telefoontjes
Kerk Noord-Vietnam
springlevend maar
sterk geïsoleerd
S
I
VOORZITTER ST.-MARTINUS
IN CONFLICT MET
GENERAAL KRANENBURG
Kohoutek zendt
radiostraling uit
IGGI geeft meer
voor Indonesië
hulp
Kritiek in Zweden op herderlijke
brief over sexualiteit
KERK EN WERELD
KORTE METTEN
r
I.-
).-
Directeur Franse inlichtingendienst
bij rechter voor afluisterschandaal
01710-22244?
R 1973,DNDERDAG 13 DECEMBER 1973
LEIDSE COURANT
Het godsdienstig leven in de katholieke kerk van Noord
i Vietnam is zeer intensief, maar de kerk als geheel heeft
te lijden van een sterke afsluiting van de wereldkerk.
I Dit constateert de journalist
Frangois Biot in de Franse uit-
I gave van Internationale Katho-
lieke Informatie. In 1954
vluchtten 700.000 katholieken
weg uit het land, maar nu wo-
j nen er volgens Biot al weer
anderhalf miljoen katholieken
in het land, vooral in Hanoi en
i in de delta van de Rode Ri-
j vier.
Er zijn in dit gebied volledig
katholieke dorpen. Het krachti
ge religieuze leven uit zich in
een zeer hoog percentage mis
bezoek op zondag- sommigen
spreken zelfs van honderd pro
cent en in de week. De re
gering legt de kathlieken hier
bij (en evenmin bij het gods
dienstonderricht) weinig in de
weg. Katholieke verenigingen
worden getolereerd, maar zij
zijn wel ondergebracht in de
betreffende overkoepelende or
ganisatie van de communisti
sche partij.
Volgens Biot mag worden aan
genomen, dat er geen katholie
ke priesters gevangen zitten.
Wel voelen velen zich in hun
activiteiten beperkt door alle
communistische regering. Alle
seminaries zijn gesloten en het
aantal priesters 350 is
veel te klein.
Het onbreken van een Vietna
mese theologie is een handi
cap, zegt Biot. Daardoor is het
ook nog niet gelukt de kerk in
te passen in de Vietnamese
manier van denken en leven.
Het isolement ten opzichte van
de wereldkerk is hierbij een
sterke belemmering.
De bisschoppen van Noord
Vietnam hebben niet kunnen
deelnemen aan het tweede Va
ticaans concilie en daardoor
zijn zij er zich nooit goed van
bewust geworden, dat Rome
een voorstander is van een
grotere zelfstandigheid van de
plaatselijke kerk. De bisschop
pen richten zich nog altijd vol
ledig op Rome en door gebrek
aan communicatie is veelal
nog de theologie van vóór 1954
voor de Noordvietnamese kerk
normerend.
Dringend vereist is volgens
Biot een grotere openheid te
genover de communistische re
gering. Sinds 1951 toen de bis
schoppen van heel Vietnam in
een gezamenlijk herderlijk
schrijven het communisme
veroordeelden is ook de hou
ding van Rome tegenover het
communisme veranderd.
Betrekkelijke rust is teruggekeerd in Noord-Vietnam, waar de bewoners zich weer wijden aan
de opbouw van het land. Ook de kerk deelt in die opbouw, met een grote religiositeit, maar
even grote belemmeringen.
Een herderlijk schrijven van
de bisschoppen van de lutherse
staatskerk in Zweden „over
een christelijke houding tegen
over de sexualiteit" heeft in
Zweden veel kritiek uitgelokt
en brengt een aantal mensen
er zelfs toe de kerk te verla
ten, zoals in een gemeente in
Stockholm waar binnen enkele
dagen drieëndertig leden heb
ben laten weten niet meer tot
de kerk te willen behoren.
De bisschoppen stellen In de
brief, dat het belangrijk is te-
l genover de verwarring, die in
Zweden op het gebied van de
sexuele ethiek heerst een wer
kelijk alternatieve christelijke
visie te ontwikkelen. Zij noe
men liefde en trouw de basis
voor het huwelijk en beschrij
ven de christelijke huwelijks
moraal als een „dynamische
oproep tot liefde en weder
zijds dienstbetoon".
