Luitenant-generaal Meynderts
laat leger efficiënt oefenen
Nixon naar Europa
voor ondertekening
Atlantisch handvest
Ombudsvrouw voor
werkende vrouwen
CcidAcSouiont
24,000 soldaten in schijnoorlog
Kaper werd
uit angst
in Israël
toegelaten
Zilveren jubileum tientjes met
nieuwe beeldenaar
SATERDAG 18 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Van een onzer verslaggevers.
Apeldoorn Luitenant-generaal
F. E. Meynderts, commandant
van het Eerste Legerkorps ziet
half september zijn droom
werkelijkheid worden. Ander
half jaar lang hebben hij en
zijn staf getimmerd aan een
plan dat straks moet leiden tot
de grootste oefening die het
Nederlandse leger ooit heeft
gehouden. Onder zijn comman
do zullen 24.000 Nederlandse
soldaten, 15.000 Duitse deelne
mers, 700 Amerikaanse G.I.'s,
750 Belgische wapenbroeders
onderling de strijd aanbinden
op multi nationaal niveau on
der de naam Big Ferro. In te
genstelling tot de jaarlijks te
houden geleide oefeningen,
waarbij de deelnemers in een
vrij strak keurslijf aan het
spel moeten deelnemen, is het
thema van deze oefening een
twee-partijen gevecht, waarbij
het eigen initiatief van hoog
tot laag voorop staat in een
zogenaamde vrije oorlog.
Anderhalf jaar lang vanaf zijn
benoeming tot commandant
van het Eerste Legerkorps tot
heden heeft luitenant-generaal
Meynderts gewerkt aan de
voorbereiding van deze groot
ste troepenverplaatsing van
het Nederlandse leger en te
vens een van de grootste in
ternationale oefeningen van de
laatste jaren. Maandag 10 sep
tember rollen meer dan 8.000
voertuigen en bijna 2.000 rups
voertuigen in de richting van
de Noord-Duitse laagvlakten,
waar in een gebied van 100 x
120 km de oorlog zal worden
uitgevochten tussen part:jen
blauw en groen. Deze partijen
krijgen steun van 200 ge
vechtsvliegtuigen en 60 lichte
vliegtuigen waaronder 40 heli
copters.
De oefening is onderverdeeld in
verschillende fases. Donder
dag 13 september zet partij
blauw de aanval in naar de
uitgangsstelling gelegen tussen
Celle en Hannover. De aanvai
gaat in de richting van de
stad Lunenburg. Zaterdag is
er een time-out en hergroepe
ren van blauw en groen. Om
groen sterker te maken gaat
de Duitse pantserbrigade over
van de blauwe naar de groene
zone, groen neemt maandag in
fase 2 het initiatief op woens
dag 19 september vindt de
derde fase van Meynderts oor
log plaats. Blauw zet een te
genoffensief in, uitgevoerd
door de elfde Duitse pantser
grenadier divisie. Het blauwe
legerkorps tegenoffensief
wordt samen met de eerste di
visie „7 september" voortge
zet en mondt uit in een opera
tie ter overmeestering van het
gebied Scharloh. De eindfase
van deze voor Nederlandse be
grippen gigantische oefening
wordt bijgewoond door prins
Bernhard en de minister van
defensie Vredeling. De troe
penverplaatsing aan het begin
van Big Ferro krijgt de vaste
kamercommissie voor defensie
als supporters mee. Luite
nant-generaal Meynderts heetL
met Big Ferro een lans gebro
ken voor ander soort oefening
dan tot nu toe gebruikelijk
was. Vorig jaar nog gingen
Nederlandse brigades op oefe
ning in Navoverband en na
men deel aan de operaties Uni
Plus en Octo Alter. Beide oefe
ningen, waar op brigadeniveau
werd deelgenomen, kostten de
Nederlandse staat ongeveer
zeven miljoen gulden samen.
Big Ferro waarvoor eerst een
vrije oefening op divisieniveau
wordt gehouden, kost volgens
een berekening van de gene
rale staf ongeveer zes miljoen
gulden. Luitenant-generaal
Meynderts is ervan overtuigd
dat de efficiency en het uitein
delijk resultaat van Big Ferro
meer vruchten zal afwerpen
dan de Navo-oefeningen op
brigadeniveau. Door de lange
tijd van de voorbereid:ng
schat hij dat dergelijke oefe
ningen eens in de drie jaar
kunnen worden gehouden in
september wordt een extra be
roep gedaan op fantasie en
flexibiliteit van de deelnemers
om dat Big Ferro een vrij
spel-karakter heeft.
