BRIEF AAN VATIKAAN:
PROTEST TEGEN MOORD
Utrecht koploper in
bevolkingsgroei
£&Lclóe(Somant
FRANKRIJK
HOUDT VAST
AAN PROF VEN
Ambassadeurs
in Libië raken
hun huis kwijt
Slor 0n,:m COLLf)BORf)TIO|
WITH FASCIST PORTUCAL
Nieuwe massamoord onthuld
LEIDSE COURANT
DEN HAAG (ANP/RTR) Een
aantal vooraanstaande Neder
landse katholieken heeft in een
openbrief gevraagd waarom het
Vatlckaan niet in het openbaar
protesteert tegen de „evidente
schending van de rechten van
de mens" in Mozambique. In
een open brief aan kadrinaal
Maurice Roy, president van de
PAUSELIJKE COMMISSIE Jus-
titia et Pax, vragen zij de paus
het verzoek over te leggen om
een openbare getuigenis over
deze zaak te geven.
Kardinaal Roy is zondag telegra
fisch ingelicht over de inhoud
van de open brief, waarvan af
schriften zijn gezonden aan kar
dinaal Villot, de pauselijke
staatssecretaris, en aan de na
tionale Justitia et Pax-commis-
sies.
De tekst van de openbrief luidt:
De publikatie van de Britse pater
Adrian Hastings over de syste
matische wreedhden van Portu
gese militairen in Mozambique
in „The Times" van 10 juli
jl. heeft in de gehele werled
grote verontwaardiging gewekt.
De weerstand tegen de politiek
van Portugal in de Portugese
gebieden ij zuidelijk Afrika is
daardoor sterk toegenome. Te
verwachten valt dat deze ver
ontwaardiging zich langs poli
tiek kanalen zal omzetten in
pressie op de Portugese rege
ring. In Nederland zijn daartoe
al verschillende pogingen onder
nomen.
Uit persberichten is duidelijk ge
worden dat het staatssekreta-
riaat al lange tijd op de hoogte
was van voorvallen, zzoals nu
gemeld in „The rimes". Op
nieuw heeft dit ons voor de
vraag gesteld waarom het Vati-
kaan niet in het openbaar pro
testeert tegen deze evidente
schending van de rechten van
de mens. Juist omdat de r.k.
kerk waartow de onderteke
naars van deze brief behoren,
een invloed heeft in Portugal en
de Portugese gebieden in zuide
lijk Afrika, kan het achterwege
blijven van een openlijk protest
gemakkelijk begrepen of uitge
legd worden als een stilzwijgen
de steun aan deze onrechtvaar
dige politiek.
exvnvHoewel wij weten dat ook
langs diplomatieke kanalen en
via kontakten met plaatstelijke
bisschoppen een positieve in
vloed kan worden uitgeoefend
en dit in feite ook gebeurt, kan
onrecht een dergelijke omvang
aannemen, dat zwijgen niet
meer geoorloofd is. Wij voeien
ons in die mening gesterkt door
de brief van kardinaal Jean Vil
lot, die hij op 5 juli namens de
paus schreef aan de president
van de sociale week in Frank
rijk, waaruit het volgende dci-
taat ons bijzonder aanspreekt:
„De kerk zou haar zend'ng ver
waarlozen als zij niet een ge
meenschappelijke getuigenis zou
afleggen over de grote vraag
stukken die het en geestelijke
en het tijdelijke welzijn van de
mensen raken. Zij Is dus ver
plicht zich uit te spreken over
alle konkrete probleme.lasse-
strijd, internationle onrecht
vaardigheid en verval van ze
den".
Wij zouden u willen vragen u als
president van de vommissie
Justitia et Pax direkt te richten
tot zijne heiligheid de paus met
het verzoek om in het oopen-
baar een konkreet getuigenis
over deze zaak af te leggen. De
veiligheid van persojen wordt
vaak als motief opgegeven voor
het achterwege blijven van
openlijke kerkelijke protesten.
Wij zouden ons nochtans kunnen
voorstellen dat bisschoppeb,
priesters en plaatselijke bevol
king, wanneer zij tot protest ko
men tegen een onrechtvaardige
politiek, meer beschermd zijn
wanneer zij zich gesteund mo
gen weten door de hoogste in
stantie in hun kerk.
Met gevoelens van respekt en
waardering voor uw werk".
De brief is ondertekend door de
ministers Van Agt, Brouwer.
Van Doorn, Van Kemenade,
Lubbers en Westerterp, door
oud-premier De Jong, door de
kamerleden Cornelissen, mevr.
