Sparen is goed. Maar T kan béter. Bij de ABN. Eerste overtreders rijverbod berecht Fransen waarderen ontwikkelingen in na-conciliaire kerk i Doorlichting arbeidsmarkt noodzakelijk AMERIKA WIL NAVO BETER INFORMEREN Weer spanningen tussen Vaticaan en Portugal Korte metten Algemene Bank Nederland Pools minister naar Vaticaan KERK EN WERELD ONDERDAG 8 NOVEMBER 1973 LEIDSE COURANT tl Jniversitair nieuws an de Rijksuniversiteit te Utrecht zijn geslaagd voor het kandidaatsexamen geschiedenis: Mej. C. R. Schonfeld (Den Kaag); het doctoraalexamen al- me literatuurwetenschap: Mevr W. J. Asselbergs-Post (Nootdorp); het artsexamen: R. J. Oosterling (Den Haag), A. van Oosten-v. d. Torre (Den Haag) en mej. M. Sangster (Leidschendam); doctoraalexa men diergeneeskunde: M. J. Bakker (Den Haag) en Mej. Ivl. A. M. de Graaft (Leiden); kan didaatsexamen sociale geogra fie: C. J. M. van Bohemen (Voorburg). an de Technische Hogeschool Delft zijn geslaagd: doctoraal examen wiskundig ingenieur: R. K. S. Biersmasz te Oegsbgeest, K. Bogaards te Den Haag, kan didaatsexamen natuurkundig in genieur: W. T. van Beekum te Delft, H. J. N. v. d. Berg te Voorschoten, W. B. C. Breeuwer te Heiloo, B. Bijleveld te Am sterdam, P. H. v. d. Dool te Bussum, J. M. Halbertsma te Amersfoort, L. J. A. I. J. v. d. Hoorn te Delft, P. A. G. Huis man te Rotterdam, F. G. Kui per te Den Haag, C. J. v. d. Laa,n te Maassluis, A. Lommers j te Voorburg, M. J. Marrenga te Voorburg, M. Vader te CapeHe a.d. IJssel, D. B. Valom te Dor drecht. (Van onze parlementaire redac tie). DEN HAAG De werkgelegen heid is volgens het KVP-Tweede Kamerlid niet gebaat bij tijde lijke maatregelen. De extra be dragen tot 750 miljoen gulden, die het Kabinet uitgetrokken heeft ter stimulering van de werkgelegenheid moeten daar om mede aangewend worden te gen de strukturele werkloosheid. Een grondige doorlichting van vraag en aanbod is in dit ver band volgens het Kamerlid v.d. Gun noodzakelijk. ,,AIs de rege ring werkelijk gerichte maatre gelen wil nemen moet zij eerst een beter inzicht hebben in wat de vraag naar arbeid en het aanbod daarvan eigenlijk in houdt". De PPR-woordvoerder van Gor- kum had bijzonder felle kritiek tegen de pogingen van de rege ring „om met honderden miljoe nen guldens 8000 nieuwe ar beidsplaatsen te scheppen, ter wijl links en rechts duizenden arbeidsplaatsen wegvallen om onduidelijke redenen". Volgens dit Kamerlid is een effectief werkgelegenheidsbeleid, inko mensbeleid en inflatiebeleid bij voorbaat tot mislukken ge doemd zonder democratisering van de onderneming. (ADVERTENTIE) )cctoraa!examen natuurkundig ingenieur: A. F. Bakker te Delft, H. T. C. M. v. d. Berg te Olst, H. J. Blankesport (met lef) te Wassenaar, D. M. E. D'Hoore te Sluis, R. P. Faulha- ber te Harlingen, J. W. de Feij- ttr te Alpen a.d. Rijn, S. W. H. de Haan te Zaahdam, E. J. Haighton te Maassluis, G. J. A. Liesveld te Delft, J. Molenaar te Rotterdam, L. P. H. R. M. Mulders te Vierpolders, P. A. Noordzij te Twello, H. W. Riep- mo te Maassluis, A. J. Roosen- bcom te Den Haag, L. Roosma te Delft, W. F. Rosenbrand te Delft, J. B. Scholten te Rijs wijk, G. C. van Uitert te Amersfoort, J. W. Vasbinder te Delft. kandidaatsexamen bouwkundig ingenieur: Mej. J. A. I. Krom hout te Leeuwareden. Doctoraal examen vliegtuigbouw kundig ingenieur: M. S. Abu Khalaf te Delft, M. S. v. d. Berg te Den Haag, O. van Boc- Kel te Heemstede, L. M. M. Boermans te Delft, A. Bruggink te Venray, J. G. J. M. Coenen te Achterveld, F. W. J. van De venter (met