DEINEND BONT Dagelijkse zonden van de voeding VOOR DE VROUW Predictor VROUWELIJKHEDEN >lk13li MEDISCHE RUBRIEK Husavarna sss PAGINA 16 LEIDSE COURANT WOENSDAG 17 OKTOBER 1973 de proporties door de prachtige verwerking. Van roodvospoten maakte hij een mar.tel, die qua schakering (beige/bruin/wit) aan chenille deed denken, mede door de dwarse verwerking. Pe- tit-gris is weer modern. Een bruinachtig grijze petit-gris jas met bruine voskraag komt bij het Haagse huis op 3900,-. En nu gaan we omlaag met de prij zen. Een serie oppossum jasjes in briljant kleurgamma, kerrie, paprika, bordeaux, verschillen de grijzen, alles in nuancen met leren boord en manchetten ko men op 890,- 1100,-. (Vederlicht en in het lang 1900^ Een zwart (geverfd) konijn („lapin rilé) met strak boven- slukje (vellen in de lengte ge sneden) en klokrok (in de breedte) 1590. Verder in de la- pm-sector een beeldig jasje van naturel gevlekt konijn, in ri chels geschoren. Een vlekken- jasje van Yemen kost 925,-. 1 Taille-lange blouson van Barbare Ie Groot („Barbare Boe- donkerbruin lamsleer met v beer kraag en muts. Gebreide boorden (Friitala). t.que", A'dam) werkt ook nogal met konijn. Een blouson van be drukt lapin in jaguarprint 395) heeft shawlkraag en ca puchon. Verder in korte jasjes Nu kunt u zelf als eerste weten of u wel of niet in verwachting bent. Doe de eenvoudige, betrouwbare Predictor Zwangerschapstest. Thuis en op uw gemak. Al 9 dagen na het uitblijven van de menstruatie kunt u 't weten. U vindt de Predictor Zwangerschapstest bij apotheker en drogist. Zwangerschapstest voor thuisgebruik. Amband van gouddraad en bezet met zoetwaterparels. Wilt u een mooie armband zien. kijk dan naar dit plaatje. Hij Is van bewerkt gouddraad en bezet met 11 zoetwaterparels. Het ontwerp is van Adrew Grima (collectie Schaap Citroen- van Gel der juweliers). Een heerlijk recept om verwende gasten voor te zetten. Een laag (geschilde) aubergines bedekken met een laagje in plakjes gesneden champignons. Bestrooien met gemalen kaas en vro lijk fluitend eenzelfde „sandwich" van aubergines, champignons en kaas op de eerste laag vlijen. Overdekken met de inhoud van een blik ONVERDUNDE champignonsoep en in een matig ver warmde oven (of in een goed afgedekte pan) gaat laten worden. In de handel bladgroen spray om uw planten een „make-up" te geven. De bladen worden er prachtig glanzend van 4,75). Nu we toch in de plantensector zitte, iets over aanverwant artikel: een tuitje om op de bloemspuit te zetten. Het kost 1.25 en u O Jeans, de kleren van onze tijd. kunt er makkelijk de bloemvazen mee bijvullen. Zonder ernaast te kliederen (warenhuizen en beurzen). Nieuwe handhaardroger HP4112 van Philips weegt niet meer dan een pond en ligt ook door zijn kleine afmeting makkelijk in de hand 46,95). Jeans zijn voor tieners de kleren van onze tijd. Marktonder zoekbureau Ogilvie heeft 390 meisjes en 410 jongens geënquê teerd; 68% verklaart het begrip „jeans" met „broek". Jong merk is LOIS. 85% van de ondervraagden kende het en 83% ken de Levi's. In de eerste 5l/2 maand van 1973 werden 1.2 miljoen jeans verkocht voor de jeugd. Lois en Levi's liepen nek aan nek met 18%. Wrangier en Lee volgden met 10% op de derde en vier de plaats. De jeans moeten zo krap zitten dat ze bijna van de billen scheuren, en verbleekt op de naden. Om ze te laten krim pen: in kokend water leggen sorry, 'tis wel m 13 uit Je serie, maar beslist niet de ongelukkigste De winter flatteert niet, zeggen ze,... Een evenwichtige voeding be staat voor 30 procent uit vet ten, 15 procent uit eiwitten en 55 procent ut koolhydraten. De verhouding van de koolhydra ten tot de eiwitten moet schommelen tussen 3,5 en 5 procent. Sinds midden vorige eeuw heeft er zich een totale verandering voorgedaan in onze voedingsgewoonten. We zijn