I Rem op industriële
■I groei via vergunning
Memoires
Mindszenty
alarmeren
Hongaarse
regering
Student mag doubleren
Vervolging agent
wegens poging
tot doodslag
Korte metten
Kamermeerderheid voor idee-Lubbers
Geen vrijstelling
voor Den Haag e.o.
Kerk van Chili
wil alleen maar
godsdienstig
actief zijn
Katholieken van
Engeland hoog
op lijst van
verslaafden
VOENSDAG 7 NOVEMBER 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
v.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG inister Lubbers (Economische Zaken) heeft zijn plan
om via een stelsel van vergunningen en heffingen greep te krijgen
op investeringen in de Randstad en aldus de ongebreidelde groei in
dat gebied af te remmen, vrijwel ongeschonden door de Tweede Ka
mer gesleept. Na drie weken eindeloos en vaak moeizaam debatte
ren, ging de Kamer gisteren dan eindelijk met zijn voorstellen ak
koord.
De nadruk van de selectieve in
vesteringsregeling zal komen te
liggen op het vergunningenstel
sel. Daartegen hebben AR, CHU,
SGP en een meerderheid van de
i KVP zich fel verzet. Zij wilden
i de nadruk laten vallen op het
dan drie miljoen, respectievelijk
vijftien miljoen bedragen. Het
heffingenstelsel blijft voor heel
de Randstad ongewijzigd: 25%
op de bouw van bedrijfsgebou
wen en 3% -^p dia van installa
ties.
heffingenstelsel en het vergun- £je VVD heeft zich tegen het voL
ningenstelsel slechts aanvullend
hanteren, zoals Lubbers' voor
ganger, oud-minister Langman
had voorgesteld. Een desbetref
fend voorstel werd gisteren ech
ter door een Kamermeerderheid
i weggestemd.
Minister Lubbers is wel enigszins
aan de bezwaren van eerderge
noemde confessionelen tegemoet
gekomen. Hij ging er in eerste
instantie vanuit, dat geen ver
gunning voor de bouw van be
drijfsgebouwen en installaties in
het westen nodig zou zijn, als
het om investeringsprojecten
ging die de eer. miljoen, respec
tievelijk vijftien miljoen niet te
boven zouden gaan. Minister
Lubbers heeft deze bepalingen
nu alleen gehandhaafd
Rijnmond; voor de overige
Randstad is pas een vergunning
nodig als de investeringen meer
ledige wetsontwerp ultgespro
ken, temeer daar zij van me
ning is dat de afremming van
de industriële groei in het wes
ten en een betere spreiding van
de investeringen over het hele
land thans helemaal achter
haald dreigt te worden door de
nadelige sociaal-economische ef
fecten. die de -olieboycot vooral
voor Rotterdam en omgeving
kan hebben.
(Van onze parlementaire re- bers en een grote meerderheid
dactle) van de Kamer. Ondanks aan-
DEN HAAG De Tweede Ka- drang uit de Haagse gemeente-
mer heeft gistermiddag met raad haalde het plan van de
ruime meerderheid het voor- heer Wierenga het niet. Slechts
stel van de socialist Wierenga PvdA. CPN, SGP, BP en de le
verworpen om de nieuwbouw den Schakel (ARP) en de Hage-
van bedrijfsgebouwen en in- naar Du Chattinier (KVP)
stallaties in de Haagse agglo- stemden voor.
meratie vrij te stellen van se- Een ander amendement, dat
lectieve investeringsheffing. van de liberaal Van Aardenne.
Het plan van Wierenga om de om voor de overheid de moge
bouwsom op industrieheffing in lijkheid te scheppen hele gebie-
Den Haag, alsmede nieuwe den bij algemene maatregel
kantoren, niet te belasten vond van bestuur vrij te waren voor
vorig week al weinig genade de heffing werd eveneens ver
in de ogen van minister Lub- worpen.
Koning Winter kondigde gisteren zijn komst aan met een ftlnk pak hagel. Dat het gelijk goed raak was
ondervonden onder andere de automobilisten op de rijksweg Den Haag—Amsterdam onder Wassenaar,
waar deze foto werd genomen.