lof)'te Amsterdam, .T. A. A. M. Dijns te Amster dam, R. C. v. d. Graaff te Oos terbeek, H. M. van Harten te Leidschendam, R. Houwink te Meppel, F. A. Jagtman te Delft, J. H. W. Keuls te Den Haag, R. Langras te de Lier, G. J. H. Lindijer te Delft, H. T. M. van Lipzig (Meerlo), A. F. A. Pie- terse te Made, F. S. D. Rekers te Leidschendam, A. Roskam te Delft, J. van Twisk te Leeuwar den, A. C. Vianen te Delft. In het Joods Historisch Museum. Waaggebouw Nieuwmarkt Am sterdam, wordt woensdag 14 no vember een tentoonstelling ge opend van het werk van de ex pressionistische schilder Jacob Steinhardt (1887-1968. De Nederlandse Kunstkring houdt van 16 november t/m 2 decem ber de najaarstentoonstelling van werk van leden in het Tol lenshuis, Herenstraat 67 Rijs wijk. Galerie Mokum, O.Z.Voorburgwal 334 Amsterdam, exposeert van 9 november tot 12december werk van Koosje van Keulen en Keet je Lindner. Er zijn drie redenen: Ten eerste: er zijn bij de ABN veel verschillende spaarvormen.met oplopende rentepercentages, zodat u precies dat kunt kiezen, wat u past. Bijvoorbeeld: spaarboekje of spaarrekening, rente Wk. Maar ook: spaardeposito's, met een opzegtermijn van 3 tot 24 maanden, waarbij de rente varieert van 5% tot 7%. Ten tweede: als u toch spaart bij de ABN, kunt u meteen gebruik maken van al die andere ABN-diensten: van een lening-op-maat tot een zonnige vakantiereis. Ten derde: als u nü een spaarrekening opent, met een eerste inleg van tenminste f 10,-, doet de ABN er f 5,- bij! En - dat i: eigenlijk nog een vierde reden - als u het leuk vindt, krijgt u van de ABN een grappi; spaarvarken cadeau. Een echte bank, óók om te sparen. KUNST EN KUNSTENAARS De Haagse Kunstkring Denneweg 64. exposeert van 12t/m 22 no vember werk van Jan Hendrik van Loon. Bettien Scherft en Jaques de Wit. Gallery Anuschka N.ZVoorburg- wal 306 Amsterdam, exposeert van 10 november tot medio de cember pre-columbiaanse kunst, waaronder een zeldzaam gouden inca-paar uit Peru van plm. 1500 jaar oud. Kunsthandel Borzo Verwerstraat 21 Den Bosch, exposeert van 17 november tot 1 december Russi sche ikonen uit de 17de, 18de en 19de eeuw. Tevens wordt onder de titel 'Brabant in de oude prent-kunst" een tentodnstelling gehouden van gravures uit de 16de, 17de en 18de eeuw. kaar ten, plattegronden, stads- en dorpsgezichten. DEN BOSCH (ANP) De eerste overtreders van het rijverbod op zondag zijn gisteren voor de economische politierechter In Den Bosch verschenen. De straffen varieerden van boetes tot twee weken gevangenisstraf, maar deze laatste straf werd niet alleen vanwege rijden zon der ontheffing toegekend. De officier van justitie, mr. Van Mierlo, zei in beginsel geldboe tes te zullen eisen van rond de ƒ500,- waarvan in bijzondere ge vallen afgeweken zal worden. „De regeringsmaatregelen in verband met de schaarste aan benzine moeten snel, krachtig en efficiënt worden gehand haafd", aldus mr. Van Mierlo. De eerste veroordeelde was een invalide zonder beroep uit Deur- ne. die in een niet aangepaste auto op weg naar zijn schoon zuster werd aangehouden. Hij had begrepen, dat iedere invali- DEN HAAG (ANP) Amerika zal de Navo-partners in de toe komst beter informeren over alarm-situaties. Deze beslissing is tijdens de Navo-conferentie in Den Haag aan de partnerlanden doorgegeven, nadat Amerika veel kritiek gekregen had over de alarm-situatie onmiddellijk na het bestand in het Midden- Oosten. Verwacht wordt dat Op de driedaagse Navoconferentie in Den Haag waar vooral over de nucleaire bewapening