de fiets
is terug
van weg
geweest
slim
catapult
mogen dame3
deelnemen
aan onze
bondstochten?
stam langzaam een volk
van lamzakken was ge
worden, die kortademig
tussen bureaustoel en
handige televisiecrapeaud
pendelden en daarin lang
zaam dichtslibden als een
afgesloten rivierarm. Het
afschuwelijke gevolg-
hartvervetting, strotstrem
ming, uitslag op de gekste
plaatsen en een sterk ver
minderd gezichtsvermo
gen. Neen, als Nederland
zo doorging met de bood
schappen doen per auto
en ansichtkaarten met vo
ders wagen naar de brie
venbus om de hoek bren
gen, zou het weldra in el-
gen reuzel ten onder
gaan.
Maar goddank: het wan
nog niet te laat. De recla
me-jongens de boys van
de media, de koningen
van de illusie zagen een
STER en volgden die. Nog
was redding mogelijk voor
de veelvraten, die als
maar op de plaats 'ust
maakten. Koop een fiets,
werd de nieuwe slogan,
peddel langs bos en
beemd en geniet weer als
vroeger. De paden op, de
lanen in, dat fijne werk
gemaakt. De borstkas vol
gezogen met pure natuur
en elke dag het vet van
de dijen schrapend met de
zijkanten van stang en za
del.
En waarachtig: het won
der gebeurde. De fiets
die duidelijk het schamele
image had gekregen van
een vervoermiddel dat
met goed fatsoen alleen
nog bereden kon worden
door rustende zieleherders
en kraamverpleegsters,
werd van de ene dag op
de andere weer begeerd
door overspannen mana
gers, dolgedraaide huis
vrouwen en al die ande
ren, wie het leven zo lief
was. De angst voor een
vroegtijdige dood stak een
spaak in het wiel en de
fiets heroverde zichtbaar
het op de auto verloren
terrein. Overal zag men
opeens weer mensen druk
in de weer om eigen le
venskansen alvast een fer
me trap na te geven. En
nu is men al zover, dat de
auto met tegenzin wordt
thuisgelaten en men weer
als grootvader zaliger te
gen de bulderende noorde-
wind opklauwt om tijdig
bij de prikklok op kantoor
te zijn.
OPGAANDE LIJN
De commerciële gevolgen
zijn niet lang uitgebleven.
de verkoopstatistieken
vertonen de laatste jaren
alleen maar opgaande lij
nen en vorig jaar werd in
Nederland reeds een re
cord aantal fietsen ver
kocht: drie miljoen. Ik
dank u.
De fiets is dus duidelijk
terug van weggeweest en
koestert zich opnieuw in
een bijna vooroorlogse
volksgunst. Toen was het
echter een kwestie van fi
nancieel onvermogen, die
het rijwiel tot het vervoer
middel bij uitstek maakte.
Nu is het een kwestie ge
worden van d'r op of on
der de groene zoden.
Diezelfde fiets heeft overi
gens een heel wat vuriger
start gemaakt dan de mil
joenen rijwielbezitters van
nu kunnen vermoeden.
Wie er het fijne, het
krankzinnige en het verte
derende van wil weten,
doet er goed aan om zich
het bedrukte levensver
haal aan te schaffen, dal
Leonard de Vries uit 25
stokoude jaargangen van
het ANWB-blad „De Kam
pioen" heeft gecompo
neerd. Zijn diepzeeduikcn
in stoffige archieven le
verde een schat aan ver
rukkelijk fotomateriaal en
martiale heldendichten uit
een doldwaas verleden op.
Uit de naspeuringen van
De Vries blijkt zonne
klaar. dat de komst van
de velocipède de burgerij
indertijd evenveel hoofd-
leonard
de vries
doet "boekje
open
oven dolle
entree
van
automobiel
en
velocipee
brekens heeft bezorgd als
later de komst van de au
tomobiel. Er werd dan
ook krachtig tegen deze
verfoeilijke nieuwlichterij
gewaarschuwd vanaf de
kansels. En officiële
woordvoerders werden
niet moe om het dolende
volk te wijzen op de geva
ren van het rijwiel, dat
ons volk meer pijn dan
gein zou bezorgen.
LACHWEKKEND
Die bezorgdheid van onze
voorouders doet nu ko
misch en lachwekkend
aan. Maar hij klinkt daar
om niet minder oprecht
uit de monden van hen.
die eens tot de slotsom
kwamen dat de velocipède
vijanden van
onze
propaganda
Daar heb je bijvoorbeeld
de „woestelingen". Er
komt er juist één met ziifn
verwoede vaart het park
inschietenhij zit enigs
zins voorover, zijn wiel
slingert vervaarlijk heen
en weer, vóór hem stuift
een hoop hinders uit el
kaar. die ham toevallig
zagen, want bellen doet
hij niet. Nu zwaait hij
plotseling om een boom.
een zijpad in, stoot een
ouwe heer die kalmpjes
wandelt met zijn stuur te
gen de schouder, waar
door de goede stakker
ontsteld omkijkt. Rijdt
vervolgens een kinderwa
gen, die hij schampt over
en de kindermeid over de
eksterogen om tenslotte het
„tot hier en niet verder"
te vinden in een oude juf
fer, waarover hij een zo
genaamde „header"
maakt. Een bons en een
rammelend geluid zijn de
voorboden van een ver
schrikkelijke aanblik. De
sidderende, ontdane en
stoffige oude Juffrouw,
met een bezeerde knie,
die hijgende woesteling
met zand In neus en oren,
geschramde handen en
verwarde haren. En een
wielrijder, die aan de rui
nen uit de middeleeuwen
herinnert op de grond. Zie
daar het schitterend to-
bleau-vlvant als eindhoneel
van dit drama".
