KUNST
OP
ZICHT
Veelbelovende
tentoonstelling in
Nieuwkoops Regthuys
GELUIDSORGIE CONTINENTAL SINGERS
Organist
De Wolft in
Agathakerk
Kamerpot
ï-;
O
u
D
Bioscopen
Programma
Randstad
spelers
Musici van
internationaal
niveau komend
seizoen
naar Alphen
KOERSEN
NOOTDORP
-PAGINA 5 ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1973 LEIDSE COURANT - kunst
m
e
t
i
naars graag wonen en werken. Eigenlijk is dat min of meer de
voortzetting van een traditie want reeds eerder had het dorp be.
kendheid ais een centrum van het ambacht der kunstsmederij. Bo
vendien worden er sinds een aantal jaren regelmatig kunstexposi
ties gehouden in het rustieke en fraaie renaissance Regthuys van
Nieuwkoop, tentoonstellingen van oude en jonge kunstenaars, die in
deze contreien asiel gekozen hebben.
Ook thans is er een tentoonstelling ingericht van het werk van een
drietal jongeren en de kennismaking met deze artiesten blijkt een
aangename. Bovendien toont deze expositie een veelzijdigheid, die
men in een zo sterk landelijke gemeente slechts zelden tegenkomt.
Jammer is echter dat door de afgelegenheid van Nieuwkoop de
kring van belangstellenden geografisch niet zo breed is en zich dus
voornamelijk beperkt tot de directe omgeving en wellicht een enkel
zeiltoerist, die er een tijdelijk domicilie heeft.
Belangstelling is deze tentoonstelling zeker waard, niet alleen door de
veelzijdigheid ervan, maar ook door de beloften die drie jonge kun
stenaars wekken en ten dele ook al hebben ingelost.
Om te beginnen met de litho's van Greta van Hagen - Aerts, die -
soms met een wat surrealistische inslag - reeds een bepaalde rijp
heid vertonen. Prenten als Ranonkel" .Bloemen ruiken" en vooral
Flatneurose" zijn fraaie litho's. Het lijnenspel van de prent ,,Ze-
bra-vlinder-tor" is in fraaie harmonie uitgebeeld. Haar plastische
wandkleden springen er minder uit en zijn - gezien het werk van
andere en oudere wandkledenmaaksters - al wat conventioneel.
Toch zijn er in him soort mooie kleden bij, zoals o.m. „Dag en
nacht", „Wandkleed" en „Relief II".
Greta's echtgenoot Han van Hagen legt zich toe op de grafiek. Het is
geen groots werk, soms ook op zo'n klein formaat dat het weinig
indruk achterlaat. Maar er zijn toch wel aantrekkelijke prenten bij,
waarvan wij onder meer noteerden „Duinlandschap met schedels",
een zeer indringend blad „Mongooltje" en een aantal prentjes van
insecten als „Zwarte watertor" en „Glazenmakers". Aantrekkelijk
waren ook enkele van zulke plaatjes in kleur.
Een vrij grote inzending hangt er van Ruud Willemse. Hij verandert
nogal eens van techniek, zodat hij niet alleen de ets- en tekenkunst
in normale vorm beoefent, maar ook tekeningen maakt in een soort
streepjestechniek. Deze techniek bevordert de „luchtigheid" van
een tekening soms zeer sterk. Over het algemeen werkt Willemse
figuratief, maar neemt soms wel surrealistische of abstracte ten-
denzen in zijn werk op. Zulke prenten en motieven zijn dikwijls fraai
in het vlak gezet en hebben daardoor zeker decoratieve waarde,
maar als motief stellen ze dikwijls te weinig voor. Het is dan ook
zeker niet Willemse's sterke kant van het metier. Bovendien - zo
hebben wij de indruk - ontbreekt het hem nog aan voldoende zelf-
critiek. Toch noteerden wij een aantal aantrekkelijke bladen. We
noemen er enkele: „Verleiding", „Evolutie Vissen", „Ruimtebloe-
men" en „Fantastische dood van een mug". Voorts een tweetal sub
tiel getekende prentjes van Cactussen ten tenslotte een tekening
met de ietwat wijdlopige titel „Met je rug tegen de muur staan om
dat er weer geen huisje bij was". Een hartekreet die zeker niet al
leen des kunstenaars is.
