Opnieuw een scherpe daling zzr ;t 1 I 111 t t ■I Hó' 'i L a fl Dr. Pluizer vraagt uw aandacht Dammen w At LEIDSE COURANT OPLOSSING VORIGE PUZZEL k L EE D k A AA E k L E E 2 AA A|k E 2 E E Nb o R P O E L 1 E Q R O R AA A 2 e T O yR P E T R s N O E S R AA E E Bn O G E N Be E 2 E |S H O N .1 S A L B s E L 1 k £2 1 S H N A H G E T H T R O P R L S T E E r R p E 2 5 1 A N 2 B 2 A A M T 1 1 |AA G e M R T IT - R s R 2 k R A E P ÉE E Q S T H M U O N A T i E V T E 2 E B B O T G O O 1 NJ P A T M E 1 |N E «2 O T E 2 E 1 K O B E (2 G L EN Q D C O P )V E E 2 H U L L M A 1 b E R E R P e o R M R L 1 A S A A sH k 1 L 1 N O O 2 s R AA u s G A T S T Bs O C S T R L O p A T A T T A T M E E H E K R T D O R S R E AA e O D EU 2 B 2 U G U U T e A k A T O sic U S H N E A E 3 O P Bs T A A G D O L. 2 E G E N S A N O GI L A k I k O SJ J NI R P 1 L O P A T 2 ED M o M D E B R O R E 2 1 N T 2 O M O U 2 p e G E L B 2 e G E 1 V i E b 1 3 L s H P c s R p R T E 2 M E E o fl F e z T O e s IN R O AA |l 1 e 2 ffls A T E 2 H 3 E E s p O N 9 B N N H R P|P R E H S k AA R N R p[l R A E AA 1 F R 2 E N T E N 1 E 12 AA E\D O C AA R B R S E R N M E R A e O - H E NJ Bt O A 5 T R E T s 2 E SJ E tI G T L. O B| A L S R B E 1 T s B v 1 AA Bb E 1 T 2 O |/V\ 1 E a G A L E c 1 R p U 1 N E M b|o N P O 1 N tBo P s L O 2 PM N G De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezon den. DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK Damrak van week tot week Amsterdam Het is de derde op eenvolgende week dat de Am sterdamse effectenbeurs in de iban van de oliecrisis werd ge slagen. De eerste helft van de vorige week kon men in zekere zin van paniek spreken, waarna er in de tweede helft van vorige week een herstel optrad op ge ruchten. dat het met de olieboy cot zo'n vaart niet zou lopen. In het weekend ging de belegger zich echter realiseren, dat de crisis wel degelijk ernstig geno men moest worden. Hij kon zich daarbij spiegelen aan de zware koersval in Wall Street. Ook de Amerikaanse beurs is na melijk in beweging gekomen, nadat zij de zeer ernstige gevol gen van een olietekort voor de Amerikaanse economie op zich .in heeft laten werken. Die da ling ging ook nog deze week door. Dat de klap goed aan kwam, blijkt uit de scherpe da ling van het Dow Jones-gemid- delde voor industrieaandelen. Het zakte van 932.65 op donder dag 8 november tot 869.88 op woensdag 14 november. Volledigheidshalve vermelden wij. dat naast de gevolgen voor een olie-tekort ook de vrees voor het oplopen van de rente een rol op de Amerikaanse beurs heeft ge speeld. Als wij er tot slot rekening mee houden, dat ook diverse Europe se beurzen een koersval moes ten verwerken, dan kunnen wij zeggen dat het Damrak maan dag èn door buitenlandse èn door binnenlandse krachten on der druk kwam te staan. En bij die binnenlandse krachten den ken wij dan niet alleen aan het steeds groter wordende schrik beeld van de gevolgen van een tekort aan olie voor ons land, en aan de versterking van de inflatie door de uit het oliete kort voortvloeiende prijsstijgin gen, maar ook aan de verwach te strijd aan het loonfront. Een aspect apart is nog de ont wikkeling op de valutamarkt. We zien de dollar geleidelijk aan weer sterker worden, zon