LEIDSE REGIO KAN PROFITEREN
VAN (OUDE) HAAGSE „KNOW HOW"
Buurtbewoners verontrust
over verdwijnen van zebra's
stad
School-
biologen
nood
zakelijk
onderdeel
milieube
scherming
Veiligheid De Sitterlaan
weer onderwerp discussie
OOK
Wat u
moet
weten
Leidse bioscopen
Macbeth
Maagdelijke
heks
Skyjacked
The Getaway
PAGINA 3 VRIJDAG 30 NOVEMBER 1973
LEIDSE COURANT
LEIDERDORP/DEN HAAG Wat de grote dr. Jac. Thijsse dacht
was hee! mooi. Hij wilde, via de botanische tuinen, het kind waar
dering laten krijgen voor het leven, in de hoop dat het goeie natuur-
wachters zouden worden. Deze hoop heeft tegenwoordig, onder druk
van de milieuproblematiek, een andere dimensie gekregen: „We
trachten nu het kind door middel van tuinieren, kinderboerderij, de-
monstratielessen, excursies en het uitzetten van natuurpaden duide
lijk te maken, dat er in de natuur allerlei relaties
bestaan. In feite willen wij de basisprincipes van de ecologie
blootleggen. Het gaat om de onderlinge betrekkingen die in deze
wereld bestaan. Als je binnen die relaties storingen gaat aanbren
gen, kunnen rampzalige gevolgen optreden. Deze kennis acht ik een
voorwaarde om te begrijpen wat op dit moment met het milieu aan
de hand is. Vanuit dit begrip hebben we de hoop, dat we een men
taliteitsverandering tot stand kunnen brengen: de mensen bewust te
doen warden wat ze wèl en wat ze niét kunnen doen. En daar kun je
niet vroeg genoeg mee beginnen".
De heer H. Wals weet waarover hij het heeft: het schoolbiologenwerk
draait in ons land al ruim 50 jaar om de schooljeugd natuur(mi-
tó'eu)bewust te maken. De resultaten zijn ernaar: alleen al in Den
Haag nemen jaarlijks 100.000 leerlingen deel aan demonstratielessen
en excursies. De heer Wals, die in Leiderdorp woont, is drie jaar
geleden directeur geworden vqn de Haagse gemeentelijke dienst
School- en Kindertuinen. Thans is deze 38-jarige Zaankanter, die
van huiisuit pedagoog is, o.a, vice-voorzitter van de commissie Na
tuurbeschermingseducatie van het ministerie van CRM en voorzitter
van het landelijk instituut van Natuurbeschermingseducatie. „Het
voordeel daarvan is (behalve dat je je rot werkt) dat je contacten
hebt met allerlei ontwikkelingen die in ons land op onderwijsgebied
aan de gang zijn. Je hebt je. contacten anei biologen, met terreinbe
heerders en ga zo maar door".
Het schoolbiologenwerk ontstond na het begin van de eerste wereld
oorlog in Groningen. Daar werd een schoolbioloog aangesteld, wiens
taak het was binnen de stedelijke sfeer kinderen in contact te bren
gen met de natuur. Het contactmiddel daarbij was het schooltuin-
werk van april tof oktober. Andere steden volgden spoedig, Den
Haag b.v. in 1919. Men vond dit werk goed voor de karaktervor
ming en fysieke ontwikkeling van het kind (frisse lucht en bloe
men): „een romantische gedachte", aldus de heer Wals, „hoewel het
waar is dat er aspecten zijn die voor het geestelijk en lichamelijk
welzijn van het kind goed zijn. In Den Haag heeft dit werk na de
laatste oorlog een grote vlucnt genomen, vooral onder de flatkinde
ren. Kinderboerderijen ontstonden, in lesgebouwen worden onder
schooltijd demonstraties gegeven. Men wilde via aanschouwing van
levend materiaal de jeugd vertrouwd maken met flora en fauna.
Dat was geen taak voor de onderwijzer, die het alleen met opgez^-
te dieren moest doen. Een levende vogel is iets heel anders". In
Schooltuinspecialist
H. Wals:
„Jonge
kinderen
erin
betrekken
Den Haag werkt de dienst al met peuters in zg. peuter- of knuffeltui-
nen (kinderen en kleinere huisdieren), de kleuters werken onder
schooltijd in miniatuur-schooltuintjes en ontvangen lesjes in de z*«
kinderboerderijen waarvan er zelfs in het centrum van de stad lig
gen. Het basis- en voortgezet onderwijs krijgt demonstratielessen,
De dienst School- en Kinderurnen heeft daarvoor typische milieu-
lessen ontwikkeld (het zoete water, Noordzeeproblematiek enz.).