De persoonlijke kennismaking met deze drie jongeren wees uit dat ze
inderdaad nog jong-van-jaren zijn en menselijkerwijs gesproken nog
een heel leven voor zich hebben. Gezien het thans door hen getoon
de werk mogen wij er nog veel van verwachten.
WILLEM PRINS
LISSE Charles de Wolff za!
i vanavond in de St. Agatha kerk
een orgelconcert geven. Op het
programma staan o.a. werken
van Max Reger, Cesar Franck
en J.S. Bach.
In verband met het herdenkings-
l jaar van Max Reger begint de
organist met werken van deze
5 componist. Het eerste werk doet
sterk denken aan Bach's Passa-
I cagiia. Daarna volden twee ko
raalvoorspelen voor protestante
liederen, die door de in 1873 ge
boren componist met veel liefde
schreef. Heit middendeel van het
concert wordt gevuld met Fran-
i se werken van Francj en Mes-
siacn. Van de laatste componis-
te is de uitvoering van delen uit
„La Sinte Trinité" een première
3 in Nederland. Het laatste deel
I wordt gevuld met Wolff's lieve-
ülinigscomponist Johann Sebas-
i ifiian Bach. Van deze componist
zal als laatste stuk de Passaca-
glia worden gespeeld.
De volgende concerten in de Aga-
DhaJkierk zullen gehouden worden
J op 25 augustus, 8 september en
3 13 oktober. Het orgel zal dan
j bespeeld worde ndoor respeotie-
j velijk Jet Dubbeldam, Rotter
dam, Jan Schitz Den Haag en
Hans van Nieuwkoop uit jSassen-
heim. De concerten beginnen al
le om 8.15 uur.
..The Valachl-
14.00. 16.30 en 21.3
i REX: ..Knratekolos Lee Keung". 18
l 16.30. 10.00 en 21.15 uur: klnder-
msft ..Plppl in Taka-Tukoland" a
dag 14.30 behalve zo.: nacht ,.Ik
geef me aan iedere man" 18 Jr.
JESSENTOEKI Valentina Tiko-
mirova heeft gisteren tijdens at-
letiekwedstrijdei.. in Jessentoeki
de vijfkamp voor dames gewon
nen met een totaal van 4754
punten, een nieuw Russisch re
cord. Zij legde oe 100 meter
horden af in 13,5 seconden, de
200 meter in 24.2 seconden,
sprong 6 met r 49 cm ver, 1,75
m hoog en stootte de kogel 15,25
meter. Valentina Tikomirova le
verde deze prestaties gedurende
hevige regenbuien.
APELDOORN De nationale
amateurstayerkampioen Gaby
Minneboo heeft gisteren op de
Apeldoornse wielerbaan een
wedstrijd acht r handelsmoto
ren gewonnen. Hij zegevierde in
de finale met ruim verschil
over Jan de Jong en Anton
Werner. De eerste manche was
gewonnen door Werner, de
tweede door De Jong.
LEIDEN De zang- en
muziekvereniging „De
Randstadspelers" hebben voor
het komend seizoen een
programma opgesteld. Op 5
september is de vereniging op
het Stadhuisplein, waar zij met
spirituals, folksongs en
populaire liederen het
regeringsjubileum zullen op
luisteren.
Vervolgens staat er op het
programma een belangeloze
medewerking voor
oorlogsinvaliden op Duinrel op
29 augustus, medewerking aan
het jubileum van „Neerlandia"
op 29 september; een optreden
in Schakenbosch op 9 oktober.
Op 13 oktober is de groep
present bij de Algemene bond
van bejaarden en op 26 oktober
in de zilverfabriek in
Coevorden. Tenslotte is er een
optreden gepland voor de
vriendenkring in Leiden en de
Algemene bond voor
bejaarden in Noordwijk.
ALPHEN A/D RIJN De Kulturele Raad gaat het komend seizoen
een aantal evenementen organiseren, die een grote verscheidenheid
tonen. In totaal komen er meer dan honderd evenementen. Het aan
tal koffieconcerten wordt tot acht uitgebreid op grond van de grote
belangstelling, die er vorig jaar voor getoond werd (gemiddeld
150—200 bezoekers).
De raad is er in geslaagd musici van nationale en internationale klas
se te arrangeren. De serie vindt plaats in „De Bron" en de concer
ten duren een uur. De aanvang is 12.30 uur. Vanaf 12.00 uur is er
gelegenheid om in de bar van „De Bron" koffie te drinken, waar.
van de kosten bij de populaire prijs van 2,50 zijn inbegrepen.