der dat helemaal duidelijk is hoe dit precies komt. Een maand geleden moest voor die dollar circa 2.45 betaald wor den. vorige week vrijdag was hij 2.63 afgelopen maandag al 2.70. welke notering woensdag ook nog gold. Het duurder wor den van de dollar betekent auto matisch. dat de gulden minder waard is geworden. &e koersdalingen voerden deze week de boventoon. In de eerste drie dagen van de week werd circa 60 procent van de geno teerde fondsen lager gewaar deerd, plusminus 20 procent bleef gelijk en hooguit 20 pro cent kon in koers stijgen. Uit deze cijfers blijkt wel. dat de Just om te kopen minimaal was Het onbehagen was zo groot, dat de koprs buiten de markt bleven. De uiterst dunne markt leidde er bovendien toe. dai aanbod alleen op een veel lage re koers opgevangen kon wor den. 9et uiteindelijke resultaat was. dat het algemene ANP indexcij fer afgelopen donderdag op 114.9 belandde, tegen vorige week vrijdag nog 122.2 Het zit hiermee ook onder het laagste niveau van de vorige week (6 november 115.8) en het vormt een dieptepunt voor dit jaar. Als we nu verder weten dat het indexcijfer eind 1972 133.8 was, dan is de daling van- het algemene niveau tot nu toe dit jaar 14 procent geweest. Zo lang er geen fundamentele veranderingen voor ons land in de oliesituatie komen, dat wil zeggen een ongedaan maken van de boycot, zien wij op de beurs niet direct een fundamen teel herstel komen. Dat wil na tuurlijk niet zeggen dat er van tijd tot tijd geen technisch her stel kan optreden, als er plotse ling kopers in de markt komen die bepaalde fondsen zo aan trekkelijk in koers gekomen ach ten, dat zij het kopen verant woord vinden. Of dit mogelijk uit speculatieve overwegingen wordt gedaan, doet niet terzake. Na korte of lange tijd kan er echter weer een nieuwe terugval komen als de economische situatie somber blijft. Hoe weinig de belegger thans In aandelen geïnteresseerd is, blijkt ook nog eens uit het feil dat de prachtige cijfers van onze internationale fondsen de beurs niet hebben kunnen beïn vloeden. En die cijfers over het derde kwartaal en mede daar door over negen maanden wa ren prachtig. De winst in de eerste negen maanden van dit jaar ten opzichte van dezelfde periode van vorig jaar steeg na melijk van: Akzo met 41 pet, Hoogovens met 68 pet, Koninklijke Olie met 147 pet., Philips met 41 pet., Unile ver met 12 pet. De koersen gingen echter niet omhoog maar juist omlaag. Akzo zakte van donderdag op donderdag van 67.70 tot 61.20, Hoogovens van 68,- tot 63.40, Koninklijke Olie van 96.50 tot 93.40, Philips van 39.50 tot 36.60 en Unilever van 123.70 tot 119.70. We kunnen zeggen dat de beurs er Siberisch onder bleef. Het is ondoenlijk om veel voor beelden van koersdalingen te geven. We beperken ons daar om tot enkele sectoren. In de scheepvaarthoek waren er over de gehele linie dalingen, met Van Ommeren en Scheepvaart Unie als uitschieters. Opvallend is ook de sterke terugval bij de tapijtfondsen. De mededeling van de directie van Dessaux dat er een scherpere concurren tie in binnen- en buitenland te verwachten is, is aan die daling bepaald niet vreemd. Tot slot de obligatiemarkt. De SVi procent lening van de Amro- bank is zo'n groot succes