RESTAURATEURS MAAKTEN
ONTDEKKINGSTOCHT DOOR
GEWELVEN GROTE KERK
Bloemenhande
laren vrezen
rantsoenering
HoÏÏen-
Verborgen zoldert jes
Kaboutergroet
Gunstige vooruitzichten voor N'wijkse middenstand
PAGINA 5 DONDERDAG 8 NOVEMBER 1973 LEIDSE COURANT
NOORDWIJK Voor een geheel
beze'te zaal, waarin alle kerkelij
ke gezindten in Noordwijk en
ook buitenkerkelijken vertegen
woordigd waren, besprak de be
kende architect P. van der Ster-
re uit Leiderdorp verschillende
aspecten van de restauratie van
de Grote Kerk. De hervormde
president dr. J. G. B. Jansen
merkte in zijn inleidend woord
reeds op, dat er in de restaura
tie zoveel gemeenschapsgelden
waren gestoken, dat het kerkge
bouw in de toekomst niet allen
gebruikt zou kunnen worden
door de hervormde gemeente
van Noordwijk doch ook andere
functies zou gaan vervullen.
Zoals gewoonlijk vertelde Van der
Sterre, boeiend en met humor
gekruid, interessante bijzonder
heden. De in de 15e eeuw ge
bouwde kerk is aanmerkelijk
groter en mooier, dan de kerkge
bouwen in de omgeving, omdat
zij representatief moest zijn
voor de verering van de marte
laar Sint Jeroen. In feite is het
een erfenis van het verleden
met alle lusten en lasten daaraan
verbonden. De architect schets
te de uitgangspunten van de
kerkrestaurateurs in het verle
den en heden. Vooral in de Vori
ge eeuw vond verwaarlozing
van de kerkgebouwen plaats en
bij restauratie was het gebruik
dat de architect er iets van
hemzelf aan toevoegde. Thans
gaat men echter uit van de ge
dachte. dat hetgeen historie is
moet blijven en dat men pro
restauratie hangt af van het ter
beschikking komen van de sub
sidies van rijk, provincie en ge
meente. Van der Sterre zwaaide
de gemeente Noordwijk lof toe,
omdat zij financieel bijsprong,
toen stagnatie in het werk
dreigde. Als de restauratie in
het huidige tempo kan voort
gaan, zal het werk aan de Gróte
kerk in december 1974 zijn vol
tooid.
De heer J. Kleton heeft de restau
ratiewerkzaamheden op de film
vastgelegd. Deze bekwame
amateur-cineast bewaart het re
sultaat tot de opening. Op deze
avond vertoonde hij films uit
het verleden van de kerk, die
veel bewondering oogstten.
torendeur soms een halve meter
water staat en bij een harde
zuidwestenwind waaien de be
zoekers aan de andere kant de
kerk weer uit De verwarming
van het kerkgebouw is een be
langrijke, doch dure aangele
genheid. Het ligt in de bedoeling
haar aan te brengen onder de
stenen vloer, aangevuld met
kleine radiatoren onder de ra-
verkeersagent in de drukte.
Eerst in de 18e eeuw begon dat
te veranderen en ontstond ook
het standsverschil in de kerken
met aparte banken voor am
bachtsheren, gesitueerde bur
gers, eigenbóeren prachtboeren
en arbeiders.
In het betoog van de heer Van
der Sterre en in de daarop vol
gende discussie kwamen diverse
aspecten van de restauratie ter
sprake. Zo zullen in de stenen
vloer de zerken weer worden
aangebracht uit de tijd voor Na
poleon, toen de kerk nog als be
graafplaats diende.
