Met jeugdplan wil de KNVB
talenten meer kans bieden
Merckx, beschuldigd
van dopinggebruik,
denkt aan stoppen
Religieuzen zullen
snel verdwijnen uit
sociale sectoren
Korte metten
V. D. HART: MEER DOEN VOOR UEFA-JEUGD
Leo van Dam maakte
een galerij van
kleine kijkstukjes
KERK
EN
WERELD
-VRIJDAG 9 NOVEMBER 1973
LEIDSE COURANT
Waar op dit ogenblik nog in
zeer vele katholieke gemeen
schappen en sectoren van het
maatschappelijk leven religeu-
zen aanwezig zijn, zullen zij in
de nabije toekomst hieruit snel
verdwijnen. Tot deze sombere
voorspelling komt het Kaski in
Den Haag in een memoran-
de jaren 1968 tot
Het totale aantal zusters met
eeuwige geloften is tussen 1968
en 1972 gedaald van 28.613
naar 26.320 en het aantal broe
ders van 6265 naar 5428. Opval
lend is, dat het aantal uittredin-
cijfers weer wat afneemt. In de
gen na enkele jaren met hoge
periode 1901-1966 traden gemid
deld 72 zusters en 54 broeders
per jaar uit. In 1970 was dat
aantal opgelopen tot respectie
velijk 269 en 161. In 1971 tra
den 248 zusters en 115 broeders
uit. De daling bij de monniken
(abdijen) was veel minder
groot dan bij de actieve con
gregaties.
Het aantal nieuwe leden (novi
cen en postulanten) is tussen
1968 en 1972 bij de zusters te
ruggelopen van 250 tot 66 en
bij de broeders vah 159 tot 63.
Het kleine aantal intredingen
en de uittredingen brengen
veroudering en vergrijzing
mee. Bij de zustercongregaties
is slechts 15 procent Jonger
dan 45 jaar, terwijl 35 procent
ouder is dan 65. Bij de broe
ders is 27 procent jonger dan
45 en 21 procent ouder dan 65
jaar.
Hoewel volgens het Kaski de
toekomst van het religieuze le
ven niet staat of valt met het
aantal religieuzen, heeft het
proces van teruggang en ver
grijzing wel diepgaande conse
quenties. Zo stelt het besturen
van orden en congregaties
voor problemen als het afsto
ten van taken, de behuizing,
de verzorging van het toene
mend aantal bejaarden reli
gieuzen en het probleem om
door het toenemend verschil
tussen het aantal jonge en be
jaarden religieuzen voldoende
ruimte te kunnen blijven bie
den aan vernieuwingstenden-
Het Kaski signaleert ook dat
het aantal alleenwonende reli
gieuzen snel is toegenomen.
Terwijl het aantal religieuzen
daalde, steeg het aantal vesti
gingen. Van de 685 nieuwe ves
tigingen waren er 425 kleine
communiteiten met gemiddeld
vijf religieuzen. Daarvan wor
den er 123 aangemerkt als ex
perimentele groepen.
De Nederlandse broeders beho
ren tot zestien zelfstandige
broederorganisaties en 33
priesterorden of - congregaties.
Er zijn 86 actieve orden en
congregaties van zusters.
De enige bisschop-arbeider
in de wereld, de 75-jarige mgr.
Ancel, heeft op zijn verzoek
ontslag gekregen als hulpbis
schop van Lyon. Hij is echter
gevraagd aan te blijven als vi
caris-generaal, vooral voor de
arbeiders en de immigranten.
Mgr. Ancel was van 1942 tot
1971 leider van de Prado-pries-
ters, die zich bijzonder richten
op het arbeidersmilieu. Toen
Rome een einde maakte aan
het experiment van de pries
ter-arbeiders, stichtte mgr. An
cel nabij Lyon een communi
teit van priesters, die parttime
in fabrieken werken.
De militaire junta van Chili
heeft de eerste katholieke mid
delbare school genationali
seerd, omdat deze marxistisch
geïnfiltreerd zou zijn. De
school, in Santiago, wordt ge
leid door Amerikaanse patere
van het H. Kruis. De Ameri
kaanse provinciale overste
heeft de beschuldiging onge
grond bevonden. Al eerder had
de militaire junta de leiding
ontslagen van vijfendertig
openbare middelbare scholen
en vervangen door militairen.
Vrouwelijke religieuzen in
Slowakije, die jonger zijn dan
veertig jaar moeten van de
Slowaakse regering hun kloos
terleven opgeven en een „we
reldlijk" beroep kiezen, waar
bij hen evenwel verboden
wordt daarvoor de sociale sec
tor te kiezen. Men ziet daarin
een bewijs te meer voor het
streven van de autoriteiten
alle kloosterorden voor vrou
wen In Slowakije op te heffen.
