JEANS HOREN
ER BIJ ALS
DE
EN
TRAM
BAKKER
VOOR DE VROUW
Lijnen
met de
oude
Romeinen
MAAG
ZWEREN
NIET AAN
SFIZOENEN
GEBONDEN
MAANDAG 13 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
Copyright the Guardian.
Hij in jeans en zij in jeans, dat is al jaren zo. Dat beeld wordt als
normaal dagelijks geaccepteerd van winkel- en kantoorpersoneel
tot filmsterren toe. „De jeans hebben de haute-couture kapot ge
maakt", riep onlangs een diep-verontwaardigde Pierre Cardin.
Jeans, in alle variëteiten, mooi en stoer, vrijetijds en dagelijks;
jeans horen erbij zoals de tram en de bakker.
Honderd jaar geleden werd in de Verenigde Staten octrooi aange
vraagd op sterke werkmanskleren, blue jeans. Aanvrager was
ene Levi Strauss. Toen misschien een onbekende nu een toonaan-
gever in het modebeeld, getuige het veelvuldig voorkomen van
zijn naam op allerlei soorten en maten billen.
Toen Levi's jeans een jaar of wat geleden meer gedragen begon te
worden, vond men ze aan de prijzige kant. Sindsdien zijn er vele
merken op jeans-gebied bij gekomen die aanvankelijk goedko
per, maar nu vaak duurder zijn. Alle andere merken zijn duur
der geworden en Levi's bleef stabiel. Wie schroomt er nog om
een pantalon voor zo'n gulden of veertig te kopen. „Een koopje",
zegt men nu.
Miss Levi's
Vorig jaar november presenteerde Levi's een nieuwe collectie spe
ciaal voor Haar, in alle leeftijdsgroepen overigens, Miss Levi's.
Voordien trouwens al een Miss met een behoorlijke reputatie. De
bloemetjes blousons, de streepjes-pantalons, ze zijn de afgelopen
zomer aangeslagen. Commercieel is de collectie een succes te
nomen, maar intern is men er bij Levi's niet gelukkig mee. De
Levi's identiteit dreigde verloren te gaan in modellen, die niet
specifiek Levi's meer waren. Geen prolongatie dus. Maar wel
een nieuwe serie bijzonder fijne Miss Levi's modellen voor de
komende winter.
De pantalons zijn in het Shipmate-model, strak tot op de knie en
wijd uitlopend tot zo'n 65 centimeter omtrek op de enkel. Naast
het shipmate-model ook de „special", die nog slanker afkleedt
Cor
duroy
wordt
grote
klap
per
Vijf basis-stoffen voor de pantalons: denim, alleen in blauw
39,75); Chambray, de stof die aan het begin van de zomer
werd geïntroduceerd met contrasterende stiksels. Die stiksels zijn
nu weggelaten, de kleur is alleen blauw 29,75).
Corduroy is de knaller voor de komende winter. De prijs 49,75
en de kleuren zwart, donker blauw, diep grijs, groen, mocca en
matador-rood.
Niet helemaal nieuw in het Miss Levi's pakket is de gabardine
pantalon. De kleuren zijn buin zwart en blauw en de prijs 55,-.
Nieuw is wel de velours-pantalon. De kwaliteit is even sterk als de
corduroy jeans, dus echt om iedere dag te dragen. In het spe
cial-model 69,75) zijn zes prachtige kleuren, die het stuk voor
stuk even goed doen op een chique feest als op een zeiltochtje:
jade-groen, brussels grijs, bunberry-rose, mao-rood, midnight
blue en diep zwart. Bij de pantalons zijn „liquette-jasjes" (lang
en iets getailleerd met rondgesneden punten en drie zakjes)
verkrijgbaar in dezelfde kleuren 79,75).
Voor het komende seizoen staan op het Levi's programma ook nog
geruite flannel broeken in acht variaties 79,75) en een Zipper-
Jack, een fijn wollen joppertje (in twee kleurstellingen: camel-
grijs-oranje-zwart-okergeel en camel-grijs-rood-zwart-fel citroen
geel), dat net over de tailleband valt en slechts 69,- kost.