Gardeniers, Mertens, Wijters en
De Zeeuw, de bisschoppelijke
viacrissen Kuipers en Van Mun
ster, de provinciaals Van
Amelsfoort en Van de Weijer,
de hoogleraren Goddijn, Van
Iersel, Van Laarhoven, Lescrau-
waet. Van der Linde, KRO-voor-
zltter Loerakker, Pax-Christi vi-
ce-voorzitter Droesen en de
journalisten Frequin en Van
Run.
Het Britse zondagsblad The Ob
server heeft een rapport gepu
bliceerd van een Italiaanse mis
sionaris, waarin melding wordt
gemaakt van nog een massa
moord door Portugese militai
ren. Na de moord In het dorp
Wiriyamu trokken de soldaten
op dezelfde dag naar Chawola,
waar zij de bewoners bijeendre-
ven en bevalen hen in dc han
den te klappen en afscheid van
het leven te nemen. Vervolgens
openden zij het vuur op deze
mensen. Zij schoten 53 mannen,
vrouwen en kinderen dood. Zes
dorpelingen wisten te ontkomen.
Wel nieuw geluid,
maar nog geen lente
Ook Den Haag gaat het toewijzingsbeleid wat veranderen: jonge ge
zinnen en alleenstaanden kunnen eerder in aanmerking komen voor
een vergunning om een leegstaande woning te betrekken. Maar al
is dat een nieuw geluid, de voorbode van de lente is het niet.
Ten eerste is de reden waarom het gemeentebestuur tot een ruimer
toelatingsbeleid overgaat eerder negatief dan positief: dc leegloop
van de stad als woongemeente gaat, zij het laat, wat ruimte schep
pen. Onderwijs, middenstand en culturele voorzieningen komen door
de achteruitgang der Haagse bevolking voor allerlei problemen te
staan, maar de voorraad huizen wordt door de emigratie relatief
groter. Terecht denkt de overheid dan in de eerste plaats aan wat
meer kansen voor de groepen die tot dusver buiten de vrije sector
vrijwel niet aan bod kwamen.
Maar het nieuwe perspectief is men moet dat niet verdoezelen
alleen maar betrekkelijk. De eerst-vcrantwoordelijke Haagse wet
houder heeft zelf erkend dat de woningvoorraad alleen kwantitatief
er wat gunstiger voor staat kwalitatief is het voor woningzoekenden
nog altijd een keten van onvervulbare wensen.
Voor de hand ligt dat gezinnen die een woning verlaten dat doen om
dat ze zelf iets beters kunnen krijgen. Vrijkomende huizen liggen
dan ook meestal in de oude wijken, zo niet in of bij de saneringsge-
bieden; de andere beschikbare categorie is dan die van de te dure
flats en eengezinswoningen.
Wat het Haagse gemeentebestuur te bieden heeft, is dus in feite niet
veel: de weinig aanlokkelijke kans voor Jonggehuwden om een ei
gen dak boven het hoofd te krijgen; kans di evoornamelijk aange
grepen wordt, omdat ze voor betrokkenen de enige is. Dan te we
ten, dat men elders in het land al een paar etappes verder is op de
weg naar een bevredigend huisvestingsbeleid. En bepaald niet al
leen in plattelandsgemeenten of typische forensenplaatsen. In de
Eindhovense agglomeratie bijvoorbeeld zet men plannen op stapel
om meer tegemoet te komen aan de vurige wens van de meeste wo
ningzoekenden: een eengezinswoning en dan liefst niet in een rijtje.
Den Haag wordt in deregio vaak benijd. Maar de inwoners van Den
Haag zijn in diverse opzichten niet te benijden.
KLMboycot
op Zweedse
vliegvelden
SCHIPHOL (ANP) Uit solidari
teit met hun stakende collega's
van de Transport Workers
Union in New York hebben de
afhandelingsemployées op de
Zweedse vliegvelden aangekon
digd vanaf vandaag geen KÏ.M-
vliegtuigen te zullen afhandelen.
Een woordvoerder van de KLM
heeft echter meegedeeld dat in
middels zodanige maatregelen
zijn getroffen, dat de vluchten
normaal zullen kunnen worden
uitgevoerd. De KLM onderhoudt
geregelde diensten op de hoofd
stad Stockholm en op Gothen
burg.
Ontvoerde arts
en dochter
vrijgelaten
SAN MARINO (AFP) De 60-ja-
rige arts Italo Rossini en zijn
I 23-jarige dochter Rossella die
op 28 juni in San Marino wer
den ontvoerd, zijn zondag bij
Arezzo in Toscane vrijgelaten.
Zij meldden zelf telefonisch aan
hun familie dat hun ontvoerders
hen an de vroege ochtend op 60
km van San Marino hadden los
gelaten.
