Geen klimaats
verbetering
v m
m
i
m s
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
fcVöi
i i t
S3
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1973
LEIDSE COURANT
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
12,50 Mevr. Molenkamp,
St. Jacobshof 17, Leiden.
7,50 Mevr. v. d. Geest, Tol
lensplantsoen 16, Hazerswoude.
ƒ5,00 J. W. Tolido, Irene-
straat 17, Lisse.
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon-
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
De beurs zit weer in de ban van
de fusieberichten en de daaruit
voortkomende fusiegeruchten.
In de eerste plaats denken wij
dan natuurlijk aan Centrale Sui
ker Maatschappij.
Vorige week vrijdag was het af
springen van de fusie tussen
Gist Brocades, Meelfabrieken
en Centrale Suiker Maatschap
pij uiteraard het gesprek van de
dag. Waarom die mislukking en
wat nu?
Een dag later werd bekend dat de
Suiker Unie, die een kort geding
tegen Centrale Suiker Maat
schappij een tijdje geleden ver
loren had, met een nieuw bod
en nu in contanten zou ko
men dat wezenlijk hoger zou
zijn dan het bod van Scholten
Honig in converteerbare obliga
ties, welk bod op circa 1000 gul
den per 100 gulden aandeel Cen
trale Suiker Maatschappij uit
komt. In het begin van deze
week werd bekend dat Suiker
Unie met dat bod toch wil
wachten op het standpunt van
de Europese Commissie in
Bmssel over de door zo'n fusie
tot stand komende totale inte
gratie van de Nederlandse sui
kerindustrie.
Met andere woorden, die Europe
se commissie moet daarmee ac-
coord gaan, want anders komt
er geen bod van de Suiker Unie.
En die uitspraak kan wel tot de
cember duren.
Aandeelhouders Centrale Suiker
Maatschappij die dat een te
grote onzekerheid vinden, kon
den gisteren op het bod van
Scholten Honig ingaan (voor
elke 100 gulden Centrale Suiker
Maatschappij een 7 1/4 pet. con
verteerbare obligatie van 1000
gulden plus 50 gulden contan
ten).
Zij die dit niet gedaan hebben,
kunnen nu nog speculeren op
een bod van een andere gega
digde, waafbij reeds de naam
van het Engelse concern Daven-
ham wordt genoemd.
En passant werd gesuggereerd
dat dit Engelse concern ook wel
belangstelling voor Scholten Ho
nig zou hebben. Het ziet er naar
uit dat het doek over Centrale
Suiker Maatschappij, die don
derdag 968 gulden noteerde,
voorlopig nog niet gevallen is.
Scholten Honig liep deze week
eerst op, maar die winst ging
later weer verloren, (van 76,60
naar 77,50). Gist-Brocades steeg
evenwel van 59.90 tot 64,20,
maar Meelfabrieken, de andere
voormalige fusiepartner van
Centrale Suiker Maatschappij,
zakte van 201,50 tot 181.
Het fusievuur werd deze week op
behoorlijke wijze opgerakeld
door de Koninklijke Nederland
se Stoomboot Maatschappij,
toen deze scheepvaartmaat
schappij bekend maakte dat zij
besprekingen voert met de in
ternationale handel- en industrie
maatschappij Ceteco, voor sa
menwerken en het uitbrengen
van een bod op de aandelen Ce
teco. Zp op het oog maakt
KNSM een geweldige sprong.
Duidelijker wordt het echter als
wij weten dat beide onderne
mingen veel met Zuid- en Mid-
den-Amerika te maken hebben.
De KNSM vaart op deze landen,
en Ceteco werkt er. Bovendien
is KNSM er op uit, om haar
werkterrein te verbreden, om
minder afhankelijk van het
transportbedrijf te worden. Zij
is zoals men dit tegenwoordig
noemt op diversificatie uit.
Dinsdag mochten in beide fondsen
geen notering gemaakt worden.
Donderdag deed KNSM 200 gul
den tegen 203,50 vorige week
vrijdag.
Ceteco sprong daarentegen van
166,50 tot 195, maar op deze
koers waren er geen kopers.
