Margot
ziet de show
Ë35aSÏII3HlaHF I3QS3SIS3313
anas a cn-sanna a anan
noa ssa BEsaaa anti nao
aa aaaaa aas nanaa na
a aa 3 aa h as a a
■asasiaa asaaa
rS aa a na
ma aaaaa sa
na aan aaa
na s anan
paan nnsn
raa a naaa
pa aaa aaa
a aaaaa sa
aa na a
□aas aarisa
aa a aa a
aa aa a
aa ana aaa
aa a aaaa
arana anna
na a aaaa
na aaa aaa
a aaaaa aa
aa a na a
□ana nnsss
aa bi na h
a naana an
aa aan sara
ana a aaaa
aaaaaaaaaa
Weinig
verandering
in het koerspeil
Koop uw
60+/65+-kaart
nu!
e»
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
i ö#rB
ut 4 4
:vê;
ZATERDAG 6 OKTOBER 1973
LE1DSE COURANT
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
O QQE391EB 19(19
7,50 Mevr. H. A. P. Bos
kamp-de Vrind, Oegstgeester-
weg 62, Rijnsburg.
12,50 Mevr. Zandbergen-
Zwetsloot, Haagweg 114, Leiden
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon
den.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Beleggers hebben deze week weer
niet veel plezier van de beurs
beleefd. Het was rustig, soms
zelfs saai, een kleurloze markt
met de bekende ups en downs.
Wallstreet was goed gestemd,
maar dit vermocht geen grote
indruk in de hoek van de inter
nationale fondsen te maken.
Wel indruk maar dan in de
bankhoek maakten de berich
ten in het begin van de week,
dat de Rijkspostspaarbank en
de Bondsspaarbanken gezamen
lijk over een fusie gaan spre
ken. Men zag hierin een zwaar
dere concurrentie voor de ban
ken en dit kwam de eerste da
gen bij enkele banken in de
koers tot uiting.
De rust en de geringe handel zijn
een logisch gevolg van het ge
brek aan animo om te kopen.
De beleggers volharden in hun
afwachtende houding die weer
een gevolg is van de onzeker
heid over de economische ont
wikkeling.
Volgens het Centraal Planbureau
zal de conjunctuur zich tamelijk
voorspoedig ontwikkelen, aange
zien een stijging van de produk-
tie met 4 5 procent haalbaar
lijkt, maar hier staan onzekere
factoren tegenover. De werk
loosheid zal, alle injecties ten
spijt, maar minimaal dalen.
Voorts bestaat er onzekerheid
over de consequenties van het
strakkere prijsbeleid voor de
ondernemingen, mede met het
oog op de opstelling van de vak
beweging bij de komende loon
onderhandelingen. De beurs
pleegt op zo'n ontwikkeling
vooruit te lopen en dit uit zich
thans in een afwachtende hou
ding. De beleggers houden hun
kruit liever droog.
De internationale fondsen hebben
het per saldo deze week niet zo
slecht gedaan. Een steuntje in
de rug was waarschijnlijk een
uitvoerig bericht van beleg
gingsmaatschappij Robeco, over
de winstverwachtingen van de
25 belangrijkste bedrijven waar
in het concern zijn geld heeft
belegd. Zo voorspelt Robeco dit
jaar voor Koninklijke Olie een
winstgroei per aandeel van 60
procent, voor Unilever van 8
procent, van Philips van 25 pro
cent en voor AKZO van 40 pro
cent. Dit steekt gunstig af tegen
de ontwikkeling van 1968 tot en
met 1972. Bij Koninklijke Olie
daalde in die periode de winst
per aandeel gemiddeld 8 pro
cent en bij AKZO met 11 pro
cent. De winst van Philips steeg
gemiddeld 11 procent en bij
Unilever gemiddeld 8 procent.
Dit laatste concern ziet zijn
winst dus niet sterker stijgen.
Bij de scheepvaartconcerns zat
maar weinig beweging! Van
Ommeren en Scheepvaartunie
konden iets aantrekken, maar
Holland Amerikalijn maakte
pas op de plaats, terwijl de
KNSM 4 gulden zakte tot 190
gulden op donderdag. Maar dit
bedrijf moest dan ookmelden,
dat de bedrijfsresultaten ir
eerste halfjaar lager waren
o.m. door de valuta-verwikkelin
gen en de daling van de dollar.
