Wassenaar heeft de grootste
vogelverzameling ter wereld
,Een aap is als huisdier totaal ongeschikt"
Aap op schoot
,I.UN v!?*C-
DIRECTIEWONING
OPVANGCENTRUM
VOOR ZESTIG
ZIEKE DIEREN
ra
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1973
UIT EN THUIS
In het Wassenaarse dierenrijk verdwijnt per jaar 400.000 kilo
voedsel achter de kiezen (en bij ontbreken daarvan achter an
dere maalmechanismen) van de 4000 vaste bewoners. Daaron
der: 40.000 kilo verse vis (rechtstreeks betrokken van de af
slag in Scheveningen), 40.000 kilo groenten en 90.000 kilo
vlees. Aan hooi en stro wordt er door de 50 medewerksters
en medewerkers ook nog eens 150.000 kilo per jaar op de
vorkjes geprikt.
En denk niet, dat het voer in Dierenpark Wassenaar van min
ne kwaliteit is, want daarmee onderschat u de goede smaak
van bijvoorbeeld de oerang-oetangs, die een blinde vink beslist
walgend weigeren en pas tevreden zijn, als er een smakelijke
biefstuk tartaar op tafel komt. Directeur Louwman durft dan
ook te beweren, dat menige hap, die in de kelen van zijn me
nagerie verdwijnt, volgaarne begeerd zou worden door heel
wat landgenoten.
Overigens wenst Louwman geen misverstand te laten bestaan
over het feit, dat hij het dier in de vrije natuur de meest ge
slaagde oplossing vindt. „Maar", voegt (hij er met verbluffen
de haast aan toe, „dan moeten ze ook wel een reeële kans
krijgen om het er levend af te brengen. Door de massale ont
ginningen in bij voorbeeld Afrika en Zuid-Amerika is er voor
vele diersoorten domweg geen plaats meer. Ook de jacht op
groot- en klein wild heeft afschuwelijke gevolgen gehad voor
heel wat dieren. Het gevolg is geweest, dat steeds meer dier
soorten uit de vrije natuur zijn verdwenen en alleen nog maar
een kans op overleving hebben in een dierentuin. De oerang-
oetangs in Indonesië bijvoorbeeld worden met uitsterven be
dreigd; de prewalski-paarden in Mongolië zijn volledig ver
dwenen. In Australië leefden pakweg vijftig jaar geleden nog
tienduizenden hoender-ganzen. Nu nog slechts enige honder
den. Als je dan bedenkt, dat wij in Wassenaar de laatste ja
ren al 100 hoender-ganzen hebben gekweekt, dan is daarmee
het onschatbare nut van dierentuinen bewezen.
Een dierentuin heeft niet alleen een recreatieve functie, maar
springt ook voortdurend op de bres voor het bedreigde dier.
Bij ons in de tuin leeft momenteel de rots-kangeroe en de wit.
te Bali-spreeuw. Beide dieren zijn in de natuur zo goed als
verdwenen".
Dierenpark Wassenaar heeft onlangs zijn vijftigste verjaardag
gevierd. Het begon als een dure hobby van de oprichter, de
legendarische Pieter W. Louwman, die naast zijn zaken in de
automobielbranche een leven lang gefascineerd werd door die
ren. Als jongen spijbelde hij met grote regelmaat van school
om een clandestien bezoek te brengen aan de diergaarde Blij-
dorp in Rotterdam. En toen hij eenmaal zijn commerciële
schapen op het droge had, stak hij met grote blijmoedigheid
zijn winsten in een privé-dierenparkje, dat hij in een Wasse
naars bos was begonnen. Aan hem is ook de kostbare erfenis
van de Louise-hal te danken, een king-size-volière met 600 vo
gelsoorten (van de 9000 soorten, die op aarde rondfladderen).
De volgelverzameling van Wassenaar behoort met die van de
dierentuinen in Berlijn en San Diego tot de grootste en meest
unieke van de wereld.
Enige tijd geleden is de oudste bewoner van het dierenpark,
een trotse keizerarend in de aanvallige leeftijd van 36 jaar ge
storven. Hij had alle stormen doorstaan en roerloos de tweede
wereldoorlog overleefd. Hij ruste in vrede.