De aartsbisschop van Pana
ma acht het zogenaamde ka
naalverdrag tussen de Verenig
de Staten en Panama, dat het
eerste land voorrechten geeft
bij het gebruik van het Pana
makanaal, immoreel. Als er
voor dit probleem geen goede
oplossing wordt gevonden, dan
is het volgens de bisschop te
vrezen, dat al sinds langere
tijd bestaande spanningen tus
sen beide landen, op een kwa
de dag tot open vijandelijkhe
den leiden.
De bisschoppenconferentie
van Argentinië heeft zich ge
keerd tegen de invoering van
de burgerlijke echtscheiding in
het land. Zonder de bescher
ming van het gezin door de
staat, zo zeggen zij in een her
derlijk schrijven, is een wezen
lijke bevrijding van de Argen
tijnse samenleving ondenk
baar.
In tegenstelling tot Neder
land, waar verminderd kerkbe
zoek als gevolg van een storm
achtig weekeinde de collecte
voor Wereldmissiedag deed te
ruglopen, is de opbrengst in
West-Duitsland aanzienlijk ge
stegen. Men rekent met een
stijging van vijfentwintig pro
cent. In sommige parochies
werd soms twee of driemaal
zoveel ingezameld als vorig
jaar.
Oproep tot hulp
aan volk Chili
door uitgewezen
missionarissen
Drieëntwintig uit Chili uitgewe
zen Nederlandse missionaris
sen, onder wie pater Santiago
Thijssen scj, hebben zich in
een verklaring gericht tot de
publieke opninle, vooral arbei
ders en studenten met hun orga
nisaties.
Zij vragen zich niet te laten
misleiden door personen en
persberichten uit Chili, die de
moord op Allende en duizenden
Chilenen, de terreur, de ont
binding van alle volksorganisa
ties (vakbonden, partijen en
parlement), dagelijkse execu
ties en razzia's, willen voor
stellen als „bevrijding van het
Chileense volk".
Vorige week werd de verkla
ring opgesteld door achtender
tig uitgewezenen. Behalve door
genoemde drieëntwintig Neder
landse paters, broeders en zus
ters is de verklaring onder
schreven door negen Neder
landse leken, die in Chili in
kerkelijk verband werkzaam
waren, alsook door tien Belgi
sche missionarissen, een Ier
en een Duitser.
De .groep constateert dat de
Junta „door bruut geweld",
een halt heeft toegeroepen" aan
de vreedzame opmars van het
Chileense volk naar een socia
listische maatschappij".
Door hun werk onder de arm-
sten zeggen de missionarissen
in direct contact te zijn geko
men met de schrijnende tegen
stellingen en ,,de meedogenlo
ze uitbuiting van miljoenen
mensen". Als reactie op het
door de rijke elite beheerste
systeem - aldus de verklaring
zijn de onderdrukten zich gaan
organiseren In eigen vakbon
den, volksorganisaties, politie
ke partijen, om door verove
ring van de macht zichzelf t«
bevrijden uit deze situatie van
gestructureerd geweld.
„Als missionarissen kwamen
we langs de weg van de erva
ring tot dezelfde conclusie als
het tweede Vatikaans concilie,
dat de ware kerk de kerk der
armen is. Het gevolg hiervan
was een volledige deelname
door de missionarissen aan het
georganiseerd verzet van de
onderdrukten.
Volgens de missionarissen mag
de kerk zich nooit laten ge
bruiken als steunpilaar van
een maatschappij, die de ar
moede veroorzaakt en in stand
houdt. Tenslotte zegt de groep
van achtendertig dat ze zich
verplicht acht te blijven wer
ken voor de bevrijding van het
Chileense volk.
„Met klem vragen wij u nu
duidelijk uit te spreken tegen
het heersend fascisme in Chili,
en uw solidariteit uit te druk
ken in konkrete daden die de
bevrijding van het Chileense
volk en hulp aan de slachtof
fers van de staatsgreep tot
doel hebben". Het secretariaat
van de groep berust bij pater
Herman Leemrijse scj, Deurs-
neweg 71a te Helmond.
Duits voorstel
werk half uur
langer voor
derde wereld
Op een bijeenkomst van de ge
meente van de protestantse
Lukaskerk te Bonn heeft de
Westdultse oud-minister prof
dr. Th. Oberlaender, ervoor
gepleit, dat de werknemers in
de rijke Industrielanden een
half uur loon per week afstaan
voor ontwikkelingshulp.