De eerder genoemde liquette-jasjes zijn er niet alleen behorend bij
de velours-pantalons, maar ook bij de chambray 55,-) en cor
duroy 57,75).
Men's line
Deskundigen hebben voorspeld dat er eens in de vijf jaar een
jeans-golf te verwachten is. Een dergelijke golfjaar maken we
nu door, maar de golf is zelfs groter dan welke optimist dan ook
Levi's
doet
al
100
jaar
mee
had durven dromen. Naast de blue-jean, die het natuurlijk blijft
maken, willen de vooruitlopers het dit jaar in zwarte jeans
(Black Beautie) gaan doen. Levi's brengt daarom een schoon
heid van een pantalon (natuurlijk ook voor vrouwen) op de
markt in zwarte bull-denim (100 katoen) voor 39,75. Erbij
hoort het bekende levi jasje, deze winter ook met rits verkrijg
baar 58,75).
Ook in de Men's line de chambray. Nieuwtje bij Levi is de steek-
zak. Bij andere merken al lang niet nieuws meer, maar wel een
produkt waar veel vraag naar is. Voor 24,25 levert Levi's trou
wens bijpassende denim en chambray shirts, die niemand ge
makkelijk zal kunnen laten liggen.
Nieuw in de Men's Line is ook de „denim-lavee" pantalon van een
zacht geruwde denim, die door de vezelconstructie gauw de fel
begeerde verwassen kleur krijgt, 39,75).
Levi's Juniors
Wat minder bekend als de Miss en Men's collectie is misschien de
Juniors. Veel nieuwtjes heeft Levi's in deze sector niet, tenmin
ste niet op het gebied van modellen.
Wel nieuw in het vrijwel unieke maatsysteem. Bij kinderkleertjes
verspringt de taillewijdte normaal met 3 centimeter. Levi's weet
kennelijk, dat er daartussen nog al eens iets slobbert of juist
wat te krap zit. Daarom verspringt de Levi-maat met slechts 1
1/4 centimeter.
„Op de groei kopen" ligt vooral de Nederlandse moeder zeer na
aan het hart. Om haar daarbij een handje te helpen heeft Levi
de broeken extra lang gemaakt met nog een extra-brede zoom.
Tenslotte groeien kinderen vaak sneller in de lengte dan in de
breedte. En een zoom is snel gelegd en nog sneller er weer uit
gehaald. Levi's juniors kosten trouwens maar tussen 29,- en
32,-.
ANK VAN DUGTEREN.
Het Zipper-
jack is nieuw
deze winter,
foto links boven.
Mijnwerkers
anno 1882 zullen
het niet hebben
kunnen vermoe
den, dat hun
werkplunje de
algemene dracht
zou .zijn.
Van onze correspondent George
Armstrong
Rome Het is heel goed moge
lijk dat, nu de wereldkostprijs
van vlees een internationaal
schandaal is geworden, een
dieetboek van 1800 jaar geleden
een bestseller wordt. Dit dieet
boek verdient in elk geval de
aandacht omdat het de grond
slag is geweest voor de latere
dieetboeken.
De Italiaanse uitgever, Paravia
heeft de eerste moderne verta
ling uitgegeven van een verma-
geringsmeihcde die geschreven
werd door Galenus, de Griekse
geneesheer die de medische ad
viseur werd van de Romeinse
keizer, Marcus Aurelius, en die
na Hippocrates beschouwd
wordt als de grondlegger van
de medische wetenschap.
Galenus kreeg zijn eerste onder
richt in zijn geboorteplaats Per-
gamum, in Klein Azië, waar hij
de plaatselijke gladiatoren in
een goede conditie moest hou
den voor roemrijke slag en
dood. Na zijn studie afgemaakt
te hebben aan de universiteit
van Alexandrië, ging Galenus in
164 naar Rome, waar hij al heel
gauw in discrediet kwam bij de
gevestigde medische orde om
zijn belangstelling voor de ana
tomie en zijn bewering dat er
geen lucht maar bloed in de
aderen zat.
