ENORME SPANNING MAAR GEEN PANIEK
AAN BOORD VAN DEFECTE VLIEGTUIG
Perfect uitgevoerde landing'
Echtgenote tweede vlieger
ooggetuige van landing
SCHOUT-BIJ-NACHT R.
J. ITZERDA:
vlietstreek
In rubberboot alweer eerste grapjes
PAGINA 7 DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
(van een onzer verslaggevers)
WASSENAAR - „Een perfect uit
gevoerde landing". meent
Schout bij Nacht R. J. Itzerda
commandant van de Marine
Luchtvaartdienst als hij spreekt
over de noodlanding op zee van
de Breguet Atlantic gister
morgen voor het Wassenaarse
strand. Niemand van de veer
tien inzittenden raakte gewond.
Het toestel, een van de negen
van de Marine-luchtvaartdienst,
kan als verloren worden be
den.
De noodlanding werd veroorzaakt
doordat het hoogteroer niet in
orde was. De Breguet Atlantic
was bezig met een testvlucht na
een onderhoudsbeurt. De gezag
voerder van het vliegtuig kapi
tein lt. ter zee-vlieger L.
E. Goozen (42) uit Oegst-
geest merkte het mankement
op toen hij ongeveer twin
tig mijl ten westen van IJmui-
den vloog. Hij nam direct con
tact op met de verkeersdienst
van Schiphol en zond een nood
oproep uit. De gezagvoerder
zette hierna koers naar de mili
taire vliegbasis Valkenburg. Hij
vreesde, dat het toestel onbe
stuurbaar zou raken. Een lan
ding op de banen van de vlieg
basis was daardoor uiterst ge
vaarlijk. Hij overwoog met de
dertien bemanningsleden uit het
vliegtuig te springen, maar
vond het toch beter een nood
landing te maken op de vlakke
zee voor de Wassenaarse kust.
De verkeersleiding van Schiphol
had inmiddels alarm geslagen
en het gebied waar het defecte
toestel door vloog vrijgemaakt.
Geen enkel burger- of militair
vliegtuig mocht zich in het ge
bied van de Breguet Atlantic
bevinden.
Het toestel klapte met een snel
heid van ongeveer tweehonderd
kilometer per uur op de golven.
De bemanning wist het toestel
te verlaten via de vluchtluiken
Collega-vliegers feliciteren kapitein-luitenant ter zee-vlieger Gooszen met zijn behouden thuiskomst
en kom In een rubber reddings
boot. De meeste bemanningsle
den werden door leden van de
Wassenaarse Reddingsbrigade,
die direct was uitgerukt met
alle boten, naar het strand ge
bracht.
De gezagvoerder werd enkele mi
nuten na de landing opgehaald
door een helicopter, die was op-
geslegen van de militaire vlieg
basis. Hij werd naar Valken
burg gebracht om een eerste
verslag uit te kunnen brengen.
Brequet Atlantic
één van de negen
WASSENAAR De Marinelucht
vaartdienst beschikt over negen
toestellen van het type Breguet
Atlantic. Dit type ward in de ja
ren vijftig ontworpen door een
aantal landen van de Noord At
lantische Verdrags Organisatie,
bij wie ook Nederland. Het Neder
landse Instituut voor vliegtulgont-
wikkeling heeft in die ontwikke
ling een groot aandeel gehad.
De studie leidde tot de bouw van
het met twee schroefturbines
voortbewogen navo patrouille- en
onderzeebootbestrijdingsvlieg-
tuig. De Franse vliegtuigenfabriek
Breguet was de hoofdaanneem-
ster. In de bouw van de eerste se
ries had ook Fokker een belang
rijk aandeel. Aanvankelijk werden
de toestellen gebouwd voor de
marineluchtvaartdiensten van
Frankrijk en Duitsland, in totaal
ongeveer honderd stuks.
Nederland besloot aan het eind
van de jaren zestig negen toestel
len van dit type aan le schaffen.
Het toestel, dat gistermorgen om
streeks elf uur bij Wassenaar een
noodlanding maakte was aange
kocht op 22 december 1971. In het
voorjaar van 1972 waren dc Bre-
guets in het nieuws, doordat de
vliegtuigen corrosie verschijnselen
vertoonden. Die verschijnselen
zijn later verholpen.
De noodlanding van de Atlantic
257 is het eerste ernstige ongeval
met een toestel van de Marine
luchtvaartdienst sinds 1966. Toen
verongelukte een vliegtuig van
deze dienst in de West.
e-vlieger L. E. Gooszen vertelt
met de Breguet Atlantic.
WASSENAAR „We waren van vliegbasis
Vlakenburg vertrokken voor een testvlucht
van de Breguet Atlantic 257 na een flinke
onderhoudsbeurt. Het vliegtuig was op
grond al geheel nagekeken en vlak voor de
start hebben we nogmaals het toestel ge
controleerd op mogelijke mankementen. Al
les werkte toen perfect." Gezagvoerder ka
pitein L.E. Goossen is wat ontdaan van de
eerste noodlanding in zijn vliegersloopbaan,
maar vertelt rustig over de gevaarlijke si
tuatie waarin hij en zijn bemanning ver
keerde in het defecte vliegtuig.
