HERVATTING STRIJD
ALS MISSIE VAN
KISSINGER MISLUKT
Geen alarmerende
ontwikkeling
van criminaliteit
£eidóc@omcmt
Vanavond
de
over
rede Nixon
oliecrisis
Minister Van Agt
Geen Nederlandse
kolen
meer
fcK i y;
OENSDAG 7 NOVEMBER 1973
LEIDSE COURANT
A
fnister Kissinger en zijn assistenten David Newsom en Josef Sisco zitten hier tegenover koning Hassan
an Marokko. Kissinger maakt een reis langs enkfile Arabische hoofdsteden om te proberen de crisis
i het Midden-Oosten te bezweren. Momenteel bevindt hij zich in Cairo.
itamerlid Diepenhorst
Minister moet
zich opnieuw
verdiepen in
„Drie Breda"
1>EN HAAG (ANP) Het Eer-
ste-Kamerlid Diepenhorst
(ARP) heeft de minister van
justitie, Van Agt, gevraagd of
deze bereid is zich opnieuw te
i verdiepen in de kwestie van de
drie oorlogsmisdadigers in Bre-
da.
)aarmee zou volgens het Kamer
zijn schriftelijke vragen
le schijn kunnen worden ver
leden dat dit kabinet op een
.natuurlijke" oplossing van een
redelijk juridisch probleem
-hoopt.
ttlaar de mening van het Kamer
lid zou de minister zichzelf de
vraqg moeten stellen of hij tot
op heden voldoende de voort
gang heeft bevorderd van het
psychiatrisch deskundigenonder
zoek van de „Drie van Breda".
_J Gezondheidszorg
stuurloos door
-besluiteloosheid
JÏMSTERDAM (ANP) De ge
zondheidszorg in Nederland is
stuurloos geworden door het
ontbreken van operationele doe-
"Hen en vooral ook door de afwe
zigheid van een beslissingsstel
sel, waardoor besluiteloosheid
ontstaat. Vernieuwingsstrevin
gen in de gezondheidszorg lopen
als zand door de besluiteloze
handen van het gezondheidsbe-
stuur in Nederland.
Deze opmerkingen maakte prof.
dr. H.J.J, Leenen, voorzitter
van „het Nederlands congres
voor openbare gezondheidsrege
ling", vandaag in Amsterdam
bij de opening van het congres
1973 dat aan „beleid en be
sluitvorming in de gezondheids
zorg" is gewijd.
Prof. Leenen constateerde, dat er
meer en meer bij alle betrokke-
nen een gelijkluidend oordeel
««over de huidige situatie aan het
^ontstaan is. Het verschil in
^maatschappijvisie leidt steeds
minder tot verschil in visie op
de gewenste struktuur van de
gezondheidszorg. Maar er wordt
nog weinig „gedaan" aan een
oplossing. Prof. Leenen schrijft
dat toe aan het bestaande stel
sel met z-jn vele honderden, zo
niet duizenden relatief autono-
me beslissingscentra die weinig
op elkaar zijn aangesloten en
die niet steunen op een samen-
- hangend gezondheidszorgplan
of -beleid. Er zal een „stuurme-
chanisme" moeten komen om
de gewenste veranderingen te
kunnen bereiken.
DEN HAAG Minister van Agt
van Justitie vindt de ontwikke
ling van de criminaliteit in ons
land niet alarmerend. Bij voort
gezette behandeling van de poli
tiebegroting gisteravond in de
Tweede Kamer zei hij, dat da
ontwikkeling aandachtig en
alert gevolgd moet worden,
maar dat er geen reden is om
alarm te slaan.
Hij meent dat het gevoel van on
gerustheid onder de bevolking
vooral de misdaden met geweld
tegen het leven betreft. Nadruk
kelijk ontkennend dat hij de za
ken wilde kleineren, trok hij
een vergelijking met de aantal
len dodelijke slachtoffers in het
verkeer en als gevolg van hart
en vaatziekten. Hieraan sterven
jaarlijks aanzienlijk meer men
sen dan aan geweldmisdrijven.