Christelijke tthiek rechtvaar,
digt niet „elke vorm van toe
vallige verbintenis", zeggen de
bisschoppen. De kerk wijst toe
vallige gemeenschap of een uit
niet meer dan vriendschap af,
evenals voorechtelijke vaste
relaties, omdat daaraan de ze
kerheid en bestendigheid ont
breken, die alleen het huwelijk
kan geven. De bijbel zegt dui
delijk. dat scheiding tegen
Gods wil is en dat het huwelijk
voor het leven is gesloten, al
dus de brief, die ook in kerke
lijke kringen kritiek heeft uit
gelokt, onder meer als „een
produkt van de groene tafel
zonder relatie tot het werkelij
ke leven".
De bisschoppenconferentie had
overigens op kritiek gerekend.
In een brief wordt al vooraf
gezegd, dat bepaalde uitspra
ken sommigen als geheel we
reldvreemd kunnen voorko
men. maar daarentegen voor
anderen aanleiding tot naden
ken kunnen zijn. De bisschop
pelijke brief kan tevens gezien
worden als een reactie op het
besluit van deze zomer van de
Zweedse Rijksdag om de hu
welijkswetgeving te verruimen.
Echtscheiding werd daarbij
vergemakkelijkt en „vrije hu
welijken" werden in een aan
tal opzichten met officieel ge
sloten huwelijken gelijk ge
steld.
Dom Helder Camera zal op
14 februari In het stadhuis van
Oslo de "alternatieve vredes
prijs" ontvangen. Tot nu toe
is voor de alternatieve prijs
een bedrag ingezameld van
400.000 kronen. Men hoopt tot
een half miljoen kronen te ko
men. Er wordt geld ontvangen
uit Noorwegen, zowel als uit
het buitenland.
De delegatie van het Vati-
caan op de Europese veilig
heidsconferentie heeft ge
vraagd om vrijheid van gods
dienstige informatie in geheel
Europa. Zij heeft verzocht in
de slotresolutie op te laten ne
men. dat "vrijheid van infor
matie met een godsdienstig ka
rakter gesproken en geschre
ven. op radio cn t.v. wordt ge
garandeerd".
Grammofoonplaten met ker
kelijke liederen zijn in de
D.D.R. niet gewenst. Dat merk
te een reiziger bij de grenso
vergang Eussenhausen-Henne-
berg, waar twee platen met
kerkmuziek die hij bij zich had
in beslag werden genomen. Er
kan bier niet worden gespro
ken, zo zei de douane, van
werken uit een cultureel erfgoed
en ook niet van hedendaagse
cultuur. Bij de terugreis wer
den de platen weer teruggege-
De Boliviaanse bisschoppen
conferentie heeft pres.-gen.
Banzer gevraagd amnestie te
verlenen aan alle ongeveer
1500 politieke gevangenen en
de ballingschap op te heffen
van hen, die om politieke rede
nen zijn uitgewezen. Een am
nestie met Kerstmis zou bij
dragen tot vrede en eensge
zindheid in Bolivia. De bis
schoppen nodigden de presi
dent ook uit de nodige sociale
maatregelen te nemen en te
zorgen voor voldoende voedsel,
werkgelegenheid, rechtvaardi
ge lonen en de mogelijkheid
voor alle Bolivianen actief aan
het politieke leven deel te ne-
President Habib Bourgulba
van Tunesië zal morgen in
Rome een onderhoud hebben
met paus Paulus over de sta
tus van Jeruzalem. Het onder
houd is een Initiatief van de
president. Of deze een nieuw
voorstel inzake Jerusalem zal
doen Is niet bekend.
'Mr Tienprocent'
krijgt navolging
Er is in West-Duitsland een
tweede „Mister Tinprocent"
bijgekomen. Deze bijnaam
werd gegeven aan een anonie
me zakenman, die al Jaren
tien procent van zijn inkomen
ter beschikking stelt van de
protestantse hulpactie „Brood
voor de wereld", onder voor
waarde. dat anderen zijn voor
beeld volgen.