De eerste dagen van de week leek
het erop, dat er extra kooplust
voor de andere scheepvaart
fondsen ontstond, in de overwe
ging dat ook zij vroeg of laat
hun werkterrein moeten verbre
den en andere bedrijven moeten
overnemen. Donderdag ging de
koerswinst echter weer verlo
ren. Alleen Van Ommeren ein
digde met een winst van 10,50
(donderdag 387,50). Er zijn nog
al wat verwachtingen van dit
bedrijf.
Bij de internationale fondsen
werd de agio-bonus van Philips
(op elke vier aandelen een aan
deel gratis) zeer positief ont
vangen. In de koers was dit
echter niet erg te zien, aange
zien die in drie dagen maar 2,90
gulden opliep tot 52,90 op don
derdag.
Koninklijke Olie stond daarente
gen onder druk, waaraan de
aangekondigde nationalisatie
van alle oliemaatschappijen in
Libië, (en dus ook van Konink
lijke Olie) niet vrèemd was. De
koers zakte 4,70 tot 105,10 op
donderdag. De andere interna
tionale fondsen veranderden
maar weinig.
Er kwam deze week nogal wat
prijsnieuws over het eerste half
jaar los, dat over het algemeen
gunstig was. Maar teleurstellen
de berichten waren er ook. No
rit moest mededelen dat de
winst over 1973 slechts 2/3 van
het peil van de laatste jaren zal
zijn. De koers zakte hierop 5.30
tot 111,20 op donderdag.
IHC kwam met het teleurstellende
bericht dat de netto winst in het
eerste halfjaar door zware ver
liezen van de Amerikaanse
dochter van 5,8 miljoen naar 2,6
miljoen was gezakt. Men hoopt
desondanks hoewel dat niet
zeker is het dividend van
1971 te kunnen handhaven.
De koers tuimelde echter van 70,-
naar 58,-.
Hoewel niet somber was de ver
wachting van Holec over een
minstens gelijke winst toch een
teleurstelling voor de beurs, ge
zien althans het feit, dat de
koers 12,- naar beneden ging tot
870,-.
Van beter gehalte waren echter
de halfjaars-berichten van Van
Berkel, Nederlandse Dagblad
Unie, ACF, Internatio-Muller,
Nijverdal-Ten Cate, Jean Heij-
broek, Hagemeijer en Metaver-
ba. Maar de koersen reageer
den toch maar matig met uit
zondering van ACF, die 15,- op
liep tot 252,-.
Hieruit blijkt wel dat de beurs
nog steeds niet in een gunstige
stemming verkeert. De fusiege
ruchten zorgen wel voor de no
dige injecties, maar dat is toch
incidenteel. De opmars zou van
gunstig bedrijfsnieuws moeten
komen, en dat gebeurt gewoon
niet.
Het zou ons overigens verwonde
ren als dit aan de vooravond
van de miljoenennota nog wel
zou gebeuren. Die miljoenenno
ta en de troonrede zullen ver
moedelijk nieuws bevatten, dat
door de beurs en de effectenbe
zitter niet met gejuich zal wor
den ontvangen, en dat daardoor
geen prikkel zal zijn om aande
len te kopen. Maar dat niet al
leen, het is bepaald nog niet ze
ker dat de rente niet nog verder
zal stijgen, en ook dat drukt
zijn stempel op het huidige
beursklimaat.
HORIZONTAAL:
1 tijdverlies
6 dagtekening
9 onbeholpen jongen
14 vallei
15 vent
17 reukwater
19 sporeplant
21 gast
22 maand
23 voegwoord
25 ijzerhoudende grond
26 openbare betrek
king
28 soort koekje
32 bolvormig dak
35 pl. in Duitsland
36 voegwoord
37 specerij
39 riv. op Sumatra
41 kledingstuk
42 de oudste
44 schoolonderricht
46 tekortkoming
48 pook
50 scheepseigenaar
52 deel v. Azië
54 kledingstuk
55 onderwereld
57 toverheks
58 vreemde munt
60 opening
61 honingdrank
62 uniform
64 waterdoorlatend
66 meetk. figuur
67 kerkgebruik
69 onwetend
70 pl. op Ameland
71 plant
73 werkelijk
75 strijdmacht
78 hoofddeksel
80 naderhand
83 loterijbriefje
84 eetgerei
86 boom
89 bezienswaardigheid v.
