Strondsfénk
Steriele Harold Pinter van
Royal Shakespeare Comp.
Handleiding voor
bisschoppen bij
pastorale werk
Paus bereid
Vaticaan
te verlaten
Balance
Korte metten
OM WILLE VAN
DE EENHEID
KERK EN
WERELD
Kerken in
Rhodesië
bereid regering
te weerstaan
John Williams
met gitaarrecital
VRIJDAG 22 JUNI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA U
Paus Paulus heeft aan alle bis
schoppen ter wereld een hand
leiding voor hun pastorale
werk toegezonden, zoals die is
voorbereid en samengesteld
door de congregatie voor de
bisschoppen, als vervolg op
discussies voer dit onderwerp
op het tweede Vaticaans conci
lie en daarna.
Het document van 160 pagina's
is tot stand gekomen na uit
voering en herhaald overleg
met de bisschoppen, en de di
verse ministeries van het Vati-
caan. De handleiding werd gis
teren tijdens een persconferen
tie openbaar gemaakt en toe
gelicht, en bij die gelegenheid
omschreven als een „door de
bisschoppen zelf geschreven
stuk".
Het document is bedoeld om
de bisschoppen te helpen bij
hun veelomvattend werk. Het
is - en dat werd nadrukkelijk
gesteld- geen dwingend regle
ment, maar een leidraad waar
mee elke bisschop kan werken,
uitgaande van en rekening
houdend met de specifieke om
standigheden waarmee hij in
zijn diocees te maken heeft.
Om ook de schijn van een echt
voorschrift te vermijden is
ook het taalgebruik aangepast:
niet de gebiedende, maar de
aantonende wijs is gebruikt.
Het document is een combina
tie van hetgeen in het verleden
aan pastoraal werk door bis
schoppen is verricht, en het
geen momentcel pok in de
vory van experimenten door
hen wordt gedaan.
Het document omvat vier de
len. In het eerste doel wordt
eens te meer uiteengezet op
welke theologische gronden het
bisschopsambt gevestigd is, in
deel twee wordt gesproken
over de verhoudingen van de
bisschoppen met betrekking tot
de universele kerk, de paus en
hun verhoudingen onderling.
In het derde en tevens langste
deel wordt uitvoerig ingegaan
op de taak en plaats van de
bisschop in zijn eigen diocees,
Er wordt gesproken over zijn
opdracht om te onderrichten, te
heiligen en te besturen, maar
voor alles krijgt de bisschop
de titel van herder. De bis
schoppen in deze tijd moeten
door alle uiterlijke franje heen
de eigen identiteit proberen te
vinden.
Uit die persoonlijke verdieping
kan een nog grotere dienst
baarheid aan de kerk groeien.
Het apostolische werk is de
laatste tijd zeer veelomvattend
geworden, de bisschoppen in
deze tijd moeten zich bezighou
den met tal van maatschappe
lijke problemen die hun voor
gangers niet of nog nauwelijks
tot hun apostolische werkter
rein behoefden te rekenen. In
het kader van de wereldkerk
heeft de bisschop van tegen
woordig een grotere verant
woordelijkheid en hij kan niet
meer het risico lopen een ge-
isoleerde figuur te zijn.
In het vierde en laatste gedeel
te wordt de nadruk gelegd op
de verantwoordelijkheid van
elke bisschop ten aanzien van
het gezamenlijk overleg, met
name binnen de bisschoppen
conferenties.
•De Nederlander dr. A. Roest
Crollius s.j., missiesecretaris
van het algemeen bestuur der
jezuieten te Rome is benoemd
tot consultor voor het secreta
riaat voor de niet-christelijke
godsdiensten. De missioloog
prof. dr. A. Camps o.f.m. van
de Nijmeegse universteit werd
herbenoemd.