Nu heeft ook een inwoner van
Ahrensburg bij Kiel gezegd zijn
voorbeeld te willen volgen,
mits voor 3i december ten
minste nog tien inwoners van
Ahrensburg of omgeving zich
bij hem aansluiten. Zijn op
roep. zo heeft hij via zijn zaak
waarnemer laten weten, geldt
niet alleen welgestelden, maar
allen, die door een echt offer
zich solidair willen verklaren
met het lot van de bevolking
in de derde wereld.
Geseling in
Namibië
opgeschort
Het hooggerechtshof van Na
mibië heeft openbare geseling
van tegenstanders voorlopig
verboden tot 22 februari wan
neer het hof opnieuw bijeen
komt.
Het hof heeft met dit besluit
voldaan aan het verzoek van
de anglicaanse bisschop van
Windhoek, van de president
van de verenigde evangelisch-
lutherse kerk in Z»idwest-Afr(-
ka en van de katholieke apos
tolisch vicaris van Windhoek.
Zij hadden gevraagd om do
openbare geseling door stam
hoofden in Ovambaland te ver
oordelen als ..barbaarse wille
keur".
Verscheidene stamhoofden in
het tot Namibië behorende
Ovamboland passen de straf
toe op politieke tegenstanders.
In de afgelopen weken is dit
tenm'nste honderd maal ge
beurd. De drie bisschoppen le
veren vooral kritiek op het
feit, dat Zuidafrikaanse politici
deze wijze van straffen goed
keuren In d't onder bestuur
van de Reoubliek Zuid-Afrika
staande gebied.
9.9°
»9.—
•VENTER Generaal L. A. D.
iranenburg, territoriaal bevel-
iebber-oost, heeft adjudant H.
J. Hoogenboom, voorzitter
an Sint Martlnus, de katholle-
vereniging van militaire
mbtenaren beneden de rang
an tweede luitenant, schrifte-
om opheldering gevraagd
iverdiens uitlatingen, gedaan op
e jaarvergadering onlangs van
int Martinus.
ogenboom zou toen ook volgens
dagblad gezegd hebben het
rolkomen onjuist te vinden dat
kn man als generaal Kranen,
urg, uit hoofde van zijn func-
e, via dienstkanalen zijn visie
enkt te kunnen geven op de
rijgsmacht.
,Die misverstanden", aldus Hoo
genboom in een nadere toelich
ting op die rede, „worden veelal
te kwader trouw In het leven
geroepen. Met name gezagheb
bende figuren als Kranenburg
en bijvoorbeeld de BWM (bond
van Verplicht Vrijwillig en
'voormalig dienende Militairen)
zijn zo behoudend in het den
ken, dat ze in Sint Martinus een
gevaar zien voor de krijgs
macht. Zij schromen niet anti-
propaganda te voeren en het
vertrouwen van de leden in
onze vereniging te ondergraven.
Juist deze mensen en groeperin-
gen, die zelf in hun militaire
kwaliteit notabene wel aan poli
tiek doen, beschuldigen ons er
ten onrechte van, dat wij bin-
nen de krijgsmacht ook aan po
litiek zouden doen".
Deze uitlatingen van Hoogenboom
hebben bij ld generaal Kranen
burg kwaad bloed gezet. In zijn
brief aan de adjudant stelt de
laatste: „Omdat het u vermoe
delijk is ontgaan, bericht ik u.
dat de bonafide en erkende mili
taire belangenverenigingen door
mij als onmisbaar voor de
krijgsmacht worden beschouwd.
Al was het slechts uit een oogpunt
van personeelzorg, afgezien van
hun andere activiteiten.
Om van deze opvatting blijk te
geven gaf ik zoveel mogelijk ge
volg aan hun uitnodigingen, of
schoon ik ambtshalve geen be
moeienissen met hen heb; en
voorzover de dienst het toe liet.
Aan de uitlatingen welke u over
mij blijkbaar deed kan ik dan
ook niet voorbij gaan".