overgeschakeld van de voe ding van de arme man naar een rijk gedekte tafel. Het ge middelde dagelijks broodrant soen is teruggelopen en dat van de aardapoelen eveneens. Het suikerverbruik nam sterk toe. Het vleesrantsoen is geste gen en tevens zijn we begon nen meer vis, eieren, kaas, fruit en groenten te gebruiken. Waar we vorige eeuw de nade lige gevolgen kenden van een te eenz'jdlge en te arme voe ding,dre'gen we nu over te hel len naar een te rijke voeding. Eersie zonde: ie veel calo rieën: Het gemiddelde calorie- verbruik is sedert 1853 ge daald. Dit is vooral te wijten aan een verminderd verbruik van aardappelen en brood. Niettemin is dit lager calorie- verbruik voor vele personen nog te overvloedig. Vandaar het probleem van de zwaarlijvig heid. De kortere arbeidsduur en de mechanisatie hebben de arbeid veel lichter gemaakt op gebied van calorie-verbruik. Er wordt minder van onze spieren, maar wel meer van onze zenuwen gevergd. Voorts is er een overschakeling naar een voeding rijker aan eiwitten en vetten. Het probleem van de zwaarlijvigheid is zeer inge wikkeld. De bioloog beweert dat het een cultuurverschijnsel is dat ook bij dieren optreedt wanneer men ze in een dieren- tu:n zet. De psycholoog kan met vernuftige testen allerhan de psychologische faktoren achterhalen die een rol spelen, terwijl de endokrinoloog tracht uit te vissen of er geen hormo nale storingen zijn. Hoe het »k zijn moge, vermageren jlijft voor de. meeste mensen ;en moeilijke opgave die al leen lukt indien er psycholo gische begeleiding is. De huis arts kan hier een belangrijke rol spelen. Tweede zonde: te veel vetten. We eten n et alleen te veel vet ten. maar ook nog te veel scha delijke vetten. Dit is ook weer een kwestie van gewoonte. Zich voeden is een natuurlijk gebeuren, maar wat men eet is meestal kuituurgebonden. We hebben dagelijks een gram vet per kilogram lichaamsge wicht nodig. Dit betekent voor een persoon van 70 kg een dag rantsoen van 70 gram waar van minimum 40 gram moet genomen worden in de vorm van onverzadigde vetzuren. Vanuit dit standpunt zijn de schadelijke vetten: rundvet, boter, flitesvet, schapevet. palmolie. Minder schadelijk zijn: vet van paardevlees, kip, or'gineel cocosveï, aard- nootolie, varkensvet. Neutraal ijn: olijfolie, koolzaadolie en amandelolie. Gunstige vetten zijn: maisolie, zonnebloemolie, soyaolie, walnootolie en de meeste visoliën. Derde zonde: t» weinig koolhy draten. We hebben 34 gr. koolhydra ten nodig per dag en per kilo gram lichaamsgewicht. Dit komt neer op ongeveer 300 gram liefst in de vorm van zetmeel. We eten momenteel te I weinig koolhydraten en we1 hebben bovendien de gewoon- j te minderwaardige koolhydra ten te gebruiken. Concreet be tekent dit dat we weer meer aardappelen en brood moeten inschakelen en de suiker zo veel mogelijk moeten beper ken. Suikers zijn "lege" kool hydraten, ze leveren alleen ca lorieën op maar geen minera len, geen ijzer en geen vitami nen van het b-complex. Aard appelen. maar vooral brood doen dit wel. Brood bevat 50 procent zetmeel en 9 procent eiwit, de verhouding is 5,5, dit is zeer gunstig. Vooral bruin brood verdient onze voorkeur. Het is rijker aan vitamines en bevordert de normale darmbe weging en alzo de stoelgang. Vierde zonde: te vetrijke eiwit bronnen. Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. Sommige amino zuren kan ons lichaam ni«t op bouwen, we noemen ze essen tiële aminozuren. De voe dingswaarde van de eiwitten wordt grotendeels bepaald door een gunstige en harmo nieuze aanwez:ghe:d van de es- j sentiële aminozuren. De ver houding is beter bij dierlijke dan bij plantaardige eiwit bronnen. Een derde tot 50 pro cent van de eiwitten moeten j van dierlijke oorsprong zijn. j Doorgaans is dit wel in orde j maar de fout die we maken bestaat er in dat we meestal dierlijke eiwitbronnen gebrui- j ken die tevens veel verzadigde vetten bevatten. We denken aan vette kaas. vet vlees en i vleeswaren en volle melk. Vijfde zonde: te veel zout. Onze fysiologische behoeften aan zout schommelen tussen 3,75 en 5 gram. Wanneer we abso'uut geen zout aan onze voeding zouden toevoegen, zou- den we nog ruim onze behoef ten dekken. Maar de praktijk is anders. Het zoutvat wordt kwistig gehanteerd in iedere keuken Een afgestreken kof fielepel bevat zes gram zout, een afgestreken dessertlepel 13 gram en een afgestreken soep lepel 24 gram. Zowel onze conserven als ons brood tijn te veel gezouten. Ook dit is een kwestie van gewoonte. Zoals u ziet zijn de zonden nog niet uit de wereld, althans niet op het gebied van de voeding. De diagnose is vrip gemakke- lijk, de behandeling is echter zeer moeilijk. Slechte gewoon- ten hebben een hardnekkig be- itaan. Eén machine Kan maar de handigsteJtijn. Eé„ machine Kan ma». V. Is dat nu wel zo? Wat een onzin, flatteus-of-niet zit niet in de temperatuur maar in het temperament èn in het modebeeld, en dat mag met name wat de mantel betreft uiterst flatteus worden genoemd. En zeker de sportieve tweed- en mohairmantels, die dit jaar wat soepeler en ruimer in de rug vallen. Naast klasse hebben ze dat tikkeltje chic en fantasie, dat zo jong maakt. En ze zijn een tikkeltje langer, stukken leuker. Yinke mode voor langer dan vandaag. Bont is een weelde. En de droom van menige vrouw. In de huidi ge bontmode zijn twee tenden- zen te signaleren: de bonthan del gebruikt officieel geen hui den meer van beschermde dier soorten (onder druk van de al gemene opinie en het Wereldna- tuurfonds) en het ongelofelijk handig verwerken van goedko pere bontsoorten, zodat ze er peperduur uitzien. Stoffen wor den duurder, bont goedkoper. Ik heb het nu niet over de bekende zeer kostbare pelterijen als chinchilla, iltis. bepaalde nert sen (black diamond, tourmaline, azurene), hermelijn, witvos, sa bel, bever, maar speciaal ko nijn. opossum, bisam, geit (ye- men), hamster, dat vroeger al leen voor voeringen werd benut. U begrijpt, het één hangt samen met het ander. Nu is het een bekend feit dat er nog wel ge sjoemeld wordt met die be schermde „huiden". Panter- en tijgervellen worden stiekum uit gevoerd en malifide bonthande- laren weten de weg eraan te ko men en ze min of meer onder de toonbank te verkopen. De bo nafide handel houdt zich aan de wettelijke bescherming en steunt daarbij het streven om dieren, die de natuur exotisch en interessant maken, te spa ren. Vreemd genoeg zijn er toch bor.thar.delaren met een naam die klinkt als een klok. die ape- haar jassen verkopen. Het haar is dar van niet beschermde apen, die toch afgeschoten wor- aer., omdat ze de bomen heten kaal te vreten in het oerwoud. Maar zij die de schietpartij op knappen, kijken waarschijnlijk niet zo nauw. Een aap is een aan en als de huid geld op brengt, komt een kogeltje meer nf minder er niet op aan. En wie ziet het verschil? Daar te genover zijn er weer sympathie ke firma's die niet één zeehon denhuid willen verkopen, jassen die onder de naam „Izkoda" (geschoren zeehond) of sezlskin nog wel in de handel zijn. Terug naar ons uitgangspunt: bont in het algemeen. Waar vroeger de bontjas een status symbool was, een museumstuk dat van moeder op dochter in erflating overging, is ze nu soms speels onderdeel van ae garderobe. Fluweelzacht, tot bo lero, jackje, strak jasje met „armslag" door vleermuismou wen, trenchcoat, cape-stola of slobbermantel verwerkt, laat het materiaal met zich sollen en draperen als de deemoedigst meegaande stof. Het wordt recht of lichtelijk getailleerd verwerkt, met schouderpasjes in combinatie met raglan-mou- wen, met zeer vrouwelijk wijde mantelzoom bij streng aangege ven taille (soms door breisel of