De ongerustheid over de eventue
le concentratie op spaarbankge-
bied verdween geleidelijk. De
Algemene Bank Nederland
de enige die enkele guldens
daalde. Amro handhaafde zich,
terwijl de Nederlandse Midden-
standsbank zelfs 4 gulden kon
oplopen.
Ook verschillende verzekerings-
maatschppijen trokken aan
waarbij Stad Rotterdam de kop
loper werd. Eerst zag het er
naar uit, dat Ennia dit zou wor
den. Maandag ontstond
koerssprong van tien gulden
vijftig door Engelse kooplust,
maar later verdween die winst
weer als sneeuw voor de zoi
In de bouwgroep kwam Van der
Vliet-Wernink met de medede
ling, dat het exploitatiesaldo dit
jaar aanzienlijk lager zal zijn
door de slechte conjunctuur in
de betonsector en door moeilijk
heden in de Duitse fabriek.
Maandag zakte de koers 23 gul
den tot 145 gulden, doch later in
de week trok de koers weer
negen gulden aan. Bij de overige
bouwaandelen waren de afwij
kingen gering.
Als u nu uw 60+-dameskaart
of 65+-kaart koopt, profiteert
u meteen van die gratis
reisdag in oktober.
Kies voor die vrije reisdag uit
elke dinsdag, woensdag,
donderdag en zaterdag van
deze maand.
Jaarkaart 60+/65+ f 50.-,
voor 'n 65+-echtpaar 75.-J
3-maandskaart 60+ /65+
f20.-,
voor 'n 65+-echtpaar f 30.«*
Vraag de folder aan 't loket.
voordelig uit met NS
op haar nieuwe TV.
Gewonnen in het Bio-tex Vlekkenfestival.
Stuur ook 'n gekke vlek naar postbus 8272, Amsterdam.
Spelregels op Bio-tex verpakkingen.
HORIZONTAAL:
1 leer der zenuwziekten
7 gedulding
14 bevrachter
16 plaat v.e. handper»
17 metaal
18 vogel
21 brievensnoer
23 water in Utrecht
25 mannelijk dier
26 hengelbenodigdheid
27 uitgestrekt
30 boom
32 klap
33 pad
34 riv. in Begië
36 soort stof
38 vruchtenat
40 ton
41 bescherming
42 voertuig
32 teugje
45 zangstem
49 voorzetsel
50 rund
51 roofdier
53 oogvocht
54 hemelbrood
56 vermaak
58 gewicht
59 weggegeld, bruggegeld
61 liefkozing
62 vallei
64 zwemvlie»
65 grote bijl
67 voormiddag
69 Duitse N.V.
70 nobel
72 streng
73 muzieknoot
74 pers. vnw.
75 niet behaard
77 snuifje
78 ansier
80 faam
82 deel v. Malakka
83 muze der geschiedenis
84 zandheuvel
86 klinknageltje
88 berg op Kreta
89 bouwland
90 deel v.h. Jaar
91 boom
93 draaikolk
95 en andere
96 aanwijzing
97 spinneweb
98 pl. in Duitsland
100 handvol
102 oevergewa»
103 kleur
104 hoofdkerk
105 spoel
107 bijb. figuur
109 ogenblik
111 bron
112 toespraak
114 noot
116 veevoeder
118 verdicht verhaal
120 oud Griekse munt
121 riv. in Italië
122 familielid
124 bederf in hout
126 takje
127 deel v.h. oog
128 voegwoord
129 soort stof
131 pl. in Utrecht
133 bijwoord
135 emmertje
136 bijwoord
137 Verenigde Naties
139 bloeiwijze
140 zuiver
141 gewicht
142 voorzetsel
143 bijb. figuur
144 verhoogde toon
146 pl. in Gelderland
147 pl. in Duitsland
149 verwarmingsmiddel
151 ex-koningin
153 preek
156 bouwmateriaal
157 hijswerktuig
159 leefregel
161 aankomend
163 veerkracht
164 boodschapper
166 slaapplaats
167 waterstand
168 pl. in Zuid-Holland
170 beweging v.d. tong
171 ruzie
173 onbep. vnw.
