Collegegeld krachtproef staatssecretaris
Paus: geen reden
tot pessimisme bij
Wereldmissiedag
Korte metten
Conferentie
priesters
uitgesteld
Mgr. Mayer: beter
zicht op situatie
van religieuzen
Is een vrouw een cent minder dan haar man?
IülNSDAG 16 OKTOBER 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Voor de kerk is het uur der
missie nog niet voorbij, voor
veel volkeren begint zij pas.
Aldus paus Paulus in zijn bood
schap ter gelegenheid van We
reldmissie-zondag, die overal
in de r.k. kerk op 21 oktober
(a.s.) zondag gevierd wordt.
In zijn boodschap wijst de
paus enerzijds op het gebrek
aan missionarissen, anderzijds
waarschuwt hij tegen een pes
simistische kijk op de situatie.
Pessimisme zou gezien de on
gebroken inzet vooral van jon-
Tienduizenden
handtekeningen
voor
mgr. Kempf
Meer dan 64.000 gelovigen
van het Westduitse bisdom
Limburg hebben zich in een
handtekeningenactie achter
hun bisschop mgr. W. Kempf,
gesteld, van wie nuntius Bafiie
het ontslag had geëist. Volgens
de initiatiefnemers is deze ac
tie niet tegen de persoon van
de nuntius gericht maar tegen
„zijn stijl".
De diocesane raad heeft' een
brief aan paul Paulus gezon
den, waarin staat dat de pries
ters en de parochies trouw zijn
aan de paus en hun bisschop.
De brief wijst erop dat het
verwijt van de nuntius aan het
adres van de bisschop in feite
het gehele bisdom treft. De le
den van de diocane raad
vragen de paus de aangelegen
heden van het bisdom recht
vaardig en liefdevol te beoor
delen.
ge christenen niet gerechtvaar-
d:gd zijn, zo verklaart de paus.
H:j constateert, dat de daling
bij de missiegroepen komt op
een ogenblik, waarop juist een
versterlking van de missionaire
krachten bijzonder nodig is.
Verzwarend voor de missionai
re Inspanning der kerk is ook
het feit der vergrijzing onder
het beschikbare personeel.
Grote betekenis moet daarom
volgens de paus gehecht wor
den aan de opleiding van in
heemse missionaire krachten.
Hun aantal groeit in tegenstel
ling tot de roepingen in Euro
pa, de Verenigde Staten en Ca
nada.
Tegelijkertijd doet de paus een
beroep op de bisschoppen om
edelmoedig te zijn waar het
gaat om het uitzenden van
missiepersoneel. Hij vervolgt:
,,De jonge kerken delen meest
al het lot van armoede en ma
teriële onzekerheid van het
land, dat zij dienen". Daarom
zijn alle christenen verplicht
de jonge kerken te steunen. In
dit verband wijst de paus er
nogmaals op, dat ontwikkeling
het nieuwe woord voor vrede
is. Daarom toont hij zich bij
zonder verheugd over bereid
heid bij vele jongeren om zich
in te zetten voor ontwikkelings
werk.
Uitdrukkelijk vermeldt de paus
de oecumenische contacten
tussen r.ik. missionarissen en
de zendelingen van andere ker
ken. De oecumenische samen
werking in de missielanden
neemt, de slechte indruk weg,
die wórdt veroorzaakt door de
splitsing der christenen. Zij
kan ook het herstel der een
heid tussen de christenen,
„waarnaar wij allen streven",
bespoedigen.
De paus besluit met te zeggen,
dat hij zijn boodschap ter gele
genheid van wereldmissie-zon
dag uitdrukkelijk plaatst in het
kader van het voor 1975 aange
kend-'gde Heilig Jaar, dat spe
ciaal staat in het thema van
de vernieuwing en de verzoe
ning der mensen met God.
„De bekering, begrepen als
vooziening heeft niets te ma
ken met een uiterlijke en
triomfalistische verovering of
proselietenmakerij. Zij bete
kent de toewending van de ziel
tot God onder het drijven van
het geloof en de kracht der
liefde."
KERK
EN
WERELD
„De standpunten zijn onveranderd gebleven, maar er zijn diverse goede en positieve gesprekken
geweest. Er is een begin gemaakt aan een echte dialoog. Nog wel niet helemaal officieel, maar
dat kan nog komen", zo heeft prof. Hans Kiing (op foto rechts) bij zijn vertrek uit Rome, ver
klaard aan onze correspondent. De gesprekken hebben „de lucht opgeklaard" aldus Küng. „Mijn
indruk is dan ook, dat er geen verdere escalatie van het dossier Küng behoeft te zijn en daar
om vooral ben ik blij gestemd en opgelucht na mijn bezoek aan Rome".
