Rente stijgt, maar
koersen dalen
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
U B
BI B«
ftfl H'-'Ël
IBS B*Biü
O
E B fl
ö'éióf;: e' t
B^SiB S
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
De prijzen werden gewonnen
door:
12,50: mevrouw v. d. Klugt-
Schenk, Noordkade 7
Roelof arendsveen
7,50: mejuffrouw W. v d. Meer
Zuideinde 91.
Roelof ardensveen;
5,—: J. L. S. van Rijn,
Kagerdreef 33,
Sassenheim.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Van onze financiële medewerker
AMSTERDAM Het was weer een week vol evenementen. Eerst het
intrekken van de 8'/2 procents lening van de Bank voor Nederlandse
gemeenten, en het korte geding dat de Suiker Unie verloor. Vervol
gens het bod van Nationale Nederlanden op Delta Lioyd, waarmee
een speculatie in verzekeringsaandelen ontketend werd. En tot slot
de fraaie cijfers van AKZO en Philips over het tweede kwartaal
van dit jaar.
De intrekking van re 8>/2 procents lening van de Bank voor Neder
landse Gemeenten met een uitgiftekoers van 100 kwam niet geheel
onverwacht. De beurs had zich vorige week al afgevraagd of de
voorwaarden van de lening in de huidige oplopende markt nog wel
aantrekkelijk genoeg waren. De Bank voor Nederlandse Gemeenten
heeft thans de wijste partij gekozen en geen mislukking geriskeerd.
Ook de 8l/2 procents pandbrieven die door hypotheekbanken tegen
99'/£ worden uitgegeven, blijken geen succes te zijn.
De Bank voor Nederlandse Gemeenten vindt de rentestijging griezelig
en kunstmatig. De beleggers horen en lezen van kansen op een nog
hogere rente (de hoofddirectie van de AMRO-bank opperde dit deze
week nog), en zij houden hun geld vast in de hoop in de toekomst
meer rente op hun geld te maken dan thans mogelijk is.
Het hogere rendement, maar vooral de hiermee parallel lopende ren
te bij de banken verleidt verschillende aandeelhouders om hun aan
delen te verkopen. De ene keer om daardoor hun kredieten met een
hoge debetrente te kunnen aflossen, de andere keer om als spaarder
van de hoge kredietrente te kunnen profiteren. Vooral als zop het
hun aandelen op winst zitten.
Doch afgezien van deze druk is er ook onzekerheid door het uiteenlo
pen van het rendement op obligatise en op aandelen. Belegging in
aandelen is niet aantrekkelijk meer, en naarmate dit gevoel meer
beleggers gaat beheersen, wordt de kooplust geringer.
En tot overmaat van ramp gaat er ook van Wall Street geen enkele
stimulans uit. Het Dow Jones gemiddelde voor industrie aandelen
ligt behoorlijk onder de 900 (op 15 augustus 874), terwijl het begin
mei nog circa 950 was. De Watergate-affaire heeft het Amerikaanse
beursklimaat behoorlijk bedorven.
Het tegenwicht tegen de dalende aandelenkoersen zou van goed be
drijfsnieuws moeten komen. Inderdaad komt er geleidelijk aan uit
stekend bedrijfsnieuws over de gang van zaken in het eerste half
jaar los. We noemen de banken, Algemene Bank Nederland, AMRO-
bank en Nederlandse Credietbank. We noemen de Telegraaf en Ne-
dap, en we noemen de vijf internationale ondernemingen. De beurs
vindt die betere cijfers prachtig, maar aan de koersen is het niet te
zien. Het is alsof al die mooie cijfers voor kennisgeving worden
aangenomen.
Ter illustratie laten we van de internationale fondsen de stijging van
de winst in het tweede kwartaal van dit jaar ten opzichte van vorig
jaar volgen met de koersen voor en na
de bekendmaking.
winststijging
31/7
9/8
16/8
Koninklijke Olie
167%
111,8
111,5
110,3
Unilever
15%
129,5
121,8
122
Philips
45%
50,5
47,5
46,7
AKZO
49%
75,1
73,1
70,7
Hoogovens (Estel)
27%
73,4
72,5
69,8
Thans de verzekeringshoek. Nationale Nederlanden heeft deze week het
verwachte hogere bod op de aandelen Delta Lloyd uitgebracht. Het
werd 175 gulden tegen 150 gulden van de Engelse maatschappij
Commercial Union. Deze maatschappij reageerde hierop donderdag
met een bod van 170 gulden, terwijl Delta Lloyd bovendien onders
hands een grote partij nieuwe aandelen bi jhet Engelse bedrijf on
derbracht. Tegen de overneming door Commercial Union is nu niets
meer te doen.