•Volgens kardinaal J. Krol
van Philadelphia, voorzitter
van de Amerikaanse bisschop
penconferentie moet bij 't top-
overleg Bresjnjew-Nixon ook
worden gewezen op de nood
zaak om „onderdrukking en
discriminerende maatregelen
uit te bannen" tegen godsdien
stige of ethnische groeperingen
in de Sowjet Unie. Hij noemde
het bezoek overigens in over
eenstemming met paus Joan
nes' oproep tot erkenning van
pluriformiteit en het openstaan
voor gesprek, zelfs met ie
mand die een zeer verschillend
standpunt inneemt.
•Het pauselijk comité voor
het gezin is tot en met van
daag in Rome bijeengeweest
onder leiding van kardinaal M.
Roy, voorzitter van de leken-
raad. Het comité dat bestaat
uit tachttien leden en negen
raadgevers werd in januari
door de paus opgericht. Het is
bedoeld om de alrijke inspan
ningen binnen de kerk en de
Romeinse congregaties, die
zich inlaten met gezinsproble
men, te bundelen en te bestu
deren, alsook om pastorale ini
tiatieven inzake het gezin aan
te moedigen.
iwmmbi
Het paleis van Lateranen
waarheen paus Paulus, volgens
„Salesiaans Nieuws" zijn zetel
wel wil verplaatsen als dit de
eenheid der christenen ten goe
ie zou komen.
Als het de eenheid van de
christenen zou bevorderen, zou
paus Paulus bereid zijn zijn ze
tel te verplaatsen van het Vati
caan naar het paleis van Late
ranen, de eigenlijke zetel van
de bisschoppen van Rome en
tot het jaar 1309 de residentie
van de pausen.
Dit staat te lezen in de Ita
liaanse editie van Salesiaans
Nieuws, waarin een intervieuw
voorkomt met de Spaanse pa
ter Antonio Maria Javierre,
rector van het Salesiaans
Kerkelijke leiders in Rho
desië lijken zich voor te
bereiden op een recht
streekse confrontatie
met de regering. Zij
richten zich tegen de in
december ingevoerde
wettelijke regeling die
bepaalt dat blanken,
aziaten en kleurlingen
een vergunning moeten
hebben om de Afrikaan
se stamgebieden te be
zoeken. Dezelfde ver
plichting geldt voor Afri
kanen die naar een
streek willen gaan die
aan een andere bevol
kingsgroep is toegewe
zen.
Katholieken, anglicanen en
methodisten hebben tot dus
ver geweigerd de vergunnin
gen aan te vragen, die op
grond van deze wetten zijn
vereist.
Bi] de behandeling ervan in
het parlement zei de minis
ter van binnenlandse zaken
Lance Smith dat dit soort
wetgeving nodig was om
controle te kunnen uitoefenen
op kerkelijke activiteit in de
Afrikaanse stamgebieden,
„waar onder het mom van
missie- en zendingswerk on
dermijnende activiteiten
gaande zijn". Kerkelijke lei
ders betitelen dit soort ver
klaringen als het bezoedelen
van hen en hun werk.
De preses van de methodisti
sche kerk, Andrew Ndhlela,
heeft laten weten dat zijn
kerk geen beperkingen op
het werk in de Afrikaanse
gebieden zal accepteren.
„We zijn bereid tot een con
frontatie met de regering
door gewoon door te gaan
met ons werk". Soortgelijke
uitspraken zijn ook gedaan
door katholieke en anglicaan
se leidende kerkelijke figu-
atheneum, die op vertrouwelij
ke voet staat met de paus. Hij
citeert in dit interview paus
Paulus in een toespraak tot c
cumenici: „Voor u, oecumei
ci, beteken ik de grootste
moeilijkheid, het voornaamste
struikelblok. Niet als persoon
maar als pontifex, ik weet het.
Het zou mij verheugen als ik
alle obstakels uit de weg zou
kunnen ruimen.
„Niet weinigen onder u beho
ren tot degenen die mij hebben
aangeraden om af te treden.
Maar denkt u werkelijk dat dit
een juiste oplossing zou zijn?