Van 21 oktober tot 11 novem
ber zal mgr. dr. A. J. Simonis,
bisschop van Rotterdam twee
werkbezoeken in het buiten
land maken. Eerst woont hij
als lid van de plenaire verga
dering van de congregatie der
religieuzen bij te Rome. In
aansluiting hieraan zal hij het
Nederlands episcopaat verte
genwoordigen bij de jaarlijkse
vergadering van de Franse
bisschoppenconferentie, die de
eerste week van november in
Lourdes bijeenkomt.
Mgr. Zwartkruis van Haar
lem neemt momenteel deel
aan de internationale vergade
ring, die de pauselijke com
missie voor de migratie in
Rome houdt. Hij is in gezel
schap van vicaris mgr. R. Ko
per, die ten behoeve van deze
vergadering een rapport heeft
opgesteld over de zielzorg on
der de gastarbeiders in Neder
land. Ook dr. P. Vriens, secre
taris-generaal en H. Kouwen-
hoven, perschef van de kerk
provincie bevinden zich in
Rome, de laatste als consultor
van de commissie voor de
massameciia.
Kolonel C. A. Verwaal is
per 2 november aangesteld tot
chef-secreiaris van het Neder
lands territorium van het Le
ger des Heils. Hij is dan twee
de in bevel. Hij volgt kolonel
L. Nijman op, die met pen
sioen gaat.
De vereniging De Nederland
se Gideons, Sportlaan 976 te
Den Haag, die zorgt voor bij
bels in hotels, pensions, in ge-
vagenissen, op schepen en sinds
kort ook ziekenhuizen, deelt in
haar vijfentwintigste jaarver
slag mee, dat er in totaal onge-
veer75.000 bijbels zijn geplaatst
De vraag naar bijbels is groot.
In bpraktisch aale hotels en
pensions zijn bijbels voorhan
den. Uit een geregelde controle
De diplomatieke betrekkin
gen tassen Zaire en het Vati-
caan zijn weer normaal. De
nieuwe pro-nuntius Lorenzo
Antonetti heeft zijn post aan
vaard. Zijn voorganger mgr.
Torpiglianl, die nuntius was,
mocht van generaal Mobutu
geen deken van het corps di
plomatique zijn, omdat de ge
zant van Zaire bij de Heiliga
Stoel dat ook niet was. Door
de benoeming van een pro-nun
tius is het probleem omzeild.
Deze hoeft naar diplomatieke
traditie geen deken te zijn.
Prof. dr. G. C. Berkouwer
(70) heeft afscheid genomen
als hoogleraar in de theologie
aan de Vrije Universiteit van
Amsterdam. Prof. Berkouwer
verwierf internationale bekend
heid door zijn reeks dogmati
sche studies en zijn publikaties
over de Duitse theoloog Karl
Barth en over de rooms katho
lieke theologie. Hij was onder
meer waarnemer bij het twee
de Vaticaans concilie.
Mgr. dr. A. Mayer o.s.b., se
cretaris van de congregatie
voor de religieuzen heeft zijn
bezoek aan Nederland afgeslo
ten met een gesprek in Den
Bosch met de bisschoppen
Bluyssen (Den Bosch), Ernst
(Breda), Gijsen (Roermond),
en Möller (Groningen), alsme
de met de leiding van de drie
stichtingen van de religieu
zen, dr. E. van Montfoort, zus
tér dra. Mediatrix Hoes en
broeder Franciscus Smit.
Mgr. Mayer verklaarde, dat
hij ondanks het korte bezoek
door directe contacten beter
inzicht had gekregen in de si
tuatie. Hij signaleerde de
moeilijkheden rond het kloos
terleven, maar wees er ook op,
dat deze moeilijkheden zich
toch beslist niet alleen in Ne
derland voordoen en dat er te
vens veel hoopgevends is. Hij
zei in Nederland veel goede
wil te hebben ontmoet bij de
religieuzen.