In 1974 zal Dierenpark Wassenaar er een nieuw krokodillen-
huis bij krijgen, waarvoor de klanten van Louwmans- automo
bielbedrijf de financiële basis hebben gelegd. Zij werden be
leefd verzocht om ter gelegenheid van het 50-jarige jubileum
in plaats van bloemen, sigaren en sterke drank een gift aan
het Dierenpark te schenken.
In dit krokodillenhuis na het zojuist geopende riante ver
blijf voor de mensapen de tweede ingrijpende facelifting van
het dierenpark zullen allerlei nieuwe vondsten worden ver
werkt, waaronder een bodemverwarming.
„Het runnen van een dierenpark", waarschuwt Louwman. „is
niet de ideale manier om snel rijk te worden. Het is wel een
fascinerende bezigheid. Welke directeur in Nederland kan het
mij na zeggen, dat zijn werk zijn hobby is"?
VOOR TWAALF-VIJFTIG EEN JAAR
LANG NAAR HET DIERENPARK
De toegangsprijs voor Dierenpark Wassenaar bedraagt voor
volwassenen vier gulden, voor kinderen twee gulden. Eenvou
diger (en op den duur stukken goedkoper) is het jaarabonne
ment, waarvoor men 12,50 per persoon betaalt. Met dit
abonnement heeft men een jaar lang gratis toegang tot het
park, dat in alle jaargetijden zijn verrukkelijke geheimen
heeft. Voor die 12,50 krijgt men ook nog vier keer per jaar
het Parknieuws, boordevol informatie over de duizenden die
ren, die in Wassenaar te zien zijn. Voelt u er voor: schrijf
dan even naar Dierenpark Wassenaar en u krijgt (na beta
ling) uw „vrienden-kaart" thuisbezorgd.
i gaat geen dag voorbij of het
ierenpark Wassenaar wordt op-
ebeld door ontgoochelde dieren
benden, die hun zojuist ver
aap, papegaai, beo of
itelslang zo snel mogelijk aan
irecteur Jan Louwman (36)
ensen over te dragen. Ze had-
ii hun nieuwe huisgenoot aan-
inkeiijk vol vreugde begroet,
aaar toen Harry de harige aap
kwartier al in de ve-
iwrs-gordijnen zat en vandaar
Kt het door hem meegenomen
Ifcdgwood-servies begon te
'jien, was de lol er gauw af.
fin vals kreng" meldde
rompt een taaie vrouwenstem
bor de telefoon „ik wilde hem
>n lekker glas karnemelk ge
in. Met vruchtjes ook nog. En
i drie slokken spuwt hij het
>le zooitje recht in mijn ge-
cht. U kunt hem voor niks
rijgen. Al moet ik er een tien-
e bij betalen, dan kom ik hem
og brengen"
oortgelijke verhalen worden
»k doorgeneusd door kersverse
izitters van ander exotisch men-
elwerk uit het dierenrijk. Ze
ilden na veertien jaar opzitten
pootjes geven van Bello de
ond of Mina de poes wel eens
anders tussen hun cra-
eauds en kregen in de dieren-
linkel het vriendelijk adv.ies om
lar eens een smeuïge pa-
egaai te nemen. Gegarandeerd
leurecht
leder weldenkend mens zal het wel uit zijn hoofd laten om de mensaap Bobby uit Dierenpark
Wassenaar te parkeren tussen zijn drie- zitsbank en het hooggepolitoerde bijzettafeltje. Het zou mooi
zijn, als ze hetzelfde deden met apen van een handzamerformaat.
bek vol guitige scheldwoorden
en schuttingteksten.
Toen de vogel echter thuis in
zijn frisgeverfde kooi zat, bleek
hij opeens met stomheid te zijn
geslagen. Vijf avonden heeft de
heer des huizes op zijn knieën
voor hem gelegen en alsmaar
„bal gehakt" en „prima de lux"
geroepen, maar reageren „ho
maar". Het enige wat het beest
tenslotte over zijn smakeloze lip
pen kon krijgen was een welge
meend „lazer op". Een hint, die
hij waarschijnlijk tijdens zijn
verblijf in de dierenwinkel had
opgepikt.