Hij achtte een forse verhoging
van hulp aan de derde wereld
hoogst noodzakelijk. De nood
in de arme landen bevordert
volgens hem het opkomen van
revolutionaire groepen, die
naar het middel van het ge
weld grijpen, mogelijk op een
slechte dag zelfs naar wapens
met atoomlading.
Het gaat prof. Oberlaender
niet om loonderving. Zijn voor
stel komt neer op een half uur
extra werken per week. Naar
zijn mening zouden zodoende
juist ook de kerken hun in
spanning voor ontwikkelingssa
menwerking moeten vergroten.
DEN HAAG De laatste seizoenen zijn er minder talenten naar vo
ren gekomen dan (waaraan men gewend was geraakt) in de perio
de. dat Cruyff, Kldjnjan, Van der Kuijlen en nog zoveel anderen
doorbraken. Dat heeft de KNVB aan het denken gezet en er ligt nu
een nieuw jeugdplan voor heel Nederland op tafel, waarvan het
meest belangrijke aspect is, dat de amateurclubs er financieel voor
deel van kunnen hebben, als een jonge speler het goed doet in een
vertegenwoordigend elftal.
fondsbestuurder Henk Zon, de
vader achter dit voorstel, dat
nog door de algemene vergade
ring moet worden goedgekeurd:
„Er is altijd veel kritiek ge
weest op dat bedrag van drie
duizend gulden, dat een ama
teurclub ontving. Veel te wei
nig, zei de minderheid. Als je
bekijkt wat we in hem hebben
moeten investeren, qua oplei
ding en begeleiding, dan is dit
een schijntje. Het kwam dan
ook voor, dat een jonge knaap
bewust niet in de étalage werd
gezet, omdat de club of de trai
ner hem anders bang was kwijt
te raken. Met dit reële be
zwaar is in het herziene plan
rekening gehouden. Als een
jeugdvoetballertje succes heeft
in een vertegenwoordigend elf
tal. stijgt zijn prijs voor het be
taalde voetbal. In het meest
gunstige geval kan zö'n knaap
een vereniging wel twintigdui
zend gulden opbrengen".
„Deze nieuwe overweging is een
stap in de goede richting", zegt
een van de bondscoaches Cor
van der Hart, die sinds een
week of zes Jong Oranje en het
UEFA-elftal onder zijn hoede
heeft. Een van zijn taken is
deze „wachtkamer" voor hoog
stens achttien-jarigen te begelei
den in de kwalificatiewedstrij
den voor het UEFA-toernooi
1974, dat van 20 mei tot 1 juni
in Zweden wordt gehouden. Vol
gende week woensdag zal daar
mee gestart worden, als het
UEFA-elftal in het Zuiderpark
tegen Wales in actie komt. Dit
duel is de eerste van een reeks
van zes, waaraan behalve Wa
les ook Engeland deelneemt.
Cor van der Hart: „Ik ben erg
blij dat uit gesprekken met de
bond gebleken is, hoeveel waar
de er gehecht wordt aan een
goede jeugdopleiding. Want het
gezicht van het huidige Neder
landse voetbal wordt te veel be
paald door spelers, waarin een
beetje de sleet zit. Dat kan in
de toekomst ernstige gevolgen
hebben als er niets aan gedaan
wordt. De indruk bestaat name
lijk dat er weinig talent meer is
en dat wat er is slecht begeleid
wordt".
Verandering
Cor van der Hart is de man, die
er bij de KNVB verandering in
moet brengen. Hoewel zijn pro
gramma met het oog op de
wedstrijd tegen Belgie de laat
ste tijd overladen was en de
Cor van der Hart: Onder de indruk
baljeugd.
problematiek van het UEFA-
jeugdelftal nog niet uitgebreid
aan de orde is gekomen kreeg
hij langzaam aan wel plezier in
zijn opdracht.
„Ik heb in juni een maand met
die jochies gewerkt en ik ben er
helemaal onder de indruk van
gekomen. Als je ziet hoe trots
die knapen kunnen zijn op
het enthousiasme bij de voet-
We hebben zo'n vent nodig, die
niet alleen ons A-team bege
leidt, maar ook de zorg voor la
ter ter hand wil nemen. Het elf
tal dat straks in het Zuiderpark
aantreedt staat volgens onze
theorieën in het voorportaal van
de wereldkampioenschappen
van 1978. Een zaak, waar de
bond ook voor te zorgen heeft".
taald worden. We doen dat alle
maal om het talent, dat er is, in
staat te stellen alles voor het
voetbal over te hebben".