ge weest, dat de directie besloten heeft een nieuwe lening van 8M- pet. te gaan uitgeven. Het gevraagde bedrag van 77 mil joen gulden kan bij grote be langstelling tot 125 miljoen gul den worden opgevoerd. De koers van uitgifte wordt nader bekend gemaakt. HORIZONTAAL: 2 eenzaam 9 tolk 16 oude lengtemaat 18 herkauwer 19 dochter v. Cadmus 20 vlaktemaat 21 belemmering 22 onzes inziens 23 klein vertrek 25 verhindering 28 gelijk, effen 30 vreemde munt 31 stapel 33 deel v.h. gelaat 34 grap 36 onbep. vnw 37 vreemde munt 38 eikeschors 40 doordringend 41 opening 42 op een andere plaats 45 bijb. figuur 46 beroep 48 meisjesnaam 49 houding 50 drie opeenvolgend© uitgekomen nummers 51 schrijfgerei 52 gebogen been 53 beslaglegging 56 slim 58 maangodin 60 muzieknoot 61 boom 64 schrijfbenodigdheid 66 lidwoord 67 klap 69 adviseur 70 papegaal 72 genieting 73 eerwaarde heer 74 voorzetsel 75 bindlat 77 houten drinkbakje 78 zonder te slapen 81 deel v. Malakka 83 militair 85 hemellichaam 86 deel v.d. melk 88 vogel 89 schepnet om zeelt te vangen 92 een zekere 94 natuurverschijnsel 97 veerkracht 98 smal 99 bijb. plaats 101 wortel 102 vlaktemaat 103 slot 104 vlas over de hekel ha len 105 plaag 106 wandversiering 108 vochtig 110 voorspoed 111 bevel 112 sporeplant 114 soort kaars 117 ongebonden 118 fout in de spelling 120 dun, vluchtig 121 takje 123 bezinksel 124 pers. vnw 125 pijn, smart 127 werk v.e. smid 128 pl. in Overijssel 130 graan 131 bijwoord 132 Laus Deo (afk.) 133 mann. dier 135 geleding 136 rechtschapenheid 139 belemmering 141 waterstand 143 onbep. telwoord 144 uniek 146 bevel 147 wijfjespaard 150 zekere geldswaarde 152 hoeveelheid 155 honingdrank 156 spoedig 157 land in Azië 158 verfrissing 159 wees gegroet 160 ingang 163 open strook in een bos 165 herstel, vergoeding 167 familielid 168 mensen op leeftijd 170 plooisel 171 kledingstuk 173 pl. in Noord-Brabant 174 geheel de Uwe 175 kleefstof 177 zwart paard 179 houding 180 onaangename geur 182 bijb. figuur 184 steuntouw 185 de oudere 186 pl. in Frankrijk 187 gelofte 189 jaartelling 190 waterkering 192 Dyne 193 woning v.e. geestelijke 194 snibbig VERTICAAL: 1 lichaamsdeel 3 maanstand 4 zeehond 5 niet deskundige 6 meisje of jongen tus sen 10 en 20 jaar 7 takje 8 windrichting 9 familielid 10 roem 11 bestuurder 12 rijstbrandewijn 13 deel v.h. oor 12 rijstbrandewijn 13 deel v.h. oor 14 titel 15 lichaamsdeel 17 pausenaam 22 grondsoort 24 mormel 26 deel v.d. mond 27 dagtekening 29 zangstem 30 hekeling 32 wortel 34 omsingeling v.e. ves ting 35 ring van bloemen 37 vloerbedekking 39 flink 41 aanwijzend vnw 43 vreemde munt 44 soort stof 46 vruchtbaarmakende stof 47 slot 54 linie 55 prov. hoofdstad 57 plant 59 onderwijzeres 62 president 63 navigatiemiddel 64 kostbare stof 65 vreemde munt 67 onbepaald vnw 68 speelgoed 70 vogel 71 Japanse parelduikster 76 zanggroep 78 scheepszeil 79 zonder einde 80 voorgerecht 82 schildknaap 84 aantal boven het ver eiste 85 schoeisel 87 leerkracht 88 trekdier 90 maanstand 91 kleurmiddel 92 deel v.d. voet 93 godheid 95 oud Spaanse munt 96 bergplaats 99 Europese Economi sche Gemeenschap 100 veerkracht 106 pl. in Gelderland 107 stoomschip 109 bloeiwijze 111 onderhuidse vetlaag 112 soort