Negen actieve maanden
BOTERHAM
BUITEN
Waarheen?
Waarheen?
Waarheen?
Bacteriën
gaan nooit
met vakantie
de lekkerste
maakt
DINSDAG 12 JUNI 1973 LEIDSE COURANT
VOOR DE VROUW
Nu het grote punt: waar gaan we heen? Daarom
hieronder een greep uit picltnickplaatsen, ver
strekt door de A.N.W.B.
Zeeland
Hoek. Jachthaven (tel. 01152-265) zeil-, roei- en
motorboten te huur. Recreatieoord Braakman,
openluchtbad (tel. 01152-470) met zonne- en
speelweide en speeltuin.
Kruiningen. Klein natuurreservaat Den Inkel ach
ter de Westerscheldedijk, Blauwhoefseweg. Kre-
kengebied met beplanting, ten dele vrij toegan
kelijk met speelweiden, tafelbanken en vijvers.
Ritthem. Natuurreservaat Rammekenshoek met
jong bos en kreken. Veel vogelleven. Rondlei
dingen van midden juni tot september. Voor
picknickplaatsen etc. Inlichtingen V.V.V. Mid
delburg en Vlissingen.
Noord-Holland.
Noordhollands Duinreservaat van Wijk aan zee
tot Egmond aan zee en rondom Bergen aan
Zee. Open duinlandschappen en binnenduinbe-
groeiing met veel bossen, natuurpad, speelter
reinen. Toegankelijk op kaarten. Wandelkaart
van het gebied beschikbaar.
Schoor). Boswachterij Schoor), gelegen tussen
Bergen en Camper duin, Naaldbos en woest
duinterrein. Picknickplaatsen, dag camping, en
kele speelduinen. Inlichtingen V.V.V. Schoorl en
Groet.
Den Oever. Boswachterij Wieringermeer. Loof- en
Naaldhoutbossen, speelweiden, tafelbanken en
viswater.
Utrecht.
Boswachterij De Vuursche met o.a. complex
Groeneveld. Loof- en naaldhoutbos met water
partijen, picknickterrein, tafelbanken. (Van sta
tion Baarn gemarkeerde streekwandeling door
Kroondomein natuurreservaat de Stulp, bos
wachterij De Vuursche, Maartendijkse bossen
en Hengstenberg naar Station Hollandse Rading.
Bunnlk. Rhynauwen aan de Kromme Rijn. Loof
hout en cultuurland, speelweiden, theehuis en
jeugdherberg. Uitgezette wandelingen. Het land
goed vormt een geheel met Oud- en nieuw
Amelisweerd, die op kaarten toegankelijk zijn.
Leersum. Boswachterij met de reservaten „De
Hoogstraat" en Leersumseveld. Gemengd na
tuurgebied (In), tel. 03430-2341)
Leusden. Landgoed Den Treek-Henschoten, loof-
en naaldhoutbos, heideveldjes, stuifzandterrel-
nen. Vrij toegankelijk. Verder: Treekerpunt
aan de weg Leusden-Maarn. Picknickplaatsen.
Utrechtse heuvelrug. Bosrijk gebied tussen Baarn
en Amerongen. Er is een 100 km lange door
borden aangegeven toeristische route uitgezet,
waaraan talrijke rustpunten om te picknicken.
Er zijn ook speelweiden en landgoederen aan
gelegen.
Gelderland.
Hoge Veluwe, groot landgoed met Kröller Muller
museum. Gemarkeerde wandelingen.
Putten met boswachterij Speulder en Schrielder-
bos. Picknickbanken.
Boswachterij Gardcren Boswachterij Nunspeet
met de Zandplas, speelvijver (water tot de
knieën, met dagcamping).
Boswachterij Kootwijk met speelvijver Loofles
(ondiep).
Overijssel (voor wie er een lange autorit voor
over heeft). Natuurreservaat ,,De Weerribbcn"
in Oldemarkt (Hoogweg 6), Exposities, toelich
ting biologisch station.
Diepenveen. Landgoed De Haare, Eikenhakhout
en loofhoutbos. Gemarkeerde wandelingen.
Hellondoom. De Hellendoornse berg. Vanaf het
uitgestrekte wandelgebied met wandelroutes
prachtig uitzicht op het Reggedal. Aan de
noordzijde wordt het gebied afgesloten door de
Eelerberg en aan de zuidzijde door het land
goed Klinkenbelt. Vrij toegankelijk.