De toren is ouder dan het kerkge
bouw. De deur onder de toren is
het meest belangrijk en het
licht in de bedoeling, dat hier
de hoofdingang van de Grote
Kerk komt, mits de gemeen'e
Noordwijk hiermede acoord
gaat, want de toren is gemeen
telijk eigendom. Er kwam lang
niet malse kritiek op dit plan
van de zijde van koster Van
Egmond. Realiseert men zich
wel, dat in de vestibule van de
Bij de restauratiewerkzaamheden
kwamen soms interessante din
gen voor de dag. Zo stelde men
vast, dat boven het ingangspor
taal aan de zijde van de Voor
straat, een drietal zoldertjes
moeten zijn geweest, waarvan
er twee een deurtje hadden
naar de kerk. Het herstel van
deze zoldertjes hangt af van het
beschikbaar komen van subsi
diegelden. Door een der aanwe
zigen werd bezwaar gemaakt te
gen het weer aanbrengen van
het monument, gewijd aan Jan
van der Does, ambachtsheer
van Noordwijk en tijdens het
beleg van Leiden bevelhebber
van de verdedigers. Zowel' de
architect als de gemeenteleden
meenden echter, dat het monu
ment er als bezienswaardigheid
diende te blijven. De meest
ideale verlichting in het geres
taureerde kerkgebouw is die
van laag hangende koperen kro
nen boven de zitplaatsen. Het is
een duur onderdeel dat geheel
ten laste van de kerkelijke ge
meente komt. De duur van de
beert te kopieëren wat verdwe
nen is. Dat de gerestaureerde
Grote Kerk in de toekomst voor
algemene doeleinden zou wor
den gebruikt, vond de heer Van
der Sterre, tegenover de achter
gronden van de praktijk van de
eredienst in vervlogen eeuwen,
niet zo vreemd. Platen uit die
tijd tonen de predikant als een
Dit is Lisse de huidige Kapel
straat, waarvan het middenge
deelte iedereen al jaren een
bron van ergernis is geweest
vanwege het braakligvende
terrein na afbraak van bouw
vallige schuren (tegenover de
winkel van de Coöperatie).
Gelukkig gaat daar in de
naaste toekomst een einde aan
komen. Het open terrein is
aangekocht door Bakkerij Den
Butter om er een brood- en
banketzaak te stichten (gchte
warme bakker!). De Kapel
straat wordt flink verbreed en
zal in de toekomst een belang
rijke toevoersweg worden naar
het winkelcentrum-Blokhuis
met pargeerstrook en brede
trottoirs. Men hoopt in 1974 de
reconstructie uit te voeren.
Ook de Beekb<rugschool achter
de kerk aan de Beekbrug zal
een verandering ondergaan.
Sinds enige jaren is de meis
jes - en jongensscrool in één
gemengde school. Het ligt in
de bedoeling om beide nu nog
losstaande scholen met elkaar
in verbinding te brengen door
gangen, terwijl tevens het
gymnastieklokaal gerestau
reerd en uitgebreid zal worden
naar de eisend es tijds, voor
zien van het nodige sanitair.
Indien mogelijk, zal ook de
verbouwing van de school in
1974 plaats hebben, waarvoor
500.000,— op da begroting
staat.
Illlllllllllllllllllilllllllll
Bollenstreek De revaluatie van de gulden betekent voor de sier
teeltsector in het algemeen en voor het bollenvak in het bijzonder
een klap-van-jewelste! Varl de zijde van de handel en van het Pro-
duktschap voor Siergewassen is dan ook het nodige gedaan om dat
verlies althans voor een deel gecompenseerd te krijgen. Er heeft
een onderhoud plaatsgevonden met de toenmalige minister Brouwer
en met hoge functionarissen van het Ministerie van Economi
sche Zaken. Er is met welwillendheid naar de argumenten van de
sierteeltmensen geluisterd, maar daar hield het dan ook wel mee
op. Er was geen sprake van dat men op enige vergoedingen in het
raam van de ravaluatie-strop kon rekenen.
Los van de revaluatie zal men wel zien of er bepaalde maatregelen
genomen kunnen worden in verband met de andere moeilijkheden
die in het bollenvak zijn gerezen. Het gesprek daarover is nog
gaande. De voorzitter van het Produktschap voor Siergewassen kon
over dit punt in de openbare bestuursvergadering deze week echter
geen enkele nadere mededeling doen.
Bij alle troubles is nu ook nog de oliecrisis gekomen en de sierteelt
staat of valt voor een belangrijk deel met olie. Weliswaar „draait"
een groot deel van de bedrijven op aardgas, maar een fors aantal
kwekerijen is nog altijd op olie aangewezen. Voor de produktiesec-
tor is het landbouwschap aan het werk, maar voor handel en ver
keer heeft het PVS een aantal gegevens op papier gezet. Men zal
alles doen dat de bloemenhandelaren en -exporteurs voldoende ben
zine krijgen om de bloemen te vervoeren. Zou nl. dat niet mogelijk
zijn, dan zijn de consequenties niet te overzien.
Drs. P. Vermeulen, de directeur van de Bond van Bloembollenhande
laren deelde mee dat de Duitse broeiers al 'n noodkreet hebben la
ten horen. Die groep was door de concurrentie van de Vliegende
Hollanders al wat in de defensieve hoek gedrongen, maar nu de
prijzen van olie ook nog sterk gaan stijgen, ziet men het daar niet
zo heel goed meer zitten.