In deze nieuwe uitgave die door
de uitgevers „Het Vermage-
ringsdieet" wordt genoemd,
schrijft Galenus: „Het grootste
deel van onze chronische kwaal
tjes vraagt om een vermage-
ringsdieet en deze remedie zal
vaak het probleem oplossen zon
der dat men zijn toevlucht tot
medicijnen hoeft te nemen".
Met andere woorden „zeg me wat
je eet en ik zal je vertellen wat
je huidige kwalen zijn, of wat je
toekomstige zullen zijn". Hij be
val veel groenten aan (die bij
voorkeur rauw gegeten moesten
worden en bereid moesten wor
den met een beetje azijn) zoals
knoflook, ui, selderij, kool en
peterselie.
Brood moest vermeden worden,
vooral als dit gemaakt werd
met reuzel en melk (alleen wit
te barbaren uit het noorden
dronken toen melk). Champig
nons, grote bonen en erwten
zouden het „humeur" verstoren
(de gewone witte, bruine en
snijbonen waren toen onbe
kend).
Men kon elk soort wild en vis
eten die men wilde hebben,
maar geen schelvis. „Al het
vlees is goed als het maar af
komstig is van dieren die een
aktief leven geleid hebben en
die zuivere lucht ingeademd
hebben". Dit zou natuurlijk de
huidige in legbatterijen gefokte
kippen uitsluiten alsmede veel
ander in de fabriek geprodu
ceerd vlees, dat de Westerse
mens nu tot zijn beschikking
heeft. Zelfs in de toen toch zeer
herderlijke tijd verbood Galenus
het eten van het luie schaap,
om dezelfde reden. Paarde en
ezelsvlees waren voedingsmid
delen die men het best kon
overlaten aan diegene met een
ezelachtige aard, zoals het vlees
van luipaarden, beren en leeu
wen alleen gegeten kon worden
door diegene met een ongetemd
temperament".
Zij die een zittend leven leiden
(en als schrijver van ongeveer
400 verhandelingen, heeft de au
teur zich zelf misschien in deze
groep geplaatst), beval hij het
eten van gevogelte met mals
vlees aan. De vleugel noemt
Galenus het beste gedeelte van
Met betrekking tot fruit kon men
zich het beste beperken tot de
zachte variëteiten, zoals prui
men, bessen, kersen en vijgen.
Voor wijn moest men altijd de
streek van herkomst in overwe
ging nemen als leidraad voor de
kwaliteit, maar Galenus vond
een droge witte wijn het beste.
Galenus had ook een goed woord
te zeggen over wat in deze ver
taling yoghurt genoemd wordt,
maar wat waarschijnlijk een
soort gestremde melk zal zijn
geweest.
„Iedereen die besluit serieus aan
de lijn te gaan doen, moet niet
alleen slankmakend eten uitzoe
ken, maar moet ook de vetma-
kende spijzen vermijden",
schreef de hofarts. „Hieraan
zouden wij graag willen toevoe
gen dat medicijnen in zijn tota
liteit niet alleen de wetenschap
is van wat goed is voor ons,
maar ook wat slecht is of om
precies te zijn wat eerder slecht
dan gced is voor iemands ge
zondheid".
Experiment en beredenering, zei
Galenus waren de leidraden ge
weest bij het schrijven van zijn
dieetboek.
In het algemeen meent men dat maagzweren
-- vooral voorkomen in de lente en in de herfst.
Dit seizoengebonden karakter wordt tegenge
sproken door de statistieken, die aantonen dat
maagzweren even frequent voorkomen in de an.
dere perioden van het jaar. Misschien minder
bekend is het feit dat maagzweren vooral te
vinden zijn bij werknemers die met machines
of aan de lopende band moeten werken.