Londen
91 Ind. eiland
92 soort brood
94 deel v.e. boom
96 en andere
97 tuinbloem
98 titel
99 bundel
100 verslag
101 bevestiging
102 voegwoord
103 feestartikel
104 bedrog
105 toest alleen
107 muziekinstrument
108 voertuig
109 Eng. titel
110 insekt
111 tekortkoming
113 telwoord
116 gelofte
118 Europese hoofdstad
119 tennisterm
121 inhoudsmaat
123 pl. op Korea
126 hoofddeksel
128 kostbaar kleinood
131 zangstem
133 klompje planten
134 kleefstof
135 pook
136 slaapplaats
137 etenbereider
139 behaagziek
141 bron
142 bitterheid
144 soort palm
145 zwaardwalvis
147 kloosterlinge
148 pad
149 aanw. vnw.
150 zintuig
152 keukengerei
154 Ind. eiland
156 hoofddeksel
157 deel v.e. woord
159 Inlands geneesmiddel
160 geliefde van Zeus
161 helpen in nood
163 opstootje
165 pl. in Duitsland
167 dompteur
169 roofvogel
172 ongaarne
174 plooisel
175 voorzetsel
176 papegaai
178 wel
180 vlaktemaat
181 dichter
183 welpenleidster
185 rijtoer
186 nakomelingen
187 bloeiwijze
188 geloofsafvallige
VERTICAAL:
1 weldoorvoed
2 leerling
3 maanstand
4 water in Utrecht
5 haal met een pen
6 inhoudsmaat
7 doorzichtig weefsel
8 soort onderwijs
9 niet gevuld
10 tijdsduur
11 titel
12 vat met hengsel
13 plooisel
14 bekwaam inzake iets
16 Ierland
18 zachte veren
20 brandstof
23 grote bijl
24 groente
27 vreemde titel
29 breedvoerig
30 zijriv. v.d. Donau
31 riv. in België
33 schaakterm
34 onderwijzeres
37 balspel
38 gebogen been
40 rumoer
43 tussenruimte
44 veerkracht
45 deel v.d. hals
47 vreemde munt
49 herkauwer
51 roeipen
53 zonderling
55 uitspansel
56 kijkglas
59 alleenzang
61 halfbloed
62 speelgoed
63 voegwoord
65 peulvrucht
68 ogenblik
72 hoeveelheid
73 vlaktemaat
74 riv. in Rusland
76 water uit een goot
77 kledingstuk
79 klap
81 apparaat
82 noot
84 Chinese maat
85 afbeelding
87 kortschrift
88 schildersplankje
90 wijndrab
91 vorstelijke zetel
92 voorstel
93 riv. in Frankrijk
95 vrouwenhoofddeksel
99 vrucht
106 klad
108 opgeld
110 snij werktuig
111 Ind. kapmes
112 voorzetsel
114 oude maat
115 deel v. Azië
117 dwaas
118 schijfbenodigdheid
119 ontvangkamer
120 voorzetsel
122 recht stuk v.e. vaart
124 gast
125 waterzuchtige zwelling
126 hijswerkttuig
127 voorzetsel
129 bestuurder
130 vuur
132 kan voor room
135 liniaal
136 balletdanseres
138 deel v. Malakka
140 klant
141 voorschrift
143 manier van leren
146 toiletartikel
148 voorschrift
150 matig
151 mann. dier
152 leesteken
153 bewerkte dierehuid
155 poging tot koop
158 getemd
162 bedrijver
163 vr. kledingstuk
164 vreemde munt
165 eerste vrouw
166 weekdier
168 welriekende gomhars
169 gezicht
170 ind. eiland
171 precies
173 zwaardwalvis
174 ongebonden
177 Engelse drank
179 nageslacht
181 riv. in Italië
182 tot en met
183 aartsbisschop
184 administratietroepen
Oplossingen vóór dinsdag
12.00 u. 's middags, onder
vermelding van „Puzzel
no. 104" zenden aan:
Leidse Courant, Postbus
11, Leiden.