R'dam geeft
meer dan
miljard uit
ROTTERDAM (ANP) Rotter
dam, zo blijkt uit de cijfers van
de begroting voor het komende
jaar, zal in 1974 voor het eerst
meer dan een miljard gulden
uitgeven. Zoals reeds eerder ge
meld komt de gemeente tot een
sluitende begroting door het
aanbod van het rijk, die in de
financiële noodsituatie van de
grote steden tegemoet wil ko
men.
Van de genoemde miljard gulden
gaat ongeveer 150 miljoen
naar de politie en brandweer.
De GG en GD slokt rond de
200 miljoen op en de dienst ge
meentewerken kost ongeveer
100 miljoen. De subsidies aan
allerlei instellingen en stichtin
gen bedragen, eveeneens bijna
i 100 miljoen Het overige gaat
naar andere gemeentelijke dien
sten.
Wetenschappelijk onderwijs
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister van Ke-
menade en staatssecretaris
Klein van Onderwijs en Weten-
deutisch examen af te leggen
aan het eind van het eerste in
schrijvingsjaar en de bepaling
te schrappen, dat de student als
regel niet mag doubleren.
schappen verwachten, dat pas Wat dit laatste aangaat, menen
op 1 september 1975 kan worden
begonnen met de herstructure
ring van het wetenschappelijk
onderwijs. Dat is een jaar later
dan tot dusver in het voorne
men lag. Dit blijkt uit hun van
daag verschenen memorie van
antwoord bij het wetsontwerp
„herstructurering wetenschap
pelijk onderwijs".
De memorie van antwoord is de
reactie van de bewindslieden op
het voorlopige verslag op het
wetsontwerp van de vaste
Tweede Kamer commissie voor
Wetenschappelijk-Onderwijs, dat
in maart dit jaar gereedkwam.
Het wetsontwerp zelf dateert uit
1971 en staat bekend als het
wetsontwerp Posthumus.
De huidige bewindslieden hebben,
zo blijkt uit de memorie, niet
getornd aan de grote lijnen van
dit ontwerp. Wijzigingen zijn
aangebracht ten aanzien van
het propedeutisch examen (het
„propjes") en het doubleren.
Voorgesteld wordt iedere stu
dent te verplichten zijn prope-
minister en s'aatssecretaris dat
de studenten binnen de grenzen
van de maximale inschrijvings
duur de gelegenheid moet krij
gen colleges, werkgroep activi
teiten, praktica en dergelijke te
herhalen. De bewindslieden me
nen, dat het propdeutisch exa
men zo vroeg mogelijk moet
plaatsvinden om de studenten
een effectief advies over de ver
dere studie te kunnen geven. Zij
vinden, dat bij deze vroegtijdige
selectie vooral verwezen en niet
uitsluitend afgewezen moet wor
den. Als zo'n advies vroegtijdig
komt, heeft de student, aldus de
bewindslieden ook praktisch be
keken nog alle mogelijkheden
om het op te volgen.
Poging 200 knotwilgen
te redden
W/JK BIJ DUURSTEDE (ANP)
Ongeveer 40 „mllieubescheir-
mers": onder wie biologiestu
denten van de rijksuniversiteit
te Utrecht, willen zaterdag 10
november in Wijk bij Duurstede
de operatie „knotwilgen'
voeren.
Zij willen proberen om een rij
van ongeveeer 200 knotwilgen
langs de Rijndijk tussen Ame.
rongen en Wij bij Duurstede
te redden door de bomen te
knotten. De holle stammen kun
nen de zware takken nauwelijks
meer dragen, zodat er hoogno
dig iets moet gebeuren om deze
wilgen van de ondergang te red
den.
uit- Vroeger werden de wilgen elke
vier jaar geknot, omdat de wil-
getakken o.a. werden verwerkt
in zinkstukken voor dijkbduw.
Nu er naar dit rijshout weinig
of geen vraag meer is. loont het
riet meer de wilgen geregeld te
knotten.
Geertsema
nu officieel
commissaris
van de koningin in Gelderland
is nu definitief. Zij gaat in op 16
november.