Voordeel
De KNVB komt met deze facilitei
ten tegemoet aan de bezwaren
van sommige clubs. Cor van
der Hart: „De clubs hebben
hiervan voordeel. Door het in
ternationaal contact, dat opge
daan wordt, ontwikkelen de spe
lers zich sneller dan anders".
Dat inzicht heeft FC Den Haag er
toe gebracht zijn bezwaren te
gen de gang van zaken rond het
UEFA-jeugdelftal in te trekken.
In de selectie, die Cor van der
Hart voor woensdagavond in
zijn hoofd heeft, zitten weer
vier Hagenaars (Dusbaba, Toet,
Jol en Swanenburg). De namen
van de anderen in de selectie
zijn: Veenendaal en Wisman
(Ajax) Gerards en Posthuma
(PSV), Norel (G. A. Eagles),
Swerissen (FC Amsterdam),
Van de Korput en Plasman
(beiden Feyenoord) Schrijnema-
kers (Heer) Vreysen (NAC),
Verhart (Sparta) en Witjes
(Roda JC).
HANS DE BRUYN
goed woord of iets anders een- Door alles net echt na te bootsen
voudigs, dan groei je als trai
ner. Ben je blij zoveel plezier te
kunnen schenken. Daarom ben
ik er ook zo ontzettend enthou
siast voor geworden".
Henk Zon: „Met die geestdrift
van Cor zijn we, als bond, blij.
HET MINIATUUR HERBOREN
wordt zoveel mogelijk de sfeer
en de belangrijkheid van
„groot" Oranje benaderd. Cor
van der Hart: „Een probleem
in het verleden was de korte
voorbereidingstijd. Dat veran
dert met ingang van nu. De
hele club komt maandag aan
staande bij elkaar en zal - net
als het A-elftal - drie dagen in
Zeist blijven.
Wie in studiemoeilijkheden komt.
door de tijd dat hij voor de
KNVB op stap is, kan bijvoor
beeld bijlessen nemen. De kos
ten zullen dan door de bond be-
STOCKHOLM Tom Okker heeft
gisteren de kwartfinales bereikt
van het indoortoernooi van
Stockholm Hij won na een tie
breaker in de beslissende set
met 4-6, 6-3, 7-6 van de Zweed
Leif Johansson. Ilie Nastase
werd met 6-2, 4-6, 7-5 uitgescha
keld door de 17-jarige Björn
Borg.
BILLINGHAM - Ellie Appel is
gisteren in de kwartfinales van
het toernooi om de Dewar Cup in
Billingham uitgeschakeld door
de Britse nummer één Virginia
Wade. Ellie Appel verloor met
tweemaal 4-6.
Eddy Mercfex met de beker en de bloemen, die hij kreeg voor de zege in de ronde van Lombardije
BRUSSEL Eddy Merckx heeft gisteren ver
klaard dat hij overweegt te stoppen na de Itali
aanse beslissing om hem zijn overwinning in de
ronde van Lombardije te ontnemen wegens do
ping. „Het is voor mij niet mogelijk om te blij
ven rijden", zo zei Merckx in een Interview op
de Belgische radio, „dit is te ernstig".
Merckx blijkt volgens een dopingcontrole tijdens de
ronde van Lombardije op 13 oktober een verbo
den stimulerend middel te hebben gebruikt. Na
dat hij ook bij de contra-expertise positief rea
geerde heeft de internationale wielerunie Merckx
van de overwinning vervallen verklaard. Boven
dien werd de Belg een schorsing van een maand
opgelegd en moest hij een boete van 750.000 lire
(ongeveer 7500 gulden) betalen.
In 1969 werd Eddy Merckx tijdens de ronde van
Italië ook een keer op het gebruik van een verbo
den stimulerend middel betrapt. Merckx mocht
niet meer verder rijden in de Giro. Hij heeft al
tijd ontkend toen dope te hebben gebruikt.
Merckx verklaarde dat hij voor de start van de
rande van Lombardije verkouden was en aan
zijn arts een middeltje had gevraagd waarin
geen substantie mocht voorkomen, die op de
lijst van verboden stimulerende middelen is op
genomen.
Ais
een tijd Is waarin naast
„het nieuwste" ook veelvuldig
teruggegrepen wordt naar oude
kunstvormen dan toch wel de
onze. In musea en tentoonstel
lingen van kunstgaleries kan
men de nagenoeg volledige sca
la van periodes en stromingen
der kunstgeschiedenis aanschou
wen. Leo van Dam b.v., de ei
genaar van galerie Centre de
l'Art te Den Haag, brengt een
nieuwe versie van de middel
eeuwse illustratie, van het mi
niatuur dat het „amoreuze" en
het „sotte" wil toeïichten.