„De kinderen vertellen thuis over die lessen, maar vinden", zo
heeft de heer Wals ervaren, „geen gehoor bij de ouders. Vanuit een
oudercommissie is de vraag gesteld, of de ouders ook zo'n les konden
hij wonen teneinde te kunnen meepraten. W e geven in de avonduren
nu lessen aan ouders van leerlingen. Onderwijzers krijgen een bij
scholingscursus en lesmateriaal (planten, dieren worden geleend uit
de „dierotheek").
Deze twee jaar bestaande dierotheek wordt van dieren voorzien var
uit een fokcentrum. Een konijn gaat dn doos met vouwkooi plus
gen voer op transport naar school, voorzien van een informatie
brief. „Men kan die dieren vijf dagen lenen: egels, cavia's, tamme
ratten, muizen. In het weekeinde doen we de verzorging zelf. In
principe hebben we van alles zo ongeveer 30 exemplaren", verte1*
schoolbiologenwerker Wals. De Haagse dienst is de grootste schot»1-
biologendienst van het land, met ongeveer 50 vaste krachten. De
heer Wals spreekt van een stormachtige ontwikkeling van het werk
in den lande: „Steeds meer gemeentebesturen voelen zich verplicht
meer aandacht te besteden aan de milieu-educatlie, vooral in d« era
te en kleinere steden. Wij van de Haagse dienst geven nu ook
gastcolleges in Amerika. Men heeft ons uitgenodigd. Daar begim
men met dit educatief werk pas bij het voortgezet onderwijs. En
dat vinden wij rijkelijk laat."
De Amerikanen sturen ook waarnemers naar de Europese conferen
tie. die van 6 tot 10 mei 1974 in het Haagse Congrescentrum wordf
gehouden en gewijd zal zijn aan de problematiek van het schoolbio
logenwerk. Het thema van de conferentie is: het educatief gebruik
van levende materie.
In de Leidse regio is de ontwikkeling van het schoolbiologenwerk oo
gang gebracht door Voorschoten, waar B en W terecht stelden dat
het zeer oneconomisch zou zijn als kleinere gemeenten een zelfstan
dige eigen dienst in het leven zouden roepen. Men vond het handi
ger en minder kostbaar als van de faciliteiten van de bestaande
Haagse dienst werd gebruik gemaakt. Er is destijds overeenstem
ming bereikt: op eenvoudige schaal (20 mille per jaar) geeft nu een
docent twee maanden demonstratielessen aan alle 4e, 5e en Re
Voorschotense klassen. Dit gebeurt in de Nutsschool", aldus de heer
Wals.
Nu is men onlangs in Oegstgeest ook op het idee gekomen: waar
om wij ook eigenlijk niet? De heer Wals weet, dat men in Oegst
geest zeer positief tegenover deze regeling met de Haagse diensl
staat. „Er wordt nu gezocht naar een oplossing voor de financiële
middelen. Natuurlijk weet ik niet hoe de problemen in een bepaalde
gemeente precies liggen. Er zijn zo veel belangen die behartigd
moeten worden. Wat moet voorrang krijgen? Remedial teaching bij
voorbeeld, of het schoolbiologenwerk? Dat zal elk gemeentebestuur
voor zich moeten uitmaken. Wel streven wij er eigenlijk naar voor
deze regio één man per jaar beschikbaar te hebben. Die zou dar
door de samenwerkende gemeenten betaald moeten worden. Dat is
een haalbare zaak", meent de heer Wals. Wat het onderwijs betrefl
is de heer Wals er rotsvast van overtuigd, dat de milieuproblema
tiek in ons vaderlandse onderwijs moet worden ingebouwd; „allerlei
disciplines dienen meer in teamverband op te treden en op elkaar
te worden afgestemd. Milieubescherming wil zeggen: een opvoe
dingsproces op gang brengen. Daarom zal er een ander leerplan ont
wikkeld moeten worden op weg naar een (noodzakelijk) andere
maatschappij. Hoe dat „andere" ook mag uitvallen. Daar heeft de
huidige energiecrisis helemaal mee te maken. Die schudt de men
sen ook wakker: men zal zich moeten matigen, omdat de natuurlij
ke hulpbronnen niet onuitputtelijk zijn. Hc-t rode lampje schijnt in
elk milieubesef. Maar raak doen, kan fataal zijn
Ton Pieten
LEIDEN De bewoners van de
burgemeesters- en de Professo-
renwijk zijn hevig verontrust.