175 vogel
176 drinkgerei
177 deel v.e. schip
180 voorzetsel
182 vis
183 vloerbedekking
184 vis
186 duw
188 vogel
189 keukengerei
191 beknopt
192 plaat v.e. handpers
194 bedrijver
196 van slechte hoedanig
heid
197 levenswerk
VERTICAAL:
1 schoonheidsmiddel
2 brandstof
3 livreibediende
4 of dergelijke
5 schoorsteenkap
6 deel v. Azië
8 bloedvat
9 keurig
10 gewicht
11 meelachtig
12 voorheen
13 angst inboezemende
15 bewijsstuk
17 zitplaats
19 teken in de dierenriem
20 boom
22 plaats
24 snijwerktuig
26 tennisterm
28 bloeiwijze
29 legeraanvoerder
31 schrede
33 korenzeef
34 pl. in Overijssel
35 kunsttaal
37 klein
39 vaatwerk
40 voorzetsel
41 Vliegtuigloods
44 voorgevel
46 voor
47 graad
48 lokspijs
49 vangwerktuig
51 bijb.figuur
52 plant
54 werelds
55 voegwoord
57 communicatiemiddel
59 despoot
60 vriend
63 onderricht
64 tuimeling
66 echtgenoot
68 muziekstuk
71 soepel
72 eerbetoon
74 honingdrank
76 water in Noord-Bra
bant
77 plaats
79 plooi
81 onzes inzien»
83 middelpunt
85 niet deelbaar
twee
87 steeds
90 pl. in Noord-Holland
91 naderhand
92 pl. in Duitsland
94 pl. in Drente
96 vragend vnw.
97 rijtoer
99 noot
101 herkauwer
106 helder
108 overal
110 oogafwijking
111 vloeistof
112 fris-zuur
113 glaasje sterke drank
115 Arabisch hoofd
117 boom
119 met name
120 valse gelofte
121 doopgetuige
123 bijwoord
125 Ned. schilder
127 afkomstig uit e.pl. in
Zuid-Holland
128 maanstand
130 wat ter bekleding over
iets wordt heengetrok
ken
132 viervoeter
door
134 herkauwer
135 pover
138 verlies
141 laag
143 tussenzetsel
145 vinnig
148 tennisterm
150 dwaas
151 roem
152 liefkozing
154 gebogen been
155 het betrouwbare
157 etenbereider
158 deel v.d. hals
160 het afkeurend bespro
ken worden
162 omroepvereniging
164 vogel
165 bevroren dauw
167 ongeluksgodin
169 bedehuis
170 loterijbriefje
172 hoofddeksel
174 droogoven
176 mann.dier
177 droog, onvruchtbaar
178 derhalve
179 steen
181 sein
183 honingdrank
184 deel v.e. fiets
185 pl. in Gelderland
187 romp, bovenlijf
189 heidemeer
190 ten aanzien van
193 bevel
195 lidwoord
Oplossingen vóór dinsdag
12.00 u. 's middags, ondei
vermelding van „Puzzel
108", zenden aan:
Leidse Courant, Postbu
11, Leiden.
Naarmate het algemene bridge-
peil in Nederland stijgt (en dat
doet het) wordt er meer en
meer aandacht aan de theoreti
sche aspecten van het spel ge
schonken.
Tot de theorie behoren de vele
honderden safetyplays, speelwij
zen die de leider moeten wape
nen tegen minder gunstige dis
tributies, zonder het gevaar te
lopen down te gaan.
Niet altijd is het mogelijk zon
der meer de aanbevolen speel-
techniek toe te passen. Soms
moet de leider eerst de situatie
in een andere kleur onderzoeken
om, afhankelijk van de verkre
gen inlichtingen, te kunnen be
palen of hij zich een safetyplay
kan permitteren.
Het onderstaande spel laat de
bedoeling van een en ander dui
delijk zien:
4 2
A V 8
V 10 3 2
A B 9 4
«9763 v. H B 8 5
542 w n V 10 9 7 6
- W-° H B 4
HV 10 63 8 5
A V 10
V H B 3
A98765
7
DOOR W. LEURS
Onder voortdurend passen van
oost-west ging het bieden: zuid 1
ruiten - noord 3 ruiten - zuid 3
schoppen - noord 3 SA - zuid 5
ruiten - noord 6 ruiten.
West kwam uit met klaverheer
en zuids moeilijkheden zijn dui
delijk: hij dreigt een schoppen
en een of twee ruitenslagen te
verliezen. In de praktijk nam
zuid de eerste slag met noords
aas en speelde een kleine ruiten
naar zijn aas. Toen west niet
bekende betekende dat een down
en weinig waardering van
noords zijde.
