KUNST
OP
ZICHT
NONSENSVERHAALTJE
VOL MISVERSTANDEN
Niet groots, wel aantrekkelijk
Kitsch viert hoogtij
bij „Sursum Corda"
„Ik hou van uw vrouw"
kunst
Gezwollen pathetiek van Drs. P
PAGINA 5 ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1973 LEIDSE COURANT
LEJDSCHENDAM In „De Vijf
Vocalen", Egelantier 12 in het
Winkelcentrum Leidsenhage ex
poseert de schilderes Leni Ver
haar een aantal schilderingen
cp doek en op platen leisteen.
In het tentoongestelde werk
doet deze schilderes zich kennen
als een kunstenares met een be
paald eigen kleurgevoel en
deels ook een treffend composi-
tair vermogen. Er hangen in
,.De Vijf Vocalen" voornamelijk
stillevens meest bloemstuk
ken en voorts een aantal
landschappen en zeegezichten.
De sterkste zijde van haar talent
althans volgens deze collectie
is ongetwijfeld het schilderen
van bloemen. Zij schildert ze in
overwegend donkere tinten, ech
ter zodanig dat het gamma toch
niet verloren gaat tot een duis-
Leni Verhaar in Leidsenhage
tere doezeling. Het is alzo niet weergave van een schilderij aan
uitbundig, het vertoont gevoel c'e wand, dat is riet zeer duide-
voor getemperde kleuren, dat lijk) is een mooi schilderij,
aan het werk soms grote char- Ock onder de bloemstillevens zijn
me geeft. Niet alle stukken zijn enkele, mooie werken. Vooral
daarbij even sterk, maar een trof mij een schilderij van een
stilleven van fruit met doorkijk pot met distels en een tweetal Bij dat alles valt het op, dat de
docr een raam (of is het de granaatappelen, een werk dat schilderes ook schijnt te streven
ook qua compositie zer mooi is.
Ook een bloemstuk van gladio
len munt daardoor uit: het cen
trum gloeiend rood, verdonke
rend naar de zijden.
naar een bepaale, zij het niet
nadrukkelijke stilering. Boven
dien mint zij de stilte, hetgeen
sterk tot uitdrukking komt in
enkele landschappen. Soms lij
ken deze wat naief, maar bij
nadere beschouwing blijkt dat
maar schijn. Intense rust gaat De weergave van woeling
er b.v. uit van het schilderijtje
van een haventje met enkele ge
meerde schepen. Een rust, die
nog geaccentueerd wordt door
een merkwaardig gebruik van
groen.
weging schijnt haar minder goed
af te gaan. Enkele zeestukjes
tonen dan ook niet de sterkste J
zijde van haar talent.
Leni Verhaar komt in haar werk
over als een stille waarneem-
srer en genietster van het scho
ne dat zij ziet en wil schilderen.
Niet in al haar werk is de po
ging tot overdracht van dat
nieten ten volle geslaagd, ma
als geheel is het thans getoonde
oeuvre toch wel aantrekkelijk.
Tenslotte nog dit. Lieden, die
haar persoonlijk moeten kennen
zeggen dat Leni Verhaars werk
„raakpunten" heeft met dat v
de onlangs overleden Noorse
schrijver Tolkien. Helaas ken ik
diens werk te onvoldoende om
die raakpunten in het werk van
deze schilderes te ontdekken.
WILLEM PRINS.
Beeldende
kunst
in
Academisch
Ziekenhuis
LEIDEN De komende win
ter worden er in het Acade
misch Ziekenhuis vier expo
sities van moderne beelden
de kunst gehouden. Hiertoe
heeft het ziekenhuisbestuur
contact gezocht met de Ne
derlandse Kunststichting, de
samensteller van een aantal
kunstcollecties.
Vier collecties zullen worden
tentoongesteld in het gebouw
van de polikliniek, dat jaar
lijks door tienduizenden pa
tiënten wordt bezocht. De
eerste expositie, heet „Kunst
thuis" en wordt gehouden
van 17 tot en met 29 septem
ber. Het betreft een reporta
ge over de verschillende
functies die beeldende
kunst voorwerpen vervullen
bij particulieren thuis. Hier
ligt het accent niet zozeer op
de kunst in het interieur als
op het wonen timidden van
beeldende kunst.
R1ENTS GR AT AM A
„Groeten
uit
Pingjum"
van
R. Gratama
LEIDEN De Friese cabare
tier Ricnts Gratama treedt
volgende week zaterdag in
het Rijnlands Lyceum op
met zijn vierde Nederlands
talige programma, dat de
landelijke titel „Groeten uit
Pingjum" heeft gekregen.
Hij wordt hierbij geassisteerd
door de jonge cabaretière
Cisca Beaudoux die een paar
jaar geleden afstudeerde aan
de Amsterdamse Aakademle
voor Kleinkunst en daarna
meewerkte aan de musical
,.En nu naar bed" van Annie
M. G. Schmidt en aan tal
van radio- en tv-program-
ma's. Zij worden bij hun op
treden begeleid door een or
kest o.l.v. Cees Bijlstra,
waarvoor de muziek werd ge
componeerd door o.a. Cees
Bijlstra zelf cn Harry Ban-
nink. De teksten van „Groe
ten uit Pingjum" zijn van
Rients Gratama, Jan Boer
stoel, Hans Dorresteijn en
Jelle de Vries.