De ontvoering van de arts, die op
medicamenten was aangewezen,
en zijn dochter had grote opwin
ding in de dwergrepubliek te
weeggebracht. Men vermoedt
dat de familie een miljoen gul
den aan losgeld heeft becaaid.
Kluis op scliip
leeggeroofd
ROTTERDAM (ANP) Aan
boord van het MS Juliana, die
de dienst Rotterdam-Harwich
vaart, is uit een kluis van de
NV grenswisselkantoren een be
drag van 50.000 gestolen. De
kluis is vermoedelijk al in de
nacht van vrijdag op zaterdag
opengebrand.
In Londen is gisteren een protestmars gehouden tegen het komende bezoek van Portugese premier
Caetano. De mars was georganiseerd door de Anti-Apartheidbeweging en werd door tal van organi
saties gesteund.
UTRECHT (ANP) De provin
cie Utrecht is vorig jaar qua
bevolkingsgroei koploper geble
ven. Ongeveer 70 procent van
de groei is het gevolg van
geboorte-overschotten en 30 pro
cent moet worden toegeschre
ven aan een vestigingdsaldo van
buiten de provincie. Dit staat in
het jaarverslag over 1972 van
het economisch-technologisch In
stituut voor de provincie
Utrecht (ETI).
een duidelijk verschil is tussen
de recessie van nu en die van
de jaren 1957-'58. Het ETI zoekt
een verklaring voor het langdu
rig aanhouden van de grote
werkloosheid in een daling van
het rendement van de investe
ringen en niet zoals in een vori
ge periode in een afnemende
vraag naar goederen. Mede
door de steeds groter wordende
omvang van de dienstverlenen
de sector in het totale bedrijfs
leven, worden bij een teruggang
in de conjunctuur de klappen
die onder het handels- en kan
toorpersoneel vallen ook groter.
Vooral de ouderen onder hen
met relatief hoge inkomens zijn
moeilijk herplaatsbaar. Hoewel
door de economische teruggang
de spanning op de arbeidsmarkt 1
als geheel is geluwd, blijkt het
voor veel bedrijven toch moei-1
lijk om personeel aan te trek
ken. Daarin speelt vooral mee
dat de aard van het aangeboden I
werk en misschien ook de hono
rering daarvan niet in overeen
stemming zijn met de eisen die
de niet of nog niet werkenden
daaraan stellen.
GS Overijssel
nivelleren
salarissen
ZWOLLE (ANP) Gedeputeerde
Staten van Overijssel zullen hun
eigen inkomens nivelleren. De
vergroting van salarisverschil
len als gevolg van procentuele
verhogingen vinden de statenle
den onjuist.
Volgens GS zouden ook de salaris
sen van wethouders dergelijke
nivelleringen moeten ondergaan.
De salarissen van wethouders
en de Overijsselse gedeputeer
den werden per 1 januari van
dit jaar met ongeveer 9 procent
verhoogd.
Witte Huis
ontkent
vervanging
van Rogers
WASHINGTON (AFP) Ronald Het Britse echtpaar Michael en Mirilyn Bailey is zaterdag in Honoloe-
Ziegler, woordvoerder van het joc aangekomen na 117 dagen op een vlot te hebben rondgedreven.
Witte Huls, heeft verklaard dat fjun zeilboot was in een storm vergaan. Het echtpaar was door een
hij niet op de hoogte is van een Koreaans schip opgepikt.
besluit van president Nixon
Henry Kissinger te benoemen
tot minister van buitenlandse
'zaken als opvolger van William
Rogers. De Amerikaanse televi
siemaatschappij CBS had vrij
dag gemeld dat Rogers door
Kissinger zou worden opge
volgd.
De woordvoerder gaf verder te
kennen dat president Nixon pas
na zijn vertrek uit het zieken
huis Sam Ervin, voorzitter van
de senaatscommissie voor de
Watergate-affaire, zal ontvan
gen. Volgens de artsen zal de
president nog zeker tot morgen
in het ziekenhuis moeten blijven
en mogelijk tot het einde van de
week. Er is een zeer lichte ver
betering in zijn toestand.
Canadezen
door Vietconjr
vrijgelaten
de Canadese delegatie bij de in
ternationale commissie voor
controle en toezicht op het be
stand in Vietnam, die zeventien
dagen lang door de Vietkong
zijn vastgehouden, zijn door en
kele Noordvietnamese militairen
ondervraagd en geïntimideerd,
maar door de guerrillastrijders
goed behandeld. De twee man
nen zijn zondag in een rubber
plantage vrijgelaten.