De troefsituatie is zodanig, dat
zuid nooit meer dan één troef-
slag behoeft te verliezen. Het
veilige spel daartoe is een kleine
ruiten uit noord te spelen en
elke kaart die oost speelt, zo
laag mogelijk te dekken. Kan
west deze slag nemen, dan haalt
zuids aas de laatste troef weg.
Als oost in de eerste slag niet
bekent, neemt zuid met het aaa
en speelt naar noords vrouw toe.
West kan dan niet meer dan één
slag in ruiten maken.
Het zou echter onjuist zijn als
zuid deze methode direct zou
gaan toepassen. Weliswaar ver
iest hij slechts een troefslag,
maar die verliest hij dan ook zé
ker, terwijl het nog niet vast
staat dat zuid een troefslag mèg
verliezen. Daartoe moet eerst
worden nagegaan of schoppen
heer goed zit en daarom had
zuid in slag 2 een kleine schop
pen uit noord moeten spelen en
snijden. Dit blijkt goed te gaan
en nu wordt noord aan slag ge
bracht in harten, teneinde de
troefmanoeuvre uit te voeren.
Als schoppenheer verkeerd zit,
mag zuid dit echter niet doen.
Hij moet in dat geval de situatie
in de troefkleur raden. Zoals de
kaart nu ligt is er geen moge
lijkheid er zonder verliesslag af
te komen, maar zuid moet ic
dat geval hopen op een 2-1 ver
deling met een honneur sec
Speelt hij op de boer sec, dan
moet uit noord de vrouw worden
gespeeld en gesneden worden.
Speelt hij op de heer sec, dan
moet het aas worden geslagen
Zonder verdere aanwijzingen
verdient de laatste methode de
voorkeur, daar deze wint als de
heer sec zit bij welke tegenstan
der dan ook, terwijl de eerste
manier slechts slaagt als weit
de boer sec heeft. Het spelen
van het aas biedt dus tweemaal
zoveel kans.
Vorige maand werd in Amster
dam het eerste damkampioen
schap van Nederland voor da
mes gespeeld. Niet minder dan
negen speelsters streden om de
eer en het was mej. Barbara
Graas uit Wormerveer die met
ruim verschil de titel voor zich
opeiste. Voor velen was dit een
verrassing want in het algemeen
had men de bekende Wage-
ningse mej. Eef Nieuwenhuizen
de titel toegedacht. Maar na in
de derde ronde verlies te hebben
geleden liet zij zich in de vol
gende zitting door de latere
toernooiwinnares door een lichte
combinatie verschalken.
In de positie in het eerste dia
gram speelde mej. Nieuwenhui
zen met zwart 39. 13-19? Wit had
toen geen moeite meer om door
29-24 en 37-31 de partij in haar
vcordeel te beslissen.
DOOR FREEK GORDIJN
Een verliespartij moest mej.
Graas toestaan in dit toernooi
en wel tegen de Haagse me
vrouw Cato van Setten-Colpa.
Zie tweede diagram.
Mej. Graas was in de diagram
stelling met zwart aardig in
moeilijkheden geraakt. Ze ver
volgde hier met 34. 18-22 en wit
moest hier even oppassen om
niet al te begerig te worden. Op
direct 23-19 of 23-18 laat zwart
24-30 volgen. Maar wit had dit
goed door en vervolgde met: 35.
35-30, 24x35; 36. 23-18, 12x23; 37.
29x9, hier had zwart de strijd
wel kunnen staken maar het
ging nog even verder, 8-12; 38.
5-4, 12-18; 39. 33-28, 22x33; 40.
39x28, eerst met de dam slaan
wint een stuk, 18-23; 41. 28x19,
14x23; 42. 34-29, 23x34; 43. 40x29,
10-14; 44. 4-27. 14-19; 45. 27-32,
19-24; 46. 43-39, 24x33; 47. 39x28,
20-24; 48. 32-49, 25-30; 49. 28-23,
30-34 en hier gaf zwart het op.
De Haagse derby tussen, me
vrouw Van Setten en Hannie
Kokshoorn werd in het voordeel
van de eerste beslist. In de
stand in het derde diagram was
mej. Kokshoorn met wit aan zet
en vervolgde met:
34. 27-21, 16x27; 35. 32x21. In
plaats hiervan lijkt ons 33-28
winnend voordeel te geven. Met
de tekstzet gaf wit alles uit han
den en maakte het haar tegen
standster wel erg gemakkelijk.
3517-22; 36. 21-16, waarom
niet 48-42. 6-11; 37. 48-42, 12-17;
38. 42-37, 7-12; 39. 16x7, 12x1; 40.
