Confessionle ziekenhuizen zeker nog nodig
'Kabinet-den Uyl kan zijn
beloften niet nakomen'
GRONDSLAG IS NOG DE MOEITE WAARD
Als lid
rail hetNW
ben je minder
afhankelijk
e
bon
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1973 LEIDSE COURANT PAGINA IT 1
meent, redenerend vanuit de pa
tiënt: ,.De patiënt is niet alleen
lichamelijk en geestelijk wat ge
kwetst, hij verkeert ook vaak in
angst. Hij wordt geconfronteerd
met do moeilijkste vragen die er
zijn: komt ik nog uit het zieken
huis of niet. wat is het leven na
de dood? En juist op die mo
menten heeft de patiënt behoefte
aan mensen die zijn levensbe
schouwing delen om met hen te
praten over dergelijke funda
mentele religieuze zaken. Ik ge
loof dat mensen die in tijden
van normale gezondheid behoef
te hebben aan godsdienst, deze
behoefte in versterkte mate heb
ben wanneer zij in het zieken
huis liggen. Dit is op zichzelf al
een heel goede reden om de
godsdienstige basis van onze zie
kenhuizen te behouden".
De heer N. P. M. van Wayen-
burg, neuroloog van het West-
eindeziekenhuis, merkt op over
de sfeer in een katholiek zieken
huis: "Ik heb in de afgelopen
maanden patiënten hierover on
dervraagd. Het viel me op dat
zij niet zeiden: we kunnen deze
jude boel wel vergeten. Over
het algemeen vond men de sfeer
goed, anders dan in een niet-
:onfessioneel ziekenhuis."
De Haagse huisarts F. J. J. Ha
mer brengt als zijn mening naar
voren: "Een katholiek zieken
huis heeft geen zin meer wan
neer het voor de patiëjnt moei
lijk herkenbaar is als een plaats
waar een heel team vanuit een
christelijk levensfilosofie werkt"
Professor de Vreeze merkt tot
slot op: "Vroeger vond men In
katholieke kring wel dat het ka
tholieke ziekenhuis desnoods dan
maar medisch of technisch iets
minder goed mocht zijn, als het
maar kutholiek was. Ik dacht,
dat we daar terecht volledig
over heen zijn."
Confessionele ziekenhuizen
zijn zeker nog nodig in deze
tijd. Dit is de belangrijkste
conclusie, die men kan
trekken uit een ronde-tafel
gesprek, dat onlangs is ge
houden over het onderwerp
"ziekenhuis en confessiona-
liteit". Aan het gesprek na
men deel diverse autoritei
ten uit de katholieke zieken
huiswereld in Nederland.
Een weerslag van de geda
ne uitspraken is terug te
vinden in het gedenkboek
"Opname van een Eeuw",
dat gisteren is verschenen
ter gelegenheid van het
100-jarig bestaan van het
ziekenhuis Westeinde in
Den Haag.
Zo is de mening van professor
mr. J. Th. M. de Vreeze, voor
zitter van de Nationale Zieken
huisraad en van de Vereniging
van Katholieke Ziekenhui
zen: „Voor mij telt het argu
ment, dat wanneer je het oude
organisatiecriterium van katho
lieke en protestants-christelijke
ziekenhuizen laat vervallen, ter
wij! die ziekenhuizen het toch de
moeite waard vinden om zich te
blijven stellen op de basis van
de christelijke levensbeschou
wing, er vermoedelijk andere
organisatiecriteria zullen ont
staan. Als je in Frankrijk bent,
hoor je dat er tweeduizend zie
kenhuizen zijn, die op winstbasis
door vennootschappen worden
gedreven. Men is bang dat deze
vennootschappen via de EEG de
rest van Europa zullen overstro
men met grote kapitalistische
machten er1 achter, wanneer
deze brood zouden gaan zien in
de geneeskunst. Als ik deze ont
wikkelingen zie, deze alternatie
Belangrijk voor een katholiek ziekenhuis: gelijkgerichtheid van het team
ven, dan vind ik voor deze be
langrijke sociale instituten de
grondslag van een bepaalde le
vensovertuiging nog de moeite
waard".
Dr. F. J. G. Oostvogel, directeur
van de Katholieke Verplegings-
en Verzorgingsinstellingen, Rot
terdam, stelt dat "alleen wan
neer er een gelijkgericht team
is, het katholieke ziekenhuis nog
z.n heeft". Over de toekomst
zegt hij: "Wat wij nu denken en
doen, denken en doen we vanuit
enze eigen situatie als katholie
ken van gemiddeld vijftig jaar.
