f ontoe reikend. Om instrument te ziin 'voor verzoening moeten we al lereerst onze ogen. oren en ons hart openen voor het leed van de anderen" De hulpbisschop veroordeelde degenen die een buur of een collega aangeven en zo de vrije loop geven aan oude wrokgevoelens. ..Mensa- je" bevat ook een oproep aan de autoriteiten om met met willekeur en wreedheid op te treden en degenen die een an dere opvatting hebben dan die van de junta te respecteren. Het blad hoopt dat de vrijheid van drukpers, vereniging, vak bond en „gezonde" politiek zo snel mogelijk zal worden uitge breid. „Mensaje" stelt dat er geen democratie kan bestaan zonder informatie en zonder uitwisseling van opinies. „Posi tieve en opbouwende kritiek is fundamenteel voor iedere rege ring". Tenslotte onderstreept het Je zuïetentijdschrift dat de econo mische maatregelen van de Junta geen „uitputtende last" mogen worden voor de arm- sten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 11