ge sproken werd, is ook de oliecri sis aan de orde geweest. Theo retisch kunnen daardoor, aldus minister Vredeling van Defen- si*. problemen voor het militair apparaat in Nederland ontstaan, zeker wanneer de solidariteit van Engeland niet duidelijker wordt. Tijdens de conferentie heeft secre taris-generaal Luns echter laten doorschemeren, dat de Navo over eigen olievoorraden be schikt, zodat de problemen zich voorlopig nog niet zullen voor doen. de zonder meer ontheffing zou krijgen en had daarom maar verder geen moeite gedaan. Hij kreeg een boete van 500 gulden, waarvan 400 voorwaardelijk. Aanzienlijk zwaarder was de straf voor een man, die betrapt werd in een gestolen auto. die hij zon der rijbewijs bereed. De politie rechter zond hem een week on voorwaardelijk naar de gevan genis. Een 23-jarige steenhouwer uit Weert werd veroordeeld tot twee weken gevangenisstraf, waarvan één voorwaardelijk. Na een stopteken van een agent was hij op de man ingereden, waarvoor hij zich ook nog bij de meervoudige kamer zal moe ten verantwoorden. De meeste delicten werden ge pleegd vlak nadat het rijverbod was ingegaan en werd in veel gevallen veroorzaakt door te laat barbezoek. Toneelvereniging Durf Te Spelen viert het jubileum van erelid Joop Jonker op 24 november in de toneelzaal van het Neder lands Congresgebouw met een opvoering van „Tussenkomst" van J. B. Priestly. Na afloop van de voorstelling is er gele genheid de Jubilaris geluk te wensen in de artiestenfoyer. Mijn kat lieet poes In „Mijn Kat heet Poes" van Eric Carle en Corinne van Moorselaar, de eerste heeft de prachtige illustraties gemaakt cn Corinne schreef de tekst, gaat een jongetje op zoek naar zijn weggelopen poes waarvoor hij een wereldreisje maakt en allerlei dieren ziet die helaas zijn poes niet zijn... Dit jongetje schrijft zijn belevenis zelf (,,facsimile"-druk) en lijkt ons zeer geschikt om voorgelezen te worden aan de kleintjes (3, 4 en 5 jaar). Een zeer verzorgde uit gave van J. H. Gottmer, Haar lem. Kijk, ik zie muziek Je moet maar op het idee ko men. Eric Carle kwam erop. Kinderen zijn vaak dol op mu ziek. maar hoe kun je ze er nog meer van laten genieten? Kijk, ik zie muziek, het nieuwe boek je van Eric Carle geeft daarop een antwoord. In kleurige beel den laat hij zien wat een violist zou kunnen zien als hij zijn in strument bespeelt. „We denken hetzelfde te horen, maar onze verbeeldingskracht maakt, dat de noten voor ons allemaal ver schillend zijn", aldus de ontwer per van het boekje. (Uitgeverij J. H. Gottmer Haarlem). Negerdans geen showbusiness In de tien jaar dat de Senegalese folkloregroep westerse tournees maakt, is de oorspronkelijke dartelheid van het oerwoud na tuurlijk wel goeddeels een ele ment van show geworden. De rauwe en onversneden werke lijkheid van het zwarte Afrika werd aangepast aan het theater podium. waarop de vele voet- vlugge dansers en de halfnaakte danseressen hun acrobatiek en welgeschapenheid, hun kinder lijkheid en fantasie toonden en uitleefden en speelscènetjes, die soms uitmonden in een bijna magische roes. Met daarbij de zang door ongepolijste natuur stemmen en originele, vaardig bespeeld instrumenten als de 21-snarige gitaar-harp. de cora en de xylofoon, die in Oost Se negal balafon heet. Maar toch werden deze voorstellingen geen show-business, want deze hoeki ge, geladen plastieken, dit rol len en sprjngen in het kader van folklore omtrent geboorte, dood, huwelijk, vruchtbaarheid, oogst enz. behielden verrassend veel spontaniteit. Africana bete