Kan men wel worden be
schouwd als een theoloog in de
ware zin des woords wanneer
men een oplossing voorstelt
die indruist tegen de uitdruk
kelijke wil van Christus?
„Ik zou niet aarzelen dit paleis
op te geven als dit paleis het
werkelijk obstakel vormt, niet
aarzelen deze tempel op te ge
ven als deze de rpijs is die
voor de eenwording der chris
tenheid moet worden betaald.
Waar het op aankomt is het
vervullen van de wil
Christus tot elke prijs, zelfs als
de prijs een persoonlijke
zelfs als de prijs ongekend
hoog is".
Tot die prijs rekent paus Pau
lus echter niet het afstand
doen van het opperste leerge
zag, volgens pater Javierre die
de paus nog als volgt citeert:
,Ik ben zeker niet ontstemd als
men mij vertelt, dat ik de ver
vulling van mijn ambt moet
verbeteren. Mijn diensten zijn
onvolmaakt en ontoereikend.
Ik zou het op bijzonder hoge
prijs stellen wanneer men mij
op specifieke punten zou ver
tellen hoe ik mijn tekortkomin
gen kan compenseren".
iravan-centrum rotterdam
^caravan-centrum leidschendam
Ylaardings
Jeugdkoor
naar Amerika
en Canada
Dc Haagse toonkunstenares Jj
hanna H. G. Mulder, ileidstl
van de kinder-operettegroi
,,De Sprookjeskinderen", va
trekt maandag a.s. met e|
groep van 36 meisjes in de /e|
tijd van 10 tot 20 jaar en 6 jo|
tgens van het vocaai-ensemtj
„Marcato" met de KLM naè
Amerika waar zij zullen optij
den als „Vlaardings Youth Clr
rus".f.
Cp het programma dat dit ko
in Midlandpar (New Jersej
Pittsburg (Pennsylvania) il
uitvoeren is opgenomen „Tj
Magie Wand", een Engelse tj
werking van „De Wonderstaf
een van de meest bekende opj
rettes van mevrouw Mulder. N
een reeks voorstellingen in 1
Ver. Staten vertrekt het 'koi
naar Canada waar men in Chl
tham in Sarnia optreedt. Naaji
een 'klein programma ml
volksliederen en dansen zal W
koor ook zijn medewerking
enkele kerkdiensten verlenen. I
De tournee is mogelijk door j
medewerking van het iministel
van CRM.
Frank Martin I
als
Orgelcomponist
Verrassing in
Kapel West
Een van 1938 daterende Sonate
Cliiesa voor dwarsfluit en or|
van Frank Martin'; dat was h
verrassende slot van een co
eert, gisteren in Kapel Wi
door Jolle de Wit en Johan
Vetter gepresenteerd.
Martin als orgelcomponist kend
we slechts uit een door hem
1944 geschreven en acht ja
later georkestreerde Passac
glia. Deze uitstekend gerea
seerde Sonate is ons door i
aristocratische eenvoud bijz<
der goed bevallen: Frans
pressionistisch getint biedt
allergelukkigst klank- en klei
combinaties.
Jolie de Wit en Johan M. Vetl
hadden de avond geopend ffl
een verrukkelijk klinkende 5
nate in F van Telemann:
eerste deed zich nog bovendi
horen in Bachs Sonate in a vo
fluit-solo, waarvan speciaal
Sarabande in haar statige vofl
naamheid het bijzonder g«
deed.
De „hulporganist" speelde Bad
de Toccate en fuga in F en I1
Preludium en fuga in g; de
perkte mogelijkheden van b
instrument in aanmerking gen
men, alleszins bevredigend. v
hadden we zijn voordracht sou
iewat rustiger gewenst.
Dankwoord aan festval van Dame Peggy Ashcroft
A slight ache/ Landscape,
door Harold Pinter. Regie:
Peter James/Peter Hall.