Hierbij is geen van te voren
vaststaande afloop omdat
steeds weer anders gereageerd
zal worden op onverwachts
wisselende situaties. Het
hoofdkwartier van Big Ferro
heeft echter van te voren spel
regels vastgesteld die de vei
ligheid van de deelnemers en
vooral van de Duitse burger
bevolking moeten waarborgen.
De 24.000 deelnemende militai
ren zijn door middel van voor
lichtingsfilms bij herhaling ge
wezen op het belang van het
voorkomen van schade. Een
spelregel bijvoorbeeld is het
geoorloofd gebruik te maken
van bestaande oefenterreinen
en normale paden en wegen.
Het is verboden gebruik te
maken van privé terreinen,
velden, waterwingebieden, na
tuurparken rivieren en andcfe
waterwegen en dijken. Mocht
er toch schade ontstaan dan
wordt de gedupeerde eigenaar
geldelijk schadeloos gesteld.
Naast de gebruikelijke proble
men zoals voedsel, verzorging,
vervoer, communicatie e.d. is
de voorbereidingsstaf gestuit
op de publieke- en Navo pro
blemen. De Engelsen hebben
de Nederlanders geen toestem
ming gegeven te oefenen bin
nen de British Army zones
waardoor de plannenmakerij
slechts gecompliceerder werd.
De luchtmacht die aan de oe
fening deelneemt moest spe
ciale Navo toestemming om
verder oostwaarts te vliegen
dan normaal in vredestijd kan
worden toegestaan.
De Israëlische stafchef luitenant-generaal David Elazir tevreden kijkend in aanwezigheid van een lachen
de stewardess van de gekaapte Boeing 702 van de Middle East Airlines.
JERUZALEM (DPA) Uit
angst dat de kaper van een Li
banees lijnvliegtuig een zelf
moordactie zou uitvoeren heeft
Israël toegelaten dat het toestel
landde op de luchthaven Lod
van Tel Aviv. Dit verklaarde
gisteren minister Israel Galili,
de rechterhand van premier
Golda Meir. Op de televisie zei
hij dat men bang was dat de
Arabier het toestel op een Israë
lische stad te pletter zou laten
vallen.
Als het tot zulk een actie geko
men was, zei Galili, had de Is-
raëlische regering zich zeer
moeilijk kunnen verweren tegen
het argument dat zij dan maar
landingsrechten had moeten ge
ven.
Een Israëlische rechter heeft
15 dagen voorarrest opgelegd
aan de Libische kaper.
Ik verdien niet te worden opgeslo
ten omdat ik iets heb gedaan
waarin ik geloof aantonen
dat ook een Arabier vriend
schappelijke gevoelens kan
koesteren voor Israël zo protes
teerde de 37-jarige Libische
koopman Mahmoud Toumi.
WASHINGTON, (AP) Presi
dent Nixon zal in november
naar Europa komen om een do
cument te ondertekenen dat
dient tot hernieuwing van het
Atlantische bondgenootschap.
Tegen de tijd dat de president
zal gaan, zal het ontwerp van
de voorgestelde principiële ver
klaring gereed zijn. Voor de
reis zijn nog geen reisdoelen en
data vastgesteld, maar vermoed
wordt dat het bezoek in totaal
ongeveer 10 dagen zal duren.
In Washington en elders werd al
Waarschuwing
voor a.s.
studenten
Utrecht (ANP) Aanko
mende studenten die door
de landelijke plaatsings-
ccmmissie Utrecht als
plaats voor hun studie psy
chologie, pedagogiek of an-
dragogiek is aangewezen,
hebben bij hun inschrij
vingsformulieren een door
het college van bestuur on
dertekende waarschuwing
aangetroffen. Daarin wordt
erop gewezen dat door het
grote aantal studenten en
dc geringe mogelijkheden
van de betreffende studie
richtingen zij moeten reke
nen op een sterke beper
king in de studiebegeleiding
en vertragingen in de stu
die, die een jaar en langer
kunnen bedragen. Zulke ver
tragingen zullen zich reeds
in het eerste studiejaar
voordoen.