Waar vacantie al niet goed voor
is. Tijdens mijn verblijf in
Spaanstalig gebied kreeg ik een
exemplaar van de Iberian Daily
Sun in handen en wie schetst
mijn verbazing, toen ik daarin
een bridgerubriek aantrof, die
werd verzorgd door niemand
minder dan Oswald en James
Jacoby. „Ossie" is een vete
raan, die zijn sporen in topbrid-
ge royaal heeft verdiend en te
genwoordig als non-playing cap
tain van Amerikaanse vertegen
woordigende teams optreedt en
een vaste rubriek in de Ameri
kaanse „Bridge World'1 heeft en
Jim is een van de Azen die, als
de grote Italianen niet meedoen,
wereldkampioen viertallenbridge
worden. Het spel dat in die ru
briek besproken werd treft u
hieronder aan. Niet omdat er
geen andere zouden zijn. maar
gewoon om u eens te laten zien
wat er elders aan het bridge-
publiek wordt voorgeschoteld. De
Jacoby's beginnen te vertellen
dat het spel een probleem is van
Paul Lukacs, een van de betere
componisten op dit gebied, het
geen mijn schroom het te publi
ceren geheel deed verdwijnen.
Er werd zowaar een biedverloop
gegeven en het vervolg leerde
waaróm. Zuid opende met een
forcing 2 klaveren, noord 2 rui
ten, zuid 2 schoppen, noord 3
schoppen en zuid 6 schoppen.
Zuids 2 klaverenopening was con-
DOOR W. LEURS
Zuid gever. Allen kwetsbaar.
NOORD
B 10 9
S? B 10 9 5 3
■0842
8 3
WEST
543 2
42
O B 6
A H 10 6 4
O 8 7 6
O H 10 9 7
VB 9 7 5 2
ZUID
AHV876
OAHV
O A V 5 3
ventioneel en forcing en noords
2 ruiten was hel moderne Jaco
by puinhoopbod, dat minder dan
4 punten aangaf. Daarom kon
noord in tweede instantie een zet-
je geven (per saldo had hij
slechts één punt minder dan het
maximum) en zuid aarzelde
niet. Als u de OW spellen nog
niet nauwkeurig heeft bekeken en
u weet dat het een probleemspel
is, dan bestaat de kans dat u
een spectaculaire speelwijze ont
dekt, die schijnbaar tot succes
leidt, maar in wezen de valstrik
is, die de componist heeft uitge
zet.
Zes schoppenslagen, vijf harten
slagen en ruitenaas lijken bin
nen bereik. Maar de hartens
blokkeren en noord heeft alleen
maar entrees in troef, dus dat
plan gaat alleen maar op, als de
troeven 2-2 zitten of als een
driekaart troef bij de driekaart
harten zit. En daar zit hem de
kneep. Het spel kan namelijk
ook gewonnen worden als de
man met een doubleton harten
drie troeven heeft, door in de
eerste slag een hoge harten bij
te spelen! Dat wint in alle ge
vallen dat de troeven niet slech
ter dan 3-1 en de hartens 3-2
vallen.
Degenen, die dat een voldoende
grote winstkans vinden komen
echter bedrogen uit. De troeven
zitten 4-0 en als zuid de eerste
slag afstaat, kan hij de hartens
van noord niet benutten en gaat
down. Is daar iets tegen te
doen? Zeer zeker. In dit geval
moet zuid nu eens niet de beslis
sing in de eerste slag nemen.
Hij moet klaverheer hoog introe
ven en troef naar noord spelen.