Mr. Geertsema (55) is reeds
af 1959 lid van de Tweede Ka
mer voor de V.V.D. welke func
tie hij nu zal neerleggen. Hij
was burgemeester van Wasse
naar (1961—1971) en minister
van Binnenlandse zaken in het
kabinet Biesheuvel. Hij heeft
vroeger wel eens gezegd, zijn
politieke carrère te willen
beëindigen als commissaris van
de koningin.
Vanaf september
1975 afstuderen
in vier jaar
DEN HAAG (ANP) - De her
structurering van het weten
schappelijk onderwijs zal niet
volgend iaar, maar op 1 sep
tember 1975 worden ingevoerd.
Voor alle studierichtingen geldt
dan, dat de totale cursusduur
voor propedeuse en doctoraal
vier jaar bedraagt, tenzij op
grond van herprogrammering
van de cursus voor 1 november
1974 verlenging is gevraagd.
De inschrijvingsduur zal voor elk
van de twee fasen één jaar lan
ger dan de cursusduur mogen
zijn. De studenten mogen bin
nen de grenzen van de maxima
le inschrijvingsduur wel double
ren.
Dit blijkt uit de memorie van ant
woord van minister Van Keme-
nade en staatssecretaris Klein
van Onderwijs en Wetenschap
pen en van minister Van der
Stee van Landbouw bij het
wetsontwerp voor herstructure
ring van het wetenschappelijk
onderwijs. Dit antwoord op de
schriftelijke vragen van de vas
te commissie uit de Tweede Ka
mer is een boekwerk van bijna
200 bladzijden, dat ook in het
kabinet is behandeld.
l
Amsterdam (ANP) Tegen de
Amsterdamse politieagent-hon
dengeleider B. J. van D. wordt
een strafvervolging Ingesteld
terzake van poging tot doodslag
c.q. zware mishandeling, subsi
diair bedreiging van de vader
van de 15-jarige Surinaamse
jongen Renaldo Nelsteln. Dit
heeft de Amsterdamse officier
van justitie mr. H. W. P. Rem-
inerts de Vries, meegedeeld.
De heer Nelstein had bij de offi
cier van justitie een klacht inge
diend dat zijn zoon op zondag
avond 15 april j.l. door de agent
zou zijn mishandeld en later,
toen hij zelf naar de woning
van de agent was gegaan, deze
een gericht schot op hem zou
hebben afgevuurd.
Op de bewuste avond liet do
agent, die destijds nog in een
flatgebouw in do Bijlmermeer
woonde, zijn hond uit, de jongen
zou hem toen hebben uitgeschol
den en hij zou daarop met de
hondenriem tegen Renaldo heb
ben uitgehaald. De jongen was
nar zijn ouderlijk huis gegaan
waama zijn vader, moeder en
'n kennis naar de woning van de
agent waren gelopen, de agent
zou zich door het drietal, dat
opheldering over het slaan van
de jongen kwam vragen, be
dreigd hebben gevoeld. Zijn
vrouw had hem via het raam
zijn dienstpistool aangereikt.
Tijdens het gerechtelijk vooron
derzoek heeft de agent ver
klaard dat hij eerst gedreigd
had en daarna pas een waar
schuwingsschot in de lucht heeft
gelost. De kogel kwam echter
terecht in een raam van het
flatgebouw. De heer Nelstein
heeft verklaard dat hij opzij ge
sprongen was en de kogel langs
zich heen hoorde suizen. De be
wuste agent is al eens eerder
vanwege zijn optreden in het
nieuws geweest.
Kindertjes
te koop
NOVA IGUACU (AP) De
40-jarige Braziliaan Laurea-
no de Adrade heeft zijn zes
kinderen voor 33 dollar per
stuk te koop aangeboden,
omdat hij naar hij be
weerde geld nodig had
om de ziekenhuiskosten van
zijn vrouw die op het punt
stond van een volgende
baby te bevallen, te kunnen
betalen. Een en ander is
door dc politic bekend ge
maakt.
De man werd gearresteerd
toen hij pogingen deed de
aandacht van voorbijgan
gers te trekken voor het
stadhuis om zijn drie doch
ters en een zoon. in de leef
tijd van 2 tot 12 jaar te ver
kopen.