Zij vrezen, dat de veiligheid van
de voetgangers op de Burggra-
venlaan en de De Sitterlaan nog
meer in gevaar zal komen nu er
zebrapaden vervangen zijn door
zgn. bloklandovergangen. De
herprofilering van de lanen
heeft de eerste bijdrage gele
verd tot die verontrusting. In de
wijken zijn 22 scholen geves
tigd, waarvan de leerlingen te
doen hebben met aè oversteek
plaatsen. De Lorentzschool zit
nu als eerste school met twee
nieuwe overgangen voor de
poort. De oudercommissie van
deze school is daarom in actie
gekomen tegen deze rigoureuze
veranderingen.
Voorzitter dr B. H. Terwie]„Wij
willen geen oordeel uitspreken
over de vraag wat veiliger is,
zebrapaden of blokbandovergan-
gen, maar we zijn erop tegen,
dat er zomaar in een veilige si
tuatie verandering wordt ge
bracht". De oudercommissie wil
dan ook. dat de zebrapaden
voorlopig niet verdwijnen, maar
dat er eerst een grondig onder
zoek komt over de beste beveili
ging voor voetgangers. Dat on
derzoek zou dan verricht moe
ten worden door deskundigen
van buitenaf. De heer Terwie!
heeft daaromtrent reeds telefo
nisch positieve reacties ontvan
gen van de ANWB, Veilig Ver
keer Nederland, de Vereniging
Bescherming Voetgangers 'en de
Stichting Wetenschappelijk On
derzoek Verkeersveiligheid
(SWOV). Nader overleg zal nog
worden gepleegd.
Intussen zijn in de betreffende
wijken stencils verspreid, waar
in de Oudercommissie haar vi-
sie geeft op de situatie. De be
woners wordt gevraagd om, in
dien ze het met de inhoud daar
van eens zijn, hun adhesie te
betuigen d.m.v. een aangevoegd
strookje.
De oudercommissie vindt de gang
van zaken vooral zo kwalijk,
omdat de afdeling Verkeersza
ken van le Dienst van Gemeen
tewerken zelf in een nota van
augustus 1972 („Veiligheid van
de voetganger in het verkeer")
zegt geen statistisch bewijsma
teriaal te hebben voor de bewe
ring dat blokbanden veiliger
zijn dan zebra's. Daarnaast is
alles gebeurd aldus de ouder
commissie, „zonder medeweten
van het schoolhoofd en zonder
dat de verkeersbrigadiertjes in
gelicht en „herschoold" werden.
Met deze brigadiertjes was de
situatie betrekkelijk veilig.
Wanneer de reconstructie van de
Lorentzkade begin volgend jaar
zijn beslag krijgt, zullen ook
daar, wanneer het door de ge
meenteraad gekozen beleid niet
gewijzigd wordt, de zebra's ver
dwijnen. De oudercommissie wil
er dan ook naar streven, dat de
gemeenteraad zich op korte ter
mijn over het verkeersbeleid
t.a.v. de buurt opnieuw beraadt
en uitspreekt.
De heer Oosterman (D'66) heeft
intussen al zijn instemming met
de actie betuigd door vragen te
stellen aan het college van B.
en W. Hij vraagt o.m. of het
college bereid is om de buurtbe
woners over de zaak te horen.
Bovendien vraagt hij om „met
drukknoppen bedienbare bevei
ligde oversteekplaatsen".
Boven de inmiddels aangebrachte
blokbandovergangen behoort
nog de zgn, son-verlichting te
komen, die de voetgangers voor
het verkeer duidelijk zichtbaar
maakt. Volgens de betreffende
gemeentedienst is die verlich
ting nog niet aangebracht, om
dat de levertijd van het mate
riaal langer duurt dan ver
wacht. De heer Terwiel: „Dat
blijft een ambtelijke fout. Men
had dan beter gecoördineerd
moeten werken. De blokbanden
hadden zeker niet aangebracht
mogen zijn zonder de verlich
ting".