Het bleef echter niet bij het rumoer rondom Delta Lloyd. De mening
heerst, nu een groot Engels verzekeringsbedrijf een belangrijk
steunpunt in Nederland heeft gekregen, dat er onder de Nederland
se verzekeringsbedrijven meer fusies zullen komen om sterker in de
concurrentiestrijd te staan. Er was deze week dan ook volop koop
lui ook vanuit het buitenland. AMFAS steeg van donderdag 9
augustus tot donderdag 16 augustus van 115 gulden tot 124 gulden,
AMEV van 132 gulden tot 137 gulden, en Ennia van 145 gulden tot
160 gulden. Alles voor aandelen van 20 gulden.
In de levensmiddelensector hadden we de uitspraak van de rechter,
waarbij niet voldaan werd aan het verzoek van de Suiker Unie om de
onderlinge aandelenruil van Centrale Suiker Maatschappij, Meneba
en Gist Brocades, waardoor de Suiker Unie of welke kooplustige
ook, niet meer de meerderheid van de aandelen Centrale Suiker
Maatschappij in handen kan krijgen, ongedaan te maken.
Hierdoor krijgen de fusieplannen van deze drie een reële kans van
slagen, hoewel, ook Scholten Honig is er nog; ook die wil de Centrale
Suiker Maatschappij overnemen.
We zien uit deze voorbeelden heel duidelijk dat het fusiepad niet al
tijd over rozen gaat. Het zal ons daarom niet verbazen als de fusie
regels binnen niet te lange tijd door de overheid verscherpt zullen
worden.
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon
den.
HORIZONTAAL:
114 gemoedsaandoening
36 riv. in Duitsland
1 kleurstift
117 Noorse godheid
37 vuur
5 militair
119 bemind
39 zwarte, kleverige stof
10 valies
120 verslag
41 watervlakte
14 wreed heerser
122 herrie, kabaal
44 kleur
15 pi. in Finland
124 plant
45 bewijs v. verdienste
16 Russisch meer
126 ten bedrage van
46 aanw. vnw
17 klaagzang
127 North-East (afk.)
47 zanggroep
18 Eng. titel
128 overleg
49 volgens de naam
19 landbouwwerktuig
130 rookartikel
50 hap
20 voedsel
133 pleziertje
51 regel
22 gedorste halmen
135 versieringsmotief
53 Germ, godheid
25 gaaf
136 drie opeenvolgende
54 steekwapen
27 behoeftige
uitgekomen nummers
56 palmriet
29 bijb. figuur
140 positieve elektrode
57 proef
31 vergiffenis
142 schermwapen
61 verdikte huid
33 ogenblik
144 gesteente
62 tjokvol
34 deel v. Malakka
145 zintuig
64 pl. in Spanje
35 heilig voorwerp der
147 voorzetsel
65 gevuld
indianen
149 klompje planten
68 aanw. vnw
38 teleurgesteld
150 palingpen
70 baardje
40 tussenzetsel
152 getemd
71 insekt
41 grap
153 eerste vrouw
72 jongere broer of zus
42 vallei
155 godheid
ter
43 flink
45 man van adel
156 kleur
158 voorzetsel
73 hijstoestel
75 boomvrucht
46 gerief
160 pl. in Noord-Holland
76 voegijzer
48 knaagdier
162 doorzichtig weefsel
78 schermbl. plant
50 familielid
164 boom
80 pl. in Zwitserland
52 windrichting
166 getrokken wissel
81 pl. in Duitsland
55 voorste
168 voorzetsel
82 genoeg, voldoende
58 Royal Navy
170 dameskleding
85 riv. in Engeland
5S of dergelijke
171 echtgenoot
87 vochtig
60 waterzuchtige zwelling
172 papegaal
88 insekteneter
63 hetzelfde
173 vuur
89 familielid
65 spiraalduik
174 golf
93 dagaanwijzer
66 bewijsstuk
