Kans van slagen
centraal akkoord
slechts minimaal
m 98
Salvador Allende:
leven vol strijd
Raad van State
is geen
tegenregering
Scheidende Kamervoorzitter
wimpelt geschenk West af
Voordeeltje voor Shell
zit 'links' niet lekker
I MALSE BIEFSTUK
300 jiü
gram f 9
150 1 19
gram
1781
2 kilo
L22i «OENSDAG 12 SEPTEMBER 1973 LEIDSE COURANT PAGINA 11
DEN HAAG De drie linkse re
geringspartijen PvdA, PPR en
P'66, alsmede de CPN, verwij
len de regering dat deze te wel-
pig informatie heeft gegeven
óver de voorgenomen kwijt
schelding van belasting aan de
Shell ten bedrage van 20 mil
joen gulden. Wat de Kamerle-
Vissen gered
door vissers
GpOR Ruim tienduizend vissen
^ijn van een wisse dood gered
door ze tijdig uit het riviertje
1e Schipbeek te halen, dat als
;evolg van de aanhoudende
roogte vrijwel zonder water is.
)e reddingsactie werd op ver-
ioek van de rijkspolitie uitge
roerd door -leden van de Goorse
lengelsportvereniging. Het gjng
•fdzakelijk om het gedeelte
i de Schipbeek tussen Die-
inheim en Markelo. De vissen
ijn overgebracht naar andere
%ateren.
den niet lekker zit, is het feit
dat die 20 miljoen overeenkomt
met het kapitaalrecht, dat de
Shell kwijt zou zijn aan de
staat, als haar Canadese doch
termaatschappij Compania
Shell Venezuela Ltd. wordt om
gezet in een Nederlands bedrijf.
Bij een derg lijke omzetting is
men 2 pet. kapitaalsrecht van
de bezittingen van het bedrijf
verschuldigd aan de staat. Shell
wil haar Canadese bedrijf om
zetten in een Nederlands, omdat
per 1 oktober de belastingvrij-
dom van buitenlandse bedrijven
in d? Canadese staat Ontario
wordt afgeschaft.
De vorige minister Nelissen deed
Shell de toezegging, dat de
maatschappij de verschuldigde
kapitaalsrechten niet zou hoe
ven te betalen, als een speciaal
daarvoor gemaakte wet door
het parlement zou worden aan
vaard. Of dit staat te gebeuren,
is nog hoogst twijfelachtig. Het
wetsontwerp, dat nu verdedigd
wordt door minister Duysen-
berg, ontvangt nogal kritiek.
Inwoners van de Indiase
stad Ahmedabad staan op
da bru gte kijken naar de
rivier de Sabarmati, die
door hevige regenval sterk
gezwollen is en met grote
kracht onder de brug
doorstroomt. Terwijl ze
onder hun paraplu's staan
worden enkele kilometers
verder door het woeste
water een paar dorpjes
verwoest.
Dr. M. Ruppert:
Zuidslavisch
vliegtuig
neergestort
BELGRADO Een Joegoslavisch
verkeersvliegtuig, dat 35 passa
giers en zes bemanningsleden
aan boord had, is gisteren bij
Kolasin in Joegoslavië neerge
stort. Zeer waarschijnlijk heeft
niemand van de inzittenden,
allen Joegoslaven, de ramp over
leefd.
Het vliegtuig, een Caravelle, was
op weg van Skoplje naar Tito-
grad. Om even voor half elf gis
termorgen vond het laatste con
tact met de machine plaats. En
kele uren later werd vastge
steld, dat de Caravelle tegen
een berg was gevlogen, 25 kilo
meter ten noorden van Tito-
grad. Het onderzoek duurt nog
voort.
In de Anne Frankhal van de Libe
raal Joodse Gemeente, Graaf
schapstraat 8 Buitenveldert-Am-
sterdam, wordt van 14 t/m 23
september een tentoonstelling
gehouden van schilderijen van
David Fingeriuit, Amerikaan
van Roemeense afkomst.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Dr. M. Ruppert,
de nieuwe vice-voorzitter van de
Raad van State, wijst de ge
dachte van de hand dat de
Raad van State een politiek col
lege is. „Politiek is een zaak
van kabinet en Staten-Generaal.
De Raad van State is geen te
genregering," zo zei de heer
Ruppert gisteren tijdens een bij
eenkomst met de pers.
De Nederlander heeft ruime mo
gelijkheden om zich te verzetten
tegen beslissingen van de over
heid. Als voorbeeld noemde dr.