Maar voor wie doen we het? De
jeugd die de toekomst heeft,
veegt onze ideeën met één slag
van de tafel. Wij willen nog wel
eens naar de kapel, wij willen
nog wel eens een religieuze ver
pleegster tegenover ons zien met
een habijt ram, wij willen nog
wel eens een kruis in de kamer.
Maar de jeugd in doorsnee
hecht aan dergelijke zaken niet
zoveel waarde meer
En dan is er nog een ander as
pect. In de meeste ziekenhuizen,
ook in de katholieke, is zestig
procent van het personeel acht
tien tot vijfentwintig jaar. Deze
jonge mensen worden heel vaak
op navrante wijze geconfron
teerd met de problematiek van
lijden en sterven, euthanasie,
oud worden, dementeren en al
lerlei andere levensvragen waar
voor jo soms je handen ten he
mel heft.
We moeten deze jongen mensen
binnen het kader van onze in
richtingen toch iets meegeven
van die grondhouding met be
trekking tot de zin van lijden en
sterven. Anders blijft er van het
katholieke van onze inrichtingen
niets over".
De heer P. J. S. de Jong. voor
zitter van het ziekenhuisbestuur
Dreigend
overschatten
van eigen
mogelijkheden
tot schade
van patiënt
Zowe* in de somatische als in de
psychosociale gezondheidszorg
worden de medewerkers, artsen
en niet-artsen, bedreigd door de
verleiding hun eigen mogelijkhe
den te overschatten tot schade
van de patiënt. Dat stelt dr. L,
M. van Dijk in het boek „Opna
me van een eeuw",dat is uitge
geven ter gelegenheid van het
honderdjarig bestaan van het
ziekenhuis Westeinde in Den
Haag. Dr. van Diik meent dat
met de komst van cTe gezond
heidswerkers de status en de do-
sitie van de arts in de gezond
heidszorg veranderen en dat het
zeer wel (mogelijk lijkt dat de
strikte scheiding tussen arts en
niet-arts zal plaats maken voor
een veel rijkere schakering van
gezondheidswerkers, ook alleen
met een scherp omschreven be
voegdheid.
In deze nieuwe situatie zal de
afstand tussen het hoogste en
laagste niveau in deze gezond
heidszorg veel groter zijn dan
stappen tussen zijn. Dr. Van
Dijk wijst erop dat in de toe
komst het laboratorium met zijn
faciliteiten volledig ter beschik
king van de huisarts zal komen.
Ook zal het gebruik door de
huisarts van de röntgenafdeling
van een nabijgelegen ziekenhuis
toenemen en zullen de uitslagen
van de elektrocardiografie via
;en centrale geprogrammeerde
computer aan de huisarts wor
den doorgegeven-
Dr. Van Dijk stelt dan ook dat
de arts een zo goed mogelijk ge
bruik moet maken van de tech
nologie, met name de computer,
die niet al te ingewikkelde diffe
rentiaaldiagnosen kan opstellen
en zelfs een eenvoudig therapeu
tisch advies.
Naar het oordeel van dr. Van
Dijk zal de gehele „huisartsge
neeskunde" worden georgani
seerd in een gezondheidscen
trum. dat functioneert op het ni
veau van een grote wijk of klein
dorp. Het lijkt hem onwaar
schijnlijk dat het stelsel van op
zichzelf staande ziekenhuizen,
verdeeld in particuliere instellin
gen en overheidsziekenhuizen.
zal blijven bestaan. Het gehele
systeem munt niet uit door effi
ciëntie en het is dan ook steeds
moeilijker te verbergen dat niet
alle competitie, die er binnen de
geneeskunde bestaat, tot hogere
prestaties leidt. Dr. Van Dijk:
„De competitie tussen de zieken
huizen onderling, het werken
aan een status voor een bepaald
ziekenhuis, die ver uitgaat bo
ven de doelstellingen van dit be
paalde ziekenhuis in dit bepaal
de rayon, werkt sterk kostenver
hogend en draagt weinig bij tot
de kwaliteit van de gezondheids
zorg". Daarnaast stelt hij dat in
de specialistische geneeskunde
van vandaag het honoreringssy
steem meer op kwantiteit dan
op kwaliteit gericht is.