SASSENHEIM Gistermiddag werden in de Openbare Bibliotheek in de Hoofdstraat de deputaties
de basisscholen ontvangen, die in het kader van de Kinderboekenweek een prijs hadden gewonnen bij
de wedstrijden. Voor de kinderen waren er boeken en versnaperingen en voor de schoolbibliotheek
de scholen, die in de prijzen vielen, t.w. de Parkschool, de Anna- en Anthoniusschool, waren er boe
kenbomen. Op de foto de heren Vermeulen en Peters van resp. de Anna- en Anthoniusschool, met hun
leerlingen die de beste prestaties leverden.
LEIDEN De Minnesota Mi
ning and Manufacturing
Company (3M) te St. Pauls
in de VS., waarvan de Ne
derlandse vestiging in Leiden
staat aan de Rooseveltstraat.
heeft over het derde kwar
taal van 1973 een wereldom-
zet geboekt van 665.5 miljoen
dollar. Dit is 21,7 procent
meer dan over dezelfde pe
riode in 1972. Bovendien is
het een record.
Marktberichten
Roelofarendtiveeii Bloemenveiling 7
njers Rose, Wit, Arthur, Yellow Dus
ty, Shocking 27 - 35. Rood 29 - 47,
Keefer, Lena. Esperence, Nora, Ali
ce, Le Rgve 30 - 48, Rozen Gamet
ic, Carol, Zorlna, Roswltha, Coral
Princess 20 - 28, Belinda 30 - 43. Es
ther Ofarlm, Evergotd, Annabclle,
Carina 28 - 36. Motrea 37 - 39, Su.
per Star 49 - 50, Sonla 45 - 05, Ilona
67 - 86, Alstroemerla 28 - 29; Lelies
44 - 56. Gerbera 41 - 46, Nerlne 26
78, Geplozen chrysanten 17 - M per
stuk. Troschrysunten 75 - 1,55, Tros-
unjers 2.50 - 2,80. SnJJgroen 45 - 65.
Freesla's 1,35 - 3,10, Irissen 2.25 -
3.35. Ornlthogalum 60 - 90, Llatrls
3.10 - 3.20 per bos.
ruentevciling Katwijk
n A Extra 630-680, A I 490-700,
A II 880400. B Extra 840-880. B I
280-840, C I 430-460, C n 280-400:
Bloemkool 6 I 101-138, 6 II 31.526, 8
I 78-124. 8 II 23-72. 10 I 67. 10 II 25,
12 I 45-100, 13 II 43, 15 I 59; Andij
vie 23-26: Boerenkool 30-86; Brerk-
peen 200-520, Groene kool 42-45;
Knolseld. 22-13; Knjlpeters. 49-53;
Spinazie 140; Spitskool 1
740-10.50.
anvoer; 170 ton waspeen
bloemkool.
prpa
Katwijk Marijke Eikenbroek, de sympathieke kat^outerleidster van
de „Gemmagroep" uit Katwijk trouwde gisteren in de Johannes de
Doperkerk met Dick Könst. Een gelegenheid bij uitstek voor de ka
boutertjes om Marijke bij de ingang van de kerk met versierde bo
gen op te wachten. Het was overigens wel de laatste confrontatie
van Marijke met de Gemmagroep want ze stopt als leidster omdat
ze heel wat kilometertjes uit de buurt, in Leimuiden, gaat wonen.
Noordwijk Op de najaarsverga- de positie van de neringdoenden
dering van „Noordwijk Actief" in Noordwijk gereed is.
gisteravond in Lido is bekend Dit rapport zal een belangrijk on
gemaakt dat het rapport met derdeel vormen van het struc-
betrekking tot het onderzoek tuurrapport, dat de gemeente
van het Economisch Instituut laat instellen. De eerste indruk
voor de Middenstand omtrent van het E.I.M.-rapport is dat
het tot positieve conclusies ten
aanzien van de plaatselijke mid
denstand komt. Voor bijna hon
derd procent van alle nering
doenden is medewerking ver
leend om gegevens voor de sa
menstelling van dit rapport te
verstrekken. Een succes voor
het bestuur van „Noordwijk Ac
tief" dat bij haar leden met
klem op medewerking had aan
gedrongen. Het E.I.M.-rapport
zal eerst worden besproken in
de Noordwijkse Middenstands- De
centrale. Het ligt in de bedoe
ling in Januari a.s. een speciale
vergadering voor de midden
stand te beleggen ter bespre
king van het rapport.
niddels gestarte Sinter-
klaas-aktie verloopt naar wens.
De aktie gaat door tot kerstmis,
In plaats van één grote prijs,
zullen dit jaar meerdere prijzen
in de vorm van waardebonnen
beschikbaar worden gesteld-