Totale beveiliging van
vliegvelden onmogelij k
Positie van de gemiddelde
blinde is niet rooskleurig
mgczi
4V'y ij.
i 'Jm
NOG VEEL ONBEGRIP BIJ MENIG WERKGEVER
PAGINA 10
LEIDSE COULANT
DINSDAG 24 JULI 1973 j
SCHIPHOL De kaping van
de Japanse Boeing vrijdag
vlak na het vertrek van
Schiphol, heeft tot in de
Tweede Kamer toe de
vraag opgeroepen of de na
tionale luchthaven van Ne
derland wel voldoende be
veiligd is. Het antwoord
moet komen van minister
van Agt van justitie en hij
zal het er moeilijk mee
hebben. Als bij eerlijk is,
zal bij zeggen: we doen
ons best, maar een lucht
haven is niet waterdicht
voor luchtpiraten af te
schermen. Dat geldt voor
Schiphol en dat geldt voor
alle internationale vliegvel
den dn de hele (wereld.
Wat Schiphol betreft spreken de
cijfers voor zichzelf. Daar ver
trekken volgens de laatste gege
vens 60.000 vliegtuigen per jaar
ofwel gemiddeld 165 per dag. In
het hoogseizoen zoals nu, kan
dit aantal echter wel oplopen tot
200. Jaarlijks worden 600.000
vertrekkende passagiers en
270.000 doorgaande luchtreizi
gers geteld. Hetgeen neerkomt
op een daggemiddelde van bijna
9.000, maar in de vakantiespits
stijgt dit getal tot 12.000 en
meer. Het is, aldus ingewijden,
een onmogelijke opgave om al
deze machines en passagiers
met de nodige zorgvudigheid op
wapens en explosieven te onder
zoeken, zonder het luchtverkeer
hopeloos te ontwrichten en de
luchtvaartmaatschappijen eco
nomisch zware schade toe te
brengen.
De Israëlische El Al is op Schip
hol eigenlijk de enige, die zich
rigoureus aan grondige veilig
heidsmaatregelen houdt. Reizi
gers naar het Midden-Oosten
weten uit persoonlijke ervaring
dat het geen pleziertje is. El
Al-passagiers dienen drie uur
voor het vertrek op de luchtha
ven aanwezig te zijn, waar ze
onmiddellijk omgeven worden
door veiligheidsagenten met
voor de hokjes waar ze stuk
voor stuk op het lichaam wor
den gefouilleerd. Ook de hand
bagage wordt uitgekamd waar
bij de veiligheidsmensen iedere
spuitbus uitproberen en op iede
re tube met scheercreme of
tandpasta knijpen. Hiermee is
alweer anderhalf uur gemoeid,
die de luchtreizigers doorbren
gen in een ruimte waar geen
verfrissing te krijgen is. Het
vliegtuig staat niet aan de pier,
maar ergens op het platform,
bewaakt door een pantserwa
gen met schietklare mitrailleur.
Kapers
maken
misbruik
van gebrek
aan
internationale
afspraken
walkie-talkies, die ze brengen
naar een afgesloten deel van de
pier waar ze zelf hun koffers
moeten openen en laten door
zoeken. Alle elektrische appara
ten worden eruit verwijderd en
moeten aan de hand worden
meegenomen, ook al betreft het
Zelfs pantserwagens zijn nodig om vooral passagiers van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al te beschermen.
Wat men na fouillering van passagiers op bijvoorbeeld Amerikaanse
vliegvelden kan vinden. Schiet- en steekwapens in alle soorten en
maten.
stereo-installaties zoals die op
Schiphol belastingvrij goedkoop
te krijgen zijn.
Bij een volgeboekte DC 8 neemt
deze procedure ongeveer ander
half uur in beslag. Vervolgens
stellen de ongeveer 250 passa
giers zich in een lange rij op
Men bereikt het in een oncom
fortabele bus die begeleid
wordt door een overvalwagen.
Aan boord blijkt het bedienend
personeel meer weg te hebben
van judokampioenen dan van
stewards en stewardessen. De
service is navenant.
Dat de El Al desondanks met een
goede bezettingsgraad vliegt,
kan alleen te danken zijn aan
de goodwill die Israël in de
Westerse wereld geniet. Wie
snel en comfortabel wil reizen,
zal zeker een andere maat
schappij kiezen.
Dat is precies het punt. Strikte
veiligheidsmaatregelen op de
luchthavens en aan boord zou
den goeddeels de aangename
kanten van het vliegen wegne
men. De vliegvelden zouden iets
krijgen van belegerde vestes
met een sfeer van wantrouwen,
dreiging en onveiligheid. Boven
dien zouden de internationale
dienstregelingen een onontwar
bare kluwen worden wanneer
alle vliegbedrijven de veilig
heidsmaatregelen in acht gin
gen nemen, die gelden bij
de El Al met de geldverslin
dende vertragingen en ontevre
den passagiers op de koop toe.
