KUNST
OP
ZICHT
Vrienden van het lied
overbruggen afstand
zanger - luisteraar
Boeiende hedendaagse keramiek
^Hin Voorschotens
Ambachtshuis
Den Breems
en Witkamp
exposeren in
Leidschendam
CANADEES KOOR
NAAR KATWIJK
O
e U
D
Renaissance
Duivenvoorde"
PAGINA 5
ZATERDAG 16 JUNI 1973
LEIDSE COURANT
r^ü<? «-mm*
m
t
LEIDSCHENDAM Henk den Brems en Robert Witkamp
exposeren vanaf vandaag tot 14 juli in de „Schakel".
Henk den Breems exposeert schilderijen en grafieken en
Robert Witkamp subjecten.
LEIDEN Het bestaan van vele orkesten,
kleine muziekensembles van gevarieerde
samenstelling, koren, maar ook het aan
bod van instrumentale en vokale solisten,
het werk van Nederlandse componisten en
niet te vergeten: de vaak goede kwaliteit
van de amateuristische muziekbeoefening,
dit alles geeft een rijk beeld van de Neder
landse muziekcultuur.
Alleen de belangstelling ervoor is sterk ver
deeld. Orkesten en koren hebben de voor
keur. Kamermuziek en opera komen op de
tweede plaats. Dit alles pleegt men te wij
ten aan de Nederlandse volksaard, die
meer gericht zou zijn op het oratorium dan
bijvoorbeeld op de opera. In zovere kan dit
waarheid bevatten, dat wij veel mooie ko
ren hebben, die meestal oratoria en pas-
sie-muziek uitvoeren.
Maar hoeveel steden hebben een behoorlijke
schouwburg, die ruimte biedt aan ee ope
ravoorstelling? Hoeveel steden hebben een
geschikte accommodatie voor kamermu
ziek? Buiten de grote steden, die deze
ruimten wel hebben.
Instrumentale kamermuziek is eventueel nog
denkbaar in een grote concertzaal, hoewel
het niet ideaal is. Vokale kamermuziek, en
met name de liedkunst verdraagt geen te
grote afstand tussen vertolker en luiste
raar. Daarvoor is deze kunst te subtiel.
Een slechte „markt"-impresariaten spreken
in het Nederlandse muziekleven een hartig
woordje mee betekent echter niet, dat
er voor de liedkunst geen belangsteling is.
In de taal van een impresariaat rekent
men met het rendabel zijn van een con
cert. Een kunstenaar denkt aan hetgeen
hij aan schoons te bieden heeft. En die
kunst moet verkocht worden, anders kan
hij niet bestaan. En zo is het kringetje
weer rond. Het aanbod van Nederlandse
vokalisten, die zich mede op de liedkunst
hebben gespecialiseerd, is veel groter dan
men denkt.
Om de kloof te overbruggen die op dit ge
bied tussen vertolkers en luisteraars is ont
staan, hebben een aantal kunstenaars zich,
met medewerking van de Vakgroep Con
certerende Vocalisten van de Koninklijke
Nederlandsche Toonkunstenaars Vereni
ging gebundeld in de „Vrienden van het
lied". De stoot daartoe gaf in 1961 de be
kende zangpedagoge Coby Riemersma, die
zich zorgen maakte over de ontstane leem
te in ons muziekleven. De vereniging stel
de zich ten doel: in de eerste plaats be
langstelling te wekken voor het lied door
het geven van concerten, maar ook de be
langen te behartigen van Nederlandse kun
stenaars die zich op dit gebied bewegen.
Daarbij werden de Nederlandse componis
ten niet vergeten, van wie op elk concert
enige werken óp het programma moeten
zijn vertegenwoordigd.
Dit Initiatief is thans uitgegroeid tot een or
ganisatie, die overal in ons land afdelingen
heeft, en zelfs over de grens, met name in
België. Het aantal belangstellende leden is
gestegen vaak gegeven bij kunstenaars aan
worden vaak gegeven bij kunstenaars aan
huis. of bij leden, die daartoe gelegenheid
kunnen bieden. Dank zij een subsidie van
het Ministerie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk werk, konden de activitei
ten nog meer worden ontplooid, waarmee
velen in den lande hebben kennis kunnen
maken door concerten in plaatselijke con
certzalen. Op deze wijze werden jonge kun
stenaars op hun weg naar het grote po
dium begeleid: hebben vele luisteraars het
contact met deze kunstbeoefening behou
den.
Lid van deze vereniging kan iedereen wor
den, die hiervoor belangstelling heeft. De
mogelijkheid tot een zo nauw en persoon
lijk contact met kunstenaars, schept een
band van het zich opgenomen voelen in
een vriendenkring, waarin vertolkers en
luisteraars hetzelfde doel hebben: het lied.