„Na de start waren we bezig met een stijging naar
een hoogte van 30.000 voet om daar de eerste
proefnemingen te houden. Die testen worden uitge
voerd in een speciaal daarvoor aangegeven gebied;
er waren geen andere vliegtuigen in de onmiddel
lijke nabijheid. Tijdens de klim op een hoogte van
ongeveer 27.000 voet wilde ik een vorrectie uitvoe
ren op de snelheid. Ik schakelde de automatische
piloot uit, maar het toestel reageerde niet meer
voldoende. De neus ging omhoog en de snelheid
verminderde. Het was vrijwel onmogelijk de neus
weer in een horizontale stand te krijgen. Om met
een snelheid van 170 knopen door te kunnen blijven
vliegen moest ik de stuurknuppel helemaal naar
voren duwen.
Defect
De bemanningsleden keken naar buiten en zagen,
dat de hoogteroeren defect waren. Eén roer stond
omhoog en het andere wees omlaag. Ik bracht het
vliegtuig terug tot 25.000 voet en was toen in de
omgeving van IJmuiden. Op dat moment heb ik
een noodoproep uitgestuurd naar Schiphol. Ik zette
koers naar vliegveld Valkenburg. We daalden
voortdurend en soms was het toestel onbestuur
baar.
We hebben ons toen berade. Moesten we springen
of een noodlanding proberen te maken? Landen op
de vliegbasis was onmogelijk. Het toestel was vrij
wel onbestuurbaar geworden en ik vreesde spoeig
alle controle erover te verliezen. We besloten dus
een noodlanding te maken op het rustige water van
de Noordzee op zo'n tweeeneenhalve kilometer uit
de kust van Wassenaar. Er uitspringen wilden we
niet, ten eerste omfat we vliegers en geen ervaren
parachutisten zijn en ten tweede, omdat we liever
bij elkaar bij het toestel bleven.
Noodluiken
Met een snelheid van 170 knopen (ongeveer drie
honderd kilometer per uur) naderden we Wasse
naar. Iedereen had zich klaargemaakt voor de lan
ding. De noodluiken waren uitgeworpen en de vei
ligheidsriemen zo strak mogelijk aangehaald. Ik
probeerde zo langzaam mogelijk het wateropper
vlak te naderen en hield de motoren zo goed moge
lijk in werking om nog wat controle over het toe
stel te houden. Tot vlak voor de landing had ik het
gevoel dat ik het in mijn macht had.
We raakten het wateroppervlak eerst met de
staart. We remden sterkaf. Door alle luiken
stroomde het water naar binnen en plotseling
kreeg ik een golf water van achteren over me
heen. We bleven echter drijven.
Iedereen verliet zo snel mogelijk het toestel. Twee
an stuurboordzijde om te proberen een van de twee
rubberboten naar buiten te krijgen. Dat lukte ech
ter niet, want door de klap was de boot al in het
krijgen. De overige bemanningsleden en ik verlie
ten het toestel aan bakboordzijde, waar de andere
reddingsboten gemakkelijk naar buitnen geduwd en
opgeblazen kon worden.
Toen bleven we maar wachten. De Wassenaars*
Reddingbrigade was snel ter plaatse. Zij hebben
eerst de twee stuurboordzijde opgehaald en toen
tien man mee naar het strad genomen. Ik ben met
enkele anderen door een helikopter opgehesen en
naar Valkenburg vervoerd. De mensen op het
strand zijn later ook door helikopters opgehaald.
De sfeer tijdens de noodlanding was uitstekend. Er
is geen enkel moment paniek uitgebroken. Wel wa
ren we allen enorm gespannen.
Toen we buiten in de rubberboot zaten werden al
weer de eerste grapjes gemaakt. Een paar man
wilden nog even terug om enkele carbonaatjes op
te halen. Iemand vond nog een droog pakje shag
en we hebben allemaal een sigaretje gedraaid. Er
was zelfs een opmerking, dat we dit jaar geen
Noordzee-oefening meer hoeven te doen."
De Breguet Atlantic vlak nadat de bemanning het toestel had verlaten
WASSENAAR De echtgenote van de twee
de vlieger sergeant-majoor Eckhardt uit
Wassenaar was gisterochtend ooggetuige van
de noodlanding, die haar man meemaakte.
Zij lag te zonnen bij de Wassenaarse slag.
Majoor Eckhardt wist dat zijn vrouw op het
strand was en ging met de eerste redding
boot van de Wassenaarse Vrijwillige Red
dingsbrigade mee naar de kust. waar zijn
echtgenote hem in de branding stond op te
wachten. Het echtpaar viel daar elkaar in de
De noodlanding van de Breguet Atlantic
werd door duizenden mensen op het Wasse
naarse strand gevolgd. Honderden snelden
naar de plaats waar de helicopters de be
manningsleden van het strand oppikten. Een
groot deel was daarvoor al door de politie en
de reddingsbrigade „schoongeveegd" om de
operatie van de helicopters niets in de weg
te staan. In acht minuten was het strand vrij
gemaakt.
Redding
Voorzitter M. Schrijver van de brigade ver
telde hoe vanuit het toestel rode en groene
noodpijlen werden geschoten. De Wassenaar
se reddingsbrigade verrichtte vervolgens
knap werk. Pijlsnel werden de rubberboten
met de zware buitenboordmotoren ingezet.
..Dit was de eerste echte redding sinds 21
jaar", zei de heer Schrijvers. „Nu is geble
ken hoe wij kunnen werken. Ons getrainde
team leverde een fraai staaltje van actie".
Alarm
Ook dankzij de aanwezigheid van een agent
in de politiepost, die met minder mooi weer
verlaten is, kon snel iedere betrokkene en de
instanties worden gealarmeerd. In de loop
van de middag raakte de toegangsweg naar
het strand geblokkeerd door een enorme rij
nieuwsgierige automobilisten, die van de
noodlanding via de radio hadden gehoord.
i Wassenaar c
