NA „ORESTEIA"
NU „THYESTES"
Jubilerend blokfluit-ensemble
concerteert met Jeugdkamerorkest
AC/DC
MOEILIJK
AMUSEMENT
MEER AFWISSELING MOGELIJK
Koffieconcert
Mooie gebruikskeramiek in
Wassenaarse bibliotheek
kunst
„Flop"
werd
wereld
succes
Theo Swagemakers
in „koperen"
kunstzaal Heuff
PAGINA 5 ZATERDAG 24 NOVEMBER 1973
LEIDSE COURANT
vlocf: is te vinden in de ge
schiedenis van Atreus en
Thyestes, de kleinzonen van
Tantalus, die in een hevige
broederstrijd verwikkeld ra
ken. Als het geschil wordt bij
gelegd, biedt Atreus zijn broer
een verbroederingsmaal aan
en vertelt na afloop daarvan
dat 't hoofdgerecht hiervan be
stond uit de kinderen van
Thyestes.
Over dit gegeven schreef Seneca
een pathetisch en bloederig
leesdrama, dat enkele jaren
geleden door Hugo Claus voor
het moderne toneel bewerkt
werd en o.a. een serie Holland
Festival-i'voeringen beleefde
mee Ton -utz in de hoofdrol.
Deze versie toonde Claus ech
ter niet van zijn beste kant, en
daarom heeft Wik Jongsma
hiervan weer een nieuwe be
werking gemat |:t, die onder
zijn leiding door het Thema
Theater op de planken ge
bracht zou worden. Twee we
ken vóór de première werd
Jongsma echter de leiding uit
handen genomen en men be
sloot het stuk verder onder
collectieve verantwoordelijk
heid uit te brengen. Op het
laatste moment werd toen
door de Toneelraad Rotterdam
de jonge regisseur Paul Ver
meulen Windsant ingescha
keld en hij kreeg de uiterst
ondankbare taak in deze chaos
nog enige orde te brengen en
te zorgen dat er alsnog een re-
del i.|eindprodukt tot stand
zou komen. De première (25
oktober) kon niet bepaald een
artistieke gebeurtenis van de
eerste orde worden genoemd,
maar dat was na alle eraan
voorafgaande verwikkelingen
ook niet te verwachten. Sinds
dien is er gelukkig alweer een
maand verlopen en er zal in
de afgelopen weken nog wel
dn|. aan het -tuk en de voor
stelling geschaafd en gesleu
teld zijn. Laten we hopen dat
het merkbare resultaten heeft
gehad.
Paul Korenhof
Het geloof van de oude Grieken
in het noodlot (fatum) dat
voortdurend als een dreigend
zwaard boven het hoofd van
een bepaalde persoon of fami
lie bleef hangen en met de re
gelmaat van de klok ook daad-
wereklijk toesloeg, heeft in
onze moderne tijd een vreemd
vervolg ge|:regen. Donderdag
29 november wordt in het
LAK-theater door de (nieuwe)
Toneelgroep Thema Theater
een bewerking opgevoerd van
Hugo Claus' "Thyestes" en
het heeft er alle schijn van
dat de vloek, die duizenden ja
ren getleden door Zeus werd
uitgesproken over het geslacht
van Tantalus, nu nog in deze
voorstelling doorwerkt.
Zeker na de geslaagde "Ores-
teia" van Imperium, waarmee
het seizoen in de Vestestraat
enkele maanden geleden ge
opend werd, zal de geschiede
nis van Tantalus, die de goden
zijn eigen zoon Pelops als
feestmaal voorzette, voor vele
Leidenaars geen onbekende
materie meer zijn. De duide
lijkste doorwerking van de
-
Alle intelligentie-zeilen bijzetten
Leiden - De toneelliefhebbers die volgende week zaterdag (1 decem
ber) een bezoek brengen aan de Mickery-voorstelling "AC/DC" in
het LAK-theater, dienen wel op het een en ander voorbereid te zijn.