Ook de kosten van het onderzoek-
apparaat zijn niet te verwaar
lozen. Israël heeft er deze zwa
re offers voor over, .uit presti
geoverwegingen. El Al is een
staatsmaatschappij met militai
re neventaken maar laat zich
voor geen prijs door de Arabi
sche vijand uit het luchtruim
verjagen. Maar commercieel
gedreven maatschappijen be
schouwen strikte veiligheids
maatregelen als een onaantrek
kelijke zaak zeker in de
moeilijke jaren die de lucht
vaart doormaakt.
Toch is er op Schiphol wel iets
gebeurd sinds in september 1970
de eerste kaping vanuit Neder
land plaats vond de Jumbo
van de Amerikaanse maat
schappij Panam die door de pi
raten in Cairo werd opgeblazen.
De dienst Luchtvaart van de
Rijkspolitie die verantwoordelijk
is voor de veiligheid op de
luchthaven werd niet alleen uit
gebreid, maar schakelde ook de
particuliere Amsterdamse bewa
kingsdienst B. Hoogeboom in.
Wat tot stand kwam mede op
verzoek van de luchtvaartmaat
schappijen zelf was een zoge
naamde roulette-controle. Be
paalde vluchten blijven hele
maal buiten de controle. De vei
ligheidsmensen op Schiphol
gaan er maar vanuit dat kleine
Elektronische apparatuur spoort metalen voorwerpen (pistolen, mes
sen, handgranaten e.d.) op, die verborgen zitten in de bagage.
re vliegtuigen voor luchtpiraten
niet aantrekkelijk zijn omdat ze
te weinig brandstof aan boord
hebben om ver te kunnen ko-i,
men en omdat de aantallen pas-
sagiers niet spectaculair genoeg
zijn voor chantage.
Bij de machines die wel worden
gecontroleerd, is overigens de
procedure al lang niet zo strikt
als bij de El Al. Wel extra zorg
krijgen de maatschappijen die
op de zwarte lijst van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisaties
staan. Dit zijn onder meerj
TWA, Panam, Lufthansa enl
Swiss Air. Maar voor de rest]
valt er op Schiphol weinig!
meer te beveiligen dan er i
menteel wordt gedaan, al zijn]
de maatregelen naar aanleiding"
van de kaping van de Japanse]
luchtolifant wel tijdelijk
scherpt.
Alle deskundigen ter wereld zijnjl
het er intussen over eens, datlj
er voor de luchtpiraterij maar'
een oplossing is. Er dient een'!
internationale wetgeving te ko-
men die kapers van vliegtuigen
in alle landen van de wereld j
strafbaar stelt. Pas wanneer
luchtpiraten weten dat er ner
gens een vluchthaven voor hen
is waar ze op genade kunnen
rekenen, bestaat de kans dat ze
hun levensgevaarlijk optreden
zullen staken.
De zeevaart kent een dergelijke
wetgeving reeds lang, maar in
de luchtvaart blijft zij uit. Vorig
jaar hebben de internationale
pilotenorganisaties een staking i
van 24 uur gehouden om de
Verenigde Naties onder druk te
zetten, maar omdat met name
de Arabische landen en Cuba er I
om politieke redenen niets voor
voelen is totnutoe een interna
tionale regeling uitgebleven en
blijft men machteloos staan te
genover het onverkwikkelijke
verschijnsel van de luchtpirate
rij.
Er komen steeds meer restaurants met menu-kaarten in braille. Voor het inspreken van de gesproken boeken voor blinden heeft men grote behoefte aan jonge mensen.
In Nederlan dworden nu ook blinden toegelaten tot de opleiding
voor onderwijzer.
(Van een onzer verslagge
vers)
DEN HAAG - Nederland
mag dan op het gebied van
lectuurvoorziening voor
blinden de tweede plaats in
de wereld innemen, in het
bezit zijn van voor blinden
herkenbare betaalmiddelen
en sinds kort niet-zienden
laten studeren aan pedago
gische academies, de posi
tie van de gemiddelde blin
de Nederlander blijkt nog
altijd niet rooskleurig te
zijn. Velen van hen leven
dicht bij het bestaansmini
mum en kunnen door de
toenemende automatisering
en het geringe begrip bij de
werkgevers steeds moeilij
ker aan werk komen.
Al jarenlang strijden blindenor-
ganisaties tegen de opvatting
van het bedrijfsleven, dat een
niet-ziende nooit volledig produk-
tief gemaakt kan worden. Jan
de Rossem, de strijdbare voor
zitter van de Nederlandse Blin-
denbond. zegt hierover: .Eigen
lijk denkt elke ziende, dat hij
meer kan dan een blinde. Maar
zeker voor een aantal beroepen
gaat dit helemaal niet op. Ik
noem alleen maar telefoniste,
fysiotherapeut, typiste, notulist,
of pianostemmer. Dit zijn zelf
standige en volwaardige func
ties, waarvoor het gezichtsver
mogen niet beslist noodzakelijk
is. Uitermate geschikt voor blin
den dus. Maar je krijgt geen
kans. Neem een sollicitatie. Er
zijn nog werkgevers of perso-
neelschefs die een geschreven
sollicitatiebrief willen hebben.