onderwijs 113 menselijk geluid 115 boodschapper 116 pl. in Noord-Brabant 118 geluiddemper 119 kunstmatige spring bron 122 deel v. Oostenrijk 123 strijdgewoel 125 soort stof 126 gelofte 128 bloeiwijze 129 water in Utrecht 134 oud voertuig 136 bijvoorbeeld 137 medezeggenschap 138 ter inzage 140 Italiaans kerkcompo- nist 15251594) 142 wortel 143 pl. in Zeeland 145 voldoende gekookt 146 aanleg 148 naar het punt van uit gang 149 hetzelfde 150 aardappel 151 gebak 153 voortreffelijkheid 154 vis 161 viervoeter 162 ingewijde 166 hoofdkerk 168 halsbont 169 gevangenis 172 nageslacht 173 steunbalk 176 tijdelijk gebruik 178 bejaard 180 schutsluis 181 steen 182 papegaai 183 grappenmaker 186 familielid 188 lidwoord 189 maanstand 191 muzieknoot Oplossingen vóór dinsdag 12.00 u. 's middags, onder vermelding van „Puzzel 114", zenden aan: Leidse Courant, Postbus 11, Leiden. door W. Leurs Een van de waardevolste hulp middelen, die bij het tegenspe len ten dienste staan, is het kleurp referentie-signaalwaar mee men aan kan geven naar welke kleur de voorkeur uitgaat om na te spelen, als de partner aan slag komt. Met name indien men in die kleur zelf géén sig naal kan geven, is deze conven tie nuttig. In zo'n situatie heeft de partner gewoonlijk de keus uit twee kleuren, want de troef kleur en de kleur waarin het signaal wordt gegeven, blijven buiten beschouwing. Het mechanisme werkt als volgt: speelt men in een kleur een opvallend hoge kaart, dan wordt om het naslepen van de hoogste van de twee resterende kleuren gevraagd, speelt men duidelijk de laagste, dan wordt de partner verzocht de laagste van die twee te spelen. Met nadruk wordt er op gewe zen, dat men deze conventie nauwkeurig en met gebebruik van het gezonde verstand moet toepassen. Men verwarre hem vooral niet met het normale „aanmoedigende" of „afwijzen de" signaal dat aan het bijspe len van hoge of lage kaarten is verbonden. Het hieronder vol gende voorbeeld zal e.e.a. ver duidelijken. DOOR W. LEURS Noord V7 V54 OH VB 10 HVB 10 West Oost B 8 2 10 6 ÜAH 9 6 3 <287 042 098763 A42 987 6 Zuid AH 9 5 4 3 <2 B 10 2 O A 5 *53 Zuid speelt vier schoppen en west komt uit met hartenheer. In noord wordt een kleine ge legd en oost, die door de uit komst weet dat west ook harten aas heeft, wil de kleur graag doorgespeeld zien, omdat hij door introeven dan de vrouw van noord onschadelijk kan ma ken. Hij geeft dit te kennen door een zo hoog mogelijke kaart bij te spelen (het aanmoedigende signaal; het kan ook omgekeerd, maar over de voor- en nadelen van beide methodes zullen we het nu niet hebben), in dit geval de 8. West vervolgt met harten aas en ziet nu de 7 bij oost verschijnen. Pas nu weet west zeker dat oost de derde harten zal kunnen troeven, want de 8 zou ook (afwijzend) zijn bijge- speeld als oost met B 10 8 was begonnen. Speelt men het kleurvoorkeurs- signaal niet, dan doet west er goed aan eerst klaveraas te in casseren, want als hij oost di rect de derde harten laat troe ven, zit die tegen een dummy aan te kijken die in ruiten en klaveren identieke kaarten heeft, zodat het in de lijn van de verwachting ligt, dat oost het in de helft van de gevallen ver keerd zal doen. Met gebruikmaking van de con