Dr. Van Dijk wijst in zijn arti
kel op-de noodzaak van concen
tratie van een groot aantal deel-
specialismen per groot rayon in
één ziekenhuis. Om te voorko
men dat er met de andere zie
kenhuizen een kwaliteitsverschil
ontstaat moet men deze keten
van ziekenhuizen met één staf
bemannen. Daarbij zal er tussen
de ziekenhuizen een zeer goede
ccmmunicatie nodig zijn, waar
bij van alle moderne communi
catiemiddelen, zoals gesloten te-
levisiecircuits, moet worden ge
bruik gemaakt. Via deze com
municatiemiddelen zullen consul
ten kunnen worden uitgewisseld.
(ADVERTENTIE)
WINNAARS KAASDRAAFWEDSTRIJD
Straat:
Plaats:
Geboortedatum:
Adres bedrijf:
Aard bedrijf:
Willem den Wagter en Hendrik Daamen (resp. I. en r.) hebben voor
het derdejaar in successie de Kaasdraafwedstrijd gewonnen. Daarmee
hebben zij zich voorgoed in het bezit van de Kaas Uit Het Vuistje beleer
gesteld. 'Niet tocvallig\ menen de winnaars, 'wij gebruiken het zelf
ook vaak'. (NZB-foto).
C.H.U.-fractievoorzitter Kruisinga:
DEN HAAG - „Het kabinet-den
Uyl kan zijn beloften niet na
komen. Het zegt wel dat het
de macht wil spreiden en de
inflatie wil aanpakken, maar
of het daarvan komt is een an
dere zaak".
Aan het woord is dr. R. J. H.
Kruisinga, de nieuwe voorzit
ter van de CHU-fractie in de
Tweede Kamer. Op 9, 10 en II
oktober zal hij tijdens de alge
mene politieke en financiële
beschouwingen in de Tweede
Kamer het standpunt van de
CHU verdedigen. Een moeilij
ke opgave. Want de CHU heeft
geen politieke geestverwanten
in het kabinet, terwijl dat met
de christen-democratische zus
terpartijen KVP en ARP wel
het geval Is. De drie christen
democratische partijen willen
nauwer samenwerken, maar
de opstelling van de CHU te
genover het kabinet-den Uyl
zal daarbij mede ®en rol spe
len.
Dr. Kruisinga heeft kritiek op
het kabinetsbeleid, zoals dat
op de derde dinsdag van sep
tember in de Miljoenennota is
gepresenteerd. Zijn fractie zal
niet achter de oppositie van de
WD aanlopen, want de voor
zichtig manoeuvrerende Krui
singa wil de lijn van zijn voor
ganger Tilanus voortzetten:
kritiek waar nodig, steun waar
mogelijk.
Het moet dr. Kruisinga van
het hart dat hij het kabinetsbe
leid niet evenwichtig vindt.
„De drukverzwaring die het
kabinet het Nederlandse volk
wil opleggen dient niet de doel
einden die het kabinet beoogt".
Naar de mening van de CHU-
fractievoorzitter wordt de las
tenverzwaring trouwens nog
wel wat te rooskleurig voorge
steld. „Wij zetten grote vraag
tekens bij de revaluatie. Het
kabinet stelt dat de werkge
vers, werknemers en de over
heid moeten bijdragen aan de
de aan de bestrijding van de
inflatiebestrijding. We vinden
dat de overheid zelf onvoldoen-
inflatie bijdraagt. Door het
hele pakket van overheids
maatregelen worden de zelf
standigen en de middenstand
eenzijdig getroffen".
Dr. Kruisinga kan niet zien
dat het kabinet bezig is met de
„spreiding van de macht",
zoals minister-president den
Uyl dat graag wil. „De vakbe
weging heeft toch ook macht?"
Zeer ongewenst acht de CHU
het dat de belastingdruk vol
gend jaar met 0.6 percent
stijgt. Daar blijft de lastenver
zwaring niet bij, want de card-
gasprijs gaat bijvoorbeeld ook
omhoog. Een stijging van de
belastingdruk met 0.5 percent,
zoals in het program van de
drie christen-democratische
partijen stond, is voor de CHU
„het maximum, onder voor-
Dr. R. J. H. Kruisinga (51) is per l juli drs. A. D. W. Tilanus
opgevolgd als fractievoorzitter vande CHU in de tweede Kamer.
Evenals zijn voorganger is dr. Kruisinga arts. Hij was specialist
in Leeuwarden en geneeskundig inspecteur van de Volksgezond
heid in Friesland. In 1962 haalde de toenmalige minister Veld
kamp hem naar Den Haag, waar dr. Kruisinga directeur weten
schappelijk onderzoek en planning van het ministerie van sociale
zaken en volksgezondheid werd. Zes jaar was dr. Kruisinga
staatssecretaris, van 1967-1971 van sociale zaken en volksgezond
heid, daarna van verkeer en waterstaat tot de komst van het
kabinet-Den Uyl in mei van dit jaar.
waarde dat er inzicht is op
verlaging in de toekomst".