De optredenden zijn: Amsterdams Bachensemble (fluil-hobo-eello-cla-
vesimbel) op 30 september; Danzi kwintet (5 blazers) op 28 oktober;
Vestjijsk Kammerensemble uit Denemarken (5 3trijkers en 5 bla
zers) op 25 november; Brahms Quintet uit Hannover (4 violen en I
cello) op 30 december; Nederlands Blazersensemble (10 blazers) op
27 januari; Musica da Camera (barokensemble) op 10 februari; Ne
derlands Harpensemble (fluit-viool-altviool-cello-narp) op 3 maart;
Mendelssohn Trio (piano-cello-viool) op 31 maart.
De Oudhoomse kerk gaat plaats bieden aan vier wereldberoemde mu
sici: Daniël Wayenberg, piano, Gustav Leonhardt, clavecimbel,
Theo Bruins, piano, Frederic Meinders, piano. De data van deze
donderdagavondconcerten zijn: 1110'73, 2211'73, 171'74,
21—2—74.
In de Salvatorikerk houden Albert de Klerk (25 augustus) en Gerard
Akkerhuis (4 september) een orgelconcert. In '74 moeten nog vier
concerten worden vastgesteld. Op zaterdag 15 september zal in de
Rijnstreekhal het jubileumconcert te horen zijn var het Gewestelijk
Orkest met Lenny Kuhr en kombo, de Bas-baritor. John Bröcheler
en een 100 man tellend koor. Voor het Alphens publiek is vanaf aind
augustus een beperkt aantal vrijplaatsen beschikbaar.
Op het programma van de Kulturele Raad zijn acht nog nader te be
palen popconcerten opgenomen. Er staan ook weer 6 nachtelijke
jazzconcerten op het programma; op zaterdagavond van half elf tot
half twee in „De Bron". De data zijn: 229'73, 2010'73,
27—11—73, 19—1—74, 16—2—74, 16-^3—74. De serie start met de
formatie The Diamond Five.
Van september '73 tot en met juni '74 wordt in Nabij tweemaal per
maand populaire bioskoopfilms vertoond, o.a. Trinity-films, The
Godfather, De Brug over de Kwai. Ook de kinderfilms op zaterdag
middag (2x per maand) Komen weer aan bod in de maanden sep
tember t/m april. Op vrijdagavonden om half elf wordt een serie
nachtfilms gedraaid, o.a. Clockwork Orange. Bij de beesten af,
Turks Fruit, Last Tango in Paris. De data zijn: 149—73, 51073,
2-1173. 7-12-73, 4-1-74, 18—1—74, 1-2—74, 15—2—74, 1—3—74,
15—3—71, 5—4—74, 19—4—74.
In zaal Nabij zijn vier toneelavonden geprojekteerd: twee ervan zijn
definitief vastgelegd, en wel op 12 oktober '73 het KA-teater (ekspe-
rimenteel) en op 11 december 73 „Een zekere Vincent" met Jules
Croiset (programma over Vincent van Gogh). De kabaretserie in
Nabij bestaat uit de volgende optredens: Hans Otjens (27973),
Kabaret Honoloeloe (25—10—73), Sieto Hoving (29—11—7J), Krisis-
kabaret (31174), ivo de Wijs (28274), Marjol Flor^show (28
-3-74).
In de kantoorflat van de Dienst Openbare Werken aan de Castellum-
straat zal de Raad met ingang van november regelmatig exposities
organiseren van hedendaagse, Nederlandse kunstenaars. De exposi
ties zullen vrij toegankelijk zijn voor iedereen en van maandag t/m
zaterdag geopend zijn van 10 tot 17 uur en vrijdags ook van 19 tot
21 uur. De volgende collecties zijn gereserveerd: Vrij Vertaald, 27
grafische werken, Multipels 57 kleine objecten, Handschrift, 31 teke
ningen en akwarellen. Boer en Grond, 150 foto's en 80 dia's, Objec
tief gezien, 26 schilderijen.
Voor de klavierserie en voor de kabaretserie bestaat vanaf heden de
mogelijkheid om abonnementen te bestellen (resp. 20,- en 26,-):
Kulturele Raad, Rijnkade 11, 0172094583.