De heer van Agt meent dat de
ontwikkeling van particuliere
bewakingsdiensten nauwlettend
in het oog moet worden gehou
den. Momenteel telt ons land 50
nachtveiligheidsdiensten en
meer dan 300 bedrijfsveilig-
heidsdiensten. Volgens de minis-
ter is er voornamelijk een uit
breiding van de bewakingsob-
jecten.
Minister hoopt
op rust binnen
landmacht
DEN HAAG (ANP) „Het Is
jammer, dat allerlei generaals
nu menen ontslag te moeten ne
men. Maar ondanks alles hoop
Ik, dat de zo nodige rust binnen
de landmacht zal terugkeren",
dit verklaarde minister Vrede-
ling gisteren naar aanleiding
van het ontslag van luitenant-
generaal G. IJsselstein, afgelo
pen maandag.
De minister zei dat er overigens
geen sprake is van politieke op
stand van de leiding van de
landmacht tegen de regering.
Volgens de minister is er nog
altijd niet het herstel binnen de
landmacht, zoals hij dat zou
wensen.
Nog afgelopen vrijdag had hij een
onderhoud met luitenant-gene
raal IJsselstein, waarbij hij
deze meedeelde, dat hij luite
nant generaal Meijnderts ge
vraagd had zijn ideeën omtrent
diensttijdverkorting concreet op
papier te zetten.
Etna blaast
kap weg
CATANIA (AP) —De Etna, de
hoogste en meest actieve vul
kaan in Europa, heeft gisteren
zijn kap weggeblazen in een uit
barsting die beschreven werd
als de hevigste van de afgelo
pen vijf jaar.
Nu de „kap" eraf is bestaat er
volgens deskundigen een grotere
kans op een nieuwe uitbarsting.
Zij voegden er echter aan toe
dat de dorpen op de heuvels in
de omgeving geen onmiddellijk
gevaar lopen.
W. Drees van DS'70 waarin
wordt gesproken van een on
rustbarende stijging van de cri
minaliteit en een gevoel bij de
burger dat zijn veiligheid onvol
doende gegarandeerd is. Minis
ter van Agt vond deze bewoor
dingen te kras.
Zijn oordeel over de motie van
het CHU-kamerlid Scholten.
waarin ook wordt gepleit voor
versterking van de politie en
een snellere aanvulling van te
korten, was veel milder, maar
hij achtte hem eigenlijk overbo
dig, omdat de regering naar
zijn mening hieraan reeds veel
doet.
CAIRO (Reuter-AP-UPI) Egyp
te dreigt met een hervatting
van de strijd als Kissinger er
niet in slaagt de verschillen van
opvatting weg te nemen over de
bestandslijn van 22 oktober en
de uitwisseling van krijgsgevan
genen.
Kissinger voert vandaag bespre
kingen in Cairo. Hij heeft ge
zegd constructieve besprekingen
te hebben gehad met de Egypti
sche minister van buitenlandse
zaken Fahmi en premier Golda
Meir en uiterst nuttige met ko
ning Hassan van Marokko. Hij
onthulde niets van zijn plannen.
Israël staat op het standpunt dat
vredesbesprekingen afhangen
van een bevredigende regeling
van de kwestie van de krijgsge
vangenen en het opheffen van
de Egyptische blokkade van
Bab el Mandeb, die toegang
geeft tot de Rode Zee. Egypte
wil met het uitwisselen van ge
vangenen wachten tot Israël
zich teruggetrokken heeft op de
bestandslijn van 22 oktober. In
Cairo gelooft men dat het uit
eindelijk aan de Amerikanen is
om druk op Israël uit te oefe-
Volgens berichten uit Libanese
bron omvatten Kissingers plan
nen deze punten: ontruiming en
demiïitairisering van de Sinai
en teruggave aan Egypte, inter
nationaal toezicht op Sjarm el
Sjeik dat de toegang tot de Golf
van Akaba beheerst, een refe
rendum in de Gazastrook met
de keuze onafhankelijke staat of
federatie met Egypte of Jorda
nië, vrije doorgang voor Israël
door Suezkanaal, een soeverei
ne Arabische sector in Jeruza
lem, grenswijzigingen op de
westelijke oever van de Jor-
daan, waarbij Israël de strate
gische gebieden rond Hebron en
Kalkilia mag behouden; de rest
wordt een gedemilitariseerde
Palestijnse staat en tenslotte
een permanente troepenmacht
van de VN in de Golanheuvels,
nadat deze door Israël ontruimd
zijn.