Wat het Engelse V-Theatre daar te zien en vooral te horen geeft,
mag dan misschien wel obsederend toneel van een heel bijzondere
soort zijn, waarvan iedereen die er al geweest is zegt, dat je het
absoluut gezien moet hebben, gemakkelijk amusement is het in ieder
geval niet.
Dat in dit stuk van Heathcote Williams nogal was schok-effecten wor
den gebruikt, is op zich niet bijzonder. In de loop der tijden ziin we
wel aan het een en ander gewend geraakt. Uitermate grote proble
men voor de toeschouwers ontstaan door de constructie (één recen
sent sprak zelfs over „krankzinnigheid in groepsverband")
en door de taal. Een gebrekkige kennis van het Engels is namelijk
ontoereikend. De waterval van woorden die over het publiek wordt
uitgestort bevat namelijk naast "gewoon Engels" ook een flinke do
sis dialect en slang en zit daarbij dermate verwarrend in elkaar,
dat zelfs de recensent van The Guardian verklaarde dat hij hooguit
één op de drie zinnen begreep en dat het hem bovendien volledig
onmogelijk was om dat wat hij hoorde en dat wat hij zag ook maar
enigermate met elkaar in verband te brengen. In een voorbespre
king iets zinnigs over deze voorstelling zeggen is daarom onbegon
nen werk. Hooguit kan ik het publiek waarschuwen dat het alle in
telligentie-zeilen bij zal moeten zetten e-n dat het bovendien op alles
voorbereid zal moeten zijn. Zo speelde in het Mickery-theater te
Amsterdam het eerste deel zich bijvoorbeeld af rond een stel flip-
perautómaten in de foyer en werd pas voor het tweede deel gebruik
gemaakt van de eigenlijke toneelzaal.
PAUL KORENHOF
Dankbaar, dat zij uit haar lijden verlost is, delen
wij u mede, dat tijdig voorzien van het H. Sacra
ment der zieken, is overleden onze dierbare zus,
schoonzus en tante
CORNELIA P. M. STAMMEIJER
geboren 5 januari 1892.
Uit aller naam P. Stammeijer Pr. ex. test.
Correspondentie-adrts: Waddenstraat 547, Haarlem
De H. Eucharistieviering, gevolgd door de begra
fenis zal plaats hebben dinsdag 27 november in de
kapel van Huize St. Liduina, om 14.00 uur.
LEIDEN Een tweede lustrum
van het nu tien jaar bestaande
Leids Blokfluit-ensemble onder
leiding van Piet Kunst, gaat na
de vele successen vooral in de
laatste jaren niet onopgemerkt
voorbij. Hiertoe behoort natuur
lijk in de eerste plaats de be
haalde eerste prijs in het "korte
lings gehouden Blokfluitcon
cours Duitsland-Nederland in
Ede, maar ook de bijdragen
van het ensemble in speciale
kerkdiensten, waartoe het werd
uitgenodigd, alsmede zijn aan
deel ter muzikale opluistering
van een internationaal biolo
gen-congres in het Kröller-Mül-
lermuseum op de Hoge Veluwe.
Dit alles inspireerde tot het geven
van een concert in de Zuider-
kerk aan de Lammenschansweg
op vrijdagavond 30 november
om 20.15 uur. De medewerking
van het Leids Jeugdkameror
kest onder leiding van Henk
Briër brengt bovendien moge
lijkheden tot uitbreiden en af
wisseling in het programma.
Uitbreiding in de zin van het ge
zamenlijk uitvoeren van werken
met een dubbelkorige instru
mentale struktuur als de Canzo-
na ,,La Padovana" van Viada-
na, en de Canzoni per sonar
van Frescobaldi, en de overige
werken als Concertante Musik
für Instrumental Chöre van
Werdin, en van Biber de Sonata
pro tabula a 10. Het Jeugdka
merorkest laat zich afzonderlijk
horen met het Concertino in G
gr. t. van Pergolesi voor strijk
orkest, en in het eerste deel
van de Symphonie Concertante
voor 2 fluiten en orkest van Ci-
marosa, met Jeroen Duyfjes en
Els Oltheten als solisten.