Verder vraagt Kranenburg of
Hoogenboom zijn uitspraken
deed in zijn kwaliteit van voor
zitter van Sint Martinus, al
dan niet met machtiging van
het bestuur, dan wel als parti
culier.
Tot slot vraagt de generaal em
mede te deen welke feiten voor
Hoogenboom het bewijs vormen
voor het door hem uitgesproken
oordeel over mijn door u
veronderstelde handelingen,
mijn opvattingen, denken en
mijn door u beweerde kwade
trouw".
Itnsdag en gisteren in Amster
dam heeft vergaderd,
ISTERDAM - Indonesië heeft miljoen dollar hulp gevraagd
de intergouvernementele groep voor 19741975.
jnuke Indonesië (IGGI) die nit is negentig miljoen dollar
meer dan gevraagd was voor
1973—1974.
Na afloop van de conferentie
Is medegedeeld, dat de IGGI
zich met het bedrag van de ge
vraagde hulp kon verenigen.
Nederland heeft voor dat jaar
(197475) een bedrag van 166
miljoen gulden toegezegd. Dit is
tien procent meer dan de Ne
derlandse hulp voor 197374,
die 151 miljoen gulden bedraagt.
Behalve deze 166 miljoen gulden
zal Nederland 12000 ton graan
aan Indc.nesië verstrekken. De
laatste jaren heeft Nederland
jaarlijks 15000 ton graan aan In
donesië verstrekt
De Nederlandse hulp ad 166 mil
joen gulden zal voor meer dan
de helft in de vorm van giften
worden verstrekt. De Verenigde
Staten hebben 233 miljoen dollar
toegezegd voor 1974—75, Austra
lië heeft 35 miljoen Amerikaan
se dollar toegezegd, Nieuw-Zee-
„Bloemenkas" voor
Zevenhovenaren
g'/iöZEVENHOVEN - Op vrijdag
14 december a.s. zullen de heer
en mevrouw Domburg aan de
Dorpsstraat 20 hun geheel nieuwe
„Bloemenkas" (9x5 m) voor het
publiek openstellen. Vrijdags en
zaterdags zullen verse snijbloem-
men te koop zijn, terwijl door de
weeks vooral de verkoop van ka
merplanten e.d. bij voorkeur zul
len worden verkocht. De „Bloe-
menkas" zal voor de inwoners
150 miljoen Amerikaanse dollar Van Zevenhoven duidelijk in een
toegezegd. behoefte voozien.
Vakantiereizen
nu ook bij
Am robank
[STERDAM (ANP) Na de
ABN gaat nu ook de Amrobank
reizen verkopen en wel uit-
luitend van Neckermann Vlieg
eren B.V. Dit deelde gisteren
lirekteur F. Aronson mee bij de
introductie van het nieuwe zo-
lerprogramma.
Amrobank heeft voor deze toe-
istische activiteiten 500 man ei-
eizen gaat verkr-pen.
de 750 kantoren vlieg
reizen gaal verkopen.
verwacht zeer gunstige
erspectieven voor organisatoren
vliegreizen. Veel mensen
len niet zeker zijn of zij vol-
ide benzine voor hun auto
krijgen om een verre
is te ondernemen. Daardoor
tl de vraag naar trein- en vlieg
azen toenemen. Neckermann
andeert de cliënten, dat de
ijzen die vermeld zijn in de
rgids niet zullen wijzigen
eventuele revaluat e van
itenlandse valuta. Alleen bij
rhoging van de brandstofprij-
;en zal de reissom moeten wor-
aangepast
WASHINGTON (DPA-AP) De
komeet Kohoutek, die momenteel
de zon nadert, zendt niet alleen
zichtbaar licht, maar ook radio
straling uit, zo hebben Ameri
kaanse geleerden vastgesteld.