Koninklijke Schouwburg,
Den Haag 21/22 juni.
"Landscape" (nog niet hier ge
speeld) versimpelt Pinter de si
tuatie nog meer. In het stuk
van 30 minuten krijgen we ln
feite twee monologen te horen
in de vorm van een dialoog. Man
en vrouw zitten beiden op het to
neel en praten. De man over zeer
reële zaken, z'n ommetje met
de hpnd door 't park, z'n onenig
heid in de kroeg, de vrouw diept
een poëtiserend relaas van een
al dan niet bestaande liefde op.
Maar beide praten volkomen
langs elkaar heen, er is geen
contact. En als het er ls wordt
het niet uitgesproken, maar
merk je het via het gedachten- j
rijm dat hun losse zinnen soms 1
verbindt.
Beide voorstellingen waren zonder
meer knap, feilloos neergezet
maar in feite te glad, te efficiënt
en soms zelfs te steriel, dat
laatste kenmerkte het spel van
"Dame" Peggy Ashcroft vooral
in "Landscape", dat een herin
studering was van Peter Hall's
regie uit 1969. Haar tegenspeler -
David Waller begon erg goed,
met de perfecte Engelse intel
lectuele toon in "A slight ache".
Zijn afbrokkeling als mens later
zie je dan wel gebeuren, maar
heeft niet de verschrikkelijke tra
giek die het zou moeten hebben.
Allés bijelkaar typisch Engels
vakwerk, waavan je blij mag
zijn het gezien te hebben, maar
dat je evengauw weer vergeet.
Ondanks de beroemde Peggy Ash
croft en haar sympathieke dank
woord na afloop tot publiek en
Holland Festival.
BERT JANSMA
John Williams, zaterdag nog in
Den Haag optredend met clave-
cimbel en gamba, heeft gisteren
een stampvol Diligentla in een
solo-optreden laten genieten van
zijn wondermooi gitaarspel.
Technisch perfect, maar vooral
boeiend door de inhoud welke
Williams de noten die hij produ
ceert meegeeft.
Zoals bij concerten van Bream
viel ook donderdag in Diligentia
op het grote aantal jonge men
sen dat belangstelling voor dit
soort concerten heeft.
Concerten waarop toch vrijwel
permanent in intieme sfeer ge
musiceerd wordt; des te storen-
der werkte gisteravond dan ook
weer het gerammel en gekletter
van kopjes en schotels zonder
hetwelk men in de foyer van
Diligentia kennelijk niet kan
werken.
Williams speelde Villa-Lobos, een
suite van Robert de Visée, sona
tes van Scarlatti, een paar stuk
ken van Albeniz een Bach-be-
werking en wederom een
stuk van Stephen Dodgson; dit
maal „Fantasy Divisions", een
werk dat een sterker indruk
maakte dan de compositie voor
gitaar en clavecimbel welke
Williams samen met Puyana za
terdag in de Lutherse kerk
speelde.
Enige nadeel van het programma
dat het nogal veel bewerkingen
bevatte; wat ons betreft blijven
echte gitaarpreludes van Villa-
Lobos altijd te prefereren boven
bewerkte stukken van Albeniz
en Scarlatti. Williams was ook
groots in 2 spontaan gegeven
toegiften: een Venezolaanse
wals en een Japanse impressie.
Een avond van de ho»?schocl op
het gebied van de gitaarkunst.
David Waller en Peggy Ashcroft als de langs elkaar heen pratende man
scape".
Gustaf Mol an der
overleden
STOCKHOLM De Zweedse
filmregisseur Gusta Molander ls
in de ouderdom van 84 jaar te
Stockholm overleden. De in Hel
sinki geboren kunstenaar begon
in 1907 zijn loopbaan bij de to
neelschool in Stockholm. Sinds
1916 maakte hij films. Hij
schreef het draaiboek voor
Mauritz Stiller 's „Heer arne's
schat". In totaal regisseerde hij
63 films, de laatste vervaardig
de hij in 1957 met Ingrid Berg
man en Gunnar Bjoernstrand.