Van Dam heeft een reeks kleurige
Rijkstukjes gemaakt in een ar
geloze en ongecompliceerde
Stijl die een mild tegenwicht is
van alle gefrustreerde en troe
bele modegruweltjes.
Ffed Hemmes is de tweede expo
sant in deze galerie en diens
aquarellen beslaan de tegen
overgestelde wand. Zij zijn dan
ook volkomen tegenovergesteld
aan de kleine gezellige vertel
linkjes van Van Dam. Hemmes
steunt op realiteit en fantasie,
maar hij heeft de natuur gear
rangeerd en in een composito
risch verband geplaatst. Zijn
voorstellingen hebben een sterk
dramatisch karakter dat zich
middels zijn zuiver picturaal
vermogen zo openlijk tot de be
schouwer wendt. Mede door zijn
vaktechnische talenten ondergaat
men gemakkelijk de expressie
die er van dit werk uitgaat.
Netty Terwiel heeft een naam
gekregen als pottenbakster. Haar
werk is nu ook in deze galerie
te bezichtigen en men kan er
zich van overtuigen dat zij zeer
vindingrijk is maar met haar
„kijkobjecten" het eigen karak
ter van de keramiek niet ver
loochent. Haar kapelletjes en
tempeltjes herinneren toch nog
vaak aan het vaasje of de pul
zoals men ook vroeger door de
fantasievorm héén de zakelijke
bedoeling van het ding toch nog
altijd kon herkennen,
kn altijd e hn r nenek.
altijd kon herkennen.
In de schier eindeloze stroom van
moderne keramiek valt haar
werk gunstig op.
Tot en met de 24e voor iedereen
toegankelijk.
In de nieuwe Galerie Triptiek aan
het Groenewegje is Kees Hau-
wert met zijn etsen en litho's de
eerste exposant. Hij is op zijn
best met de forse kleurenlitho's
die het paard tot onderwerp
hebben. Mensen die het vak in
hun vingers hebben en over vol
doende fantasie beschikken kun
nen zich op deze manier ont
plooien en b.v. het beeld met de
kleurenwerking volkomen doen
overeenstemmen. Deze goede
grafiek is daar t/m de 23e te
i Dam vriendenclub in het Gouden Hooft
Voorstel
George Knobel
In het belang
Nederlands
van
elftal uitstel
bekerduels
Van onze sportrcdaktie.
Amsterdam De waslijst voor
geblesseerde topvoetballers zal
waarschljnllj tot gevolg hebben
dat de voor het komende week
end vastgestelde bekerwedstrij
den Roda JCAjax en Heeren-
Vecn—Feljenoord naar oen an
dere datum zullen worden ver
schoven.
Trainer George Knobel lanceerde
tijdens een gisteren in Amster
dam gehouden bespreking met
bondscoach Frantisek Fadrhonc,
Nederlands elftal-begeleider
Jack van Zanten en KNVB-em-
ploye Carel Aksman het voor
stel tot verschuiving. „Omdat"
aldus Knobel „ik de zaak met
het oog op de wedstr.jd Neder-
land-België somber inzie, indien
ik gedwongen word tegen Roda
een aantal niet fitte spelers het
vel in te sturen"
Telefonisch conatct tussen Jack
van Zanten en de voorzitter van
de sectie betaald voetbal, mr.
Jacques Hogewoning wees uit,
dat deze er een voorstander van
is het belang van het Neder
lands elftal in dit geval te laten
prevaleren. Competitieleider
Jan Huijbregts zal daarom in
de loop van vandaag, na over
leg met de andere leden van de
sectie bestuur betaald voetbal
en de betrokken clubs een be
slissing nemen.
HAARLEM Levi's Flamingo's
heeft gisteren in Haarlem de
eerste wedstrijd voor de Euro
pese basketbalcup voor lands
kampioenen tegen het Schotse
Boroughmulr gewonnen met
129-74. De ruststand was 62-33.
BRASSCHAAT In het kasteel te
Brasschaat is gisteren de op
richting bekendgemaakt van
de nieuwe Belgische beroeps
wielerploeg Mic-Ludo. De basis
van de equipe 'Von Vissers Is
een van de managers) zal be
staan uit de Belgen Herman van
Springel, Eric I.eman, Georges
Pintens, Andre Dierlckx en Staf
van Roosbroeck.
DEN HAAG Wereldkampioen
Ton Sijbrands zal niet deelne
men aan da grootmeestergroep
van het vijfde Suikerdamtoer-
nooi, dat van 17 t/m 29 decem
ber a.s. in Amsterdam wordt
gehouden.