En de man die zich een slang
als statussymbool aanschafte
„zul je de gezichten van de fa
milie zien, als ze volgende week
op de verjaardag van Trudi ko
men", overdacht hij gulzig, be
merkte te laat dat tussen een
boa constrictor en een stofzui
gerslang geen enkele bruikbare
overeenkomst bestond. Of het
moest zijn, dat zijn huis een wel
zeer opgeruimde indruk maakte,
toen de boa één avond tussen
het meubilair had rondgeschui-
feld. Alles, wat niet muurvast
zat, was daarna verdwenen. Het
pindastelletje, de poker-stenen,
twee siervaasjes, een manicuur-
setje en twee nummers van „De
vrouw en haar huis", alles had
meneer als hapklare brokken
naar binnen geschrokt. En dat
terwijl hij niet eens was uitge
rust met zo'n handig mondstuk.
Goed waardeloos.
Invasie
Nu heeft Jan Louwman niets te
gen dieren (toevallig dankt hij
er zijn dagelijks brood aan).
Maar niettemin zou hij het op
prijs stellen, als die permanente
invasie van gevederde, kruipen
de en sluipende vrienden in zijn
tuin drastisch werd ingeperkt.
Jan Louman in zijn chaotische werkkamer vol lijvige standaardwerken over het dierenrijk. "Als kind
wist ik al zeker, dat ik tussen de beesten wilde leven".
laat spijt hebben gekregen van
hun vaak peperdure aankoop.
Helaas zijn er nog altijd te veel
dierenhandelaren in Nederland,
die het standpunt huldigen „weg
is weg" en hun klanten dieren
aanpraten, die volmaakt onge
schikt zijn voor een leven in een
stadswoning. „Een aap" zegt
Louwman met nadruk „is per
definitie ongeschikt om door
het
af i
dat gebeurt meestal eerder dan
men denkt veroorzaakt een
aap alleen maar ellende en na
righeid. Hetzelfde geldt trou
wens ook voor slangen en klein
wild"
Als vakman raadt Louwman die
renliefhebbers daarom met klem
aan, om als statussymbool ande
re objecten te kiezen dan een
zindelijke mandril of een maan
ziek luipaard. Mocht u het ech
ter beter weten en toch voor
huis-tuin-en-keukengebruik het
oerwoud plunderen, dan Is hij
gaarne bereid om het dier enke
le dagen na de aankoop bij de
ingang van zijn park in ont
vangst te nemen. Wie er op dat
moment voor aap staat is aan u
ter beoordeling.
Hanneke Louwman heeft liefderijk de dwergchimpansee Mikeno
een graasje frisdrank tracteert, kijkt hij vol verwachting toe.
haar hoede genomen. Als 1
Wie een bezoek brengt aan de woning van Wasse
naars dierenparkdirecteur Jan Louwman een wit,
verweerd landhuis, dat een eindeloze oprijlaan tus
sen Wassenaars struweel bekroont loopt een vlotte
kans om in de marmeren hal oog in oog te komen
met een recreërend jachtluipaard of een olijke was
beer, die u schertsend in het achterwerk knijpt.
Denk op zo'n ogenblik niet, dat u het slachtoffer
bent van een plotselinge zinsbegoocheling te
zwaar getafeld gisteravond, te diep in die vermale
dijde kelk gekeken Want die dieren zijn wel de
gelijk een realiteit, waar rekening mee gehouden
moet worden. Datzelfde geldt ook voor een tijger, die
beheerst van de monumentale trap afdaalt en ga
pend in uw schootsveld een vlijmscherp gebitje ont
bloot. Ook dat is puur natuur.
En als de gastvrouw boven haar kopje koffie mede
deelt, dat nu elk ogenblik de jaguar kan binnenko
men, verwacht dan geen Engelse automobiel met
gas- en rempedaal, want even later komt wel dege
lijk een soepele oerwoudboy op gevlekte pantoffels
binnensluipen.