Prentkunst
van toen
en nu in
Wassenaar
WASSENAAR In de Wasse-
naarse bibliotheek wordt
vanaf vandaag een tentoon
stelling van prentkunst vanaf
1 tOO tot nu gehouden. Er zijn
werken te zien van bekende
grafici als Lucas van Ley-
den, Adriaen van Ost'idc en
Gustave Doré. Met foto's cn
teksten wordt de techniek
toegelicht.
In de vitrines zullen de mate
rialen en gereedschappen
worden uitgestald. Hot ligt in
de bedoeling meer tentoon
stellingen te organiseren,
waarbij men een gedocumen-
terd overzicht krijgt van di
verse technieken en kunst
stijlen.
De tentoonstelling Is vrij toe
gankelijk tijdens de ope
ningsuren: dag. van 10.00
12.30 uur; 14.00—17.00 uur
van 19.00—21.00 uur behalve
op maandagmorgen dinsdag
avond cn donderdag za:
10.00-13.00 uur.
Willem
Brons
soleert op
Scholieren
concert
LEIDEN Na vele jaren nu
toch weer een jeugdconcert.
bedoeld voor alle scholen
met uitzondering van de ba
sisscholen, die kort geleden
hun deel al hebben gekregen.
Het concert wordt, onder
auspiciën van K. en O., ver
zorgd door het Residentie-or
kest, dat op 27 september on
der leiding zal staat van Wil
lem van Otterloo.
Het is een experiment, dat
naar wij hopen, zal slagen,
want dan is er nog een mo
gelijkheid voor een tweede
concert, waarschijnlijk nog
van dit jaar of in het begin
van het volgend jaar- Het
programma is goed aange
past. Van Berlioz de Ouver
ture „Carnaval Romain", ge
volgd door het derde Piano
concert van Ludwig van
Beethoven met Willem Brons
als solist. Na de pauze van
Moussorgsky „Tableaux
d'une exposition" in de orkes
tratie van Ravel (het werk
werd door de componist voor
piano geschreven). Eerder
dan Ravel maakte ook Rims-
ky Korssakow een orkestbe
werking, die echter nooit
wordt uitgevoerd.
Het derde Pianoconcert
schreef Beethoven in een pe
riode, die als een diep.tepunt
in zijn leven wordt be
schouwd. De naderende doof
heid leidde tot grote neer
slachtigheid. In het z.g. „Hei-
ligenstadter Testament", in
oktober 1802 in Heiligenstadt
geschreven, bracht hij zijn
wanhoop tot uitdrukking.
Men pleegt deze tijd te zien
als een afsluiting van zijn
eerste en als een begin van
zijn laatste concert. Toch
de introverte periode ge
noemd. In 1803 heeft Beetho
ven dit pianoconcert zelf nog
ten doop gehouden) het werd
zijn laatste concert. Toch
heeft zijn doofheid nooit ge-,
leid tot een rem in zijn com
positorische arbeid.
Wij zijn zeer benieuwd, hoe de
solist, Willem Brons dit con
cert zal benaderen.
Zijn opleiding kreeg deze pia
nist aan het Muzieklyceum
te Amsterdam van Karei
Hilsum, waarna hij naar Pa
rijs vertrok om zich onder
leiding te stellen van Vlado
Perlemuter. Later voltooide
hij zijn studie bij Louis Hilt-
brand.
Er zal tijdens het „scholieren
concert" geen explicatie
worden gegeven. Men is van
mening dat een programma
met een goede toelichting
voldoende is. Bovendien heb
ben de meeste middelbare
scholen een muziekleraar,
die ongetwijfeld dit program
ma zal voorbereiden.
De programmatoelichting is
verzorgd door K. en O.
waar men behalve het pro
gramma, ook kaarten kan
bestellen. Een andere moge
lijkheid is, dat gegadigden
zich melden bij de direkteur
of de administratie van hun
school, die dan zorg draagt
voor het b: stellen van de
- kaarten.
B. Rijnders
LEIDEN Het aantal vrije producties van blij- i
spelen uit de oude doos blijft nog steeds gestaag
toenemen. De belangrijkste conclusie die hieruit
getrokken kan worden, is dat de hele toneelver
nieuwing van de afgelopen jaren, met centraal
het onverkwikkelijke incident met de tomaten-
gooiers in de Amsterdamse Stadsschouwburg,
aan het grote publiek volledig voorbij is gegaan.
Het zou echter niet eerlijk zijn de acteurs die
zich aan een vrije produktie wagen, te verwijten
dat zij niet met hun tijd meegaan en zich op con
ventionele en zelfs reactionaire artistieke paden
bevinden. Tenslotte blijkt uit de soms overweldi
gende belangstelling dat zij blijven voorzien in i
een bepaalde behoefte en daarbij kan niet ont-
kend worden dat zij een duidelijk sociale functie i
beginnen te krijgen.