Leonard de Vries, de
schrijver van "De dolle
entree van automobiel
en velocipee".
De fiets, alias de tweewie-
Ier, het stalen ros, het rij
wiel en de rossinant,
maakt momenteel weer
een glorierijke periode
mee. Nadat hij In de ja
ren tussen '45 en '55 dui
delijk in de versukkeling
was geraakt iedereen
had nog de kriebels in de
knoken van de anti-plof-
banden en het gezond
heidszadel kwamen
huisartsen opeens mèt af
schuwelijke verhalen die
de welvaartskinderen de
rillingen over de vette
rooie ruggen deden lopen.
Het kwam er op neer, dat
alle, man van Neerlands
Al vroeg werd de velocipee erkend en afgeschilderd als een krachtig middel
om tot een bloeiende gezondheid te komen.
opnieuw een instrument
van de duivel was (men
schreef in die tijd trou
wens zoveel uitvindingen
aan de hel toe. dat de dui
vel op zijn minst een di
ploma instrumentmaker
diende te bezitten).
BOEKJE OPEN
Als voorproefje schept Fi
nale vandaag voor u wat
krenten en rozijnen uit de
grabbelton, die De Vries
„de dolle entree van auto
mobiel en velocipee" heeft
genoemd. Misschien
brengt het ook u op het
idee om eens een boekje
open te doen over de
roemruchte geschiedenis
van een versmade, onmis
bare huisvriend: de flets.
In 1898 nam de algemene vergadering van de ANWB het besluit om he»
"Renwezen buiten de lering zijner werkzaamheden te sluiten". De AhfWB werd
hervormd in een zuivere toeristenbond en met vele andere renners vlogen
deze vijf heren de club uit.
Ofschoon ik zelf de Jaren
der meisjesachtige be
deesdheid reeds ben ge
passeerd, wil ik toch de
jonge meisjes de vraag
voorleggengelooft gij,
dat uwe deelneming aan
Bondstochten de wieler
sport voor dames zal be
vorderen? Mijn antwoord
is „neen", zeker niet,
evenmin als het aanne
men van ene kleding, die
te zeer afwijkt van de ge
wone en zondigt tegen de
heersende begrippen van
kuisheid, evenmin als het
aannemen van luidruchti
ge en numnelijke allures
en liet gebruiken van jon
gensachtige uitdrukkin
gen. Reeds door wiel te
rifden breekt men met de
conventie, door alleen te
rijden doet men het, door
met niet verwante jonge
lui te rijden doet men het,
door met getrouwde heren
te rijden doet men het
en vallen enige voorbarige
jonge dames me In de
rede: waarom niet verder
gaan en aan een club tocht
deelgenomen". Mijn ant
woord is: het genoegen
kan niet tegen het nadeel
opwegen. Alles heeft zijn
grens nietwaar? Men is er
hier te lande aan gewend
geraakt, dat jonge meisjes
op het ijs en op de tennis-
court meer natuurlijk met
jongelui omgaan. Ten op
zichte van het velocipède
rijden maken velen al de
zelfde concessies. Maar
zolang het geen gebruik is
dat men in gezelschap
van dozijnen onbekende
heren gaat wandelen of
schaatsen, daagt men de
publieke opinie te zeer uit
door het op de velocipède
te doen. Men geeft stof
tot praatjes, tot veroor
delingen en veronderstel
lingen, die ons vrouwelijk
gevoel kunnen kwetsen.
Het kan zelfs voorkomen,
dat de een of andere
dame, voor wie het sa
menzijn met heren een ei
genaardige bekoring
heeft, zich minder behoor
lijk gedraagt. Papa's en
mama's zullen nog meer
in hun oordeel gesterkt
moeten worden, dat het
velocipède rijden voor
meisjes niet past en dat
het haar in haar toekomst
het doen van een goed hu
welijk zal schaden.
een dame-Bondslid
vragenrubriek
Jfe maak dikwijls tochten
en heb in sommige stre
ken veel last van honden,
waarvan sommige mij
niet geringe angst bezor
gen door hunne pogingen
om één mijner benen te
pakken. Ik draag, om het
in uiterste gevallen te ge
bruiken, dan ook steeds
een met scherp geladen
revolver bij me. In Duits
land is onlangs een wiel
rijder vrijgesproken, die
een hond neerschoot, wel
ke het hem lastig maakte.