DEN HAAG (ANP) In Den
Haag is gisteren de ombuds
vrouw voor werkende vrouwen
geïntroduceerd. De ombuds
vrouw, de Haagse bedrijfsmaat
schappelijk werkster Meta van
Beek, zal haar huidige werk
kring voortzetten en in de avond
uren haar taak als ombuds
vrouw vervullen. Zij zal daarin
worden bijgestaan door een
team van vijftien vrijwilligers.
Het geheel is een initiatief van
de vrouwenbeweging „Dolle
Mina" in het kader van het
„werkende-wljvenplan".
De ombudsvrouw zal vrouwen die
vragén over of problemen met
hum werk hebben in de eerste
door te verwijzen naar instan-
plaats advies geven door hen
ties die hen verder kunnen hel
pen of waar zij recht kunnen
halen. Daarnaast ligt het in de
bedoeling de problemen die bij
het ombudsteam zijn aange
kaart te bundelen en op deze
punten bij de betreffende in
stanties pressie uit oefenen. Het
uiteindelijke doel is de mentali
teit en de maatschappijstruc
tuur te veranderen.
De ombudsvrouw zal op maandag
tot en met vrijdag van 10.00
22.00 uur telefonisch bereikbaar
zijn. Daarnaast kan men haar
ook schrijven. Iedere eerste
dinsdag van de maand houdt de
ombudsvrouw van 20.00—23.00
Geen Zuid-
afrikaanse
sinaasappels
bij Albert Heijn
LEIDEN De Boycot Outspan
actie heeft van Albert Heijn
vernomen dat dit grootwinkelbe
drijf in alle filialen de verkoop
van outspan heeft gestaakt. Als
motief gaf Albert Heijn op
„commerciële redenen". Albert
Heijn wenste geen absolute toe
zegging te doen dat voortaan
nooit meer outsnanproduktcn
zullen worden ingekocht, omdat
men z''n r'Vr"'—d Cr~
commerciële overwegingen wil
laten bepalen.
De voorzatter van de Boycot Out
span Actie, Dolf Coppes, ver
klaarde niettemin zeer -ingeno
men te zijn met het besluit van
het grootwinkelbedrijf.
uur spreekuur in het Haagse
theater „In de Steeg".
Volgens het ombudsteam is de
rechtspositie van de werkende
vrouw in het algemeen slecht.
„Onderbetaling, geen recht op
een vaste aanstelling bij partti
me werk, minder promotiekan
sen, geen opvangmogelijkheden
voor kinderen e.d. zijn meer re
gel dan uitzondering", aldus het
team. Als vrouwen zelf iets aan
die situatie proberen te doen,
stuiten zij op onbegrip bij in
stanties als vakbonden en over-
heid die voor het merendeel uit
mannen bestaan. In veel geval
len blijkt het voor werkende
vrouwen niet mogelijk hun
recht te halen, zo stelt het team,
omdat in Nederland de wettelij
ke regelingen zwaar te kort-
schieten. In vergelijking met
bijvoorbeeld de andere EEG-
landen is ons land wat de wer
kende vrouw betreft een onder-
ontwikkelt} land".
Dolle Mina gaat voor het werk
van de ombudsvrouw alle ande
re vrouwenorganisaties in Ne
derland proberen te interesse
ren. Zij zullen uitgenodigd wor
den geld en mensen ter beschik
king te stellen. Zolang het wer
kende wijvenplan nog loopt (tot
1 mei 1974) blijft het instituut
van de ombudsvrouw experi
menteel.
geruime tijd aangenomen dat
Nixon zijn voorgenomen reis
naar Europa, in verband met
Watergate, zeker zou uitstellen
tot het begin van het volgende
jaar, en misschieiï zelfs hele
maal niet gaan.
Het Witte Huis heeft gisteren be
vestigd dat adviseur dr. Henry
Kissinger in september Europa
gaat bezoeken. Hij heeft een uit
nodiging aanvaard om op 10
september te spreken, te Brus
sel, op een bijeenkomst van het
Belgische Navo-verbond.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken had woens
dag meegedeeld dat er een ruw
en voorlopig ontwerp van de
Amerikaanse voorstellen was
gezonden naar de landen die tot
de NAVO ibehoren en tot die
van de EEG.