Maar een blinde moet zijn solli
citatiebrief uittikken. Die wordt
dan vaak bij voorbaat terzijde
geschoven. Inmiddels werken er
wel bijna duizend blinden in so
ciale werkplaatsen, die zonder
moeite ergens geplaatst zouden
kunnen worden Als ze de kans
maar krijgen".
Jan van Rossem stelt dat de
vooroordelen ook aanwezig zijn
bij de overheid, al ziet hij op dit
gebied verbetering. Het ministe
rie van CRM steekt wat dit be
treft ver boven de andere depar
tementen uit. Acht blinden heb
ben hier een werkkring gevon
den, variërend van een telefonis
te tot een socioloog.
,,Het is dan wel CRM, maar ze
geeft tenminste het goede voor
beeld. Ik zou willen dat de ande
re m'n'steries er ook zo over
dachten.
En mag een blinde ook eens
mislukken? Dan wordt er ge
zegd dat blinden dat werk niet
aan kunnen. Nee, die bepaalde
blinde kan het niet. Net zo goed
als er zienden zijn die iets niet
kunnen. Er wordt zo snel gege
neraliseerd".
En mocht een blinde er in sla
gen een passend beroep te vin
den, dan is het werk over het al
gemeen van een lager niveau.
Met het gevolg dat het gemid
delde inkomen van de blinde la
ger ligt dan van de ziende.
Voorzitter van Rossem: „Boven
dien wordt het toch al geringe
inkomen nog eens belast met de
kosten, die de visuele handicap
met zich meebrengt. Je moet
onder andere een braille-schrijf-
machine aanschaffen, een band-
drecorder, er moet een werkster
genomen worden. Wij willen dat
voor deze extra kosten een spe
ciale uitkering wordt gedaan
door de overheid. Dan kunnen
blinden met een laag inkomen
ook eens echt gaan leven".
Toch wil Jan van Rossem niet
overkomen als een zwartk:jker.
Hij signaleert dan wel de mati
ge maatschappelijke positie van
de gemiddelde blinde, daarnaast
verliest hij niet uit het oog, dat
er van verschillende zijden voor
zieningen worden getroffen, die
het de blinden gemakkelijker
maken om in de samenleving te
functioneren. Hij is er dankbaar
voor dat Nederland als eerste
land ter wereld het initiatief
heeft genomen om bankbiljetten
door middel van stippen herken
baar te maken.
Ock ail b^jkt nu dat de stippen
vervagen bij veelvuldig gebruik
van biljetten. Grote voldoening
ontlokte de maatregel dat blin
den kunnen worden toegelaten
tot pedagogische academies.
Hiermee maakte de regering
een eind aan het ongenoegen
van de blindenorganisaties over
het feit dat blinden geen les
mochten geven. Voorts troffen
diverse steden speciale ver-
keersvoorzieningen en komen er
steeds meer restaurants met een
menu-kaart in braille.
Over de lectuurvc; rzdening ten
slotte is Jan van Hessen c :cr-
der te spreken. i"i ::c fl
op te zijn at Neder'ar.d r.a Ame
rika hiervoor tie -:sio vn
verleend. „Lectuur is voor i'o
blinde ongeloo.Tjk be'r.
Daardoor kan hij meepraten en
het contact met de maatschappij
behouden. Want dat is de op
dracht voor elke blinde: bewust
meedoen door je open te stellen
voor alle gegevens die je kunt
vergaren. Ik geloof ook dat de
gemiddelde blinde veel meer
leest dan iemand die kan zien.
Dat komt natuurlijk ook omdat
men over het algemeen meer
tijd heeft en omdat er minder
mogelijkheden zijn voor recrea
tie.
Op hot terrein van de Oedtuur-
voorziening mag de Vereniging
de Nederlandse Blindenbiblio
theek in Den Haag niet onver
meld blijven. Hier worden onder
meer gesproken- en brailleboe-
kon vervaard/'gd, die worden uit
geleend aan blinden en slecht
zienden. De geluidsbanden wor
den gemaakt in zes verschillen
de studio's, waar uitsluitend
blinde techn'ci werken en van
waaruit vorig jaar meer dan
600.000 geluidsbanden werden
verstuurd. Jan van Rossem in
zijn functie van directeur van de
Kbl'ctheek: „De gespreken boe
ken komen tot stand met behulp
van vrijwilligers, die helaas
voor negentig procent ouder zijn
dan veertig jaar. We schreeu
wen om stemmen van jonge
mensen, die moderne boeken
kunnen voorlezen. En dan spe-,
ciaal om jonge mannenstem
men. want veel boeken zijn in
de ik-vorm gesteld. Je kunt
een boek van Jan Wol-
ke-s door een man van zestig
lo'en voo-'e-'-. D~n naak je
van een goed boek een slecht
boek. We zu'len trouwens ook
sexboeken op de band gaan zet
ten. Ook daar heeft een blind#
recht op. Een ziende loopt daar
voor toch een kiosk binnen". i