Ruppert de beslissingen over
bijstandsuitkeringen. Als
mand het niet eens is met de
beslissing van b. en w. kan hij
m beroep gaan bij Gedeputeerde
Staten. Gaat men niet accoord
met de beslissing van G.S., kan
beroep worden aangetekend bij
de Kroon en wordt de zaak be
handeld door de Raad van Sta
te. De heer Ruppert vroeg zich
daarbij wel af, of bij deze be
roepszaken niet over teveel
schrijven gewerkt wordt.
De openhaarheid van de adviezen
van de Raad van State noemde
de heer Ruppert een moeilijke
zaaik. Hij vroeg zich af of de
openheid niet beperkt moet blij
ven tot gevafllen waarin de rege
ring in belangrijke mate afwijkt
van het advies van de Raad. In
tern is de discussie over open
heid gaande.
Kissinger: geen
terugtrekken
VS-troepen
WASHINGTON (Reuter) De
Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Henry Kis
singer, heeft gisteren gezegd
dat de ontwikkeling door de
Sovjet-Unie van nieuwe kernwa
pens bezorgdheid wekt en hij
waarschuwde opnieuw tegen
eenzijdige terugtrekking van
Amerikaanse troepen uit Euro
pa.
Kissinger, wiens benoeming door
president Nixon nog door de Se
naat moet worden bekrachtigd,
kwam met zijn waarschuwing
kort voor zijn driedaagse onder
vraging door de senaatscommis
sie voor de buitenlandse betrek
kingen werd afgesloten.
De nieuwe minister van Buiten
landse Zaken zei dat bij de ko
mende onderhandelingen over
verdere beperkingen van de
strategische kernwapens
(SALT) ook de raketten met
meervoudige kernkoppen zullen
worden betrokken, die onafhan
kelijk van elkaar op verschillen
de doelen kunnen worden afge-
Wat was Kissingers rol?
Rapport over
afluisteren
beschikbaar
WASHINGTON (RTR) De
Amerikaanse minister van justi
tie, Elliot Richardson, heeft er
dinsdag in toegestemd twee se
natoren een kopie te laten be
studeren van een geheim rap
port over het afluisteren van
voormalige leden van de staf
van Henry Kissinger. Hij be
sloot hiertoe om de bevestiging
van Kissinger als minister van
buitenlandse zaken te bespoedi
gen.
h'et afsluisteren geschiedde in de
periode tussen mei 1969 en fe
bruari 1971 toen het Witte Huis
poogde te achterhalen wie ver
antwoordelijk was voor het uit
lekken van belangrijke gege
vens. De senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen wil
w:ten wat de rol van Kissinger
in deze zaak was, alvorens
goedkeuring te hechten aan zijn
benoemii\» tot minister. Het mi
nisterie van Justitie ging ak
koord met een voorstel van de
commissie twee van haar ou
ders leden, de democraat John
Sparkman en de republikein
Clifford Case het rapport te la-
t:n bestuderen.
De regering wil graag dat dr.
Kissinger zo spoedig mogelijk
zijn functie aanvaardt, daar zij
wil dat hij de volgende week in
de algemene vergadering van
de Verenigde Naties over het
Midden-Oosten zal spreken.
Een Engelse bobby gebruikt een stok met spiegel om de onderzijde
van auto's te inspecteren als onderdeel van nieuwe veligheids-
maatregelen. Gisteren werd het proces voortgezet tegen tien per
sonen die verdacht worden van het plegen van bomaanslagen, eer
der dit jaar.
Officiële
distillateurs
gebruiken
ook illegale
alcohol
die onderdak had verschaft aan
de stokerij van de Belg. Ook
een andere Limburger was gast
heer van een Belgische stokerij
geweest, waar in enkele maan
den 18.250 liter alcohol was ge
fabriceerd, waarmee 300.000
gulden aan accijns was ontdo
ken. Ook tegen hem werd acht
maanden geëist.
Van onze parlementaire re
dactie
DEN HAAG De kans op
het afsluiten van een een
traal akkoord tussen vak
beweging en centrale werk
geversorganisaties is giste
ren tot een minimum gere
duceerd nadat de raad van
bestuur van het Verbond
van Nederlandse Onderne
mingen de vorige week ge
publiceerde eisen van de
drie vakcentrales heeft af
gekraakt. De industriële
werkgevers zullen op een
aantal eisen van de vakbe
weging niet ingaan, terwijl
de vakcentrales die eiser
onwrikbaar hebben ge
noemd.
Voorzitter Bartels van het VNO
zei gisteren na afloop van de
vergadering van zijn bestuur:
„We tillen zwaar aan dc vele ei
sen van de vakbeweging. Het zal
dan ook niet gemakkelijk zijn
om tot afspraken te komen voor
1974. Dit zal ons echter niet ont
moedigen om te trachten tot
een centraal akkoord te komen.
Want centrale afspraken zijn in
ieders belang."