ventie is het echter geen enkel probleem. West is degene die te kennen kan geven welk kleur oost, na het introeven. moet spe len. Als west geen voorkeur heeft, speelt" hij zijn oorspronke lijk vierde van boven (de 6), om oost te laten troeven. Maar west heeft wel degelijk voorkeur! Aangezien de troefkleur (schopt pen en de kleur waarin het sig-l naai gegeven wordt (harten)] buiten beschouwing blijven, heeft west de keus aan te geven of hij ruiten (de hogere) dan wel klaveren (de lagere kleur)] nagespeeld wil zien. Heeft hij ruitenaas, dan moet hij een op-] vallend hoge (de 9) harten na spelen, maar nu een duidelijk lage, dus de 3. Als de boodschap] overkomt troeft oost en vervolgt met klaveren. West neemt en,| zoals het spel ligt, kan nogmaals] harten spelen, die oost met de' 10 kan troeven. Zuid kan over-; troeven, maai wests boer zorgt voor een tweede downslag! De herkamp tussen drs. Douwe de Jong uit Groningen en de De- ventenaar Jan de Ruiter om de vierde plaats in het kampioen schap van Nederland 1973 is door De Ruiter gewonnen. Hier mee plaatste hij zich recht streeks in de finale van het Ne derlandse kampioenschap 1974 tezamen met Sijbrands, Wiers- ma en Hermelink. De eerste herkamp van drie partijen vond begin oktober plaats in het Con gresgebouw te 's-Gravenhage. De Jong won de eerste partij maar verloor het tweede duel. De derde zitting eindigde in re mise. Een derde barrage was dus noodzakelijk en deze werd eveneens vorige maand gespeeld en wel te Groningen waar De Ruiter er in slaagde om de tweede partij te winnen De eer ste en derde werden remise. Aan deze herkamp had ook uw Het is merkwaardig, dat inter nationale meesters en zelfs grootmeesters te weinig aan dacht besteden aan de openin gen. Deze eerste fase van de schaakstrijd vormt de basis en is daarom van essentiële beteke nis. Wellicht is de oorzaak te vinden in het feit, dat de studie van openingen bijzonder tijdro vend is en daarom min of meer verwaarloosd wordt. In de onderstaande partij begaat de zwartspeler een misgreep in een bekende variant van de Spaanse opening. De gevolgen blijven niet uit, de jonge oego- slavische grootmeester Ljuboje- vic vindt een uiterst geraffineer de weerlegging. Met een inlei dend stukoffer zaait hij verderf in de zwarte koningspositie en wint na enkele fijne manoeuvres i i i g - i ti «2 m a B m i p p J i a a t: 3 Cf 1 o u mam p m i DOOR FREEK GORDIJN 46. 44-40, 30-35; 47. 21-16, 35x44; 48. 39x50, 18-22; een lastig eind spel voor wit. 49. 33-29, 23-28; 50. 29-24, 28-33; 51. 34-30, 25x34; 52. 24-20, 34-39; 53. 20-14, 22-28; 54. 14.10, 39-44; 55. 50x39, 33x44; 56. 10-4, 28-33; 57. 4-27, 33-39; wit kan het zwarte stuk op veld 8 niet aanvallen door 27-21 wegens rubriekredakteur moeten deelne men maar deze zag zich door drukke bezigheden genoodzaakt hiervan af te zien. De positie in het eerste diagram kwam voor in de eerste partij met De Ruiter wit die hier als laatste 43. 40-34 had gespeeld. Het ging toen verder met: 24-29; 44. 33x24, 19x30; 45. 38-33, 13-18; m m s m a m m m m m m H i m d s i i p Q P O" Q S POP P 5 r D B r a s 44-50 en 2-8. 58. 16-11, 44-50; 59. 11-6, 50-45; 60. 27-21? 