Als beide tegenstanders beken
nen, volgt noords tweede klave
ren waarop zuid die hoge harten
afgooit en het genoemde plan
volgt. Maar als de troeven 4-0
blijken te zitten, is er geen an
dere mogelijkheid dan ruiten snij
den, wat lukt, ruitenaas en rui
ten spelen. Die slag gaat verlo
ren, maar de laatste ruiten kan
worden getroefd en het contract
Uit het vorige maand gehouden
internationale KSH-damtoernooi
te Hoogezand volgt hieronder de
partij uit de vijfde ronde tussen
Jan de Ruiter met wit en Andris
Andreiko. Ook weer een prachti
ge positionele strijd waarin De
Ruiter wel verrast zal zijn ge
weest door de zevende zet van
zijn tegenstander, waarmee deze
een voor hem goed aan te vallen
vijandelijke voorpost creëerde.
Hoe taktisch deze manoeuvre van
Andreiko wel was blijkt uit het
verloop, want om deze voorpost
te verdedigen moet De Ruiter
positioneel nadeel toestaan waar
door Andreiko tweemaal in de
gelegenheid komt om te winnen.
Na deze kansen te hebben laten
liggen zegeviert de oud-wereld
kampioen tenslotte toch.
I. 33-29, 19-23; 2. 35-30, 20-25; 3.
40-35, 14-20; 4. 44-40, 10-14; 5.
38-33, 17-22; 6. 42-38, 5-10; 7. 30-
24, 22-281, 8. 33x22, 18x27; 9.
29x18, 13x22; 10. 32x21, 20x29;
II. 34x23, 16x27; en daar staat
dan de witte voorpost op veld 23
door zwart vrijwillig binnenge
haald en waarbij zijn eigen
voorpost op veld 27 een goede
steun is om het stuk op veld 23
te belagen. 12. 31-26, wit moet
uitwijken naar de rand en dat is
al een voordeeltje dat zwart be
reikt. 14-20; dreigt 25-30. 13. 40-
34, 8-13; 14. 50-44, 10-14; op 13-18
was gevolgd 26-21. 15. 44-40, 13-
18; 16. 35-30, 18x29; 17. 34x23,
25x34, 18. 40x29, 3-8; 19. 37-31.
8-13; 20. 41-37, 20-24; op 13-19
kan wit de drie om drie nemen
door 29-24 en 38-32; 21. 29x20,
DOOR FREEK GORDIJN
15x24; 22. 37-32, 11-16; 23. 32x21,
16x27; 24. 38-33, op nu 13-19
heeft wit verdediging door 33-28,
24-30; 25. 47-42, 30-35; 26. 45-40,
35x44; 27. 39x50, 6-11; 28. 46-41?
Zie diagram.
12-18??? Hier verzuimt zwart
schijfwinst door 13-19 want de
s 0
i - i
-•«sa
I 23 B L B
a S !3
a - a
p v e 3
P m a a a
a n a a
b s a sa a
plakker met 26-21 faalt nu we
gens; 19x39, 21x32, 22-27! Op
31x22 volgt 12-17 en na 32x21
komt 11-17. Met de tekstzet
vindt zwart blijkbaar dat de
schermutselingen rond de voor
post op veld 23 nu wel lang ge
noeg geduurd hebben en veran
dert van taktiek. Het is duidelijk
dat zwart voordeel in de positie
heeft behaald en daar moet het
nu van komen. 30. 42-38, 18-23;
31. 33-28, de zwarte positie die
rond schijf 23 kan worden kan
wit niet bekoren en daarom
maakt hij van de nood een
deugd en gaat zelf tot de aanval
over, 22x42; 32. 48x37, 2-7; 33.
31x22, 7-12; 34. 26-21, 13-18; 35.
22x13, 9x18; 36. 21-16, 11-17;
groot is nu het positionele over
wicht van zwart maar om dit in
een zeven om zeven stelling tot
winst te realiseren is geen een
voudige opgave. 37. 37-32, 4-9;
38. 50-44, 9-13; 39. 36-31, 13-19;
40. 44-39, 19-24; 41. 39-33, 14-20;
42. 31-27, 23-29; 43. 43-39, 29x38;
44. 32x43, 18-23; Inplaats van de
tekstzet kan zwart winnen door:
17-21, 16-11; gedw. 21x32, 11-7;
18-23; 7x29; 24x44, 49x40, en in
dti drie om drie eindspel wint nu
1-7. Andere voortzettingen leiden
tot remise.