TER AAR In verband met
de autovrije zondag heeft de
NAL autobusonderneming
maatregelen getroffen om
het passagiersaanbod zo
goed mogelijk te verwerken.
Met ingang van zondag 2 de
cember rijdt lijn la van Ter
Aar via Woubrugge en Hoog-
made naar Leiden vanaf 9.05
terdag. Lijn lb van Leiden
via Hoogmade en Woubrugge
do s|b jsudfpjnn uao jnn
naar Ter Aar en van Ter
Aar via Papenveer/Lange-
raar naar Nieuwveen rijdt
vanaf 8.30 uur een uurdienst
als op zaterdag. Informatie
kan verkregen worden onder
nummer 01722—2333 en 2745.
ALPHEN AAN DEN RIJN
In het centrum van Alphen
aan den Rijn aan de Van
Boetzelaerstraat zal binnen
kort als onderdeel van het
nieuwe winkelcentrum wor
den begonnen met de bouw
van een HEMA. De vestiging
zal in twee lagen worden ge
bouwd en zal op parterre
een oppervlakte van 1700 m2
bouwterrein in beslag ne
men. De nieuwe HEMA zal
waarschijnlijk in het najaar
van 1974 worden geopend.
ZEVENHOVEN - De toneel
vereniging St. Jan uit Zeven
hoven voert zaterdag 1 de
cember het spel „Angst om
de Liefde" op. Het stuk
wordt opgevoerd in de grote
zaal van het dorpshuis en
begint om 20 uur.
AARLANDERVEEN In de
H. Eucharistieviering van
zondag 2 december, die om
half elf begint, wordt pastoor
Zoutenbier door bisschop Si-
monis als pastoor van de
H.H. Petrus en Pauluskerk
geïnstalleerd. Dit geschied in
de parochiekerk van Aarlan-
derveen.
LEIDEN Geweld en sex zijn de enige ingrediënten die de
bioscoophutspot deze week te bieden heeft. „Cabaret" dat in
STUDIO voor de tweede week draait staat hier eigenlijk een
beetje buiten. De film ademt de sfeer van een dreigend ge
weld. CAMERA heeft deze week een actueel probleem op het
witte doek: een vliegtuigkaping (Skyjacked"). Voor de kinde
ren heeft het theater „Tarzan, koning van het oerwoud",
nachtvoorstelling in het theater behandelt de verwikkelingen
rond een driehoeksverhouding: „X, Y en Zee". Ontzettend
veel „filmbloed" komt er te pas aan „Macbeth" in TRIA
NON en „The Getaway" in LIDO. De eerste film is geba
seerd op het gelijknamige toneelstuk van Shakespeare, dat op
grandioze wijze werd verfilmd door Roman Polanski. De twee
de gaat over een echtpaar dat leeft van bankovervallen. De
film staat op naam van Sam Peckinpah en Steve McQueen c
Ali McGraw spelen de hoofdrollen. Maagden zijn er i
LUXOR en REX te zien. In de eerste bioscoop worden op ta
melijk ongeloofwaardige manier heksensabbatten weergege
ven („De maagdelijke heks"). REX komt jn de nachtvoor
stelling met „Een maagd van 18 karaats". Van Duitse make
lij is de dagelijkse film in het theater: „Blutjunge Maseu-
sen".
TRIANON Hel 16e-eeuwse
werk „Macbeth" van Sha
kespeare is de basis geweest
voor de gelijknamige film
van Polanski. De jonge re
gisseur, heeft hierin een weg
gevonden om zijn gevoelens
omtrent de afgrijselijke
slachtpartij, waar van ook
zijn vrouw Sharon Tate het
slachtoffer werd, af te reage-
Polanski
buit geweld
ten volle uit
Nog nooit is het Shakespeariaanse werk zo bloederig weergege-
van. Van het slagveld in het begin tot aan het slot, wanneer
het hoofd van Macbeth van de romp wordt geslagen en bloed-
spuwend de kasteeltrappen afrolt, beijvert Polanski zich het
geweld zoveel mogelijk uit te buiten. Maar ook het bovenna
tuurlijke wordt niet vergeten. Zoals de zwevende dolk die
Macbeth naar het koningschap leidt, is een vast gereedschap
voor de regisseur of de heksen, die veranderen in naakte dui
velinnen, wanneer Macbeth hen raadpleegt over zijn toe
komst. Het is kortom „Macbeth" geworden, die er wezen
mag. Er is verbluffend mooi camerawerk; imposante opna
men van het onheilspellende Schotland, die overigens groten
deels in Wales zijn gemaakt. En de begeleidende muziek door
The Third Ear Band doet onmiskenbaar Shakespeariaans
Engels
bedriegerij e'
LUXOR In de voorfilm
wordt de toeschouwer ge
trakteerd op een paar mooie
plaatjes van Oosteuropese
makelij, die bi' een half
uur in besla? en. Node
moet hierdoor v tekenfilm
gemist worden. En dan
hoofdfilm. De titel doet hee|
wat seks en mysterieuze
ken vermoeden, maar daar
in komt men toch enigszins
bedrogen uit.