leer) of een extreem uitwaaie rende klokrok aan een krap aangesneden lijfje. Kenmerkend rijn de slanke voorpanden. Slank maakt ook de verwerking van bont met verticale leren re pen en gladharig bont voor de romp met enorme kragen en manchetten van langharig bont Tovenaar op dit gebied is Fred van Wordragen. de Haagse bontcouturier, die het bestaat var. breitschwanz persianer een tailleur met rok in echte stolp plooien te maken. Hij laat daar bij een exuberante zilvervos boa dragen en een pothoedje met veile. Helemaal 1950 en uiterst chic. Fred goochelt met de hui den. Bij smalle bovenruggetjes met uitklokkende plooien zijn de «Ej t ia.. - 1 2) Steel-blue geverfde blauwvos fuur {v. Wordragen). ikkeljas met leren cein- vtllen zo gesneden dat ze met de coupe van de jas meelopen, (nerts). Nertsvestjes, luchtig en jong, hebben zulke verbrede schouders, dat ze als kapmouw- tjes van velours de bovenarm net even bedekken. Voor cardi gans gebruikte hij black dia mond en zwart geverfde nerts. Van Wordragen houdt van het experiment en hij durft heel wat aan. Ik denk daarbij aan een in clochevorm gesneden persianer, die geen naden kent en een tourmaline nertsjas, be staande uit blokjes nerts afge wisseld door blokjes leer in re pen, van boven naar beneden in aflopende grootte. Brede suède zijstukken, waarin klepzakken. Een stukje meesterschap. Opge zette zakken, bijvoorbeeld van nerts op persianer of leer op veuler komen bij hem veel voor. evenals de combinatie van twee bontsoorten. De roodvos mag zich wel bergen voor de mode. Trouwens alle vossen moeter maar in hun hol blijven, willen ze veilig zijn. Langharige bontsoorten met als koplopers vos en wasbeer zijn „in". Vos- sejassen, die altijd wat robuust maken, blijven bij Fred binnen 3) Kerry opossum anorak met ritssluiting (voorkomt slijtage) De kleuren licht en donker vormen evenwijdig patroon (v. 'Wordragen). petit-gris in pied-de poule dessin en korte vossejasjes met strik- ceintuur (bruin/wit en grijs/wit) voor 1500,- en 1800,-. Kort krullam met leer 750,-. Over het algemeen brengt Barbara sportieve bont mode. Een gebreid jackje heeft een enorme wasbeerkraag en - mouwen. Heel grappig de grij ze blauwe- en rose debardeur- tjes van konijn met tricot boord op bijpassende lange broek. Een leren blousonpak had afneem baar vossehesje en indrukwek kende hoed van vos. Ook hier hoogstandjes in de bontmode. Dwarsgenomen sousliky met wolf en in ruiten verwerkte murmel. Uitblinker, een seal electric cape met zilvervosrand. Maisor. Kuiper uit Zeist kwam dit seizoer in de show met veel bont, dat was geverfd in de meest gewaagde kleuren. Sher ry, cognac en zelfs turquooise suède mantels hadden genereu ze ingeverfde voskragen van de zelfde tinten. 4) Contra verwerkte zwarte nerts met strikceintuur van hetzelfde bont. Klokrok. (v. Wordragen A'le vrouwen dromen van dwaas heid. Bont kan de droom ver werkelijken. Ook als accessoire. Kragen en manchetten van on gehoorde omvang toveren ve- lourszachte glacé mantels en stoere tweeds om in moffelman- tels, door het bont zo hoog ge sloten dat er alleen twee (stra lende) ogen bovenuit gluren. Naast vos gooit lynx hierbij hoge bontcol en ronde „deur- nieks, aansluitend als een corse let hebben topzware mouwen, hoge bontco len ronde „deurk- knoppen" van bont als sluiting. Geaf op een beige broek. Als de hc.ren maar wuiven. St. Laurent wikkelt zijn dames in roomkleu- T.ge judokajassen om het li chaam gevouwen als een lap en gedisciplineerd door een smal ceintuurtje. Maar dan zit er wel een knots van een voskraag op. Givenchi verft zijn vossen rood. Een nieuwtje is de door leerfa- brikant Friitale (overal in Nederland bekend) geverfde „nacktpelz" (een lammy kwali teit) in de kleuren zalm, blue en camel). T.F.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 16