Totale beveiliging van vliegvelden onmogelij k Positie van de gemiddelde blinde is niet rooskleurig mgczi 4V'y ij. i 'Jm NOG VEEL ONBEGRIP BIJ MENIG WERKGEVER PAGINA 10 LEIDSE COULANT DINSDAG 24 JULI 1973 j SCHIPHOL De kaping van de Japanse Boeing vrijdag vlak na het vertrek van Schiphol, heeft tot in de Tweede Kamer toe de vraag opgeroepen of de na tionale luchthaven van Ne derland wel voldoende be veiligd is. Het antwoord moet komen van minister van Agt van justitie en hij zal het er moeilijk mee hebben. Als bij eerlijk is, zal bij zeggen: we doen ons best, maar een lucht haven is niet waterdicht voor luchtpiraten af te schermen. Dat geldt voor Schiphol en dat geldt voor alle internationale vliegvel den dn de hele (wereld. Wat Schiphol betreft spreken de cijfers voor zichzelf. Daar ver trekken volgens de laatste gege vens 60.000 vliegtuigen per jaar ofwel gemiddeld 165 per dag. In het hoogseizoen zoals nu, kan dit aantal echter wel oplopen tot 200. Jaarlijks worden 600.000 vertrekkende passagiers en 270.000 doorgaande luchtreizi gers geteld. Hetgeen neerkomt op een daggemiddelde van bijna 9.000, maar in de vakantiespits stijgt dit getal tot 12.000 en meer. Het is, aldus ingewijden, een onmogelijke opgave om al deze machines en passagiers met de nodige zorgvudigheid op wapens en explosieven te onder zoeken, zonder het luchtverkeer hopeloos te ontwrichten en de luchtvaartmaatschappijen eco nomisch zware schade toe te brengen. De Israëlische El Al is op Schip hol eigenlijk de enige, die zich rigoureus aan grondige veilig heidsmaatregelen houdt. Reizi gers naar het Midden-Oosten weten uit persoonlijke ervaring dat het geen pleziertje is. El Al-passagiers dienen drie uur voor het vertrek op de luchtha ven aanwezig te zijn, waar ze onmiddellijk omgeven worden door veiligheidsagenten met voor de hokjes waar ze stuk voor stuk op het lichaam wor den gefouilleerd. Ook de hand bagage wordt uitgekamd waar bij de veiligheidsmensen iedere spuitbus uitproberen en op iede re tube met scheercreme of tandpasta knijpen. Hiermee is alweer anderhalf uur gemoeid, die de luchtreizigers doorbren gen in een ruimte waar geen verfrissing te krijgen is. Het vliegtuig staat niet aan de pier, maar ergens op het platform, bewaakt door een pantserwa gen met schietklare mitrailleur. Kapers maken misbruik van gebrek aan internationale afspraken walkie-talkies, die ze brengen naar een afgesloten deel van de pier waar ze zelf hun koffers moeten openen en laten door zoeken. Alle elektrische appara ten worden eruit verwijderd en moeten aan de hand worden meegenomen, ook al betreft het Zelfs pantserwagens zijn nodig om vooral passagiers van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al te beschermen. Wat men na fouillering van passagiers op bijvoorbeeld Amerikaanse vliegvelden kan vinden. Schiet- en steekwapens in alle soorten en maten. stereo-installaties zoals die op Schiphol belastingvrij goedkoop te krijgen zijn. Bij een volgeboekte DC 8 neemt deze procedure ongeveer ander half uur in beslag. Vervolgens stellen de ongeveer 250 passa giers zich in een lange rij op Men bereikt het in een oncom fortabele bus die begeleid wordt door een overvalwagen. Aan boord blijkt het bedienend personeel meer weg te hebben van judokampioenen dan van stewards en stewardessen. De service is navenant. Dat de El Al desondanks met een goede bezettingsgraad vliegt, kan alleen te danken zijn aan de goodwill die Israël in de Westerse wereld geniet. Wie snel en comfortabel wil reizen, zal zeker een andere maat schappij kiezen. Dat is precies het punt. Strikte veiligheidsmaatregelen op de luchthavens en aan boord zou den goeddeels de aangename kanten van het vliegen wegne men. De vliegvelden zouden iets krijgen van belegerde vestes met een sfeer van wantrouwen, dreiging en onveiligheid. Boven dien zouden de internationale dienstregelingen een onontwar bare kluwen worden wanneer alle vliegbedrijven de veilig heidsmaatregelen in acht gin gen nemen, die gelden bij de El Al met de geldverslin dende vertragingen en ontevre den passagiers op de koop toe. Ook de kosten van het onderzoek- apparaat zijn niet te verwaar lozen. Israël heeft er deze zwa re offers voor over, .uit presti geoverwegingen. El Al