Geen uitvoer
vergunningen
C7 o
wapens voor
Midden-Oosten
DEN HAAG (ANP) - Na het uit
breken van de vijandelijkheden
in het Midden-Oosten zijn geen
vergunningen verstrekt voor de
uitvoer van wapens naar dit ge
bied.
Dit heeft minister Van der Stoel
van buitenlandse zaken ver
klaard in antwoord op vragen
hierover van het Tweede-Ka
merlid Van der Spek (PSP).
Dfize eerste duidelijke' opname van de Kohoutekomeet werd
vorige week gemaakt met de 120 cm Schmidt-telescooplens
van de Hale-sterrewacht in de VS. De komeet is binnenkort
kort voor zonsopgang met het blote oog zichtbaar. De op
name is van pater Martin McCarthy van de Vaticaanse ster-
rewacht. McCarthy doet als gast van het Amerikaanse ob
servatorium waarnemingen in de VS.
Heerlen Als de Nederlandse
energiebedrijven voor hun pro-
duktie van elektriciteit zullen
moefen overstappen op kolen
wordt dat een dure zaak. Dat
zou neerkomen op het kopen
van kolen in het buitenland.
Onze eigen mijnen zijn op één
na gesloten en blijven gesloten.
De enige mijn die nog in mini-
produktie is, de Emma Hendrik,
staakt dit jaar onherroepelijk de
produktie. Gisteren hebben de
staatsmijnen in Heerlen de laat
ste hand gelegd aan het stoppen
van de Emma Hendrik. Zelfs de
huidige energiecrisis kan daar
aan niets veranderen.
D.S.M. vertelde dat het om tech
nische en personeelsredenen
niet verantwoord zou zijn de
mijn verder te laten draaien of
oude mijnen weer in gebruik te
nemen. De veiligheid zou erdoor
in gevaar worden gebracht, er
zouden nieuwe mijnwerkers
moeten worden opgeleid en dan
zal dit zeker twee jaar vergen.
Het interieur
Kerken vragen
meer ontheffingen
rijverbod voor
geestelijken
DEN HAAG (ANP) Het inter-
kerkelijk overleg heeft in een
brief aan de staatssecretaris
van Verkeer en Waterstaat ge
pleit voor een soepeler toeken
ning van een ontheffing van het
rijverbod op zondag voor gees
telijken.
Afgelopen zondag hebben in ver
schillende kerken in ons land
geen diensten kunnen plaatsvin-
de omdat de geestelijke niet of
niet op tijd aanwezig kon zijn.
Het interkerkelijk overleg pleit
niet voor algemene vrijstelling
voor geestelijken, alleen voor
een soepele toepassing van het
ontheffingsbeleid in bepaalde
gevallen.
Fabriek in
amphitamine
ontdekt
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse recherche heeft met
de ontdekking van een clandes
tien amphetamine-fabriekje in
Amsterdam-Noord een eind ge
maakt aan een belangrijke lijn
voor de illegale uitvoer van
pepmiddelen naar Zweden. De
installatie werd aangetroffen in
een schuur behorende bij een
plasticfabriek. Er werden
grondstoffen ter waarde van
11.000.- in beslag genomen.
In verband met deze ontdekking
zijn in de afgelopen week vier
personen aangehouden, waaron
der de twee eigenaren van de
plasticfabriek en de man aan
wie zij de schuur hadden ver
huurd. Het pepmiddelen-fabriek
je werd ontdekt na de arrestatie
vorige maand van een Griekse
bareigenaar en een Belgische
vrouw in Stockholm. Zij werden
verdacht van invoer van amphi
tamine in Zweden en vermoed
werd dat het middel uit Amster
dam afkomstig was.
Bezweken onder oliedruk
NEDERLAND IS GISTEREN bezweken onder de oliedruk. De landen
van de Europese Gemeenschap hebben een gemeenschappelijk
standpunt kunnen formuleren, dat duidelijk pro-Arabisch is. Wie
kennis neemt van de onmachtige verklaringen in Brussel van minis
ter Van der Stoel, die tegen beter weten in wil doen geloven dat er
in feite niets veranderd is aan het Nederlandse standpunt, kan
slechts wensen dat de bewindsman zich) had gehouden aan de af
spraak met zijn collega's geen commentaar te leveren op de door
de olieboycot afgedwongen en door Frankrijk geïnspireerde EEG-
verklaring.