Is in ons land ook zo iets
voorgekomen?
vragenrubriek
Het is mij niet bekend of
in ons land ooit een wiel
rijder een hond heeft
neergeschoten, maar wel
wil ik toerende leden er
van in kennis stellen op
welke wijze men zich op
de weg van de zo lastige
en gevaarlijk hlafjende
honden kan ontdoen. In
onze club hebben wij een
zeer verdienstelijk lid dat
er niet tegen opziet op
onze clubtochten 5 6 ste
nen mee te nemen. Dat
heerschap heeft door oefe
ning een bewonderens
waardige handigheid ver
kregen om, met flinke gang
rijdende. blaffende of
I bijtende honden met bo-
v enge noemde projectielen
I te treffen, ja somstijds
door de kracht van de
worp tegen de grond te
smakken met het voor de
andere rijders gunstige
gevolg dat het dier met
de staart tussen de poten
het hazepad kiest. Ook al-
wordt het fbeest niet ge
troffen, dan verwijdert hei
zich dikwijls zo snel mo
gelijk. Honden schijnen
een kolossale afkeer te
hebben van hen achterna
vliegende stenen. Tenge
volge van dat handig
steenwerpen heeft men bij
ons tegenwoordig niet
meer zo veel last van hon
den. Voor dat steenwer-
persbaantje is in elke club
waarschijnlijk wel een
liefhebber te vinden en
alle clubleden zullen zulk
een verdienstelijke voor
rijder toejuichen en dan
ken als hij hun op een
tocht het dikwijls genot
volle schouwspel schenkt
van een vluchtende bulle
bak. Dit middel Is mljifs
inziens te verkiezen boven
het rifden mei een scherp
geladen revolver, die door
vallen onverwacht kan af
gaan. Dankend voor de
plaatsruimte, meneer de
redacteur, tekent J. Raal-
ek-Kus.
Een dame heeft volgen»
haar bericht in Bicycling
News uitgevonden, dat de
beste en eenvoudigste ma
nier om een heuvel te be
klimmen de volgende is:
men gaat aan de voet van
een heuvel rusten, men
wacht tot een elegant
jongmens voorbij komt.
die u natuurlijk zijn dien
sten aanbiedt en u laat u
door hem naar 'boven
trekken.
De afbeelding van deze
zeilfiets ging in 1896
vergezeld van 'n hard-
stochtelijke oproep
geen motorrijwiel te ne
men: "Denk aan het
meer dan hartige maal
dat ge kunt gebruiken
wanneer ge een halve
dag hebt getrapt en
aan de vele en hoge
doktersrekeningen, die
ge door het wielrijden
bespaart".
hoe men ene
dame .leeri;
wiëlrijden-
Men verschaffe zich een
damesriiwiel, dat zijn bes
te dagen gehad heeft
daar het vallen, dat zo nu
en dan onder het leren rij
den plaatsvindt, een on- j
gunstige uitwerking kan I
hebben op een goede ma-
chine. Men verzoekt de
candidate die zich zodanig
moet kleden, dat zij ge
heel vrij is in haar bewe
gingen (de rok moet niet
langer zijn dan tot de en
kels) om plaats te nemen
op het zadel. DU moet
vooral laag zijn gesteld
om de rijdster in de gele
genheid te stellen met het
zijwaarts uitgestoken been
de grond te raken. Nadat
de voeten behoorlijk op de
pedalen zijn geplaatst, zó
dat de bal van de voet
daarop rust en niet het
midden, plaatst men zich
aan de linkerzijde der
rijdster op en legt de
rechterarm om haar mid
del. De machine wordt in
gang gebracht en natuur
lijk volgt hierop direct
voor de rijdster de nei
ging links en rechts te
vallen. Men deelt haar
hieromtrent mede, dat zif
door haar stuurstang naar
dezelfde kant te brengen,
naar welke zij valt. het
verbroken evenwicht kan
herstellen. Al heel spoedig
zal de rijdster door in
spanning verhit een ogen
blik pauze aanvragen.
Van deze tijdruimte make
men gebruik de rijdster
er opmerkzaam op te ma
ken dat zij veel te hard in
de stuurstang knijpt, een
gebrek voortvloeiende uit
de behoefte om zich op
het wankele voertuig aan
iets stevigs vast te klem
men. Het op- en afstijgen
oefent men pas, wanneer
men het rijden geheel
•lachtig is.
/mnnrviniinootaxxrcajcooo
0 gij!!! p
Zware Mannen!!
^ie 75 K.C. en inter weegt!!! j
Berijdt niets anders dan de
Snijdt uit een tab van een
boom een hout, dat de ge
daante heeft van een hooi-
gaffel (Y). Bindt aan de
boveneinden der twee hout
jes guttaperchabuisjes
door middel van touw,
aan het ondereinde van
elk dezer buisjes wederom
touw, welks uiteinden aan
een stukje ieder zijn ver
bonden (een en ander be
kend onder de naam capa-
puit). Leg in het stukje le
der een steen, mik goed
op het dier, dat u te na
komt of zal komen (liefst
op zifn nek), trek hard en
de uitkomst zal schitte
rend wezen.