Het heeft het VNO getroffen, zo
zei de heer Bartels, dat de vak.
beweging in haar nota arbeids
voorwaardenbeleid de inflatiebe-
strijding niet centraal heeft ge
steld. Het verbond wil niet mee
werken aan afspraken, die aan
inflatiereduct e niet de hoogste
prioriteit toekennen.
Tenslotte zijn de ondernemers wel
bereid te praten over c'e vakbe-
wegingse;s om alle werknemers
onder de werking van de cao's
te brengen, m ts de betrokke
nen, die onder de cao's ge.
bracht zouden moeten worden,
zelf daarbij ook inspraak krij
gen, bijvoorbeeld van hun cate-
gorale bonden.
Het presidentiële Modena-paleis in Santiago
SANTIAGO (Reuter-UPI)
Salvador Allende Gossens, de
gisteren verdreven en omgeko
men marxistische president
van Chili, heeft sedert hij op 3
oktober 1970 tot president werd
gekozen voortdurend strijd
moeten leveren tegen zowel ui
terst links als rechts. Ondanks
il zijn inspanningen is hij er
niet in geslaagd het land uit de
economische chaos te halen.
De grote vervoersstaking,
waardoor aan alle levensbe
hoeften gebrek ontstond, is
tenslotte het begin van zijn on
dergang geweest.
Salvador werd door het Con
gres met 153 tegen 35 stemmen
tot de 34st)e president van Chili
benoemd omdat bij de verkie
zingen geen van de drie presi
dentiële kandidaten de absolu
te meerderheid verkregen. Hij
beloofde dat zijn regering de
winning van koper, ijzer en ni
traten zou nationaliseren maar
hij maakte geen haast. Pas in
juli 1971 tekende hij de wet
waarbij de staat het recht
heeft de minerale rijkdommen
van het land over te nemen.
Enkele dagen later namen vijf
commissies de grote kopermij
nen over, die tot dan toe in
handen van de Amerikanen
waren geweest.
Hoewel een groot bewonderaar
van Fidel Castro van Cuba en
van de Chinese Volksrepubliek,
was hij van mening dat in de
economie ruimte moest blijven
voor particuliere ondernemin
gen zolang deze de economi
sche belangen van het land
dienden.
Nadat hij aan de macht was
gekomen ontbond Allende de
carabineros, de zeer mobiele,
machtige politiemacht, die
door zijn voorganger Frei was
gevormd om de linkse demon
straties de kop in te drukken.
In de 33 maanden van zijn re
gering werden economische en
politieke chaos blijkbaar een
permanente levenswijze en
Chili werd'het strijdperk van
diepgaande conflicten tussen
ideologisch links en rechts.
De strijdkrachten werden onte
vreden. In de regering kwa
men talrijke kabinetswijzigin
gen voor en herhaaldelijk
dreigden politieke groeperin
gen bereid te zijn het land in
een burgeroorlog te storten of
een staatsgreep te plegen. Dr.
Allende had een grote aanhang
onder de arbeidende klasse,
maar elders weinig. De opposi
tie, onder leiding van de mach
tige christendemocratische
partij heeft de meerderheid in
beide huizen van het parle
ment en beheert de meeste
voorlichtingsmedfia. De opposi
tie heeft echter nooit een twee
derde meerderheid weten te
verkrijgen om Allende op par
lementaire wijze tot heengaan
te dwingen.
De rechtse nationale partij en
de christen-democraten hebben
tenslotte een langdurige reeks
stakingen tegen de regering
openlijk gesteund. De jongste,
die van de eigenaars van
vrachtwagens, begon vijf weken
geleden en werd een recht
streeks duel tussen het socia
lisme en de vrije onderneming.
De staking maakte de econo
mische chaos compleet.
In juni van dit jaar tenslotte
gingen de strijdkrachten zich
meer met de politiek be
moeien. Er volgde een reeks
confrontaties tussen Allende en
de strijdkrachten.
Allende was gewend aan poli
tieke strijd. Sedert hij in het
eind van de jaren twintig me
dicijnen studeerde aan de uni
versiteit van Santiago was hij
actief in de politiek. Wegens
zijn aandeel in protestdemon
straties van studenten na de
verdrijving van de regering
van generaal Carlo Ibanez in
1931 zat hij verscheidene ma
len in de gevangenis. Toen hij
tijdens een van zijn straffen
een uur in vrijheid werd ge-
iteld om de begrafenis van
tijn vader bij te wonen, zei hij
aan diens graf: „Vanaf dit
ogenblik zal ik mijn leven wij
den aan de sociale strijd". Hij
is slechts korte tijd arts ge
weest. Het grootste deel van
zijn leven werd inderdaad uit
gemaakt door de politiek. Sal
vador Allende Gossens werd 26
juli 1908 geboren als zoon van
welgestelde oudere.