Trompetterkorps Het trompet
terkorps Prins Bernhard heeft
van het Prins Bernhard Fonds
(Anjerfonds) een gift ontvangen
van 2500 gulden.
Drie ton voor
Paul Klee
330.000 Zwitserse Franken (bij
na 300.000 gulden) opgebracht.
Het werk - voorstellend een
Exotische rivier - was geschat
op 100.000 Frank. De koper w;
een particuliere verzamelaar.
Slank op vakantie gaan en slank op vakantie blijven met
De maaltijd die op uw gewkht let.
In 6 verschillende smaken - zoet en hartig. Wafels in chocolade-,
yoghurt- en kaassmaak;cacaofantasie in melk en puur en
Balance muesli-bar.Verkrijgbaar bij uw drogist/speciaalzaak.
Gisteravond bracht het Holland
Festival in de Koninklijke
Schouwburg in Den Haag The
Royal Shakespeare Company,
Engelands meest vooraanstaan
de toneelgezelschap dat hier va
ker. op bezoek was. Meestal ging
het dan om een van de Engelse
klassieken. Nu ging het om
twee opvoeringen van werk van
Harold Pinter. De belangrijkste
Britse toneelschrijver van de
laatste tijd, maar eigenlijk ook
al bijna klassiek vooral in de
manier waarop bet gezelschap
hem speelde.
Het programma opende met "A
slight ache" (Een beetje pijn),
een werk uit 1959 oorspronkelijk
voor radio geschreven, over een
man en een vrouw van goeden
huize die geconfronteerd worden
met een alsmaar aanwezige lu
ciferverkoper op hun stoep.
Bij Pinter is die figuur hét klas
sieke type van de "indringer".
Hij zwijgt de hele tijd, maar
werkt als een katalysator op bei
de personages. De vrouw gaat in
hem al haar begeerte, haar
zucht naar tederheid interprete
ren, de man die wil beginnen
hem de les te lezen, brokkelt
langzaam uit zijn keurig Engel
se huid vandaan tot een hoopje
ellende. In het volgende
Mannen op
teenspits
Igor Moisejew, de grote arran
geur van de Russische volks
dans, leverde ln 1948 al ruim 60
leerlingen af, die bij hem een
vijfjarige cursus dansfolklore
hadden voltooid. Deze vormden
de kem van de thans wijd en
zijd bekende Moisejew Balletten,
naar het voorbeeld waarvan
Hongarije, Roemenië en Bulga
rije nu al tientallen jaren hun
volksdansgroepen hebben.
In eigen land heeft Moisejew na
tuurlijk ook vele folklore-choreo-
grafen gevormd en Tango Iz-
mailow uit Dagestan in de Kau-
kasus is een van hen. Het
Kaukasisqhe Staatsenemble
"Lezginka" legde gisteren in
het Congresgebouw verbluffend
getuigenis af van wat dit oer-
kiachtige bergvolk aan bezeten
heid in combinatie met vakken
nis en ongelooflijk uithoudings
vermogen presteert. Net als bij
de Georgiërs dansen de mannen
met als een klauwtje gekromde
voeten in soepele laarzen. Met
ongestrekte knieën draaien zij
foutté's, terwijl zij met uitge
strekte armen attitudes sprin
gen, daarbij net zo fel op ap
plaus azend als ballerina's van
de Parjse Opera. Flitsend snel,
primitief van passen, maar in
de sabeldonsen bijv. even ge
durfd als spectaculair. De vrou
wen zijn in hun pastelkleurige
gewaden heel wat tammer, de
coratief glijdend op basis van
Perzische coquetterie. In dit to
meloze schouwspel nog wel ech
te volkskunst? Natuurlijk niet,
maar deze Russen hadden toch
veel beter in het Holland Festi
val gepast dan die kitscherige
Mexicanen.