De voorbereidende commissie
van de Europese priesterconfe
rentie, die in april 1974 weder
om zou bijeenkomen, heeft be
sloten de conferentie voorlopig
uit te stellen. De beslissing
viel in Brussel waar de voor
bereidende commissie consta
teerde, dat de basis voor deze
conferentie was weggevallen,
doordat veel te weinig ant
woorden zijn binnengekomen
op de vorig jaar uitgeschreven
enqufite.
De eerste Europese priester
conferentie werd in april 1971
in Genève gehouden. Er na
men priesters aan deel uit
Duitsland, Oostenrijk, België,
Frankrijk, Ierland, Engeland,
Luxemburg, Zwitserland en
Nederland. Het was hun bedoe
ling, dat zij wederom zouden
bijeenkomen van 22 tot 26
april in 1974. Een Commissie
van vijf, onder wie dr. Otto ter
Reegen van het secretariaat
der Nederlandse kerkprovincie,
zou deze conferentie vanuit
Brussel voorbereiden.
Zij schreven eind 1972 een en
quête uit onder de Europese
priesters met als voornaamste
vragen hoe de kerk er heden-
tendage moet uitzien en hoe in
die kerk de mede-verantwoor
delijkheid van priesters en le
ken gestalte moet krijgen. De
commissie constateerde dat te
weinig priesters op de enquête
hebben geantwoord om een
verantwoord beeld te krijgen
van hetgeen er onder hen leeft.
De voornaamste reden voor
het niet antwoorden op de en
quête meent de commissie te
moeten zoeken in het feit, dat
de meeste priesters overbelast
zijn met problemen, die dich
ter bij huis liggen, zodat ze
nauwelijks belangstelling kun
nen opbrengen voor de Euro
pese conferentie.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Dr. G. Klein, de
goedlachse staatssecretaris voor
Wetenschappelijk Onderwijs, is
het lachen de afgelopen weken
een beetje vergaan. Zijn opti
misme over de ontvangst van
zijn collegegeldbeleid op de uni
versiteiten en hogescholen blijkt
voorbarig te zijn geweest en
heeft plaats gemaakt voor er
gernis. Op de Technische Hoge
school in Eindhoven viel de be
windsman onlangs scherp uit te
gen die studenten, „die zich be
dienen van kretologieën, waar
door een gevaarlijke situatie is
ontstaan". Rond dezelfde tijd
hekelde hij het wetenschappelijk
en technisch-administratief per
soneel aan de instellingen, dat
er weinig voor voelt mee te
werken aan het innen van de
Collegegelden.
De irritatie bij de staatssecretaris
ls vanuit zijn zienswijze te be
grijpen. Hij beschouwt de colle-
gegeldproblematiek als „een
flutprobleem, waaraan teveel
tijd is besteed". De studenten
zouden er naar zijn mening be
ter aan doen zich het hoofd te
breken over de problemen rond
de studiefinanciering, waarover
hij begin december een nota zal
Uitbrengen.
Wat de collegegeldkwestie aan
gaat vindt de bewindsman, dat
hij al een eind tegemoet is ge
komen aan de verlangens van
de universitaire gemeenschap.
Volgens hem is de barrière die
de duizend gulden vormde en
formeel nog vormt weggeno
men. De regering heeft immers
onlangs bij algemene maatregel
van bestuur bepaald, dat het
collegegeld in twee termijnen
van 500 gulden betaald mag
worden. De eerste termijn dient
aan het begin van dit studiejaar
voldaan te worden, hetzij con
tant, hetzij door ondertekening
van een promesse (schuldbeken
tenis). De tweede termijn zou
voldaan moeten worden in het
tweede semester van dit studie
jaar, maar wanneer het wets
ontwerp van dr. Klein, waarin
het collegegeld van duizend
naar vijfhonderd gulden wordt
verlaagd, wordt aangenomen,
vervalt deze verplichting.
Dit wetsontwerp vergezeld van de
goede woorden van dr. Klein,
zal echter niet de weerstand
van de universitaire wereld bre
ken. De studentengrondraden
gaan onverstoorbaar door met
hun boycotacties en de docenten
morren, dat als zij zich ook nog
moeten bezighouden met de
controle op het betalen van de
500 gulden collegegeld de vrije
wetenschapsbeoefening in het
gedrang komt. Als klap op de
vuurpijl, die in de richting van
de staatssecretaris werd afge
schoten, keerde de Academische
Raad, een onafhankelijk advies
college samengesteld uit verte
genwoordigers van de zeven
universiteiten en vijf hogescho
len, zich tegen de 500 gulden.