is een staatsmaatschappij met militai re neventaken maar laat zich voor geen prijs door de Arabi sche vijand uit het luchtruim verjagen. Maar commercieel gedreven maatschappijen be schouwen strikte veiligheids maatregelen als een onaantrek kelijke zaak zeker in de moeilijke jaren die de lucht vaart doormaakt. Toch is er op Schiphol wel iets gebeurd sinds in september 1970 de eerste kaping vanuit Neder land plaats vond de Jumbo van de Amerikaanse maat schappij Panam die door de pi raten in Cairo werd opgeblazen. De dienst Luchtvaart van de Rijkspolitie die verantwoordelijk is voor de veiligheid op de luchthaven werd niet alleen uit gebreid, maar schakelde ook de particuliere Amsterdamse bewa kingsdienst B. Hoogeboom in. Wat tot stand kwam mede op verzoek van de luchtvaartmaat schappijen zelf was een zoge naamde roulette-controle. Be paalde vluchten blijven hele maal buiten de controle. De vei ligheidsmensen op Schiphol gaan er maar vanuit dat kleine Elektronische apparatuur spoort metalen voorwerpen (pistolen, mes sen, handgranaten e.d.) op, die verborgen zitten in de bagage. re vliegtuigen voor luchtpiraten niet aantrekkelijk zijn omdat ze te weinig brandstof aan boord hebben om ver te kunnen ko-i, men en omdat de aantallen pas- sagiers niet spectaculair genoeg zijn voor chantage. Bij de machines die wel worden gecontroleerd, is overigens de procedure al lang niet zo strikt als bij de El Al. Wel extra zorg krijgen de maatschappijen die op de zwarte lijst van de Pales tijnse bevrijdingsorganisaties staan. Dit zijn onder meerj TWA, Panam, Lufthansa enl Swiss Air. Maar voor de rest] valt er op Schiphol weinig! meer te beveiligen dan er i menteel wordt gedaan, al zijn] de maatregelen naar aanleiding" van de kaping van de Japanse] luchtolifant wel tijdelijk scherpt. Alle deskundigen ter wereld zijnjl het er intussen over eens, datlj er voor de luchtpiraterij maar' een oplossing is. Er dient een'! internationale wetgeving te ko- men die kapers van vliegtuigen in alle landen van de wereld j strafbaar stelt. Pas wanneer luchtpiraten weten dat er ner gens een vluchthaven voor hen is waar ze op genade kunnen rekenen, bestaat de kans dat ze hun levensgevaarlijk optreden zullen staken. De zeevaart kent een dergelijke wetgeving reeds lang, maar in de luchtvaart blijft zij uit. Vorig jaar hebben de internationale pilotenorganisaties een staking i van 24 uur gehouden om de Verenigde Naties onder druk te zetten, maar omdat met name de Arabische landen en Cuba er I om politieke redenen niets voor voelen is totnutoe een interna tionale regeling uitgebleven en blijft men machteloos staan te genover het onverkwikkelijke verschijnsel van de luchtpirate rij. Er komen steeds meer restaurants met menu-kaarten in braille. Voor het inspreken van de gesproken boeken voor blinden heeft men grote behoefte aan jonge mensen. In Nederlan dworden nu ook blinden toegelaten tot de opleiding voor onderwijzer. (Van een onzer verslagge vers) DEN HAAG - Nederland mag dan op het gebied van lectuurvoorziening voor blinden de tweede plaats in de wereld innemen, in het bezit zijn van voor blinden herkenbare betaalmiddelen en sinds kort niet-zienden laten studeren aan pedago gische academies, de posi tie van de gemiddelde blin de Nederlander blijkt nog altijd niet rooskleurig te zijn. Velen van hen leven dicht bij het bestaansmini mum en kunnen door de toenemende automatisering en het geringe begrip bij de werkgevers steeds moeilij ker aan werk komen. Al jarenlang strijden blindenor- ganisaties tegen de opvatting van het bedrijfsleven, dat een niet-ziende nooit volledig produk- tief gemaakt kan worden. Jan de Rossem, de strijdbare voor zitter van de Nederlandse Blin- denbond. zegt hierover: .Eigen lijk denkt elke ziende, dat hij meer kan dan een blinde. Maar zeker voor een aantal beroepen gaat dit helemaal niet op. Ik noem alleen maar telefoniste, fysiotherapeut, typiste, notulist, of pianostemmer. Dit zijn zelf standige en volwaardige func ties, waarvoor het gezichtsver mogen niet beslist noodzakelijk is. Uitermate geschikt voor blin den dus. Maar je krijgt geen kans. Neem een sollicitatie. Er zijn nog werkgevers of perso- neelschefs die een geschreven sollicitatiebrief willen hebben. Maar