van
de Koningin
De vele titels
LEIDSE CCURANT
Het slot Oranienstein in het Lahndal bij Diez
,Wij JulianaVrouwe van Het Loo enz. enz.
itWïïiii ««liiwl
Dillenburg en Weilburg.
Nassau-Bleistein was een
tak van Nassau-Siegen,
welke in 1565 uitstierf en
toen aan de tak Nassau-
Dietz kwam, later aan de
Oranje-Nassau's. Met an
dere Nassause gebieden
werd het in 1815 door Ko
ning Willem I aan de Wal-
ramse tak van de familie
afgestaan, waarvoor in
ruil Luxemburg werd ver
kregen
Barones
van Breda
Door het huwelijk van Jo
hanna van Polanen met
Engelbert I, graaf van
Nassau-Dietz, in 1403
kwam de Baronie van
Breda in het bezit van de
Nassau's.
Barones
van Brede voort
Tot deze baronie behoor
den ook Aalten, Winters
wijk en Dinxperlo. In 1612
kwam deze baronie in
pandschap aan prins Mau-
rits. In 1697 stonden de
Staten van Gelderland het
in eigendom af aan Prins
Willem III. Later kwam
het in bezit van Jan Wil
lem Friso.
Barones
van Cranendonk
Tot deze baronie behoor
den de dorpen Maarheze,
Sterksel, Castel en Soeren-
donck in Noord-Brabant.
Ook deze baronie is door
Anna van Egmond aan
het huis van Oranje-Nas-
sau gekomen.
Barones van Cuyk
Prins Willem II verwierf
Cuyk in 1648. Bij de verde
ling van de nalatenschap
van Willem III viél deze
bezitting toe aan Willem
Karei Hendrik Friso.
Barones van Diest
Deze baronie in Zuid-Bra
bant kwam van de heren
van Diest aan het ge
slacht Heinsberg, vervol
gens aan Nassau-
Saarbrlicken-Gulik en
daarna door inruil in 1499
aan Nassau-Dillenburg-
Breda-Oranje.
Barones
van Dongen
Graaf Hendrik III van
Nassau, heer van Breda,
verwierf deze Noordbra
bantse heerlijkheid in
1513. Met de erfenis van
René prins van Oranje,
kwam Dongen aan Prins
Willem I en later aan het
huis van Oranje-Nassau.
Barones van
Geertruidenberg
Deze heerlijkheid kwam
door Duivenvoorde-Pola-
nen in het bezit van de
Nassau's.
Barones
van Grave
Grave kwam onder dezelf
de omstandigheden als
Cuyk aan het huis van
Oranje-Nassau.
Barones
van Grimbergen
Deze heerlijkheid in Zuid-
Brabant werd onder de
zoons van Gerard I van
Grimbergen, die om
streeks 1186 overleed, ge
splitst via Leuven-Vianden
af aan Prinses Amalia
van Solms, die gehuwd
was met Prins Frederik
Hendrik.
Hertogin
van Limburg
Na de Belgische opstand
kwam het Nederlandse ge
deelte van de provincie
Limburg als hertogdom
aan koning Willem I. In
1905 werd de benaming
„hertogdom" vervangen
door „provincie". De ko
ningin draagt echter nog
altijd de titel Hertogin
van Limburg.
Hertogin
van Mecklenburg
Het huwelijk met Prins
Hendrik bracht koningin
Wilhelmina deze titel. De
volledige titel van Prins
Hendrik was: Hertog van
Mecklenburg, vorst van
Wenden, Schwerin en Rat-
zeburg, graaf van Schwe
rin en de landen Rostock
en Stargard.
Vrouwe
van Ameland
Op 4 mei 1704 werd de
„vrije en souvereine heer
lijkheid van Ameland"
door, de familie Thoe
Schwarzenberg en Hohen-
lansberg aan Johan Wil
lem Friso, Prins van
Oranje, erfstadhouder van
Friesland verkocht. Sinds
dien is deze titel in het
bezit van de Oranje's ge
bleven.
Vrouwe
van Baarn
De Staten van Utrecht
droegen Baarn in 1674
met Eembrugge, Soest en
de beide Eemnessen op
aan stadhouder Willen III,
Prins van Oranje.
Vrouwe
van Borculo
Deze heerlijkheid werd in
1777 door Prins Willen V
gekocht en bleef aan de
Oranjes. Borculo is, toen
Wilhelmina nog koningin
was, eens door een cy
cloon getroffen, waarna
koningin Wilhelmina als
„Vrouwe van Borculo"
van haar medeleven blijk
gaf.
Vrouwe van Lek
Door de Teylingens
een tak van de Bredero-
de's kwam deze heer
lijkheid aan de Polanens
en vervolgens aan de Nas
sau's.
Vrouwe
van Lichtenvoorde
Deze heerlijkheid werd te
gelijk met Borculo door
Prins Willem V gekocht.