In deze rubriek krijgen de
lezers de gelegenheid te
weten te komen welke
„curiosa" zij in zijn in
boedel heeft. Hiertoe be
hoeft men alleen een be
schrijving van een voor
werp met eventueel een
foto te zenden naar
„Vertrouwd met oud",
Redactie Leidse Cou
rant, Kort Rapenburg 2,
Leiden. In deze rubriek-
zal het voorwerp dan
uitvoerig worden bespro
ken en op waarde ge
test.
De heer Zuiderduyn uit Voorschoten stuurde foto's van een aar
dewerk pot die hij bij een bodemonderzoek te Zwolle gevon
den heeft. Het aardewerk is geelbruin van kleur en is bedekt
met een laag groen loodglazuur.
Het voorwerp is een po of kamerpot. In vroeger tijden, toen
men nog niet zo preuts was, stond de po voor gebruik gereed
in woonvertrek of gelagkamer. Op 17e eeuwse genrestukken
van b.v. Jan Steen of Van Ostade, komen deze kamerpotten -
al dan niet benut wordende - vooral bij vrolijke kroegscènes
veel voor. De onoorbare gedeelten van dergelijke taferelen
zijn in de snel geschokte negentiende eeuw meestal wegge,
schilderd. Zo kunnen bij het schoonmaken van een doek soms
geheel onverwachte zaken te voorschijn komen.
Deze pot dateert uit de tweede helft van de zeventiende eeuw.
Merkwaardig is dat kamerpotten uit het begin van de vijf
tiende eeuw een hoge en vrij smalle rand hebben. In de loop
der tijd wordt de diameter van de rand groter en worden de
opstaande randen afgevlakt, tenslotte ontstaat in de zeven
tiende eeuw het hier afgebeelde model dat zeer veel lijkt op
de vorm die wij kennen.
De horizontale ribbels die zowel aan de binnen als aan de bui
tenkant zijn aangebracht noemt men „draairingen". Deze
zijn met behulp van de draaischijf gemakkelijk aan te bren
gen en komen als eenvoudige versieringsvorm veel voor.
De waiarde van dit zeer gave exemplaar bedraagt 1500,-.
NOOTDORP De uitslagen van
de gisteren in Nootdorp gehou
den koersen zijn:
Nooidorpprlj* 2100 m.: 1. Klnvertje-
vler <c. Groene wegen) 1.80,8.
Ludy IVlIkcH, 3. Klim Olivier.
Winn. 1.60. pl 1.20, 1,70. 2,00. kopp,
8,GO, trio 191.00.
LeldM'lieiiduitipriJi 2000 m.: 1 Idool
Vrednehof (J. do Leeuw) 1.24.4. 2.
Ivoor S. 3. FllpKon.
Wlnn. 2.40. pl. 1.70, 3.10. kopp 8,
ZoelermerrprlJ* 2000 m.: I I»o|
(W. Duivenvoorden) 1.29,0, 2.
BloemluKt. 3. Little Hadle.
Wlnn. 4,70. pl. 1.50. 1.30. 1.50,
.80. pl. 1,40, 3,30, 2,70. kopp.
rlo 173,30.
prprljN 2000 m.: 1. Illls Hollnn-
van Eykclonborg), 2. Hlbmo
idle Way.
40, pl. 1.40, 1,60. kopp. 8.10.
Du Coq d'O
Haroldlne. 3. Jol
VU 238
Hoon) 1.28,8, 2.
4 A.
2,90. 2.10. kopp.
El rid d'Aster
<11 1 'iwils1.24,9, 2. Idcnl Prlse
Kid J <M. Vergf
noschka II. 3. Jur
Inn. 2.40. pl. 1.20
1. Klmhertey
|20. 1.50. kopp.
1 Gay Rodney
RlJswIJUprlJ»
(W Dulvenvonrden) 1 23.7, 2. Fli
3. Empereur Ch.
GENEVE De international
voctbnlfederatle (FIFA) heeft
gisteren in Genève bekend ge
maakt dat de wedstrijd Europa
Ztiid-Amerlka gespeeld zal
worden op 31 oktover in Barce
lona. Dit ter gelegenheid van de
eerste wereldvoetbaldag. De
netto opbrengst van dit doel is
best md voor het liefdadigheids
fonds van de FIFA.
Met belangstelling heb ik kennis geno
men van de brief van de heer Koops
naar aanleiding van mijn recensie
over het optreden van de Continental
Singers. De heer Koops is het daar
mee niet eens. Discussie daarover
lijkt nutteloos, omdat het de twee
meningen niet dichter tot elkaar zal
brengen.