37-31, 1-6, 41. 38-32, 6-11; 42. 31-
27, 22x31; 43. 36x27, 18-22; 41.
27xS, 14x3; 45. 29x18, 20x49; en
hier gaf wit het op.
In de beide Interzonale toer
nooien te Leningrad en Petropo-
lis hebben zich de volgende kan
didaten geselecteerd: Kortsch-
noj, Karpov. Byrne, Mecking.
Dp de tweede plaats in Petropo-
lis eindigden Portisch, Geiler «n
Polugajewski. Deze zullen in een
beslissingstoernooi om twee
plaatsen vechten. In een afvai-
systeem zullen deze internatio
nale grootmeesters tezamen met
Spasski en Petrosjan uitvechten
wie in 1975 de huidige wereld
kampioen Fischer mag uitdag"'..
De tweekampen tussen de kandi
daten zullen in 1974 plaatsvin
den.
Onderstaand volgt een fraaie
overwinning van de Hongaar
Portisch op zijn rivaal Kerea uit
het interzonale toernooi te Brazi
lië.
Wit:. Portisch (Hongarije)
Zwart: Keres (USSR)
Gespeeld in het interzonale toer
nooi te Petropoli* in Brazilië
1973.
Engels
1. c2-c4. PgM6; 2. Pbl-c3, e7-e«;
3. Pgl-f3, c7-c5; 4. g2-g3, d7-d5
(M.i. is de zgn. dame-indische
opstelling 4b6 beter).
5. c4xd5, Pf6xd5; 6. Lfl-g2, Lf8-
e7 (In aanmerking kwam 6.
Pc6 gevolgd door 7Pf6).
7. o_o, o_0; 8. d2-d4, Pb8-c6; 9.
Pc3xd5, e6xd5; 10. Lcl-e3, Le7-f6
(Verleidelijk, maar onjuist. Aan
gewezen was ruil cp d4 of 10.
c4. Na de tekstzet komt wit door
prachtig spel in het voordeel).
DOOR W. J. MUHRING
11. d4xc5!Lf6xb2; 12. Tal-bl, w# f?S|
Lb2-f6; 13. Pf3-ell, d5-d4; 14. E j
Le3-f4, Dd8-a5; 15. Pel-d3. il
Da5xa2; 16. Lf4-d6, Tf8-e8; 17. jkJ
Pd3-f4 (Dekt pion e2). i~J rgg «KJ
17Lc8-f5 (Zwart offert de f (Jö
pion terug om zijn ontwikkeling
te voltooien).
18. Tblxb7, Lf5-e4; 19. Lg2xe4, g|j
Te8xe4; 20. Ddl-bl', Da2xbl; 21.
Tfl-xbl. Te4-e8; 22. Tb7-c7, Te8-
c8; 23. Tbl-b7, Tc8xc7; 24.
Tb7xc7, Pc6-a5; 25. Pf4-d5 (Wit
staat duidelijk veel beter),
25.
Lf6-d8; 26. Pd5-e7t, j
Ld8xe7; 27. Ld6xe7, h7-h6;
c5-c6, Ta8-b8; 29. Le7-d6, Kg8-
h7; 30. Tc7xf7, Tb8-blf 31. Kgl-
g2. Pa5xc6; 32. Tf7-c7, Pc6-d8
(Op 32Tel was 33. Le5 ge
volgd).
33. Tc7-a7, Tbl-b5; 34. f2-f4,
Pd8-b735. Ld6-e5, Tb5-b4; 36.
Le5xd4, g7-g5; 37. Kg2-f3, Kh7-
g6; 38. Ta7-a6| Kg6-f7; 39 e2-e3
en zwart gaf zich gewonnen.
Schaakraadsel.
De winstvoering van wit in de
onderstaande positie is stellig
geen eenvoudige opgave. Het is
een kombinatie met boeiende
wendingen en taktisch subtiele
finesses. Het is zonder meer dui
delijk, dat wits kracht gelegen
is in een directe konfrontatie
met de zwarte koning.
Wit aan zet en wint.
Oplossing schaakraadsel:
Wit wint als volgt: 1. Ta6!
(Dreigt 2. Ta7:|Ka7: 3. Da5
mat) 1Dh5; 2. Db6!, Dd5t
3. Kal, De5f 4. d4!, ed3:
passantf 5. Ka2, De2f 6. Ka!
en het is met zwart afgelopen