175 pl. in Ned. Limburg
95 vrouwenhoofddeksel
67 kunsttaal
176 hondehok
96 zuiver gewicht
69 splijten
VERTICAAL:
97 delfstof
71 pl. in Rusland
1 deel v.e. schip
98 in orde
76 zwemvogel
2 puntige uitwas
99 gegraven diepte
77 gewicht
3 uniek
102 drama
79 levenloos
4 watering
104 licht breekbaar
81 Italiaans eiland
5 pijler
108 spoedig
83 Chinese maat
6 hinder
109 vorstentitel
84 ten bedrage van
7 Japanse gordel
111 schrede
86 zuivelprodukt
8 bars
112 een weinig
89 rund
9 schoeisel
113 voordeel
90 bijwoord
10 oogholte
115 verdikte huid
91 projectiel
11 voorheen
116 zijriv. v. d. Donau
92 hoeveelheid
12 toorts
118 klad
93 autokenteken Kemp-
13 verslag
119 koorhemd
ten-allgSu
20 vulkaanopening
121 Ind. gewoonterecht
94 pers. vnw
21 tennisterm
123 verbond
95 wratmeloen
23 getemd
125 boordsel
100 pers.vnw
24 schelpdier
129 twijg
101 motorraces
26 zwemvogel
131 naar
103 koorhemd
27 vlaktemaat
132 wiersoda
105 deel v.e. schip
28 menselijk geluid
133 verbond
106 gezellig
30 pl. in Spanje
134 zonde
107 akelig
32 in de buurt
136 kleurstof
110 voorkeursrecht
34 herkauwer
137 kraan
139 strook
140 vaartuig
141 gevierd zangeres
143 vis
146 bloeiwijze
147 roofdier
148 orgelregister
150 bevel
151 hoogste punt
153 adelstand
154 water in Noord-Hol
land
157 voegwoord
159 sporeplant
161 plaats
163 scheepstouw
164 dierenverblijf
165 aardgordel
167 voegwoord
169 vreemde munt
170 deel v.e. boom
Oplossingen voor woens
dag 12 uur richten aan:
Leidse Courant, Postbus
11, Leiden.
Op de envelop vermelden:
puzzel nr. 101.
De zuidspeler, die in het onder
staande spel een vier schoppen
contract moest spelen, had in
eerste instantie weinig reden
zich kopzorgen te maken. Dat
verleidde hem tot een slordig
heidje, waar hij later veel spijt
van had. Doet U het beter?
Zuid gever.
Alien kwetsbaar.
Oost-west bemoeiden zich niet
met het bieden en via 1 schop
pen van zuin en 2 schoppen van
noord kwam zuid in vier schop-,
pen van zuid en 2 schoppen van
ruitenvrouw en zuid zag dat er
10 7 6 4 2
AB6
O 10 5
B83
V83 -
OH 10 5 O 9 8 7 3
O VB92 O H 8 6 4 3
10 7 6 A 9 5 4
AHB95
O V 4 3
O Al
H V2
geen vuiltje aan de lucht zou
zijn, als de troeven zich redelijk
zouden gedragen: twee klaver-
DOOR W. LEURS
slagen, een rultenslag, twee har
tenslagen en vijf troefslagen
zouden dan voor het oprapen
zijn. De eerste slag werd in de
hand genomen met het aas en
troefaas volgde. De tegenslag
kwam aan het licht en zuids eni
ge kans was nu nog, dat west
hartenheer zou hebben. Na het
strippen van de lage kleuren zou
west dan met troefvrouw aan
slag worden gebracht, zodat hij
van hartenheer af, of in de dub
bele renonce moest spelen. In
slag 3 vervolgde zuid daarom
met klaverheer, maar de verde
diging was op zijn qui-vive. Oost
nam klaveraas en speelde harten
9 terug, voor de boer van noord.
Zuid speelde nu ruiten maar dat
hielp niet meer, want oost nam
met ruitenheer en speelde nog
maals harten na. De 10 van
wer.i forceerde het aas bij noord
en zuid kon niet verhinderen,
dat hij in elk van de hoge kleu
ren nog een slag verloor. Eén
down.