PARIJS (RTR) De Franse mi
nister van defensie, Robert Gal
ley, heeft zaterdag, op de Fran
se nationale feestdag, verklaard
dat Frankrijk vastbesloten is de
voorgenomen kernproeven in de
Stille Oceaan te laten doorgaan.
Er zijn echter aanwijzingen dat
er nog wel enige dagen voorbij
zullen gaan voordat de eerste
explosie een feit wordt.
Twee leden van Zo is de ..Orage", het moeder-
go" vaart intussen nog steeds
binnen de door de Fransen ge
stelde gevarenzone rond het
atol. Het schip heeft beter weer
gemeld.
VS willen
kernwapens
WASHINGTON (RTR) - De
Amerikaanse regering over
weegt dc huidige tactische kern
wapens In Europa te vervangen
door een veiliger en accurater
type kernwapen. Deze vervan
ging, uitgesmeerd over een pe
riode van tien jaar, zou onge
veer twee miljard dollar gaan
kosten.
De typen tactische kernwapens
met grotere precisie zouden niet
zo gevaarlijk zijn voor de bevol
king van Europa. Deze wapens
zouden betrekkelijk "schoon"
zijn, met aanmerkelijk minder
gevaar voor radiouctieve be
smetting, en zouden daarom aan
vaardbaarder zijn voor de NA-
VO-landen.
Nieuwe kandidaat
presidentschap
in Griekenland
ATHENE (AFP) Kolonel-bul
ten dienst Dimltrios Stumatelo-
poulos, lid van het Revolutionai
re Comité dat deelnam aan de
militaire stautsgroep van april
1967, heeft zich zaterdag in hot
royalistische oppositieblad Vra-
dynl kandidaat gesteld voor het
presidentschap. Stumatclopoulos
heeft zich drie jaar na de
staatsgreep tegen het regerings
beleid van premier George Pa-
padopoulos - enige kandidaat in
de presidentsverkiezingen - ge
keerd.
Ais Papadopoulos door een nega
tieve verkiezingsuitslag op 2 juli
zou moeten aftreden, nldus Sto-
matelopoulos, „ben ik bereid de
regering over te nemen en bin
nen 45 dagen een nieuw referen
dum uit te schrijven voor de
verkiezing van een president en
vioe-president".
schip voor h?fschroefvliegtui-
gen, naar Tahiti gevaren. De
aanwezigheid van dit schip op
voile zee wordt noodzakelijk
geacht voor het doorgaan van
de proeven. Voorts is admiraal
Christian Claverle, bevelhebber
j van de nucleaire strijdmacht in
de Stille Oceaan, aanwezig ge
weest hij de viering van Bastil-
1 ledag op Tahiti.
Het Nieuwzeelandse fregat „Ota-
BEIROET (AP) Als het volks
comité van de Lybische presi
dent Moammer Kadaffi zijn zin
krijgt, zullen de ambassadeurs
deze maatregel worden onder
worpen. De activiteiten in de
haven van Tripoli worden als
staatsgeheim beschouwd.
i de Verenigde Staten, Enge- De volkscomités van Kadaffi, die
Jn de Amerikaanse stad Reno is de grootste jackpot ter wereld opgesteld. De gokmachin
geeft bij een juiste combinatie een miljoen dollar.
ongeveer twee meter hoog en drie mciti lang,
land, Italië en Turkije binnen
kort op straat staan. Een en an
der werd zondag door het Libi
sche persbureau bekend ge
maakt.
„Alle ambassades aan de Al Fa-
tahstraat met uitzicht op de ha
ven van Tripoli, moeten ogen
blikkelijk worden ontruimd", al
dus citeerde het persbureau de
verklaring van het volkscomité.
Ook de woningen van het am
bassadepersoneel zullen aan
sinds 10 april, toen de culturele
revolutie werd afgekondigd, aan
het werk zijn, hebben universi
teiten, scholen en openbare ge
legenheden onder handen geno
men en de besturen vervangen
door andere volkscomités. Op
verzoek van Kadaffi bestorm
den volkscomités boekwinkels
en bibliotheken in Tripoli, haal
den er de buitenlandse litera
tuur uit en verbrandden alles
behalve de boeken van Allah op
pleinen.
Frankrijk vierde zaterdag zijn nationale feestdag, de veertiende juli.
Op de Champs Elysees werd een militaire parade gehouden die
twee uur heeft geduurd en waaraan werd deelgenomen door tien
duizenden mannen en vrouwen, zeshonderd voertuigen en een aan
tal eenheden van de cavalerie. Tijdens de parade trokken twaalf
Fouga-Magister straalvliegtuigen een serie rookwolken door de
lucht.