Een kinderrechtbank heeft
de kinderen onder toezicht
van hun grootmoeder ge
plaatst. De man is later op
vrije voeten'gesteld met het
advies om de psychiater
eens te gaan opzoeken.
Compensatie
prijsverhoging
aardgas
voor tuinders
DEN HAAG (ANP) Alle klein-
verbruikers van aardgas in de
tuinbouw krijgen van 1 januari
volgend jaar af voor alle ge
bruik boven 30.000 m3 per jaar
een compensatie van 2 cent per
mil voor de op die datum in
gaande prijsverhoging. Aardgas
voor kleinverbruik wordt dan
2.5 cent per m3 duurder. De
compensatie van 2 cent zal gel
den voor tuinders die per jaar
niet meer dan 170.000 m3 ver
bruiken.
Minister mr. A. van der Stee van
Landbouw en Visserij heeft op
deze wijze enig soelaas willen
bieden speciaal aan de grotere
kleinverbruikers in de tuinbouw,
voor wie de prijsverhoging van
het aardgas een aanzienlijke
kostenverhoging betekent.
Met de restitutie wordt ook meer
aansluiting bereikt op de voor
grootverbruikers van aardgas
geldende prijs. Voor grootver
bruikers in de tuinbouw (meer
dan 170.000 m3) blijft tot 1 okto.
btr 1974 de speciale tulnbouwre-
geling van kracht.
Watergate-
commissie
wil gesprek
met Nixon
WASHINGTON De Amerikaan
se senaatscommissie van onder
zoek naar de Watergate-affaire
heeft een informeel gesprek met
president Nixon voorgesteld om
de bandopnamen van het Witte
Huis en andere verwante zaken
te bespreken. Het voorstel is af
komstig van senator Lowell
Weicker.
Commissie-voorzitter Sam Ervin
zei- ..Ik zou blij zijn als hij
(Nixon) hierheen kwam om on
der ede te getuigen," maar men
verwacht niet dat Ervin zal
aandringen op een formele ge-
tuiger.ls.
Inmiddels heeft districtsrechter
John Sirica president Nixons se
cretaresse Rose Mary Woods
verzocht te getuigen in zijn on
derzoek naar de twee „niet-be-
staonde" bandopnamen. Volgens
advocaten van het Witte Huis
zcu Sirica's bezoek worden inge
willigd. Mej. Woods was al .se-
cteiaresse van Nixon voor deze
president werd en zij is op de
hoogte van vele geheimen van
het Witte Huis.
Universitair
Nieuws
Aan de Universiteit van Amster
dam zijn geslaagd voor het doc
toraal examen rechtsgeleerd
heid G. W. Vlasman (Lisse):
l>et doctoraal examen farmacie:
H. J. A. M. Stulemeijer (Wasse
naar).
Aan de Erasmus Universiteit te
Rotterdam is geslaagd voor het
doctoraal examen economische
wetenschappen: W. C. J. van
Noort (Lisse).
De aankondiging door kardi
naal Mindszenty, dat zijn me
moires binnenkort bij een Ber-
lijnse uitgeverij zullen verschij
nen, heeft de Hongaarse rege
ring gealarmeerd. Uit kringen
van het corps diplomatique bij
de Italiaanse regering verluidt,
dat het regeringsbureau voor
kerkelijke zaken in Boedapest
de komst van een delegatie
naar het Vatikaan heeft aange
kondigd.
Het Hongaarse bureau voor
kerkelijke zaken zou bij de Va-
tikaanse raad voor openbare
zaken van het pauselijk staats
secretariaat willen protesteren,
omdat het Vatikaan zich niet
houdt aan de overeenkomst,
waarin wordt gezegd, dat kar
dinaal Mindszenty zich in liet
westen zou onthouden van ie
dere niet streng kerkelijk-gods-
dienstige activiteit.
Het Hongaarse bureau zou ver
der van het Vatikaan eisen,
dat kardinaal Mindszenty offi
cieel afstand doet van zijn
aartsbisschoppelijke zetel van
Esztergom. Op het ogenblik is
de kardinaal nog steeds aarts-
Kardinaal Jozef Mindszenty.
bisschop van Esztergom, ook
al kan hij het bestuur erover
niet uitoefenen.