Het zat zuid in dit spel niet
mee. Niet alleen de ongunstige
troefverdeling, maar ook het
perfecte tegenspel van oost-west
droeg in niet geringe mate bij
aan zijn nederlaag. Men merke
op, dat zuids plan geslaagd zou
zijn, als oost niet tweemaal har
ten had gespeeld. Zuid kan dan
inderdaad zijn klaverslagen in
casseren en schoppenheer en
een kleine schoppen naspelen,
waardoor west aan slag komt en
moet capituleren. Toch heeft
zuid het aan -zichzelf te wijten,
dat hij zijn contract niet heeft
gemaakt. En als zo dikwijls,
werd de fout in de eerste slag
gemaakt. Zuid moet de eerste
slag duiken, zodat west aan slag
tlijff. Dan kan er geen harten
worden gespeeld, want dan
maakt zuid de vrouw en kan la
ter op de heer snijden, en dat
wint een belangrijk tempo. Oost
komt dan maar eenmaal aan'
slag en zuid is in staat de eind-
figuur op tafel te brengen.
Mocht oost in de eerste slag rui-
fenvrouw met de heer overne
men, dan moet zuid wèl nemen,
omdat de ruitenslag later aan
de boer van west kan worden
afgestaan. De uitkomst maakt
dat in ieder geval vrij zeker.
Een duur slordigheidje.
Het was jammer voor de organi
satoren van het zevende interna
tionale KSH-damtoernooi dat na
het enige tijd geleden bekend
worden van het niet meespelen
van Tsjegolew en Koeperman,
aan de vooravond van de wed
strijd de mededeling kwam dat
ook de jeugdwereldkampioen Ni-
colai Metsjanski niet zou deel-
Zo werd dan te elfder ure de
Franse kampioen Jean Pierre
Rabatel van de hoofdgroep naar
de eregroep overgeplaatst en
werd de Belgische speler Michel
Grégoire telefonisch verzocht
om diens plaats in te nemen. Zo
is de Russische oud-wereld
kampioen Andris Andreiko dan
geheel alleen in Nederland, want
als begeleider was Koeperman
niet meegekomen. Andreiko
blijkt daar niet over in te zitten
want hij startte de eerste ronde
met een zeer fraaie overwinning
op de Amerikaan Carlo Smith.
De lezers staan ons toe dat we
deze partij zonder commentaar
publiceren. Alj deelnemer aan
bovengenoemd toernooi zult u
begrijpen dat we erg weinig tijd
hebben om te analyseren maar
in de eerstvolgende weken komen
we natuurlijk nog uitvoerig terug
op de gespèelde partijen. In de
partij Smith - met wit - Andrei
ko vragen we vooral uw aan
dacht voor het eindspel.
1 34-30, 20-25: 2 31-26. 25x34: 3
39x30, 18-23: 4 44-39, 12-18: 5 30-
25, 15-20: 6 40-34, 7-12: 7 36-31,
10-15: 8 41-36, 20-24: 9 45-40. 14-
20: 10 25x14, 9x20: 11 50-45, 5-10:
12 34-30, 10-14: 13 31-27, 1-7: 14
30-25, 17-22: 15 46-41, 22x31: 16
36x27, 4-9: 17 41-36, 11-17: 18 27-
21, 16x27: 19 32x21, 18-22: 20 37-
31. 13-18: 21 40-34, 8-13: 22 34-30,
7-11: 23 21-16, 2-7: 24 42-37, 24-
29: 25 33x24, 20x29; 26 30-34, 29x
40: 27 35x44, 15-20: 28 44-40. 20-
24: 29 40-35, 23-29: 30 37-32, 18-
23: 31 32-27, 3-8: 32 27x18, 13x22:
33 49-44, 12-18: 34 44-40, 9-13: 35
47-42, 22-28: 36 31-27, 17-21: 37
26x17, 11x31: 38 36x27, 6-11: 39
38-32, 28x37: 40 42x31, 11-17: 41
31-26, 17-22: 42 43-38, 22x31: 43
26x37, 8-12: 44 37-31. 23-28: 45
48-42, 18-23; 46 31-26, 12-17;
47 42-37, 13-18; 48 37-81, 18-22:
L
J B S3 J
l
1
B
Q
B
r 5?
0 a
B e
r SJ '1 53
u
J S3 L
49. 40-34, 29x40: 50 45x34, 24-29:
51 38-32, 29x40: 52 35x44, 28x37:
53 31x42, 23-29: 54 42-38, 19-23: 55
44-39, 23-28: 56 38-33, 29x38: 57
30-24, 38-42: 58 24-20, 14-19: 59
20-15, 42-47: 60 39-34, 47-41: 61
15-10, 19-24: 62 34-30, 24x35: 63
25-20, 35-40: 64 20-14, 40-44: 65
14-9, 44-49: 66 10-4, 41-36: 67 4-15,
17-21: 68 16x18, 36x4: 69 15-24, 7-
11: 70 24-35, 4-13: wit geeft op.