kent ongetwijfeld voor yelen amusement, maar het is tevens levenslust, oogstreling en hu mor, alles op basis van de gehe le voorstelling door geslagen trommen van verschillende grootte en van variabele speel- sterkte. De Prins Willem- Alexanderzaal was er gisteren flink vol voor gelopen. Terecht, want zo'n bundeling van disci pline, techniek, eensgezindheid en bruisende virtuositeit ziet men niet elke dag. BOEKEWIJS Bloed en tranen De Braziliaanse schrijver José Pereira da Graqa Aranha schreef in 1903 in zijn bekendste roman Kanaün: „De tijd van Afrika zal komen. Door vermen ging worden de rassen gecivili seerd; door de ontmoeting tus sen de ontwikkelde rassen en de maagdelijke wilde rassen zal tot stand komen het wonder van de hernieuwing van de civilisa tie". De droom van Afrika is dus al oud. Men vindt hem in George Jacksons Blood in my Eye, dat in het Nederlands onder de titel van Bloed en Tranen bij de Be zige Bij te Amsterdam ver scheen. Geoge Jackson, de schrijver van de gevangenis- brieven: Soledad Brother ver bindt die droom echter niet met eer fusie tussen de rassen. In dit vervolg op zijn eerste boek ziet men hoe hij tegenover een oergelijke fusie staat. Hij droeg zijn wenk op aan de „zwarte kommunistische jeugd aan hun vaders". „We gaan nu de onrechtvaardigen kritiseren met het wapen", stelt hij daarna vast. Hij voltooide Blood in my Eye enkele dagen voordat hij door een cipier werd dood ge schoten in de gevangenis van St. Quentin. Hij toont er duide lijk dat hij niets moet hebben van een vreedzame ontwikke ling. een mogelijkheid, waarin hij niet gelooft. Zijn „ene en al lesoverheersende hartstocht" was de revolutionaire oorlog van het zwarte volk tegen zijn onderdrukkers. Hij probeert die in deze brieven steeds weer in de geest van zijn medestanders te hameren. Stravinsky in miniatuur Het boekje dat Paul de Raedt In de serie „Meester der Toon- kunsf* van de Reinaert-ultgaven schreef (De Koepel, Roosen daal) zou men het best „Stra vinsky in miniatuur" kunnen noemen. Het heet officieel: Het Leven en Werk van Igor Feodorovitsj Stra- vinski); maar dat is wel een mond vol voor 48 pagina's druk. De schrijver heeft In kort be stek het leven van Stravinsky onder de loep genomen, daarbij noemt en omschrijft hij de meest bekende werken van deze grootmeester-componist der 20ste eeuw, maar tot een bespreking en analyse van Stravinksky's composities is hij In dit korte bestek uiteraard niet toegeko men. Het boekje Is derhalve het meest geschikt voor de muziekliefheb ber die zich onverwacht bij het beluisteren van een radiopro gram of grammofoonplaat «oor muziek van de hem weinig be kende Stravinsky gegrepen voelt en nu wel iets meer wil weten van de man die de Vuurvogel, Petroesjka, Sacre du printemps of de Psalmensymfonie compo neerde. Dan kan hij ook nut hebben van de beknopte disco grafie waarmee een boekje (het kost f 2.50) besluit, weinig aan de lijst met vertaalde muziek termen. Misschien is het boekje ook een aansporing om na le zing ervan eens een groter werk over Stravinsky aan te schaffen. Bijvoorbeeld Marius Monnikken- dams „Stravinsky" in de Gott- merserie. Volgens een enquête van Figaro-Sofres beoordeelt 58,5 procent der Fransen de ontwikkelingen binnen de rooms-katholieke kerk positief. Op de vraag: „Meerit U dat, globaal genomen, de kerk velen enigszins of in het geheel niet veranderd is sinds het tweede Vatikaanse concilie", ant woordde 53,5 procent der on dervraagden dat ze vonden dat de kerk veel veranderd was. 32,5 procent dat