Henk den Breems, wiens eerste
expositie het is, woont in Den
Haag waar hij de Akademie
volgde. Hij exposeert werk uit
1973, portretten, figuurstukken
en grafiek (litho en droge
naald) waarvan in een toelich
ting wordt gezegd „elk woord
nu toegevoegd aan dit werk
doorbreekt de stilte de God
van de Eenzaamheid der Afge-
slotenen
Robert Witkamp is Hagenaar en
studeerde behalve in Den Haag
ook in Utrecht. In de subjecten
die hij tentoonstelt staat het ex
periment met verschillende vor
men en materialen centraal,
„een bewust persoonlijke be-
schouwinp ten aanzien van elke j
oparacnt ot onderwerp garan-
deert steeds een werkstuk met i
een typisch'1 eigenheid". Auke I
de Vries zal Ie tentoonstelling
zaterdag om 16 uur officieel Enige bekende liedv .olker* van de velen die de vereniging „Vrienden i
openen. j van der Plas, Lieuwe Visser en Ruud van der Meer.
i het Lied" rijk is. V.l.n.r.: Max van Egmond, Thea Ekkcr-
Culturele
evenementen
in Alphen
ALPHEN De programmacom
missie van de Culturele raad
heefte voorgesteld 106 evene
menten in het komend jaar te
organiseren. Hierbij heeft men
rekening gehouden met de ge
bleken belangstelling van de be
volking.
De commissie Is met het volgende
uit de bus gekomen: acht con-1
certen op zondag, vier, concer
ten op donderdagavond, vier or
gelconcerten, acht popconcer
ten, zes jazzconcerten, een jazz-
nacht,- een korenfestival, een
country and westernconcert en
een amateurkunstmarkt. Zo mo
gelijk wil men vier exposities,
zes bejaardenmiddagen, vier to
neeluitvoeringen, zes cabaret
avonden houden. Tenslotte zul
len het komende jaar twaalf
nachtfilms, twintig Nabijfilms
en twintig kinderfilms vertoond
worden.
LEIDEN Bij drukkerij D.e
Bi.nk aan de Rooseveltstraat
is weer een nieuwe expositie
geopend. Exposant is de
heer Groenheyde. Hij hééft
zich bezig gehouden met gra
fische en ruimtelijke vorm
geving.
LEIDEN Het kleinste thea
ter in Leiden, Theater Minia
tuur, wordt gedurende het zo
merseizoen geen kindervoor
stellingen op de zondagmidda
gen gegeven.
VOORSCHOTEN Zeven Jonge kunste
naars, bezield van klei, laten in Het Am
bachtshuis aan de Voorstraat tot 24 juni
a.s. zien waarmee hun grole creativiteit
zich in hoofdzaak bezighoudt. Je kunt niet
zeggen, dat het allemaal keramiek is wat
de expositreklok slaat. De objecten van
hedendaagse keramiek zijn er niet zo tal
rijk, dat de werkelijke bedoeling van
Allereerst willen we de aspirant- (wat Aziatisch van toon) weer
bezoeker het is een exposiitie heel anders. De klei heeft hier
die men beslist moet aandoen, zelfs de structuur van textiel
want dit is keramiek die met gekregen.
zeggingskracht aanspreekt johan van der Vaart is zich be
wijzen op de fraai uitgevoerde wust van zijn sociale functie;
deze artiesten er achter schuilgaat. Door
een overzichtelijke opstelling (met als fa
miliaire buurlui enkele hedendaagse meu
belen, als „link" naar de huiskamer, om
dat je met kunst moet kunnen leven en
ermee wonen) komen de fijnere en soms
ook robuustere trekken erg goed tot uit
drukking.
de tentoongestelde kunstwerken van Anne van de Waerden
gids, die door de Werkgroep ex
positie Hedendaagse Keramiek
is samengesteld tot een brede,
gemotiveerde verantwoording
van dit bezigzijn als verrijking
van de menselijke omgeving
Wat een mens niet zoal met klei
'kan uitrichten. Ieder van de ze
ven keramische werkers vertelt
een eigen verhaal daarover.
Neem Jan Snoeck (gesproten
uit de beeldlhouwershoek). In de
catalogus zwijgt hij erover in
alle talen, maar zijn voorwer
pen zijn des te welsprekender.