Naar buiten toe heeft de Europese solidariteit zich er gisteren in
Brussel toe beperkt, dat de overige EEG-Ianden Nederland in de
gelegenheid hebben gesteld in te stemmen met een verklaring, die
Nederland een maand geleden met beslistheid heeft tegengehouden.
Een voordeel zou kunnen zijn dat achter de schermen afspraken
zijn gemaakt over stilzwijgende oliehulp aan Nederland als de boy
cot voortduurt. Want dat de verklaring van Brussel de Arabieren er
toe zal brengen de oliekraan volledig open te draaien valt te betwij
felen, terwijl evenmin duidelijk is hoe de vrede in het Midden Oos
ten, die opnieuw in een kritieke fase is beland, er mee gediend kan
zijn.
T oorbarig
WE ZIJN NIET DE ENIGEN die gisteren met betrekking tot het
„centraal akkoord" te optimistisch zijn geweest; als wij „gelukkig"
riepen, premier Den Uyl, de meeste politici, de vakbondsleiders de
den het ook. Was het een voorgevoel dat ons achter „Het halve
werk? „boven on6 commentaar van dinsdag nog een vraagteken
deed zetten?
Dat de werkgeversbesturen de concessies van hun delegaties afwezen,
gebeurde niet onverwacht. Werkgeversvoorzitter Bartels c.s. hebben
waarschijnlijk, met de adem van de regering in hun nek, snel „ja"
gezegd in de hoop dat hun achterban de zorgelijke situatie wel
zwaar zou laten wegen. Maar die achterban rekende snel uit, dat de
vakbeweging in die zelfde zorgelijke situatie minder concessies
heeft gedaan.
AL EEN PAAR MAAL hebben we hier de vraag neergeschreven, of
bij de inkomenstoenadering wel de juiste methode wordt aange
praat. De vraag betrekking hebbend op de prijscompensatie is
vandaag meer actue.el dan ooit. Intussen is de sfeer rondom dit
vraagstuk moeilijker dan ooit.
De vakbeweging die winst geroken heeft, zal die ook willen proeven.
Misschien is de bom van gisteren toch beter dan een tijdbom die
onder alle bedrijfssectorengewijze onderhandelingen zou zijn blijven
liggen.
Misschien, zeggen we. Want na dinsdag wordt het oppassen met perti
nente uitspraken. Dat dacht gisteravond voor radio en televisie mi
nister Boersma ook.
Weeroverzicht
WASHINGTON (AFP)
President Nixon zal van
avond een televisierede
meest begunstigde natie wil
krijgen met betrekking tot de
olieleveranties uit de Arabische
landen,
houden over de energiecn- Een cn ander glsteren bekCTd
sis. De Amerikaanse presi- gemaakt door het gezaghebben-
derzoek in het Midden-Oosten,
verteld dat de vrijwillige „at blad
dent besloot daartoe nadat
zijn adviseurs hem hadden
beperkingen die van de be
volking zijn gevraagd niet
voldoende zijn om een nij
pend gebrek aan oliepro-
dukten te voorkomen.
Saoedi-Arabië heeft de Japanse
regering geadviseerd de diplo
matieke en economische banden
met Israël te verbreken, als het
land ten minste de status van
de blad voor economisch on- Volgens het blad heeft de rege
ring van Saoedi-Arabie de voor
waarde gesteld dat een land.
teren naar de VS, stopgezet. hebben verbroken, Frankrijk,
Ook is een lijst samengesteld Spanje en Groot-Brittannië op
met de namen van de meest be- de lijst van meest begunstigde
gunstigde landen, voor wie olie- naties.
toevoer onverminderd zal blij- Het olie-embargo is volgens
ven, aldus MEES. MEES ook gericht tegén landen
is Japan een
van de belangrijkste afnemers
van Saoedi-Arabië. die niet op
de lijst van meest-begunstigde
partners voorkomen. In augustus
van dit jaar importeerde Japan
ongeveer 1.3 miljoen vaten oiie
dat op de lijst van meest begun
stigde naties wil komen, de be
trekkingen met Israël mr.et a
die ruwe olie verkopen aan de
Verenigde Staten. Tot deze lan
den behoren Trinidad, De Baha
ma's, de Nederlandse Antillen,
Canada, Puerto Rico, Bahrein,
Goeam en Singapore.