Het jubilerende blokfluit-ensemble
presenteert voor een groot deel
het programma uit Ede, zoals
de bekende Dansen van Susato,
de Hungarische und Slowakeni-
sche Volksweisen van Bartók, 6
Improvisaties van Serocki en
verder een gedeelte uit het Kyrie
en Sanctus uit de Mis "Pange
Lingua" van Josquin des Prez,
en de Suite in F gr. t. van
Schein.
Alleen Serocki vertegenwoordigt
op dit programma de 20ste
eeuw. Kazimierz Serocki werd
in 1922 geboren en woont op dit
ogenblik in Warschau, ofschoon
hij zijn muziekopleiding kreeg
in Lodz en in Parijs. Voordat
hij zich aan compositie ging wij
den, is hij een tijd als pianist
werkzaam geweest.
Met zijn composities bestrijkt hij
alle gebieden van de vokale en
instrumentale kunst, met uitzon
dering van re opera, waaraan
hij zich niet heeft gewaagd.
Maar filmmuziek en ook de se
riële muziek maken deel uit van
zijn werken.
Deze 6 Improvisaties werden in
1959 geschreven in opdracht van
Hermann Moeck Press. Het zijn
korte stukken, harmonisch niet
al te gewaagd, met wisselende
snelle en langzame tempi. Tech
nisch hebben zij een vrij hoge
moeilijkheidsgraad, vooral het
zesde deel met zijn staccati in
een hoog tempo. Bondig ge
schreven, liggen de zes Improvi
saties, die het blokfluit-ensem
ble zal uitvoeren, goed in het ge
hoor.
B. RIJNDERS
Lelden - Zondagochtend om half
twaalf verzorgen Ruud van der
Meer, aan de vleugel begeleid
door Rudolf Jansen, het koffie
concert In de Stadsgehoorzaal.
Naast liederen van Schubert en
Richard Strauss, zingt Ruud
van der Meer „Le Bestlalre"
van Poulenc, Chansons de Don
Ouichotte van Jaques Ibert, 5
liederen van Fauré en Trois
Poèmes d'Amour van Louis An-
driessen.
Ruud van der Meer is voor Lei
den een goede bekende; maar
als vertolker van het lied kent
men hem hier nauwelijks. Afge
zien van het programma, dat
overigens bijzonder aantrekke
lijk is, belooft het daarom een
Interessante ochtend te worden.
K. en O. nodigt de bezoékers uit
voor een kop koffie.Maar dan
dient men om 11 uur aanwezig
te zijn.
„Die Lustige
Witwe"
Leiden - Bij het horen van het woord „ope
rette" denkt het moderne publiek onwille
keurig aan de Duitse en de Weense operet
te. Helemaal onlogisch is dat niet. Gedu
rende de laatste decennia van de vorige en
de eerste decennia van deze eeuw werden
door componisten als Johan Strauss, Le-
har, Millöcker e.a. werken geschreven die
stuk voor stuk grote kassuccessen waren
en die dankzij een zanger als Richard Tau-
ber en vooral dankzij de snelle opmars
van de grammofoon binnen de kortst moge
lijke tijd wereldfaam genoten. Maar al te
vaak vergeet men echter dat het stamland
van de operette Frankrijk was en dat de
pennevruchten van Offenbach. Hervé,
Planquette en Lecocq voor de Duits-Oos
tenrijkse concurrentie niet hoeven onder te
doen en die zelfs nog in vele opzichten
overtreffen.
Het is dan ook bepaald geen toeval dat de
twee bekendste aller operettes geheel en al
doordrenkt zijn van de Franse sfeer. Zowel
„Die Lustige Witwe" als „Die Fleder-
maus" ontlenen immers hun gegeven aan
een Frans origineel en zijn volledig van de
Franse sfeer doortrokken.