De sterrekundigen Ulich en Con-
klin z:jn tot deze conclusie ge
komen na onderzoek met de ra-
d'otelescoop od de K:tt-berg bij
Tucson in Arizona. Zij menen
dat de straling wordt uitgezon-
Amerikaanse universiteit Har
vard acht de ontdekking een be
wijs voor zijn theorie dat kome
ten uit stof van de ruimte ver
buiten het zonnestelsel zijn ge
vormd. „Kohoutek" zal mor-
lometer, dat is ongeveer half zo
lomater, dat is ongepeer half zo
ver als de aarde, van de zon
verwijderd zijn. De komeet is
nog niet zo goed z chtbaar. Pas
begin januari wordt hij een op-
vallend versch'jnsel.
den door aangeslagen moleculen De 1.700 passag ers van de Queen
Parijs Een van de directeuren
van de Franse inlichtingen
dienst heeft uit eigen beweging
een gesprek gehad met de rech
ter, die is belast met het onder-
zöek naar de afluister-affaire
bij het satirische weekblad „Le
Canard Enchainé". Volgens Le
Canard is de man een van de
hoofdpersonen achter de pogin
gen afluisterapparatuur to
plaatsen in het nieuwe kantoor
van het blad.
De namen van functionarissen
van de inlichtingendienst zijn
staatsgeheim, zo zei een woord
voerder van het ministerie van
binnenlandse zaken. Volgens de
Franse kranten heet de man
Neveu en is hij hoofd van de
technische afdeling van de
D.S.T. (de inlichtingendienst),
die zich zowel met bestrijding
van buitenlandse spionnen als
met binnenlandse veiligheid be
zighoudt. Het initiatief van de
directeur, die twee uur met de
rechter van instructie sprak, is
hoogst ongebruikelijk.
Le Canard schrijft in zijn laatste
nummer dat minister van bin
nenlandse zaken Raymond Mar-
cellin persoonlijk opdracht tot
het afluisteren gaf. D.S.T.-agen-
ten zouden onder leiding van
Neveu de apparatuur hebben
aangebracht in het nieuwe kan
toorgebouw. toen ze ontdekt
werden door een toevallig pas
serend personeelslid. Marcellin
heeft dat ontkend, maar hij
heeft niet ontkend dat hij op de
hoogte was van de afluisterplan-
In politiek Frankrijk heeft de af
faire veel opschudding veroor
zaakt. Alexandre Sanguinetti,
secretaris-generaal van de gaul
listische partij, zei dat er poli
tieke sancties moeten komen te
gen degenen die hiervoor ver
antwoordelijk zijn, als de be
schuldigingen waar blijken. Het
conservatieve dagblad Le Figa
ro schreef dat „Marcellin een
groter man zou worden door
zijn ontslag In te dienen", als
de beschuldigingen kloppen. De
communistische fractie eist een
parlementair onderzoek.
Volgens het laatste nummer van
Le Canard zijn er ook afluister-
apparaten in de kantoren of
huizen van minister van finan
ciën Vlaéry Giscard d'Etaing, de
socialistische partijleider Fran
cois Mitterand, senaatsvoorzit
ter Alain Poher en bij communis
tische partijleiders en vakbonds
leiders. Het weekblad „L'Ex-
press" meldde dat het kantoor
van de uitgever. Jean-Jacques
Servan-Schreiber werd afgeluis
terd.
ƒ.2.75 per plaatsing (voor de eerste 30 woorden-
et groter dan 12 letters) -
ieder woord méér 17 ct
exclusief 4% BTW
BIJ PLAATSING VAN DEZELFDE TEKST
'S
op 3 achtereenvolgende dagen:
slechts 2 x betalen
op 6 achtereenvolgende dagen
slechts 3 x betalen
regel-telefoontjes
te plaatsen over een of 2 kolom met grotere
letterkorpsen 19 ct per mm.
het gas methyle an'de, dat
daarmee ook voor de eerste
maal n een komeet is aange
toond. Sporen van deze chemi
sche verb'r.d ng l jn vroeger al
in de melkweg gevonden op een
plaats die als geboorteplaats
van nieuwe sterren wordt be
schouwd.
Astrofysicus A. Cameron van de
El saoeth II, d e van J30 tot 295 I
dollar hebben neergeteld voor
een tweedaagse trip met d't
sch'p cm de komeet de Kohou
tek vanu:t open zee te kunnen
bek'jken, z jn teleurgesteld naar
de wal teruggekeerd. De komeet
hebben zij niet gez en. Kohoutek
zelf. die ook mee was gegaan,
had met zeeziekte te kampen.