breken, economische sancties De Arabische landen hebben sinds
tegen Israël uitvoeren en de
Arabische staten enige militaire
hulp moeten verlenen.
per dag. Onder de huidige olie- Volgens het blad staan Arabische
embargo's Lebben de Arabische landen als Libanon, Jordanië en
landen de olietoevoer naar Ne- Tunesië, Pakistan, Turkije, Ma-
derland en de Verenigde Staten leishië, alle Afrikaanse landen
en landen die de olie herexpor- die de betrekkingen met Israël
het uitbreken van de 18-daagse
oorlog hun olieproduktie al be
perkt mei 28,5 procent, ofwel
5,826 miljoen vaten. De inkrim
ping bedraagt 17 tot 18 procent
van de totale olietransporten
voor het uitbreken van de oor
log op 6 oktober.
zonrn9 n>st 19 temperaturen luchtdruk ri rmllibaren
opklaringen hagel -w-w warmtefront H hoge-dnAgebied
bewolking -fa» sneeuw -rnr kou-front lage-drukgebted
regen 7yZ onweer windrichting verplaatsingsrichting
De Bilt In de komende dagen
zal het zacht, maar wisselvallig
weer zijn. De noordelijke stro
ming, waarmee koude lucht
naar Nederland werd getrans
porteerd ontstond nadat een
stormdepressie over Scandina
vië naa het oosten trok.
Deze stroming krimpt op de nade
ring van een volgende depresiie
naar zuidwest, zodat zachtere
lucht naar ons land kan stro
men. De frontale zone, die bij
dit lagedrukgebied hoort, be
reikte vandaag in de vroege
ochtend Schotland en zal Neder
land in de nacht en ochtend van
morgen passeren. Dit gaatge-
paard met veel bewolking en
plaatselijk regen. Na het front
kunnen er ook weer enkele op
klaringen voorkomen. Inmiddels
ontwikkelt zich midden op de
Atlantische Oceaan een volgen
de actieve depressie, die snel
naar IJsland zal koersen. Onder
invloed daarvan zal later op de
dag de bewolking opnieuw toe
nemen.
Vooruitzichten voor vrijdag, opge
steld door het KNMI op dinsdag
om 18.00 uur:
Onbestendig en zachter.
Kans op een geheel droog etmaal:
20 procent.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam jtch. I
Den Helder
Luehth. It ld.
Twents
VllssInKon
Zd Limburg
Genèvn
Helsinki
Innsbrück
motregen
IXV
h. bew.
Caia Blanca
Istanbul
La* Palmai
„Kaper" van KLM-toestel
geestelijk gestoord
AMSTERDAM (ANP) De 35-ja-
rlge Franz-Joseph S. uit de
Wcstdultsc plaats Klrchhcllen,
die op 2 oktober tevergeefs ge
probeerd heeft een DC9 van de
K.L.M. te kapen tijdens een
vlucht van DUsseldorf naar
Schiphol, is gisteren bij de grens
post Elten aan de Duitse auto
riteiten overgedragen.
De man is in Amsterdam psyrh' -
trisch onderzocht en l.r u
nig verklaard. Op grond
van heeft de Amsterd
hoofdofficier van justitie, ni.
F. Hartsuiker, hem buiten r-
volging gesteld. Ook de Duuse
justitie is van oordeel, dat de
man, die al eerder In een inrich
ting is gepleegd, geestelijk ge
stoord is. Hij zal nu voor herver-
pleging opnieuw in een inrich
ting worden opgenomen.
Op de bewuste vlucht had S., die
achterin het toestel zat de eer
ste stcwardes, mevrouw Inge de
Wilde-Timmer, een brief met ei
sen overhandigd. Hij poogde
haar onder druk te zetten met
een geladen revolver. Hij eiste
het aftreden van Bondskanselier
Brandt en vrijlating van leden
van de Baader-Meinhofgroep.
De kaper kon echter worden
overmeesterd.