We hoeven nauwelijks te bena
drukken, dat de erotiek er dik
bovenop ligt: of het nu Pet 1,
Pet 2, Bed 1 en 2 of Zilveren
Muur is. Het is krachtig werk,
zonder dat-ie met de vuist op
tafel slaat. Heidi Daamen doet
het met haar subtiele poppetjes
volle muizen. Machtig leuke fi
guurtjes uit het fabuleuze die
renrijk. Vergeet ook niet haar
ronde en vierkante doosjes. De
„florale" objecten zijn van Jo-
han van Loon. Zijn werk wil
een groeiproces zijn, geen ge
maakte ideeën.
zijn frappante vazen, vaak ma
thematisch van opzet, getuigen
Deze waardevolle expositie is na
van zowel kunstenaarschap als „TTu
praktisch inzicht. Volgens hem
moet een kunstenaar zich aan
passen. Hij verkocht al veel
werk. Maggi Giles uit Engeland
voert bij de Porceleyne Fles in
Delft ontwerpen van Karei Ap
pel in keramiek uit. Hier staat
zij met eigen werk, suggestief
m kleur en tekening, fris vrou-
we'ijk toch, ondanks de kwal
achtige figuren, die de aardbol
oorspronkelijk bevolkten. Anne
van Waerden zoekt het in een
vaginale tempel, in mijters of in
gevangenissen-met-sluitsteen
Het zijn opmerkelijke voorwer
pen; dat wel. Een extra uitroep
teken voor Lily ter Kuyle: erg
boeiend, haar „roepend ram in
woestijn", de witte en berouw-
Vooi schoten tot 23 juli nog te
bewonderen in De Pomp te
Warmond, vanaf 4 juli dan.
T.P.
In deze rubriek wordt de
lezers de mogelijkheid
geboden te weten te ko
men welke curiosa zij in
hun inboedel hebben. De
voorwerpen zullen op
hun waarde worden ge
test, nadat er een be
schrijving en eventueel
een foto gestuurd is aan
„Vertrouwd met oud",
redactie Leidse Courant,
Kort Rapenburg 2.
Deze stoel, waarover de heer K. te U. inlichtingen vroeg, be
hoort tot de „vouwstoelen". Het oorspronkelijke model, een
klapstoeltje zonder rugleuning, kwam in de oudheid al voor.
Na de val van het Romeinse Rijk raken ze in onbruik, maar
in de 13e eeuw komen zij in Italië weer in de mode. Van vo
ren gezien hebben ze de vorm van een X. Om lekker te kun
nen zitten werd er een kussen ingelegd of er werd een ledo
ren bekleding ingemaakt.
Om het komfort nog te vergroten, voorziet men later, vanaf het
eind van de 15e eeuw, de stoelen van een rugleuning van leer
of van hout. Zij zijn 15 cm. hoog en zijn direkt boven d«
armleuningen bevestigd. De „poten" werden nl. zo hoog opge
trokken dat de bovenste helft dienst kon doen als armleuning.
Vooral in de tijd van de Renaissance waren deze armstoelen
in Italië zeer geliefd. In de 16e en 17e eeuw zijn zij ook in het
Noorden gemaakt, maar zij werden hier nooit zo populair als
in Italië. Men noemt ze naar drie beroemde en bekende figu
ren uit die tijd, Dante; Petrarca- of Savonaro-stoelen, Ze heb
ben allemaal de vorm van een X en de verschillen tussen de
drie zijn klein.
Eén model doet het meeste denken aan dat van de afgebeelde
stoel, de verhoudingen ervan zijn echter anders. Bij de oude
exemplaren is de X langgerekter.
Een ander model de Savonarolastoel bestaat uit meerdere
(variërend van 4—10) X-vormige frames achter elkaar.
De stoel op de foto is geen autentieke renaissance stoel maar
een 19e eeuwse kopie. Een zitting bestaande uit in de leng
terichting geplaatste latjes komt bij de oude modellen niet
voor en zoals gezegd zijn de verhoudingen verschillend. De
hoge rugleuning is ook een 19e eeuwse fantasie.
Het achterpaneel zelf dateert echter wel uit de Renaissance.
Het houtsnijwerk hiervan is veel mooier dan van de rest van
de stoel. De fauteuil is waarschijnlijk tussen 1880 en 1890 toen
er grote belangstelling was voor deze stijl, om dit stuk laat-
renaissance snijwerk been gebouwd.
LEIDEN/WESTZAAN In het land waar de kikkers nog kwa
ken wordt tot 22 juli een expositie gehouden, die helemaal
handelt over de kikker, de milieu-nachtegaal. De kikker als
biologisch verschijnsel, als object van kunst, als proefdier in
de medische wetenschap, Nederlandse kwakers en exotische
springers. Het bijzondere is, dat twee Leidse musea, Volken
kunde en Natuurlijke Historie, grote bijdragen leverden. Van
Volkenkunde feyvamen vijftig kleinkunstobjecten en grafische
werken uit China en Japan. Het museum Natuurlijke Historie
zond vitrines, die een scherp inzicht geven in de biologie van
de kikker. Plaats: Grote Kerk, Westzaan. Tijd: woensdag
t.e.m. zondag van 14.00 tot 17.00 uur. Toegang: f 0,50.
Een 19e-eeuwse stoel met renaissance-paneel
Het paneel Is vermoedelijk rond 1600 In Frankrijk gesneden.