In 1861 was in Parijs de première gegaan
van een blijspel van Henry Meilhac (de li
brettist van Offenbach), getiteld „L'Atta-
ché de l'Ambassade".
Het toeval wilde dat geruime tijd
later tekstschrijver Victor Léon,
zoals altijd op zoek naar stof
voor een operette, een voorstel
ling hiervan bijwoonde en met
een begreep, dat hierin de idea-
e „plot" voor een operette
première op 30 december in een
enscènering waaraan werkelijk
geen cent was uitgegeven: oude
decors en oude kostuums had-
produktie afgezien om het finan
cieel veel minder sterke operet
te-gezelschap geen oneerlijke
concurrentie aan te doen.
den een nieuw kleurtje gekre- De voorstelling volgende week
gen en zo moest de Witwe het
tontel op.
Samen met zijn Zoals zc dikwijls had het publiek
wezig
trouwe medewerker Leo Stein
zette hij een tekstboek in elkaar
tn dit werd aangeboden aan Ri
chard Heuberger, de enig-over
geblevene van de grote genera
tie Weense operette-componis
ten. HeubeTger zag er echter
niet veel in en op aanraden van
Steininger, secretaris van het
Theater an der Wieden (en on
danks de aanvankelijke tegen
stand van Victor Léon zelf)
werd het doorgegeven
ook nu weer een geheel andere
smaak dan de theaterdirecteur
en „Die Lustige Witwe" werd
het grootste operette-succes al
ler tijden. Het succes begon op
die gedenkwaardige avond in
Wenen, kreeg goed vorm in
Hamburg en Berlijn en vond
zijn bekroning in de Engelsspre
kende landen, waar het als
„The Merry Widow" de enige
echt populaire Duitse operette is
geworden.
jonge ambitieuze~Franz Lehór. Dat „Die Lustige Witwe" ook re-
Op 30 december 1905 zou de pre- gelmatig over onze Nederlandse
Tijdag 30 november in
Stadsgehoorzaal biedt naast de
bekerde gezichten van de
Hoofdstad Operette ook de mo
gelijkheid om (opnieuw) kennis
'e maken met de Nederlandse
tenor Jan Handerson, die de af
gelopen jaren een opmerkelijke
carrière in Duitsland heeft ge
maakt. De regie is weer in de
vertrouwde handen van Alexan
der PichJer.
Paul Korenhof
WASSENAAR - Een flink aantal schilderijen, gouaches en aquarellen
van de Amsterdamse 75-jarige kunstenaar Theo Swagemaker hangt
tot en met 12 december a.s. in kunstzaal Heuff aan de Wassenaarse
Hoflaan, welke galerie 9 dec. a.s. het 12'/rjarig bestaan herdenkt.
Naast het werk van Swagemaker is een flink aantal bronsplastieken
opgesteld van Peter van der Meer.
Het werk van Swagemakers toont een over het algemeen stoere -
soms wat slordig lijkende - toets en dikwijls hyper-eenvoudige on
derwerpen voor zijn stillevens. Een schaal met'al of niet geschilde
aardappelen b.v. of louter en alleen een bosje asperges. De bloem-
stillevens houdt deze schilder over het algemeen in een wazigo
vorm zonder strak afgepaalde contouren. Ze lijken daardoor op het
eerste gezicht wat onaf of op "vluggertjes", hoewel de kijker er bij
aandachtiger beschouwing toch zeker door wordt geboeid. De com
positie van de stillevens is zeer beperkt gehouden maar wel "to the
point". Zo hangt er een heel mooi stilleven van oen forel op een
witte doek en een klein werkje "Bakje met kersen", maar naar
mijn smaak een van de mooiste schilderijtjes van deze tentoonstel
ling en ik dacht wat invloed van Verster te bespeuren. Uitstekend is
ook een fruitstilloven met enkele markante kleurnoten en verder
wil ik dan nog wijzen op het zeer mooie "Witte kan met bloemen"
en een stilleventje van een peer met wat witte druiven.