IN T PARLEMENT. NIEUWE RIJN 5?.
«Ik* gelegenheid. recep-
gmgsavonden, vergaderingen, denk
sporten enz Bespreken telefonisch
22751-31250 ol de administratie van
Zalencentrum 1 Parlement. Nieuwe
Huwelijk
JONGEMAN. 32 |rzkm JONGE
1 nr. 10353 bur v.d. W. m'
FOTO V BEMMEIEN Kerklaan 2.
Zoeterwouda, lel 01715-1353. voor
c«n goed verzorgde huwelijksreporte-
JONGEMAN 31 JR fl K zkm meis
je 2S-31 jr 1 kind geen bezw Br
onder nr. 10343 ah bur bl
OE ZONLAKENPAKKETSERVICE
FnHJ Dieben. Zoelerwoudsesingel
23. Tal. 21839 Nu ook Cobelstr. él
Te koop
aangeboden
Bezoek Wasaulomaliek ..DE EEN
DRACHT Zoeterwoudsesmgel 140
(mgang de poort) Uw was schoon en
droog gewassen m 35 minuten
Oroogkasl en stoommangel aanwe
zig Geopend van vm. 7 30 lot 6 00
nm Zaterdag lot 12 00 vm Che-
Aangeb aan GASHAARD merk Efel.
leab Te bcvr Noordeinde 12.
Hoogmade Tal 01712-6163
HEUGAFELTTEGELS All# klauran di
rect leverbaar 5 |aor garantie Ga-
makkelijk lo leggen Ti|dnli|k Stanley
98° Vrouwenstneg 9 Tel 23913
PARAPLU REP (ook voor opvouwba
re o a Jinirpa) tnvalidenstokken. wan
delstokken van Oerle. Haarlemmer-
straal 95 bi| de Vrouwensloeg Repa-
aangenomen. Tel. 23458
HANG-, LEGKASTEN. LINNENKAS
TEN wandmeubelen. keukenkasten.
Enorme sortenng* UIPs moda^n^Ni'al
duur Oe Kaslenspecialisl. Hoogland
sche KerkQraCht 47-49, Iftidrn. Tal
01710-33078
E XCLUSIEVE KERST VERSIERINGEN,
speciaal voor etalages en zalen Za
terdag 15 en 22 december geopend
LEI Nleuwslraal 9. Leiden, lel
01710—20324
ding gaskachels, nieuwste modellen
30S korting J J van Steenbergen
en (n Gediplomeerde gasfitters Rijn
en Schiekade 126 lel 42934. Leiden
KUNST KERSTBOMEN met van echt
ie onderscheiden Zaterdag 15 en 22
december geopend LEI. Nieuw
st raai 9 Leiden lel 01710-20324
GEBROKEN RUITEN. GLAS-IN-LOOO
REPARATIES worden door mi| mei
spoed hersteld Ook levenng van ven-
matoren Giasreparaliebedri|i O Oai-
jaard, De Sitterlaan 76, lel 01710 -
MINIATUUR KERSTBOOMPJES mei
01710-20324
AUTO
INRUILEN
SUCCES
DOQR EEN
TELEFOONTJE
KUNSTGEBITTEN REPARATIE, klaar
ttrwijt u wacht Elka dag ben z.ii
van 9 - 11 30 an 2-4 uur Maand en
dond avond van 19 - 19 30 Fa v
Berge. Hanegouwan Schelpankada
47, Leiden Tal 20794
^H«l Lagr land^vnjdag 14 decern-
Woonplaats ALPHEN EN OMGE
VING Werkplaats LEIOSCHENOAM
W.e voell voor GEMEENSCHAPPE
LIJK VERVOER' Tel. 01721 8691
HERENKAPSALON ERNST LANGE-
ZAAL Maandag vOOr Kerstmis geo
pend Oudejaarsdag ge-.lolen Meren-
Bmnenveslgracht 29 hk Morvslraat