Het is het oude liedje, twee meisjes lopen van huis weg. Zij
(gespeeld door de gezusters Michelle) komen in aanraking
met een modellenbureau, dat geleid wordt door een lesbische
vrouw. Deze neemt hen mee naar een buitenhuls van een
vriend, die nogal geïnteresseerd is in heksen en alles wat
daarmee te maken heeft.
De oudste van de twee meisjes stelt erg veel belang in deze
„wetenschap" en vraagt ingewijd te mogen worden in de
kring als heks. Wat zich verder afspeelt kan men beter gaan
zien, als men houdt van zulke typische Engelse verhaaltjes,
die duidelijk appelleren aan het „hogere" en mysterieuze, dat
ze zo in ere houden.
CAMERA Nadat we nog
nauwelijks bekomen zijn van
de spanning rond de kaping
van de KLM-Boeing, komt
Camera met een film over
een vliegtuigkaping van ook
een Boeing. Charlton Heston
speelt de hoofdrol In dit ty
pisch „Hollywoods" verhaal.
Sensatie en
spanning in
„Hollywood
op zijn best"
De passagiers van een Boeing 707 zijn ontspannen op weg naar
wat zij denken dat Minneapolis zal worden. Mis, het wordt
Alaska. Iemand, het zal hier niet uit de doeken gedaan wor
den wie, schrijft op de spiegel van het damestoilet, dat een
bom ontploft, wanneer het toestel de steven niet wendt.
In „Skyjacked'' worden de sensatie en spanning hoog opge
voerd. Maar ook een idylle aan boord en een bevalling wor
den niet vergeten. Allemaal mooi, glad en op zijn Hollywoods.
Steve en
Ali staan
voor niets
LIDO In „The getaway"
heelt regisseur Sam Peckin
pah alle cynisme gelegd, die
hem maar mogelijk was. HIJ
laat een oude man opdraven
die zich afkeurend uitlaat
over de immoraliteit van de
Jeugd tegen het duo Doe
(Steve McOueen) en Carol
McCoy (Ali McGraw).
Wanneer hij echter hoort dat de hoofdrolspelers getrouwd zijn,
vindt hij alles best. Ook wanneer hij hoort dat de twee leven
van bankovervallen en niet voor een paar moorden terugdein
zen. Sam Peckinpah laat de toeschouwer desondunks zien dat
het koppel niets mlsmadigs heeft, omdat rij huishouden In
een maatschappij, die tenminste even corrupt is. Steve heeft
zijn vrijlating te danken aan een politicus, die straks de helft
van de poet hoopt op te strijken. A'li volgt hoar echtgenoot
op ziijn vlucht voor de politie naar de grens. Al met al een
„Bonny en Ciyde-achtig" verhaal vol spanning.
Sassenheimse
kerkencomniissie
kwam bijeen
Sasscnheim Evenals vorige ja
ren houden alle protestanten
van Sassenheim, Warmond en
de Kaag ook dit jaar weer geza
menlijk een actie voor „de ver
re naaste".
Met de plaatselijke katholieke
commissie „Missie en Ontwik
kelingssamenwerking", die een
actie houden t.u.v. het onder
wijs in Argentinië, is dit jaar
een bepaalde vorm van samen
werking gevonden. Beide acties
worden tegelijkertijd gehouden
in december. Aan de scholen
wordt aan de leerlingen begin
december voorlichting gegeven
over de ontwikkelingsprojecten.
Op zondag 16 december staat in
alle kerken van Sassenheim de
hulp aan hen, „die geen helper
hebben", in het centrum van de
belangstelling.