De tegenstanders van Allende maakten dankbaar gebruik van het middel van demonstratie. Giste
ren kwam deze foto uit Santiago van demonstrende vrouwen, die ontevreden zijn over de stagnatie
en de prijsstijgingen in het land.
i een centraal akkoord moet vol
gens de heer Bartels geen maxi
mum voor de prijsstijging wor
den opgenomen, zoals de vakbe
weging wil, omdat de prijzen
ook worden beïnvloed door fac
toren, die de ondernemers niet
in de hand hebben. Het V.N.O.
wil ook niet opnieuw instemmen
met de eis van de vakbeweging,
dat de winst per eenheid pro-
dukt nominaal gelijk moet blij
ven, want als de lonen reëel
vooruit moeten gaan moet ook
het winstinkomen stijgen: ge-
f ^dacWERS
^Jjjr-jfebaw cUw(^lIlerallet'cBeSteksuze 1
Q GELDIG T/M ZATERDAG
S.MJMORST
BANANEN
JAMFS UllIFVF 1
HANDAPPELEN 1
ROERMOND Ook officiële dis
tillateurs in Nederland gebrul-
ken alcohol die afkomstig is uit
illegale stokerijen. Het produkt
is goed en goedkoop. Dit getuig
de gisteren een hoofdambtenaar
van de rijksbelastingen in Roer
mond in een rechtszaak tegen
een 37-jarige illegale stoker uit
Hasselt, België. Tegen hem
werd veertien maanden gevan
genisstraf geëist.
Volgens de hoofdambtenaar weten
de' officiële distillateurs heel
goed waar de alcohol vandaan
komt, want ze kunnen ze kopen
voor negen of tien gulden, ter
wijl op de legale alcohol al 15.50 Premier Den Uyl f?l
gHlden accijns zit. De distalla- I
ty*rs krijgen via tussenpersonen
'JWP'astic tankjes hun waar, erg
ggedkoop en goed.
D^verdachte in deze zaak werd
jd noril betrapt in zijn stokerij I
Si^ Altweerterheide (Limburg).
Hij ontsnapte uit het huis van
aring in Roermond en werd j
elgië weer gepakt,
elfde zaak werd acht maan-1
dsn geëist tegen de Limburger
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De scheidende mr.
M. de Niet (PvdA) heeft gister
middag bij de plechtigheid in de
senaat rond het neerleggen van
zijn functie voor een pijnlijk in
cident gezorgd.
t de scheidende voorzitter van de Eerste Kamer mr. De Niet
name en de Antillen, hem aan
geboden door de Surinaamse
statenvoorzitter Lachmon, en de
Antilliaanse plaatsvervangend
statenvoorzitter Cataiina.
Mr. De Niet gaf de beide verte
genwoordigers uit dc West, die
hem kort tevoren op jubelende
toon geprezen hadden voor de
diensten aan Suriname en de
Antillen bewezen, te verstaan,
dat hij gedurende zijn senaats
voorzitterschap slechts één keer
in de West is geweest en dat hij
eigenlijk niets voor Suriname en
de Antillen gedaan heeft. „Er is
natuurlijk geen sprake van, dat
wij die reis maken', aldus mr.
De Niet.
Deze opmerking moet de heren
Lachmom en Cataiina onaange
naam in de oren geklonken heb
ben. Temeer, daar zij hem op
een zeer hartelijke manier had
den uitgenodigd, om nog eens
een kijkje in hun land te komen
nemen en oude vriendschappen
te hern euwen.
Lachmom had zelfs geen presentje
meegenomen. Zijn cadeau was
de uitnodiging voor de reis naar
Suriname. Mr. De Niet bestond
het trouwens enkele malen om
de hem door de verschillende
sprekers toegezwaaide lof om te
zetten in kritiek op de loftuiter
vanwege diens loftuitingen.
Mr. Dc Niet die gewoon senaats
lid blijft, liet er geen twijfel
over bestaan dat de Eerste Ka
mer moet blijven. Ook moeten
de ïechten van de Eerste Ka
mer niet verder worden be
perkt, zoals de regering is gead
viseerd door de staatscommissie
Cals/Donner voor de grondwets
herziening.
Premier Den Uyl bevorderde mr.
De Niet namens koningin Julia
na tot commandeur in de orde
van de Nederlandse Leeuw. Bij
deze plechtigheid vergat dc pre
mier om ook de versierselen,
die bij deze onderscheiding ho
ren, aan de heer De Niet uit te
reiken.
De Haagse Kunstkring, Denneweg
64, exposeert van 17 t/m 27 sep
tember ontwerptapijten van
Alexandra en wandkleden van
Maria Neefjes.