Ook een aantal landschappen eisen de aandacht van de kijker op.
Mijn persoonlijke voorkeur gaat dan wel uit naar een tweetal goua
ches van Calvi op Corsica en het sfeervol-hollandse "Aan de Am-
stel". Vooral de Corsicaanse schilderijen zijn breed- en sterk-deco-
ratief geschilderd in de geel-bruin-grauwe architectuur van het zui
den. Een heel mooi en sterk beeldend portret is "Elly", de echtge
note van de schilder. Tenslotte wil ik dan nog wijzen op twee kleine
juweeltjes, getekend met de pen en met aquarel ingekleurd: "Ca
pri" en "Kerk in Yougoslavië".
Op dezelfde tentoonstelling exposeert de beeldhouwer Peter van der
Meer een aantal figuratieve bronsplastieken, waaronder enkele zeer
mooie stukken. Geestig is „Drie mannetjes op brug", prachtig van
lijn een „Zich rekkend naakt", geestig weer „Dolle maagd".
Heel mooi ls voorts "Europa" - de mythologische vrouw rijdend op
een stier.
Het beeld "Don Qulchot" - schijnbaar een geliefd onderwerp voor v.d.
Meer, want reeds eerder maakt hij daarvan een andere versie, treft
niet alleen door de ironie van deze figuur maar zeker ook door het
compositorisch van de opgeblazen ridder van de droevige figuur.
Misschien is het toeval, maar de wijd geopende, opgeheven paarde-
bek van Rossinante kan zo overgenomen zijn van het paard in P1-
casso's "Guernica".
WILLEM PRiNS
nièie plaats vinden. Een koude,
grauwe dag en een van de onge
lukkigste avonden van het hele
seizoen. De verantwoordelijk
heid hiervoor lag bij theaterdi
recteur Wilhelm Karczag, die er
vast van overtuigd was dat
„Die Lustige Witwe" - zoals de
rperette bij toeval was gaan he
ler. - een grandioze flop zou
Wv.dcn. Vandaar een wereld
podia danst, is voor ieder die WASSENAAR - Tot zaterdag 8 december a
het werk kent alleen maar vol
komen logisch. Dit seizoen had
den we echter bijna het unieke
verschijnsel gehad van twee ge
lijktijdig uitgebrachte produk-
exposeert potterie De Uilenspiegel uit haar
eigen atelier Duinrell een groot aantal ke
ramische gebruiksartikelen naar eigen ont
werpen in de galerie-bibliotheek aan de
Wassenaarse Luifelbaan.
ties: De Hoofdstad Operette en Niet alleen door de gebruikswaarde munt
de Nederlandse Operastichting.
Met een genereus gebaar heeft
ons nationale opera-instituut op
het laatste moment van zijn
deze collectie uit, maar ook door de veelal
zeer fraaie, weinig extravagante vormen
en prachtige glazuren. Alles getuigt van
uitstekend vakmanschap niet alleen, maar
is ook in artistiek opzicht van hoog gehal
te.
Daarnaast exposeert de Amsterdammer Wil
Bink een aantal grafische prenten (zeef-
driikken), enkele schiluerijen en wat plas
tieken. De prenten zijn wat ongelijk van
gehalte (de zeefdruk is zeker niet altijd de
fraaiste uiting van grafische kunst). Er
zijn nogal wat bladen bij, die weinig te
zeggen hebben, maar daartussendoor
wordt de kijker soms toch wel getroffen
door. enkele fraaie ".ompositles, «oals een
collage van vier stadsbeelden onaer de ti
tel „Orde en gezag" en de prent „Krui
sing". De enkele schilderijen konden mij
weinig boeien, hoewel een groot linnen pa
neel in blauw en geel, „Strofe", in een be
paalde omgeving toch wel decoratieve
waarde kan hebben. Een zestal plasti»ken
zijn matig boeiend.
Dat alles is te zien tot zaterdag 8 december.
WILLEM PRINS