Vronwe
van Het Loo
De „adellijke Havesaat"
het Loo werd in 1686 aan
gekocht door prins Willem
II.
Vrouwe
van Soestdijk
Soestdijk werd in 1674
aangekocht door Willem
II; na diens dood is het
aan Johan Willem Friso
gekomen.
Guido Halleen
i Vlissingen en z. enz." Beilstein is gelegen tussen
Het gaat om de volgende
titels, waarbij opgemerkt
moet worden, dat aan
deze titels geen privileges
verbonden zijn. Alleen
wanneer een landgoed nog
in het bezit van de konin
gin is, geniet zij van de
opbrengst ervan.
Prinses
Oranje-Nassau
Van Oranje-Nassau is de
geslachtsnaam van ons ko
ningshuis. Het is een sa
mentrekking van twee na
men, die in het bijzonder
de herinnering levend hou
den aan prins Willem van
Oranje en Graaf Jan van
Nassau. Nassau verwijst
naar het graafschap aan
de Lahn, waar het oude
stamslot van de Nas-
sauers nog altijd als ruïne
is blijven staan. Niet ver
daarvandaan ligt Oranien
stein, een paleis dat ver
gelijkbaar is met Het Loo.
Verderop aan de Lahn ligt
Dillenburg. Daar werd
Willem van Nassau in
1533 geboren. Toen hij
tien jaar oud was kreeg
hij van zijn oom, René
van Nassau-Chalon, het
prinsdom Orange in Zuid-
Frankrijk. De jonge graaf
werd op deze manier in
eens prins. Hij vond die
prinsentitel zo interes
sant, dat hij deze later
voor zijn eigenlijke fami
lienaam plaatste. In het
huidige Orange leeft de
band met het Oranjehuis
voort, hoewel alleen de
oudste zoon van Willem
de Zwijger, Philips Wil
lem, er heeft gewoond. In
het raadhuis van Orange
bevindt zich een perma
nente Oranjetentoonstel
ling.
Burggravin
van Antwerpen
Engelbert II van Nassau-
Breda werd door Philips
De Willemstoren van Dillenburg, symbool van de stad der Oranjes
de Schoone begiftigd met
het burggraafschap van
Antwerpen. Later kwam
dit aan Prins Willem I en
ging het over aan de tak
Oranje-Nassau.
Burggravin
van Besan$on
Deze titel liet René van
Nassau-Chalon na aan zijn
neef Prins Willem van
Nassau, later Prins van
Oranje, Willem I.
Gravin van Buren
In 1551 kwam dit graaf
schap aan de Oranje-Nas
sau's door het huwelijk
van Anna van Egmond,
gravin van Buren, met
Prins Willem I. Deze titel
wordt vaak door de Oran
je's gebruikt om incognito
te reizen. Zo was het aan
vankelijk ook de bedoeling
dat prinses Juliana in 1927
als freule L. van Buren
aan de Leidse universiteit
zou gaan studeren. Zij gaf
uiteindelijk echter de
voorkeur aan Jula van
Oranje.
Gravin
van Culemborg
In 1784 werd dit graaf
schap door de Staten van
Nijmegen aan stadhouder
Willem IV opgedragen.
Gravin van Dietz
In het Westduitse Dietz
(ook wel Diez) aan de
monding van de Aar in de
Lahn bevindt zich nog het
grafelijke kasteel. Vlakbij
ligt ook het slot Oraniën-
stein. Na het uitsterven
van de graven van Dietz
in 1388 kwam deze stad
bij erfenis aan de graven
van Nassau-Dillenburg,
naar welke stad een deel
van de afstammelingen
van Jan de Oude zich
noemde.
Gravin
van Leerdam
Dit graafschap kwam
door Anna van Egmond,
gravin van Buren, die
trouwde met Prins Willem
I, aan de Nassau's.
utr'J-
im injTii
(V-
Gravin
van Siegelberg
Dit graafschap in Hanno
ver kwam via het huis
Spiegelberg aan de huizen
Lippe en Gleichen. In 1632
werd het door de hertog
van Brunswijk aan Sophie
Hedwig, prinses van
Brunswijk, gegeven. Zij
was gehuwd met Ernst
Casimir van Nassau,
voorvader van de konin-
Markiezin
van Veere
en Vlissingen
Dit markiezaat werd in
1555 ingesteld door keizer
Karei V. Het omvatte
naast Veere en Vlissingen
onder meer Vrouwenpol
der, West-Kapelle, Dom
burg en andere heerlijkhe
den op Walcheren. Na het
aftreden van Markies
Maximiliaan III van Krui-
ningen werd het markie
zaat in 1565 te koop aan
geboden en twee jaar la
ter gekocht door koning
Philips II, die het weer
verkocht in 1581. Veere
werd toen aan prins Wil
lem I toegewezen.