De CHU wil verder het kabi
netsbeleid beoordelen tegen de
achtergrond van het christen
democratische programma.
Als KVP en ARP andere
maatstaven aanleggen, dan
zijn die volgens dr. Kruisinga
„van de gezamenlijke stelling-
name afgeweken".
De nieuwe fractievoorzitter wil
helemaal een CHU-man zijn.
Hij zegt: „Bij onze stelling-
name willen wij natuurlijk
onze achtergrond in het oog
houden. We zijn in principe
gouvernementeel, hechten
waarde aan het harmoniemo
del, proberen het aanscherpen
van tegenstellingen te vermij
den. We hechten erg aan gees
telijke waarden".
Naar zijn oordeel wordt het
beleid van het kabinet-den Uyl
eerder gekenmerkt door het
conflict-model dan door het
harmoniemodel. Dat verwerpt
hij.
Een gevaar Is volgens hem dat
geestelijke waarden in gevaar
komen. Toeneming van dn ge
welddadigheid en aantasting
van de gezinsstructuur zijn
kenmerken voor deze t'jd.
Voor dr. Kruisinga zijn dit
„verontrustende symptomen in
de maatschappij".
Behalve kritiek op de totale
lastenverzwaring voor de Ne
derlandse burger en de on
evenredige verzwaring voor
zelfstandigen en middenstand,
heeft dr. Kruisinga ook ernsti
ge bedenkingen tegen de ver
dubbeling van de huurwaarde
voor de eigen woning. Dit
voorstel ontmoet grote bezwa
ren. Het beleid op het gebfeó
van het welzijn en milieube
heer schiet naar zijn mening
te kort. In de begrotingsstuk
ken hadden volgens hem de wet
geluidshinder moeten worden
aangekondigd.
Ook op het gebied van het wel
zijn schiet de wetgeving te kort.
Er wordt wel meer geld voor
CRM uitgetrokken - waartegen
dr. Kruisinga op zichzelf g<vn
bezwaar zou hebben - maar te
gelijk ontbreekt het uitzicht op
de kaderwetgeving, op basis
wuarvan een effectievere en
efficiëntere besteding van de
gelden tot stand kon komen.
De unieraad van de CHU oor
deelde, dat het voorgenomen
beleid niet gematigd en rede
lijk is, en geen voortzetting is
van het beleid-Biesheuvel. „Als
AR-fractievoorzitter Aantjes
dat laatste wel vindt, laat ik
dat geheel voor zijn rekening".
Overigens houdt dr. Kruisinga
er niet van om namen te noe
men. „Het gaat mij om de za
ken.
De CHU-frnctlevoorzitfer wil
ook nog wel even kwijt dat
zijn fractie een aantal punten
van het voorgenomen beleid
zal steunen. Zoals het voorstel
om de ondernemingsraden te
versterken en met kracht te
werken aan een grotere ver
keersveiligheid. Volgens hem
is het duidelijk dat PvdA, D'fiO
en PPR hun stempel op het
kabinetsbeleid hebben gedrukt.
Hij moet overigens nog zien
wat ze van de uitvoering van
het progressieve program
Keerpunt '72 terecht brengen.
Op de vraag hoe lang dit kabi
net het zal uithouden, ant
woordt dr. Kruisinga: „Geen
oordcel. het hangt van het ka
binet af, of men voorzichtig
manoeuvreert. Ik geloof wel
dat het Nederlandse volk niet
gediend is met herhaalde kabi
netscrisissen". Nu KVP cn ARP
wel geestverwanten in het
kabinet hebben en de CHU
niet, is de christen-democrati
sche samenwerking op de
tocht komen te staan. Dr.
Kruisinga beseft dat. Ik kan
niet ontkennen dat de samen
werking op korte termijn
moeilijk is. Er zijn natuurlijk
duidelijke verschillen in opstel
ling. We moeten proberen de
samenwerking voort te zet
ten".
Als demonstratie van deze be
reidheid wordt maandag a.s.
een gezamenlijke vergadering
gehouden van de Tweede-Ka
merfracties van KVP, ARP cn
CHU. „De samenwerking moet
nader worden bekeken. Wij
willen zo dicht mogelijk bij
onze christen-democratische
vrienden blijven staan. Ik zie
een aantal punten gezamenlijk
wel mogelijkheden ook nu op
op te treden. En op de lange
termijn moet de samenwerking
heel ver gaan",
L. A. HOOGKAMER