De toneelspreiding, zoals die jarenlang door het
ministerie werd voorgestaan, is uitgelopen op een
enorm fiasco, waarvan zowel de grote gezel
schappen als het artistieke niveau van het Ne- j
derlandse toneelleven de dupe zijn geworden. Na
lange jaren van sukkelen en trachten de grootste
moeilijkheden te overwinnen, heeft men eindelijk j
de enig juiste conclusie getrokken: indamming 1
van de toneelspreiding en een duidelijke concen
tratie van de gezelschappen in de randstad Hol
land. Hierdoor ontstond echter langzaam maar I
zeker in de provincie, met name Noord-, Oost- en I
Zuid-Nederland een grote leemte, die de afgelo-1
pen jaren gelukkig voor een gedeelte door de
vrije producties (dus het ongesubsidieerde to
neel!) kon worden opgevuld.
De gevolgen van deze ontwikkeling in de toneelwe- i
reid zijn ook in Leiden duidelijk merkbaar. Het
aantal vrije producties dat hier te zien is, neemt
ieder jaar toe, en als we „The Family" als vier
voorstellingen rekenen, zijn we volgende weck I
zelfs al aan onze vijfde „vrije" voorstelling" toe.
A.s. dinsdag is namelijk in het Rijnlands Ly-
ceum een uitvoering te zien van „Ik hou van uw
vrouw" („Say who you are") van Keith Water-
house en Willis Hall in de vertaling van Harriet
Freezer. Groot toneel is het niet, in feite zelfs
een nonsensverhaaltje. boordevol van de bekende
liefdesperikelen en misverstanden, dat bovendien
in 1966 al door Centrum gespeeld is onder de titel
„Alleen op Vrijdag", maar in een goede vlotte I
vertolking is het altijd nog goed voor een avond
ongecompliceerd amusement. De uitvoering van
volgende week zal wat dat betreft wel goed zit
ten. De regie is in handen van blijspelspecialist
Paul Melton en de vier hoofdrollen worden ge-
speeld door de echtparen Simone Rooskens - Luc
Lutz en Marijke Merckens - Jacques Luyer.
Paul Korenhof
LEIDEN „SURSUM CORDA. (Koninklijke Kitsch- en Cultuurkam-
I pioenschappen). Regisseur: den gevierden tenorzanger drs. P. uit
Amsterdam. Een artistieke en volkseigen samenloop van theater,
zang, scherts en zedenschildering. Historische drama's, afgéwisseld
door vakbekwaam gezang en dan weer een lieflijk sprookjesta
fereel of een genadeloze greep uit de hedendaagse misstanden.
Technische hulpmiddelen verbazen het publiek. Meeslepende teksten
slepen het mee. Tal van prachtige tableaux vivants stemmen een
I ieder tot nadenken. Kortom een programma dat men zelfs in Brus
sel of Oberammergau tevergeefs zal zoeken, (eventueel Bayreuth)."
Aldus enkele kreten uit de aankondiging van het programma „Sur-
sum Corda" dat volgende week vrijdag door het Keldertheater Area
uit Gent in het Rijnlands Lyceum vertoond zal worden. Men zou het
een typische uiting van Belgisch cabaret kunnen noemen, maar dan
moet men zich daarbij wel goed realiseren dat „Belgisch cabaret"
eigenlijk helemaal niet bestaat. De. oorzaak hiervoor moet niet zo-
I zeer gezocht worden in het feit dat onze zuiderburen een geheel an-
I dere vorm van humor zouden hebben dan wij, maar vooral in hun -
waarschijnlijk door de taalstrijd veroorzaakte - gebrek aan begrip
en reactievermogen om woordspelingen en woordgrapje te door
gronden. De Belgische kleinkunst bestaat voor het merendeel uit
een bepaald soort chansonavonden (men denke aan Miel Cools) en
wil men het Belgische publiek laten lachen, dan moet men het meer
zoeken in een aaneenschakeling van absurde situaties.
Een van de grootste Nederlandse specialisten op het gebied van ab
surditeit en gezwollen pathetiek is de in, kleine kring welbekende
i Drs. P. (Heinz Polzer), die de afgelopen jaren naam heeft gemaakt
als een cabaret-auteur met een bijzonder groot gevoel voor de juis
te kitsch op de juiste plaats. Wat de samenwerking tussen drs. P.
(die bijna alle teksten voor „Sursum Corda" heeft geschreven) en
het Gentse Keldertheater Area voor resultaten heeft opgeleverd,
kunr.:n we alleen nog maar gissen. Dat het een avond gaat worden
j waarbij volop gelachen kan worden staat al bij voorbaat vast. Mia van Roy in een scène van Sursum Corda", een brokje Belgische
Paul Korenhof kleinkunst vol absurditeiten.
Een scèr?i2 uit het blijspel Ik hou van uw vrouw". Van links naar rechts Luc Lutz en Simone Fooskens.