H.Wiersma wit, J.P. Rabatel.
1 32-28. 19-23: 2 28x19, 14x23: 3
37 32, 10-14: 4 35-30, 20-25: 5 23-
29, 13-19: 6 40-35, 8-13: 7 41-37,
2-8: 8 46-41, 5-10: 9 45-40, 17-22:
10 31-27, 22x31: 11 36x27. 12-17:
12 37-31, 7-12: 13 41-36, 17-22: 14
38-33, 12-17: 15 42-37, 17-21: 16
47-42, 21-26: 17 43-38, 15-20: 18
30-24, 19x30: 19 35x15, 25-30: 20
34x25, 23x45: 21 49-43. 1-7: 22 39-
34, 14-19: 23 43-39, 10-14: 24 34-
30, 7-12: 25 33-28, 22-33: 26 39x28,
11-17: 27 27-21, 16x27: 28 31x11,
6x17: 29 36-31, 18-22: 30 38-33,
12-18: 31 42-38, 17-21: 32 28x17,
21x12: 33 33-28, 12-17: 34 48-42,
18-22: 35 38-33, 17-21: 36 28-17,
21x12: 37 33-28, 13-18; 38 31-27,
12-17 39 28-22, 17x28: 40 32x12.
8x17; 41 27-21, 17-22: 42 21-16,
19-23: 43 16-11, 23-28: 44 11-7, 22-
27: 45 7-2, 27-31: 46 2-16, 9-13: 47
30-24, 3-9: 48. 16-32, 28-33: 40 32x
5, 33-38: 50 42x33, 31x42: 51 44-
40, 45x34: 52 33-29, 34x23: 53
5x48. zwart geeft op.
DOOR W. J. MUHRING
In het wekelijks schaakbulletin
,,64". waarvan de ex-wereld
kampioen Petrosjan de hoofdre
dacteur is, worden regelmatig
stellingen gepubliceerd die door
een originele vondst in een vol
komen ander daglicht komen te
staan. Het kunnen recente stellin
gen zijn doch ook partijposities
van decennia geleden. Een van
de laatste ontdekkingen heeft
betrekking op een corresponden
tiepartij tussen Aljechin en
Schukovsky uit het jaar 1909.
Deze partij eindigde in een ge
lijk spel, maar Glaskov demon
streert in ,,64" met een eenvou-
Schukovsky aan zet.
,*JI.
.U t.
LJ
e m mm
dige analyse dat Aljechin de
partij had moeten verliezen. On
derstaand volgt de kritieke posi
tie uit deze partij.
In de partij volgde 27. .Db5
28. Kgl!Db6+ 29. Khl. Pf2
30. Pf2:, Df2:31. Lg3:. Dg3:
32. Da7: en na enkele zetten
werd tot remise besloten.
Winnend was echter 27.
Pf2!(Er dreigt dan mat in
3 zetten door 28. De2+ 29.
Kgl, Del-F 30. Tel:, Tel: mat.
Op 28. Tel beslist 28. .Tel:
29. Kei:, Ddl mat. Ook 28. Kgl
verliest wegens 28. .Ph3:
29. gh3:, Dh3:Wit is daarom
gedwongen tot de volgende af
wikkeling 28. Lg3:. Ph3: 29.
gh3: (Op 29. Tel beslist 29.
Df5 29. Df3+ 30. Lf2,
Dh3: 31. Kgl, Tg8+ en wit
wordt matgezet.
Het is zonder meer een feit, dat
de witspeler die in de onder
staande positie aan zet is
i i« ij*
l t t
0. D
veel beter staat. Hij heeft n.l
een geweldige troepenmacht ge
concentreerd tegen de zwarif
koningsvleugel. Toch is het ni«'
zo gemakkelijk beslissend voof|
deel te behalen. De oplossing
een wondermooie kombinati.
die gepaard met offers de vija-,
delijke koning matzet.
Wit aan zet en wint.
Wit won als volgt: 1. Tdld7Ü
Lb5xd7 2. Dg3xg7 Tg8xg7 3
Tglxg7 Pe8xg7 4. Ph5—f6+.
Kh7h8 5. Pe5xf7 mat (Hor-
vathEperjesi gespeeld in M»
gyarorszag 1972),