ze een beetje veranderd was en 6,5 procent dat ze in het geheel niet veran derd was. De kerk is volgens 58.5 procent der geënquêteerden beter aan gepast aan de moderne wereld zonder te tornen aan haar es sentie. Daarentegen vindt 24,5 procent dat zij „met het bad water het kind heeft wegge gooid", Achttien en een half procent heeft in dit opzicht geen mening. Ten aanzien van de liturgie De Poolse minister van buiten landse zaken, Stefan OIszows- ki, zal maandag worden ont vangen door paus Paulus aan het einde van zijn officiële be zoek aan Italië, zo hebben di plomatieke kringen in War schau meegedeeld. Het bezoek, het eerste van een Poolse minister van buiten landse zaken aan het Vati- kaan, vindt plaats op een ogenblik waarop de onderhan delingen tussen de Heilige Stoel en Polen sinds bijna twee jaar in hfet slop zitten. Bovendien maken de betrek kingen hun ergste crisis in die twee jaar door, naar aanlei ding van een onderwijsvernieu wing in Polen. Sinds acht maanden voeren de Poolse bis schoppen een communiqué-oor log tegen de vernieuwing om dat ze zou indruisen tegen de gewetens- en godsdienstvrij heid. Wel heeft de regering enkele geruststellende clausules voor de kerk ingevoegd, maar het wantrouwen is gebleven. Het aanscaande bezoek van Ols- zowski wordt in dit verband gezien als een gebaar van goe de wil. werd de vraag gesteld of de vervanging van het latijn van de mis door de landstaal van de eucharistieviering, als een verrijking of een verarming werd ervaren. Van de onder vraagden vond 74,5 pocent het een verbetering en 18.5 procent een verslechtering- De vereenvoudiging van de li turgie wordt in het algemeen een goede zaak gevonden: 61,5 procent vindt het positief en 27,5 procent negatief, „omdat de godsdienst het niet zonder enige plechtstatigheid kan stel len". Een krachtige meerderheid, namelijk 85,5 procent, ant woordde bevestigend de vraag of een gescheiden katholiek on der zekere voorwaarden de communie en in het algemeen de sacramenten, moet kunnen ontvangen. Zeseneenhalf pro cent meent van niet. De Franse katholiieken blijken in grote mate te blijven hech ten aan de kinderdoop. Ge vraagd of zij, als zij een kind hadden, dit zouden laten do pen, antwoordde 92 procent be vestigend. Slechts zeven pro cent zou het niet cloep Op de zelfde vraag werd in juli 1972 door achterna ntig pr.. jtnl v:. r ondervraagden me: ..ja" geantwoord. Genuanceerder Is de reactie op de vraag of men vindt dat ka tholieken en protestanten in vergelijking met tien jaar gele den meer naar elkaar zijn toe gegroeid. Van de ondervraag den is 36,5 procent van mening dat men sinds de hervormin gen in de rooms-katholieke kerk veel dichter bij elkaar is komen te staan, 34,5 procent dat men enigszins naar elkaar is toegegroeid en 17,5 procent dat er in het geheel geen toe nadering is geweest. Figaro-Sofres' laatste vraag gold de uiteindelijke hereni ging van de kerken. Van de Franse katholieken meent 65.5 procent dat de ontwikkeling in die richting gaat. Met een kort „geen commen taar" hebben Portugese rege ringskringen gereageerd op be richten over een mogelijke breuk tussen Portugal en het Vaticaan wegens de beweerde anti-Portugese houding van missionarissen in de Portugese gebieden in Afrika. Kort geleden had Portugal al gedreigd het concordaat op te zeggen, omdat paus Paulus drie Afrikaanse nationalisti sche leiders uit Angola, Mo zambique en Guinee-Bissau in particuliere audiëntie had ont vangen. En hoewel de Portuge se regering zich liet overhalen daarna