Vatikaanse waarnemers nemen
aan, dat het Vatikaan bereid
zal zijn toe te geven aan de
eis, dat kardinaal Mindszenty
zijn bisschopszetel opgeeft, on
der voorwaarde echter, dat
men het met de Hongaarse re
gering eens kan worden over
de persoon van een opvolger.
Het protest tegen het openbaar
optreden van kardinaal Minds
zenty zoals de publikatie van
zijn memoires ei. zijn reizen
naar het buitenland zou echter
krachtig worden afgewezen,
omdat dit behoort tot de rech
ten van de mens.
In de kathedrale basiliek van
St. Jan in Den Bosch zal zater
dag 24 november de jaarlijkse
mis van requiem met militair
eerbetoon worden opgedragen
voor alle gesneuvelde en over
leden mfllitairen. Dr. L. A. M.
Goossens, voorzitter van het al
gemeen bestuur van de Stich
ting Nationaal Katholiek Thuis
front zal de mis opdragen.
Memisa, heeft het gironum
mer van de actie „Geef Ge
zondheid" (188.000 te Rotter
dam opengesteld voor de be
strijding van de honger in
Ethiopië. Memisa heeft in dat
land zeer goode contacten, zo
wel onder missionarissen, als
onder de door haar uitgezon
den artsen, verpleegsters en
gelden via dze kanalen voor
sociaal werksters, zodat alle
honderd procent gebruikt wor
den om directe hulp te bieden.
De heer A. J. Onstenk (52)
te Hoogeveen hoopt morgen
aan de Rijksuniversiteit
Utrecht te promoveren tot doc
tor in de godgeleerdheid op het
proefschrift „Ik behoor bflj me
zelf" over de bekende predi
kant-schrijver Cornells Elisa
van Koetsveld (1807—1893).
Drs. A. H. Onstenk is sinds
1970 consulent van de Vereni
ging voor Protestants Christe
lijk Kleuter- en Basisonder
wijs.
Dr. K. J. Kraan, gerefor
meerd predikant voor bijzon
der contactwerk in Rotterdam
heeft een handboek over de
dienst der genezing geschreven
onder de titel „Opdat u gene
zing ontvangt". Behalve een
bijbelse oriëntatie, omvat zijn
boek ook een uitvoerig over
zicht van de geschiedenis van
de „dienst der genezing", als
mede studiemateriaal over de
wijzen waarop men in allerlei
kerken en secten, overal ter we
reld, met geloofs- of gebedsge
nezing tracht bezig te zijn. In
de studie is zowel de ontwikke
ling in de reformatorische ker
ken als die in de rooms katho
lieke en oosters-orthodoxe ker
ken terug te vinden. Het boek
is uitgegeven bij uitgeverij Gi
deon te Hoornaar.
Het Noorse parlement heeft
met 134 tegen zestien stemmen
een verzoek van de socialisten
afgewezen om do Braziliaanse
aartsbisschop Helder Camara
een alternatieve vredesprijs
toe te kennen, nu de Nobel
prijs voor de vrede naar Kis
singer en Le Due Tbo is ge
gaan, hoewel algemeen werd
gemeend, dat Helder Camara
do aangewezen man was. Zo
wel de arbeiderspartij, als de
Noorse conservatieven ver
klaarden zich niet In staat het
plan te steunen.
„De kerk van Chili voelt zich
niet geroepen aan de rege
ringsautoriteiten het patent
van wettigheid te geven, rege
ringen aan het roer te brengen
of te laten vallen. Haar activi
teiten willen niet politiek,
maar godsdienstig zijn".
Dit staat te lezen in een ver
klaring, die kardinaal Silva
Henriquez, aartsbisschop van
Santiago de Chili heeft ver-
Protest in Duitsland
tegen onbruikbaar
maken van tarwe
Met regeringssteun van onge
veer tachtig miljoen gulden is
alleen al in de Bondsrepubliek
In het afgelopen jaar 1,4 mil
joen ton tarwe voor menselijke
consumptie ongeschikt ge
maakt. Dat is volgens de Duit
se consumentenorganisatie
A.G.V. genoeg om twintig mil
joen mensen een jaar lang
brood te verschaffen.