In het voorstel zouden de zaken
omzichtig worden benaderd en
het zou geen dramatische nieu
we elementen bevatten.
Maar het volgde de ideeën die in
april te berde waren gebracht
door dr. Kissinger en waarin
deze had voorgesteld te komen
tot een nieuwe A/tlantisdh
handvest.
Hij riep toen onder meer op tot
een meer gelijke verdeling van
de economische en militaire las
ten en het besteden van meer
belangstelling aan zaken als de
internationale handel en het
geldwezen, alsook tot het vesti
gen van de een of andere scha
kel met Japan ter erkenning
van het feit dat dit land een
zeer belangrijke economische
mogendheid was geworden.
Nederland-Cliina
DEN HAAG (ANP) Tegen het
einde van deze maand zullen in
Amsterdam de eerste stappen
worden genomen voor de op
richting van een vereniging
„Nederland-China", die zich het
verspreiden van informatie over
de Chinese volksrepubliek ten
doel stelt. Er zal waarschijnlijk
een stichting worden opgericht,
mogelijk met medewerking van
professor Wertheim en mede
werkers van de Amsterdamse
universiteit.
Hilversum 3
per 1 oktober
ook 's nachts
DEN HAAG (ANP) - Minister
van Doorn van CRM wil de ra
diozender Hilversum i per 1 ok
tober dag en nacht laten uitzen
den. HIJ heeft hierover schrifte
lijk advies gevraagd aan de
Omroepraad die 24 augustus
daarover vergadert.
De minister heeft ook een brief
geschreven aan zijn collega
Westerterp van Verkeer en Wa
terstaat. Dit ministerie is ver
antwoordelijk voor de PTT, dat
de zendfaciliteiten beheert. Op
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat vinden al geruime
tijd besprekingen plaats over
een eventuele uitbreiding van
de zender.
Volgens de secretaris van dj Om
roepraad, de heer van Stegeren,
staat de raad vooraf beslist niet
afwijzend tegenover het voorne
men van de minister. In het al
gemeen heeft de raad altijd
geadviseerd om Hilversum 3 's
nachts langer te laten zenden.
Kwaliteitsgeluid
BIJ DE PROLOOG OP DE HI-FI-TENTOONSTELLING die ons in de
RAI te wachten staat, heeft NOS-voorzitter Schüttenhelm de Neder
landse burgers vriendelijk verweten dat ze op radio-gebied een lange
lijst met wensen en klachten hebben maar zich weinig bekomme
ren om de kwaliteit van het geluid, waaraan NOS en omroepvereni
gingen toch zo veel aandacht besteden....
Schuttenhelms klacht is begrijpelijk, want er wordt in Hilversum een
flink stuk budget gestoken in technische perfectie waarmee men het
luistergenot beoogt te verhogen.
Ons omroepbedrijf draait al voor een hoog percentage op stereofonie
en zou graag het zelfde doen voor de ontwikkeling van de quadrofo-
nie mits de kosten daarvan een beetje in overeenstemming waren
met de tot nog toe bereikte technische vorderingen.
WAARDEERT de doorsnee-luisteraar het kwolitaitsgeluid minder dan
mr. Schüttenhelm lief is?
Voor een deel doordat het oor van menigeen onvoldoende ontwikkeld
is om verschillen die verder gaan dan goed of slecht te onderken
nen. Maar naar onze overtuiging ook, omdat menig luisteraar zich
meer interesseert voor wat hij hoort dan hoe hij het hoort.
Om een vergelijking te maken een overstap naar het gewone concert
bedrijf. Vele inwoners van de Haagse agglomeratie denken nog met
heimwee terug aan de orkestconcerten in de Kurzaal en het voor
malige gebouw van K. en W. Akoestisch viel er op deze concertza
len heel wat aan te merken en op sommige plaatsen moest ook een
leek kunnen horen dat zelfs dirigenten van wereldformaat en een
orkest dat in topvorm speelde, op handicaps stuitten.
Maar de meeste liefhebbers van muziek interesseren zich in de eerste
plaats voor de taal die uit de muziek tot hen spreekt, de rest komt
op de tweede plaats Zo zullen de kaarten wat het gesproken woord
bij de radio betreft ook wel liggen.