Barones
van Acquoy
Acquoy (gem. Beest, Gel
derland) behoorde vroeger
tot het graafschap Leer
dam. Het was door Jan
van Arkel gesticht en is
later aan het huis Eg
mond gekomen om door
huwelijk uiteindelijk aan
de Oranje-Nassau's te
komen.
Barones
van Arley
Vermoedelijk is dit het
zelfde als „Harley" uit de
erfenis van prins René
van Chalon. Arley (Frank
rijk) wordt in elk geval
genoemd als baronie van
prins Willem V.
Barones
van Beilstein
WIJ JULIANA, BIJ DE
GRATIE GODS, KONIN
GIN DER NEDERLAN
DEN, PRINSES VAN
ORANJE-NASSAU, ENZ.,
ENZ., ENZ.,
Wie kent niet deze aanhef
van elk Koninklijk Be
sluit? Hij is zo algemeen
bekend geworden dat we
ons niet eens meer afvra
gen wat dan wel dat
„enz., enz., enz." bete
kent. Geen wonder, het
driemaal herhaalde
„enz.," is een wijze van
aanduiding van een aantal
titels, die vroeger werden
gevoerd door de Oranje
vorsten. Het gaat om
meer dan vijftig titels en
het was Willem van Oran
je, die ze als laatste alle
maal liet vermelden. Op
die manier kon het voor
komen, dat de aanhef
aanzienlijk langer was
dan de zakelijke inhoud
van de mededeling. Bo
vendien hebben verreweg
de meeste titels hun bete
kenis praktisch verloren.
Immers, wat in het verle
den door huwelijk, erf
recht en in sommige ge
vallen door schenking was
verkregen, werd na de
Franse Revolutie tenietge
daan. De afkorting met
een driemaal herhaald
„enz." werd voor het
eerst gebruik in een pro
clamatie, geschreven in
Londen, november 1813 en
dat is sindsdien zo geble
ven.
Barones
van Meerhout
Deze heerlijkheid in de
provincie Antwerpen werd
in 1499 door Engelbert II
van Nassau-Breda verkre
gen, tegelijk met Vorst,
Diest, Sichem, Seelhem en
het burggraafschap van
Antwerpen in ruil voor
Millen, Gangelt en Vught
(Waldfeucht.)
Barones
van Naaldwijk
Deze heerlijkheid werd in
1612 aangekocht door Fre
derik Hendrik van de hui
zen Ligne en Aremberg.
In 1732 kwam het aan de
koning van Pruisen. Prin
ses Anna kocht het in 1754
voor haar zoon Willem V.
is Grimbergen aan Nas
sau gekomen.
Barones
van Herstal
Deze heerlijkheid in Luik
aan de Maas werd ver
kocht aan Maria van
Heinsberg, die gehuwd
was met Johan V. Zo
kwam Herstel aan de
Nassau's.
Barones
van IJsselstein
Door huwelijk kwam deze
heerlijkheid aan het huis
Egmond-Buren en vervol
gens aan het huis Nassau.
Barones
van Liesvelt
Deze in de Alblasser-
waard gelegen baronie is
aan Philips, graaf van Ho-
henilohe, gekomen; in 1610
aan Ernst Casimir van
Nassau-Dietz en in 1636
aan diens zoon Willem
Frederik.
Barones van
St. Maartensdijk
Kwam ook al door Anna
van Egmond aan de Oran
je's.
behoorde ook tot de erfe
nis van René van Nassau,
Prins van Oranje.
Barones
van Polanen
Deze heerlijkheid kwam
door het huwelijk van Jo
hanna van Polanen met
Engelbert I van Nassau
met alle overige bezittin
gen en titels aan het huis
Nassau.
Barones
van Prinsenland
De polder Pinceland in
Noord-Brabant erfde Fre
derik Hendrik in 1618 van
zijn halfbroer Philips Wil
lem.
Barones
van Scherpenisse
Deze heerlijkheid kwam
door Anna van Egmond-
Buren aan de Nassau's.
Barones
van Steenbergen
Deze heerlijkheid behoor
de tot de inbreng van Jo
hanna van Polanen die
huwde met Engelbert I
van Nassau.
Barones
van Warneton
Deze heerlijkheid in West
Vlaanderen is vermoede
lijk door Frangoise van
Savoye, de eerste gemalin
van Hendrik III van Nas
sau Breda aan de Nas
sau's gekomen.
Barones
van Willemstad
Deze heerlijkheid werd in
1732 uit de nalatenschap
van Prins Willem III aan
Willem Karei Hendrik Fri
so toegewezen, ter vergoe
ding van de schade, gele
den door verbeurdverkla
ring van de bezittingen
van de Prins in Spaans
Brabant.
Barones
van Zevenbergen
Koning Philips IV stond
deze heerlijkheid in 1647
Barones
van Noseray
Deze baronie in Frankrijk
„Wij Juliana barones van Willemstad enz. enz."