De raad adviseerde de bewinds
man terug te keren naar de toe
stand van voor september '72,
toen nog tweehonderd gulden
aan collegegeld werd betaald.
Als voornaamste bezwaar tegen
het voorstel van dr. Klein werd
naar voren gebracht, dat geen
verband is gelegd met een
nieuw stelsel van studiebekosti-
ging.
Verder spelen de financiële conse
quenties een beduidende rol.
Het ministerie van Onderwijs
en Wetenschappen heeft becij
ferd. dat de verlaging van het
collegegeld tot vijfhonderd gul
den en de boycotacties het rijk
dit studiejaar een verlies van 77
miljoen gulden zullen opleveren.
Voor een operatie, zoals de Aca
demische Raad die voorstaat,
zouden 100 miljoen broodnodige
guldens verloren gaan. Aan de
andere kant betekent het weg
vegen van het advies van de
raad wel, dat het door de
staatssecretaris zo vurig gewen
ste herstel van de betrekkingen
in de universitaire wereld voor
lopig weer vergeten kan wor
den.
De collegegeldkwestie is politiek
een gloeiend heet hangijzer. Dr.
Klein zou een duivelskunstenaar
moeten zijn om zich over enkele
maanden, wanneer de tweede
Kamer zijn wetsontwerp behan
delt, niet te branden. De PvdA
fractieleider in de Tweede Ka
mer, dr. Ed van Thijn heeft
vorige week bij de algemene be
schouwingen gezegd, dat dr.
Klein in een politiek luchtledig
moet opereren, doordat de
meerderheid van de kamer haar
uiteindelijke standpunt over de
500 gulden-regeling in het mid
den heeft gelaten.
Enig houvast heeft de staatssecre
taris wel. Een belangrijk punt,
waarop hij de kamer tevreden
zal moeten stellen, betreft de
studenten die vorig jaar de dui
zend gulden hebben betaald en
inmiddels zijn afgezwaaid. De
meerderheid van de kamer
zo bleek bij het debat over de
500-gulden-regeling op 26 juni
verlangt, dat op dit punt geen
rechtspersoonlijkheid zal blijven
bestaan ten opzichte van de af
zwaaiers niet-betalers. Dr.
Klein heeft overigens al laten
doorschemeren dat de af-
zwaaiers-wel-betalers het colle
gegeld over 1972/73 zullen terug
krijgen.
Een ander voornaam punt is hoe
de bewindsman de wettelijke
controle op het naleven van de
collegegeldverplichtingen wil re
gelen. Dr. Klein denkt aan een
methode, waarbij de student
voor het afleggen van examens
en tentamens zijn bewijs van in
schrijving toont. Van ARP en
KVP, de „gedogers" van het
kabinet-Den Uvl. is echter be
kend, dat zij hierop ernstige kri
tiek hebben. Zij beschouwen de
invoering van een dergelijke re
geling als een inbreuk op de
academische vrijheid tot het af
leggen van examens.
't Is tegenwoordig wel even
anders dan vroeger. De vrouw is niet
alleen maar keukenprinses, de man
niet alleen maar baas over het geld.
En dat is maar goed ook. Waarom
zou alleen manlief beslissen over
dingen waar je als vrouw dagelijks
mee te maker hebt.
Over je huishouden bijvoorbeeld.
En over de kinderen. En over het geld.
Zoiets doe je tegenwoordig
samen. Het salaris komt elke maand
op een Amro Privérekening
bij de Amro Bank in de buurt.
Zo kun je ook als vrouw over
betaalcheques beschikken (dan hoef
je tenminste geen groot geld in huis
te hebben).
Je hebt er als vrouw je eigen
spaarrekening. Waarom ook niet?
Je man spaart toch óók? Je kinderen
hebben toch óók een spaarboekje?
Je hebt er je kostbaarheden
verzekerd, omdat je bij de Amro Bank
alle verzekeringen kunt afsluiten.
Je regelt er veel zaken als je met
vakantie gaat: je vreemd geld,
je reisverzekering, enz.
Als je samen met je man besloten
hebt dat er misschien geld belegd
gaat worden, of dat je geld wilt lenen,
of dat je hypotheek wilt voor een huis,
wel dan weet je dat je bij de Amro
Bank aan kunt kloppen.
Voorde man geen
problemen, voor de vrouw geen
probleem: geldzaken regel
je via de Amro Bank.