Overspanningstoestanden en maagklachten (onder
meer ook de zweren) worden in sommige fa
brieken letterlijk aan de lopende band geprodu
ceerd. De moderne welvaart wordt in vele be
drijven nog betaald met een stuk van zijn ge
zondheid. De mens, wat men er ook van be
weert, is niet gemaakt om aöht uur te werken
aan een steeds sneller lopende band of om
voortdurend een groter aantal „stukken" te
produceren. Dit is het gevolg dat van het feit
dat de evolutie van het hancl. er.': r.aar de auto
matisering in vele fabrieken halverwege is blij
ven steken. Veie onderdelen worden auljma-
tisch geproduceerd maar moeten daarna op een
stompzinnige wijze manueel in elkaar geprutst
worden. Blijkbaar zijn de personen met een be
perkte intelligentie het best opgewassen tegen
een jarenlang band- of stukwerk, maar tenslot
te ontsnapt niemand aan het systeem. De op
zichters voelen zich platgedrukt tussen hamer
en aambeeld, respectievelijk hun bazen en hun
ondergeschikten. Ook hun zenuwen en hun
maag krijgen het tenslotte te verduren.
Hoewel men doorgaans spreekt van maagzweer is
het toch goed te weten dat acht van de tien zo
gezegde maagzweren niet gelokaliseerd zijn in
de maag maar wel in de twaalfvingerige darm
(duodeum). Vooral in het eerste gedeelte daar
van. De meeste zweren liggen juist voor of
juist achter de uitgang van de maag. De aan
doening komt vooral voor tussen de 20 en 50
jaar en viermaal meer bij mannen dan bij
rouwen. Sommige families tonen een duidelij
ke familiale voorbeschiktheid.
liet prototype van ce maag- of duodeum zweer
geeft een typische pijn. Deze pijn wordt meest-
Medische rubriek
al gevoeld op de plaats van het letsel, tussen
de navel en het borstbeen, bij een maagzweer
eerder op de middellijn of links ervan, bij een
duodeum-zweer eerder op de middellijn of wat
meer naar rechts. De pijnlijke plaats is
meestal niet groot en de patient kan hem goed
met een vinger aanduiden. Het tweede kenmerk
van de pijn is het verband met de maaltijden.
Hij ontstaat 15 tot 60 minuten na het eten en
heeft de neiging af te nemen of te verdwijnen
na het drinken van melk.
Bij de zweer rond de uitgang van de maag treedt
de pijn doorgaans later op dan bij een maag
zweer. Ook treden dikwijls nachtelijke pijnen
tussen 1 en 3 uur 's morgens op. Meestal staan
de lijders 's morgens op zonder pijn, maar ook
hierop zijn "itzonderingen. Ulcuspijnen ko
men in period: - oor die twee tot zes weken
duren. Deze - .jke perioden worden door
gaans onder!:. een door pijnloze. Tenslotte nog
een woordje c.,r de intensiteit en de aard van
pijn. Deze wordt op alle mogelijke manieren
beschreven: sommige patiënten noemen het een
zwaartegevoel, andere spreken van een zeuren
de, een knagende of een stekende pijn. Weer
anderen hebben een drukkings- of brandingsge-
voel. Zelden is het een zeer hevige crisispijn.
Grote zweren zijn doorgaans pijnlijker alhoewel
men bij oudere personen zeer grote en toch
pijnloze ulcera kan aantreffen. Een maagzweer
geeft minder last dan een ulcus gelegen aan de
maaguitgang. Tot zover een vluchtige beschrij
ving van het prototype. Maar er zijn natuurlijk
veel meer vormen aanwezig. Afwijkende symp
tomen vindt men vooral bij kinderen en bij be
jaarden, maar ook de volwassenen volgen niét
steeds het klassieke schema. Dan is er ook nog
niets gezegd over alle mogelijke verwikkelingen
die zich kunnen voordoen. Llcuslijders dienen
toch het volgende nog te weten. Een verande
ring van de pijn, vermagering, verminderde
eetlust, braakneigingen of braken zijn alarmsig
nalen die cp een verwikkeling kunnen ijzen e.i
een dringend doktersadvies vereisen.
Dr. Ickx
De „Black
Betautie" is een
nieuwtje voor
hem en haar.
foto rechts onder.
De chambray-
pantalon is voor
alle uren van de
dag voor alle
denkbare
omstandigheden,
foto links onder.