I iettemin zal ik op een paar punten
nader ingaan.
bat ..de andere bladen zeer waarde-
i rend over dit concert schreven'' is
ten dele onjuist. Er zijn meer kran-
i ten geweest, waarin men zich verre
van lovend over dit optreden heeft
uitgelaten. Mogelijk zijn die recen
sies de heer Koops ontgaan. Waarte
gen ik mij heb gekeerd was niet de
vorm. maar de presentatie, dit wil
zeggen de uitvoering. Er werd slecht
gesproken en vooral keerde ik mij
tegen de geluidsorgie.
De acoustiek in de Hartebrugkerk is,
zeker voor een dergelijke uitvoering,
niet best. Maar daarvan had men
zich van te voren op de hoogte kun
nen stellen, en op zijn minst hadden
de Continental Singers zich daaraan
kunnen aanpassen.
Niettemin stelt de heer Koops. dat
deze geluidskwantiteit- functioneel is
voor het leggen van noodzakelijke
accenten. Mogelijk heb ik een an
dere mening over evangelisatie dan
de heer Koops.
Ik heb vaak religieuze uitvoeringen ge
hoord. waarin jonge mensen gebruik
maakten van populaire muziek. Voor
de ernst van hun overtuiging en
vooral voor hun presentatie had ik
wèl waardering.
Maar de functionele geluidskwantiteit.
zoals die werd geproduceerd in de
Hartebrugkerk. kon mij noch in mu
zikale, noch in religieuze zin overtui
gen. Rijnders
In de Leidse Courant, d d. 3 augustus
J.I. verscheen een recensie' over het
optreden van de Continental Singers
in de Hartebrugkerk onder het
hoofd: „Continental Singers gaven ge
luidsorgie in Hartebrug". Het woord
„geluidsorgie" geeft aan hoe de
schrijfster dit optreden van de Conti
nental Singers kwalificeert; het ver
volg van dit artikel liegt er dan ook
met om. Weliswaar is het een per
soonlijke mening van de schrijfster,
hoewel het dan toch wel zeer tnest
is, dat de lezers van de Leidse Cou
rant mei dit «oort informatie genoe
gen moeten nemen: vooial wanneer
we bedenken dat de andere dagbla
den zeer waarderend over dit con
cert schreven.
Bepaald stotend wordt het wanneer de
Continental Singers verweten wordt
dat hun muziek geen cultuur is. dat
hun zingen de welwillende luisteraar
tot hikken bracht, of dat er op eigen
continent (Amerika) een veel groter
terrein braak ligt.
Dat de oorzaak van de minder goede
geluidskwaliUt de voor dit genre
muziek slechte akoestische eigen
schappen van de Hartebrugkerk zijn,
was de schrijfster schijnbaar niet
opgevallen; ook wij betreuren deze
slechte akoestiek. Evenwel staat
vast dat de artiesten hoog gekwalifi
ceerde musici zijn, die d.m.v. hon
derden audities geselecteerd worden.
Jammer is dat de schrijfster niet aan
voelde dat de geluidskwantiteit func
tioneel is. daar het de noodzakelijke
accenten legt.
Jammer dat de schrij'P van de
strekking van hel niets be
grepen heeft, het afgedaan
met de kreet: Zij hinlfc', *p twee ge
dachten.
Jammer ook dat de schrijfster schijn
baar niets begrijpt van de moderne
jeugd, die in kwaliteit en kwantiteit
van hun songs protesteren tegen de
bestaande orde, hetgeen o.i in vele
gevallen terecht is.
Tenslotte is het ook jammer dat zij
niet doordacht heeft dat een Ameri
kaanse groep ook in eigen land
pleegt op te treden en dat de Conti
nentals weten van het braakliggende
terrein in Amerika; een veelvoud
van het aantal Europese concerten
wordt in Amerika gegeven. Proble
men van hot rassenvraagstuk, so
ciaal scheve verhoudingen of oorlog
komen daar aan de orde in hun con
certen. omdat zij weten wat naasten
liefde is; zij maken het waar, niet
alleen in hun songs maar ook met
de daad.
Jammer nogmaals dat dit op interna
tionaal niveau hooggeroemde concert
van de Continental Singers zo ge
kraakt werd.
J. Koops, Hoge Rijndijk 266, Leiden