haar dreigement wat af te zwakken, heeft zij het in feite nooit teruggenomen. Aanleiding tot de nieuwe me- ningsverschillen is de herhaal de veroordeling van priesters in Mozambique door Portugese krijgsraden. De apostolische nuntius in Lis sabon. aartsbisschop Sensi, is dit jaar al tenminste drie keer in Rome geweest om verslag uit te brengen. Behalve door de meningsverschillen tussen staat en kerk op het stuk van de koloniale politiek en door de opdeling van de katholieken van Portugal in voor- en te genstanders van de regering, wordt de s'tuaMe ext.- inge wikkeld door de laatste eis van de Afrikaanse raad van kerken en de organisatie voor Afri kaanse eenheid, inhoudend, dat de Afrikaanse aangesloten lan den hun betrekkingen met het Vaticaan neutraliseren tot het in 1944 tussen Portugal en de Heilige Stoel gesloten missie- verdrag voor de Portugese ge bieden in Afrika buiten wer king wordt gesteld. Wegens onbevoegd wapen bezit is de 47-jarige pastoor van een dorp bij Napels door de politie van Napels gearres teerd. De pastoor had zijn auto geparkeerd onder het bord „verboden te parkeren". Toen de politie de auto wegsleepte ontdekte zij op de achterbank een in een krant gewikkeld pi stool. Op de pastoor werd in december 1971 een aanslag ge- pleegd. De dader is nooit ge vonden. Twee leiders van kolchozen m de Sovjetrepubliek Georgie zijn uit de communistische partij verwijderd omdat zij hun kinderen in de orthodoxe kerk hadden laten dopen. Twee regionale partijleiders werden afgezet, omdat zij de atheïsti sche opvoeding niet bevorderd hadden. Volgens een plaatse lijk partijbureau is het aantal gelovigen in veel dorpen nog zeer groot. De religieuze fees ten worden nog gevierd. In de Sovjetrusslsche repu bliek Kazakstan is de van oor sprong volksdu'tse ir. Nikolai Kellmann veroordeeld tot acht jaar verbanning vanwege ille gale verspreiding van bijbels cn ander godsdienstig druk werk. Bovendien verd hij er van beschuldigd buitenlandse godsdienstige uitzendingen te hebben opgenomen en mede gelovigen ernaar te hebben la ten luisteren. Het Christelijk Jongeren Verbond heeft bij gelegenheid van het 120-jarig bestaan op het terrein van de Ernst Sii- lem Hoeve in Lage Vuursche met de Ingebruikneming van een 'nieuwe vleugel een begin gemaakt aan het ombouwen van het project tot Internatio naal centrum. Tegen 1976 zal dit conferentie- en vakan tieoord ook geschikt zijn voor internationaal recreatie en vormingswerk. Op 17 novem ber zal het CJV het 120-jarlg jubileum accentueren met een landelijke manifestatie in de Meerpaalt te Dronten Pater Girardi nu docent aan protestantse faculteit De Itullaanse Salcslaan Glulio Giardi Is aangezocht om aan de faculteit voor protestantse theologie in Parijs de cursus over het marxisme te doceren, die hij niet meer mag geven aan het Katholiek Instituut van Parijs. De uitnodiging volgehd onmid dellijk nadat pater Girardi zijn congé had gekregen aan het instituut voor godsdienstweten schappen van het Institut Ca- tholique. In de brief, waarin pater Gi rardi het aanbod van de pro testantse faculteit aanvaardt, schrijft hij: „Uw uitnodiging ts veel meer dan de uitdrukking van een persoonlijke solidari teit. Het is een collectieve, in stitutionele, universitaire daad ter verdediging van de vrijheid van onderzoek en onderwijs. Deze daad plaatst uw faculteit in dit ogenblik van restauratie en van politieke, culturele en godsdienstige repressie aan de kant van de vrijheid".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 7