IN HILVERSUM zal men in het klachtendossier trouwens ook andere
stukken hebben liggen, die op iets dergelijks wijzen. De akoesti
sche fijnproever is het met verstaanbare niet tevreden en begeert het
betere; vele anderen zijn al lang in hun knollentuin als ze bij het
draain van d radioknop bekende of onbekende taal horen die
appelleert aan hun gevoelen.
Zo is het leven nu eenmaal: velen kunnen gelukkig zijn zonder de
smaak van reerug. kaviaar en dure havanna's te waarderen.
Geen
gratie
GEMENGDE REACTIES kreeg en krijgt nog steeds het besluit van
de Nederlandse regering om bij gelegenheid van koningin Juliana's
regeringsjubileum geen gratie te verlenen.
Sommigen vinden dat minister Van Agt zeer verstandig en rechtvaar
dig geadviseerd heeft en in dezelfde mate het kabinet juist heeft be
sloten. Anderen vinden het maar sneu voor de gevangenen, die op
een jubileumdouceurtje gerekend hebben en die nu dus naast het net
vissen.
EEN BEETJE VREEMD vinden we bij dit alles degenen, die het
verlenen van gratie afwijzen, omdat dit een gunstbetoon zou zijn en
dus en archaïsch overblijsel uit de tijd dat er sprake was van
souvereine rechten en gunsten.
Want binnen het kader van de constitutionele monarchie is het aan
deel dat onze vorstin heeft bij het gebruik maken sterk symbolisch.
Het is het met politieke verantwoordelijkheid belaste deel van de
Kroon dat wikt en weegt, om daarna in vrijwel steeds beslissende
vorm te adviseren.
We menen trouwens dat in staten met een republikeinse staatsvorm
de president, of hoe het staatshoofd daar ook moge heten, bepaalde
prerogatieven heeft
(ADVERTENTIE)
ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum
van H.M. Koningin Juliana zijn vanaf 4 september
1973 tegen betaling van 10,verkrijgbaar op
alle postkantoren, bij zeer vele banken en op de
kantoren van de gemeente-giro van Amsterdam.
Extra fraaie uitvoering op bestelling
's-Rijks Munt slaat afzonderlijk ook nog een kleine serie
Jubileumtlentje8 met gepolijste stempels van gepolijste munt-
plaatjes. Deze exemplaren (in munt-etui met rijkswapen en
muntbeschrijving) kunnen-uitsluitend voor aflevering binnen
Nederland-worden besteld door overmaking of storting van
f 30,per munt op postrekening 90 91 92 ten name van
„Jubileumtientje 1973" onder vermelding van het gewenste
aantal, naam en aflever-adres in bloklctters. Hot bestelde
aantal munten wordt zo spoedig mogelijk na 4 sept. 1973
aangetekend toegezonden door 's-Rijks Munt te Utrecht
Weeroverzicht
De Bilt Vrijdag Icon in het
oosten en zuiden van het land
nog op verschillende plaatsen
het kwik txrt 30 graden oplopen.
In de kustprovincies was het
aanmerkelijk minder warm dan
de voorafgaande dagen doordat
de wind naar westelijke richtin
gen draaide en daarbij lucht
aanvoerde over zee. Inmiddels
drong 'n fronrtensysteem boven
Engeland naar het oosten op en
deed de bewolking voornamelijk
in de hogere niveaus toenemen.
Achter dit systeem dat in de
nacht van vrijdag op zaterdag
met enige regen passeerde
stroomt koelere lucht het land
binnen, waarin later op de dag
weer zonnige perioden mogelijk
zijn. Het blijft op de meeste
plaatsen droog.
Vooruitzichten voor maandag;
Aantal uren zon: 6 tot 14
Min. temp: omstreeks normaal.
Max. temp: 0 tot 4 graden boven
normaal.
op een droge periode van
m nstcrcs 12 uur: 95 procent.
Kans op een geheel droog etmaal:
90 procenta
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eldhoven
Den Helder
Luchth. Rtr.
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsbrürk
Kopenhagen
Stockholm
Wenen
Zttruch
Casa Blanca
Istanboel
Las Palmaa
New York
0
mist
19 temperaturen
kjchtdnk n miUibaren
0
opklamgen
A'**
■w-v warmtefront
H hoge-dnJcgebed
bewokng
neeiw
•vr kou-front
L lage-dnivjebed
TjZ. onweer
wndnchtng
verplaatsngsnchting