Een medaillon met een hoofd zoals hier in het midden, komt
ln die tijd veel voor. Dit motief komt evenals de stoelvorm
uit Italië. Waar het stuk hout oorspronkelijk voor gediend
heeft is moeilijk na te gaan. Het kan deel uit hebben ge
maakt van het hoofdeind van een bed of van rugleuningen
van koorbanken. De waarde van dit meubel bedraagt
2000,-
Krijn Giezen
exposeert in
Zwitserland
NOORDWIJK/LAUSANNE De
Noordwijkse kunstenaar Krijn
Glezcn exposeert tot september
op de VI Blennale van Lausan
ne. HIJ zal daar een gerechts-
tuin van 3.50 m hoog en 3.50 m
doorsnee tentoonstellen.
Deze tuin ls een voortvloeisel uit
zijn opdracht voor het Paleis
van Justitie in Den Haag. Hij
werd geïnspireerd door de
„dlngplaatsen" met takken
omheinde ruimten waarin bij
de Germaanse volken recht ge
sproken werd. Na september zal
dc Biennale in verschillende
Amerikaanse musea te zien
zijn.
KATWIJK/VOORSCHOTEN/ALPHEN In de
Nieuwe Kerk aan de Voorstraat in Katwijk zal
op 17 juli het Canadese koor „Vancouver Boys"
optreden. Dit concert is er één uit de serie orgel
concerten die zomers in Katwijk worden gehou
den.
Het koor zal begeleid worden door Feike Asma, die
op 3 juli ook al te gast is in de Nieuwe Kerk. Het
verdere programma ziet er als volgt uit: 10 juli:
Simon C. Jansen; 24 juli: Klaas J. Mulder; 31
juli Charles de Welff; 7 augustus: Koos Bons: 14
augustus George Stam; 21 augustus Jos. Wielak
ker en 28 augustus Piet van Egmond.
VOORSCHOTEN/Katwijk Alphen Voor de zesde
keer zullen deze zomer orgel-beiaardconcerten in
de Dorpskerk van Voorschoten worden gegeven.
De concerten beginnen om 20.00 uur op 18 juni, 2
juli, 6 en 20 augustus en 3 en 17 september.
Het programma bestaat uit 30 minuten orgelspel
voor de pauze en 30 minuten beiaardbespeling na
de pauze. Tijdens de pauze worden de bewoners
in de gelegenheid gesteld het 3 oktaafs beiaard te
bezichtigen. Er zullen uitsluitend originele orgel-
en beiaardwerken worden uitgevoerd. Het orgel
zal bespeeld worden door Hank Wal vaart, Frans
van Tilburg, Jo van Eetvelde, Addie de Jong en
Bernard Winsemius. Beiaardiers zijn: Mar
Bruynzeel, en Rein Ritter.
Op 18 Juni zal de laatstgenoemde overigens present
zijn in Alphen, waar hij tussen 20.00 en 21.00 het
beiaard zal bespelen. Op het programma staat
o.a. drie Nederlandse liederen, twee bewerkingen
van Schumann en Schubert en een serie volks
dansen en een van Rien Ritter's eigen composi
ties, die hij maakte in opdracht van CRM.
Zomer-
VOORSCHOTEN In de zomermaanden staat Kasteel Duivenvoor
de weer open voor bezoekers. Op dinsdag, donderdag en zaterdag
kunnen vakantiegangers om 10.00, 11.30, 14.00 en 15.30 uur een rond
leiding krijgen door dit kasteel.
Ook zijn er 's avonds kaarslichtrondgangen mogelijk. De prijs be
draagt f ?,-- per persoon. Het park van liet kasteel is voor een groot
gedeelte het gehele jaar geopend.
Het kasteel, waarvan voor het eerst overgeschreven wordt omstreeks
1226 is telkens door vererving van eigenaar verwisseld. Na 1771
kreeg het kasteel telkens een vrouwelijke eigenaar. De laatste bezit
ster, jonkvrouw L. H. barones Schimmelpenninck van der Oye riep
een stichting in het leven om het kasteel te behouden.
Een groot aantal antiquiteiten maken deel uit van het interieur. Alle
vertrekken zijn vrijwel in dezelfde toestand als toen ze bewoond 1
werden. Zelfs de boeketten bloemen zijn niet vergeten.
in Katwijk
KATWIJK In dc sfeervolle
Oude of Andrcaskcrk worden
vanaf 27 Juni tot eind augustus
weer samenzangavonden gehou
den. De avonden hebben in deze
periode wekelijks op woensdag
avond vanaf acht uur plaats.
Iedere keer zal aan de avonden
worden meegewerkt door spe
ciaal daarvoor uitgenodigde
mensen. Vorig jaar waren dat
behalve koren en solisten ook
de leden van de klederdracht-
groep van het Genootschap Oud
Katwijk.