45. 41-37, 12-18; 46. 49-44, 24-29;
47. 44-40, 20-25; 48. 40-35, 29-34;
49. 39x30, 25x34; 50. 43-38, 23-28:
51. 37-31, 34-40! 52. 35x44, 17-21;
53. 27-22, 18x36; 54. 16x27, 36-41;
en hier gaf wit het op.
Tot besluit de combinatie van
Drs. Douwe de Jong met wit te
gen de jeugdige Franse kam-
E a j m a
s .1
i
- - Ji
- a s
po» C
e P s
b p r
P "1
p s p a r
pioen Jean Pierre Rabatel in de
laatste ronde. In de positie in
het tweede diagram had zwart
als laatste 26. 21-27 gespeeld.
Wit liet toen volgen: 27. 25-20,
14x25; 28. 34-29, 25x34; 29. 39x30,
23x25; 30. 26-21, 17x37; 31. 41x3,
en zwart verloor de partij.
Het Russische team. bestaande
uit Spasski, Petrosjan,
Kortschnoj, Karpov, Tal, Smis-
lov, Geiler, Toekmakov en
Koerzmin heeft met en duide
lijke overwinning beslag ge
legd op de Europese titel lan
denteams. Van de partij waren
verder Hongarije, Polen, Zwit
serland, Roemenië, Engeland,
Duitsland en Joegoslavië. Jam
mer genoeg schitterde Neder
land ondanks het 100-jarig
bestaan van de KNSB door
afwezigheid. Juist deze toer
nooien zijn uitermate geschikt
om jong talent de gelegenheid
te geven internationale erva
ring op te doen.
Onderstaand volgt een boeien
de partij uit dit landentoernooi,
dat in Bath verspeeld werd.
Wit: Ghinda (Roemenië).
Zwart: Stean (U.K.).
Siciliaans
1. e2-e4, c7-c5 2. Pgl-f3, d7-d6 3.
Lfl-b5t (Gebruikelijk is 3. d4.
Met de tekstzet is geen ope
ningsvoordeel te gebruiken)
3. Lc8-d7 4. Lb5xd7t,
Dd8xd7 5. 0-0, Pg8-f6 6. e4-e5,
d6xe5 (Mis. Juist was 6. Pd5
7. ed6:, e6!)
7. Pf3xe5, Dd7-c8 8. Pbl-c3.
Pb8-c6 9. Tfl-el, e7-e6 10. d2-
d3, Lf8-e7 11. Lcl-f4, 0-0 12.
DOOR W. J. MUHRING
Tel-e3, Pc6-d4 13. Te3-h3 (Wit
gaat op een zeer slimme ma
nier een koningsaanval voorbe
reiden)
13. g7-g6 14. Ddl-d2, Tf8-d8
15. Tal-el, b7-b5 16. Lf4-g5,
b5-b4 (Zwart onderschat ken
nelijk de kracht van de witte
aanval)
17. Dd2-f4, Pd4-f5 18. Pc3-e4,
Pf6-d5 19. Lg5xe7!
(Het dame-offer mag niet aan
genomen worden. Men zie: 19.
Pf4: 20. Pf6t en mat op de
volgende zet) 19. Pd5xe7 20.
Pe4-f6t, Kg8-f8 21. Th3xh7 en
zwart gaf zich gewonnen.
it 1
i 1
1 .-?>•
Stelling na 19. Lg5xe7!
Schaakraadsel
In de partij tussen Karasola
Stenborg, gespeeld te Stock
holm, ontstond de onderstaan
de positie met zwart aan zet.
Ondanks een materieel gelijke
stelling beschikt de zwartspe-
ler over een mogelijkheid om
met een grappige kombinatie
damewinst af te dwingen.
Oplossing schaakraadsel
Zwart won als volgt: 1.
Td5:2. Ld5:, d2! 3. Dd2:.
Pf3t en de witte dame gaat
verloren.
Li
i 1
i
13
Zwart aan zet en wint