een blinde moet zijn solli citatiebrief uittikken. Die wordt dan vaak bij voorbaat terzijde geschoven. Inmiddels werken er wel bijna duizend blinden in so ciale werkplaatsen, die zonder moeite ergens geplaatst zouden kunnen worden Als ze de kans maar krijgen". Jan van Rossem stelt dat de vooroordelen ook aanwezig zijn bij de overheid, al ziet hij op dit gebied verbetering. Het ministe rie van CRM steekt wat dit be treft ver boven de andere depar tementen uit. Acht blinden heb ben hier een werkkring gevon den, variërend van een telefonis te tot een socioloog. ,,Het is dan wel CRM, maar ze geeft tenminste het goede voor beeld. Ik zou willen dat de ande re m'n'steries er ook zo over dachten. En mag een blinde ook eens mislukken? Dan wordt er ge zegd dat blinden dat werk niet aan kunnen. Nee, die bepaalde blinde kan het niet. Net zo goed als er zienden zijn die iets niet kunnen. Er wordt zo snel gege neraliseerd". En mocht een blinde er in sla gen een passend beroep te vin den, dan is het werk over het al gemeen van een lager niveau. Met het gevolg dat het gemid delde inkomen van de blinde la ger ligt dan van de ziende. Voorzitter van Rossem: „Boven dien wordt het toch al geringe inkomen nog eens belast met de kosten, die de visuele handicap met zich meebrengt. Je moet onder andere een braille-schrijf- machine aanschaffen, een band- drecorder, er moet een werkster genomen worden. Wij willen dat voor deze extra kosten een spe ciale uitkering wordt gedaan door de overheid. Dan kunnen blinden met een laag inkomen ook eens echt gaan leven". Toch wil Jan van Rossem niet overkomen als een zwartk:jker. Hij signaleert dan wel de mati ge maatschappelijke positie van de gemiddelde blinde, daarnaast verliest hij niet uit het oog, dat er van verschillende zijden voor zieningen worden getroffen, die het de blinden gemakkelijker maken om in de samenleving te functioneren. Hij is er dankbaar voor dat Nederland als eerste land ter wereld het initiatief heeft genomen om bankbiljetten door middel van stippen herken baar te maken. Ock ail b^jkt nu dat de stippen vervagen bij veelvuldig gebruik van biljetten. Grote voldoening ontlokte de maatregel dat blin den kunnen worden toegelaten tot pedagogische academies. Hiermee maakte de regering een eind aan het ongenoegen van de blindenorganisaties over het feit dat blinden geen les mochten geven. Voorts troffen diverse steden speciale ver- keersvoorzieningen en komen er steeds meer restaurants met een menu-kaart in braille. Over de lectuurvc; rzdening ten slotte is Jan van Hessen c :cr- der te spreken. i"i ::c fl op te zijn at Neder'ar.d r.a Ame rika hiervoor tie -:sio vn verleend. „Lectuur is voor i'o blinde ongeloo.Tjk be'r. Daardoor kan hij meepraten en het contact met de maatschappij behouden. Want dat is de op dracht voor elke blinde: bewust meedoen door je open te stellen voor alle gegevens die je kunt vergaren. Ik geloof ook dat de gemiddelde blinde veel meer leest dan iemand die kan zien. Dat komt natuurlijk ook omdat men over het algemeen meer tijd heeft en omdat er minder mogelijkheden zijn voor recrea tie. Op hot terrein van de Oedtuur- voorziening mag de Vereniging de Nederlandse Blindenbiblio theek in Den Haag niet onver meld blijven. Hier worden onder meer gesproken- en brailleboe- kon vervaard/'gd, die worden uit geleend aan blinden en slecht zienden. De geluidsbanden wor den gemaakt in zes verschillen de studio's, waar uitsluitend blinde techn'ci werken en van waaruit vorig jaar meer dan 600.000 geluidsbanden werden verstuurd. Jan van Rossem in zijn functie van directeur van de Kbl'ctheek: „De gespreken boe ken komen tot stand met behulp van vrijwilligers, die helaas voor negentig procent ouder zijn dan veertig jaar. We schreeu wen om stemmen van jonge mensen, die moderne boeken kunnen voorlezen. En dan spe-, ciaal om jonge mannenstem men. want veel boeken zijn in de ik-vorm gesteld. Je kunt een boek van Jan Wol- ke-s door een man van zestig lo'en voo-'e-'-. D~n naak je van een goed boek een slecht boek. We zu'len trouwens ook sexboeken op de band gaan zet ten. Ook daar heeft een blind# recht op. Een ziende loopt daar voor toch een kiosk binnen". i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 10