1-7! en wit. gaf het op want er zou volgen: 21x3, 7-11, 6x17 en 2-8. Geestig. De stand in het tweede diagram is uit de tweede partij waarin De Jong met wit speelde. Als laatste zet was hier .21. 42-37 ge speeld. In deze positie van de klassieke spelkarakteristiek ver sterkt zwart zijn korte vleugel nog meer dan hij al is en lan ceert dan een ononderbroken aanval tegen de witte lange vleugel met een doorbraak als resultaat. 21.-. 3-8; 22. 47-42, 14- 20; 23. 34-30. 9-14; 24. 30-25. 4-9; 25. 31-27, 9-13; zwart heeft zijn lange vleugel ook een sterke for matie gegeven en is klaar voor de aanval. 26. 43-39, 17-22; 27. 28x17, 11x31: 28. 36x27. 12-17; 29. 33-28, 8-12; direct 7-11 ging niet door 28-22 en 35-30. 30. 49-43, 2-8; 31. 39-33, 7-1; 32. 43-39, 7-22; 33. 28x17, 11x31; 34. 37x26, 18-22; 35. 32-27, 22x31; 36. 26x37, 13-18; 37. 38-32, 18-22; 38. 32-27, hier lijkt ons 37-31 veel sterker, 22x31; 39. 37x2b, 12-17; 40. 42-38, 6-11; 41. 40-34, 17-22; 42. 34-30, 22-27; 43. 48-42, 8-12; 44. 42-37, r 1 o i 4 po «5 'O póQ'i PP O' o J I. I 27-31; 45. 37-32, 31-36; 46. 32-27, 23-29; wit dreigde een vier omi twee door 33-29. 47. 27-21, 36-41; 48. 21-16, 11-17; 49. 26-21, 17x26; 50. 16-11, 29-34; 5i. 38-32, 34x43; 52. 11-6, 43-48; 53. 32-28, 12-17; 54. 6-1, 41-46; 55. 1-6, 46x23; 56. 6x22, 23-29; 57. 33-28, 29-23; en hier gaf wit het op. De stelling in het derde diagram kwam voor in de tweede partij van de tweede herkamp. De Ruiter met wit had hier als laat ste 39. 28-22 gespeeld. Zwart door 40. 23-18, 12x23; 41. 22-17, vervolgde toen met: 7-11? Wit had toen geen moeite meei 11x22; 42. 33-28, 22x33; 43. 38x9 de winst veilig te stellen. In de diagramstand staat wit overwegend maar indien zwart 13-19 had gespeeld dan moet het toch eerst maar worden gewon- DOOR W. J. MUHRING met een doeltreffend slotoffen- sief. Wit: Ljubojevic (Joegoslavië) Zwart: Calvo (Spanje) Gespeeld In het toernooi te Lan- 1. e2-e4, e7-e5, 2. Pgl-f3, Pb8-c6, 3. Lfl-b5, Pg8-f6, 4. 0-0, Pf6xe4, Hl Hl Hl 5. Tfl-el. Pe4-d6, 6. Pf3xe5, Lf8- BH ijSH IT el. 7. Ddl-h5, (Gebruikelijk is 7. L 'J S3J Ld3, Pe5: 8. Te5:. 0-0, 9. Pc3. WgBk M M| Pe8 met gelijk spel. De tekstzet t?£SF (Op 7. g« was 8. Dh6 geko- men. Men zie 8. Pb5: 9. Dg7. fi Q |g j |0 Tf8, 10. Pg4. (5. 11. Pf6 Tf6: 12. Df6: en de zwarte konings- g $V p p vleugel is behoorlijk verzwakt) fSfe. f£nël 8. Dh5xe5, Pd6xb5 (De beslissende fout. Juist was Stelling na 8. Pd6xb5 9. De5xg7, Th8-f8, 10. a2-a4 (De slimme pointe) 10. Pb5-d6, 11. Pbl-c3, Pd6-f5 (Na 11. c6 wint 12. Df6) 12. Pc3-d5, f7-f6, 13. Dg7xh7, d7- d6, 14. Dh7-g6 en zwart gaf zich gewonnen. Er had nog kun nen volgen 14. Tf7, 15. Pf6: Kf8, 16 Dg8 mat. Schaakraadsel De onderstaande diagramstelling kwam voor in de parbij Bokhos- sianPopov, gespeeld te Varna 1972. Hoewel de witspeler die aan zet is de kwaliteit meer heeft, is een directe afstraffing zo op het eerste gezicht niet mo gelijk. Maar toch vond Bokhos- sian een grandioze winstkombi- natie, die gebaseerd is op een volmaakte samenwerking van de witte troepenmacht. A 4 4 A I 4 4 Wit aan zet en wint Oplossing schaakraadsel: Wit won als volgt: 1. Lc5!, Lc4 (Na 1. Lc5: beslist 2. Dd8+ 2. Dd8+ en het mat is niet meer te pareren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 10