Vertroeteling
Dezer dagen is het overigens rustig in huize Louw
man en logeert er alleen de dwergchimpansee Mike
no, die in zijn waterige ogen het leed van de hele
wereld meetorst. Overdag bivakkeert hij in het
apenhuis in de dierentuin, maar in de avonduren
heeft hij behoefte aan extra vetroeteling en klemt hij
zich als een zuigeling aan de borst van Hanneke
Louwman. Na enkele uren brengt ze hem naar zijn
slaapkamer aan de voorkant van het huis. waar hij
zich glimlachend een schone luier om laat doen. Ook
een glaasje fris van een bekend merk gaat er op
zo'n moment best in.
Mikeno, genoemd naar een berg in zijn geboorteland
Kongo, kwam indertijd als een mager, ondervoed
scharminkel in Nederland aan en had volgens ken
ners minieme overlevingskansen. Deze aapsoort is
ongemeen zeldzaam en komt buiten de Kongo alleen
nog voor in vijf dierentuinen in de wereld. Voor
Hanneke Louwman was dit een extra uitdaging om
het zielige hoopje vel, haren en botten tot een fatsoen
lijke aap op te kweken.
Het is daar inmiddels al aardig gelukt om Mikeno er
weer bovenop te helpen. Weliswaar heeft hij nog
Staatsie-portret van Mikeno, de zeldzame
dwergchimpansee, die voorlopig het leed van
de hele wereld meetorst.
steeds de droeve blik van een bejaarde planter, die
in zijn Haagse bovenwoning droomt van het ouwe In-
dië, maar volgens de dierendokter en zijn verzorg
ster is hij kerngezond.
„Het is een heerlijk beest", meldt Hanneke Louw
man boven haar aap, die tijdens het gesprek geen
duimbreed wijkt van haar schoot en vanaf die hoger
gelegen post de gebeurtenissen om zich heen taxeert
met een hartverscheurende achterdocht. Op het mo
ment, dat ze het dier even naast zich op het vloer
kleed zet, heft hij een jammerende aria aan, die de
bloemen op het behang spontaan doen verbleken.
Het is overigens niet de eerste keer, dat Hanneke
Louwman een deel van de levende have uit de die
rentuin naar haar woonvertrekken heeft overgehe
veld. Tot nog toe zijn in haar huis meer dan 60 bees
ten liefderijk verzorgd, waaronder leeuwen, tijgers,
panters, poema's, jaguars, chimpansees, eenden.
orang oetangs en wasberen. Ze kwamen onverander
lijk in deplorabele staat bij haar binnen en gingen
veelal in blakende gezondheid terug naar hun
kooien.
„Je moet wel oppassen", zegt ze. „dat je je niet te
erg aan die beesten gaat hechten. Hoe langer ze hier
in huis leven, des te moeilijker wordt de overgang
naar het dierenpark. Ik wil best bekennen, dat ik
soms duivels veel moeite heb om een dier weer af te
staan. Vooral de zwarte panters doe ik niet graag
weg, als ze een tijdje bij me gewoond hebben. Het
zijn mijn favoriete dieren. Met een eigen charme en
een hele speciale blik in hun ogen, die me helemaal
week maakt. Ik heb er één gehad, die als een jong
veulen door de tuin draafde en af en toe bij de sloot
ging zitten om van het uitzicht te genieten. Dat was
een geweldige act".
Overigens is Hanneke Louwman het roerend met
haar man eens, dat een exotisch dier als leeuw,
panter, slang of aap niet in een huis hoort. „Ik ben
een uitzondering", zegt ze, „op een gegeven moment
heb ik gezegd: „breng ze maar hier". Ik heb zelf ja
renlang in de dierentuin gewerkt. Ik ben daar ver
zeild geraakt, toen mijn ouders de hond het huls uit
deden. Ik was daar zo ongelooflijk kwaad over, dat ik
gelijk in het dierenpark ben gaan werken".
Hulp
„Ik woon nu pal naast de dierentuin en heb dus alle
hulp bij de hand. Maar dan nog blijft het keihard
werken om zo'n dier in je huis te verzorgen. Ik sta
vaak om 1 uur 's nachts naast het bedje van een
chimpansee om hem te voeden. En dan 's morgens
om acht uur moet je weer present zijn om hem te
verschonen. Ik denk, dat weinig mensen in Neder
land dat voor een aap opbrengen".
UIT EN THUIS