De A.G.V. heeft scherp tegen
deze situatie geprotesteerd en
het een duidelijk voorbeeld ge
noemd van de verziekte prak
tijk bij de marktregeling in de
Europese gemeenschap. Men
wil dat wordt gezocht naar
passende middelen om een
overschot aan landbouwpro-
dukten ten goede te laten ko
men aan landen in nood, het
geen overigens geen gemakke
lijke zaak is. Tarweleveranties
aan de droogtegebieden bleken
onlangs geen afdoende hulp te
zijn, omdat in vele ontwikke
lingslanden tarwe onbekend is
en daardoor niet kan worden
verwerkt.
strekt aan het persbureau der
paters Salesianen in Rome, de
congregatie waartoe hij be
hoort.
De Chileense kerk, zo zegt de
kardinaal, heeft duidelijk en
vroeg genoeg voor de jongste
politieke gebeurtenissen in het
land haar bezorgdheid geuit,
de dwalingen van het politieke
bewind van de heer Allende
aangetoond en zowel de rege
ring als de politieke oppositie
partijen herhaaldelijk opgerop-
pen om tot één grote nationale
consensus te komen.
Na de staatsgreep hebben de
bisschoppen hun medewerking
aangeboden voor dc wederop
bouw van het land en in het
bijzonder voor de verzoening
der geesten, vooral ook voor
de versterking en ontwikkeling
van de maatschappelijke ver
worvenheden der arbeiders, al
dus de kardinaal, die verder
stelt:
"Als kardinaal heb ik namen*
de kerk aan de nieuwe rege
ring dezelfde medewerking
aangeboden, die de kerk in al
haar werken voor het alge
meen welzijn bad verschaft aan
de marxistische regering van
de heer Allende. Tegelijkertijd
- en dat hebben de autoriteiten
van de staat geaccepteerd -
eiste ik dezelfde vrijheid van
handelen, die de kerk ook on
der de vorige regering had."
Wat zijn huidige Europese reis
betreft zegt de kardinaal: ..Het
s geen politieke reis. Deze
reis heeft evenmin het karak
ter van een politieke vertegen-
woord:ging. De Chileense kerk
heeft de wens de heilige vader
en de episcopaten va nde ver
schillende landen te informe
ren over haar houding in de
huidige situatie van Chili".
KERK EN WERELD
De Engelse katholieken zijn
onevenredig hoog vertegen
woordigd in de wereld van de
misdaad, zowel als in het ge
bruik van verdovende midde
len en ln het drankmisbruik.
Dit constateert de Engelse
priester Terence E. Tanner In
het katholieke weekblad „The
Tablet".
Father Tanner is werkzaam
onder verslaafden aan verdo
vende middelen in Londen. Hij
schat, dat vijftig procent van
deze groep uit katholieken be
staat. De Engelse katholieken,
die tien tot twaalf procent van-
de bevolking uitmaken, leveren
een kwart van de verslaafden
aan drank en een evengroot
percentage aan gevangenis
klanten.
De Engelse priester erkent,
dat er geen officiële statistie
ken bestaan over de godsdien
stige herkomst der verschillen
de groeperingen, maar de fei
ten spreken voor hem een dui
delijke taal. Hij bepleit dan ook
een grondig onderzoek naar de
vertegenwoordiging der katho
lieken onder de verslaafden
aan verdovende middelen,
vooral naar de oorzaken er
van.
In „The Tablet" schrijft hij
dan: „Het zou dwaas zijn te
menen de redenen voor deze
verslaving te kennen. De mees
te mensen zouden niet verder
willen gaan dan te zeggen, dat
die verslaving veroorzaakt
wordt door innerlijke en uit
wendige spanningen, zoals
frustratie en agressie".
„Ik geloof niet, dat de gods
dienst onvermijdelijk tèn
grondslag aan deze spanningen
ligt, maar wel geloof Ik, dat
een verkeerd godsdienstonder
richt er de oorzaak van kan
z jn. Wanneer ik vader was
van een kind, dan zou ik de
zekerheid willen hebben, dat,
wanneer Ik mijn kind naar een
katholieke school stuur, Ik dan
niet de mogelijkheid vergroot,
dat het later verslaafd raakt
aan verdovende middelen".