Holten. Boswachterij Haarle, bestaande o.a. uit
de Holter- Haarlerberg en het Noetselerveld.
(In V.V.V.kantoor) Voetspoorkaart 11.
Zuid-Holland
Boswachterij Noordwijk, duingrond en duinbebos
sing van naaldhout; schuilhut, parkeer- en pick
nickplaatsen. Voetspoorkaart no. 14.
Noord-Brabent.
St. Anthonls. Boswachterij met Peelven en Ul-
lingse bergen. Naaldhout, open heidevelden,
groepen, vl iegdennen
Breda, boswachterij Mastbos. Voornamelijk grove
dennebossen met ondergroei van loofhout en di
verse naaldhoutsoorten, vooral langs de Bouvig-
nedreef (t.o. kasteel Bouvigne).
Staatsbosbeheer afd. in- en externe betrekkingen
tekent aan dat veel picknickplaatsen met tafels
en zwemgelegenheden te gebruiken zijn voor
gehandicapten. (Bij de tafels aan één kant ban
ken). Folders bij de betreffende beheerders. Al
gemene inlichtingen over picknickplaatsen voor
rijders in rolstoelen etd. bij bovengenoemde
afd. Tel.: 03439-441. Ook voetspoorkanrten van
Staatsbosbeheer zijn momenteel op verschillen
de plaatsen in Nederland uit automaten to
trekken, waarop uitgezette wandelroutes. In
lichtingen: Staatsbosbeheer, Museumlaan 2,
Utrecht, tel. 030-511891. Hetzelfde Staatsbosbe
heer vraagt om de landschappelijke schoonheid,
zoals men het noemt niet te bederven door
weggool-spullen. .En de bloemetjes bij het
„buiten zetten" niet af te plukken.
TINY FRANCIS
Maar u wel.
Neem daarom desinfekterende
Unicura zeep mee.
Opgewassen tegen alle
binnen-en buitenlandse bacteriën.
Unicura B.V.-Amsterdam
Even een situatieschetsje: het is
mooi weer, u heeft toevallig
weinig te doen en de kinderen
zaniken, want de vakantie ver
veelt al. De auto staat voor de
deur en de groene weiden lok
ken. U heeft zin er op uit te
trekken. Doe dan niet moeilijk
en ga aan de slag. In een flinke
picknickmand worden bliksem
snel sandwiches met champig
nonworst gestopt en uitgeholde
verse broodjes, waarin een vul
ling van kippevlees wegduikt.
Laten we optimistisch zijn en
denken dat u dit lekkers in huis
heeft. Zo niet, dan zijn er nog
zelfbedieningszaken waar in een
wip gezellige dingen kunnen
worden ingeslagen om van uw
picknick een succes te maken.
Gekookte ham in blik doet het
goed tussen de bomen en overal
zijn de verrukkelijkste paté's te
koop: paté a'Ardenne, Paté
Provengale, (met knoflook),
paté Palermo (met paprika).
Verder gaan er snel in een plas
tic zak een pot meloenzuur, blik
tomatensoep (koud heel lekker)
en in aluminiumfolie gewikkelde
franse kaas. Bij die kaas passen
peren. Dus ook maar een blik
witte peren uit de kelder spit
ten. Feestelijk is ook vers ge
sneden koud vlees van de vori
ge dag, met de nieuwe Rodeo-
sauce (of Hongaarse paprika-
sauce) van Heinz. Stokbrood in
pakken en een simpel rood
MEDISCHE RUBRIEK
De mens onderscheidt zich van de dieren ondermeer door zijn relatief
trage groei in de baarmoeder. Dit heeft als gevolg dat we geboren
worden met eer. zenuwstelsel dat nog volledig onvolgroeid is en ons
als hulpeloze wezens aan de start van het leven brengt. Een ape-
jong heeft een zenuwstelsel dat reeds meer gerijpt is bij de geboor
te.
Vandaar dat eer. apenbaby onmiddellijk een voorsDrong neemt op een
mensenbaby wanneer men hen samen opvoedt. Als eenmaal zijn ze
nuwstelsel meer gerijpt is, laat een mensenkind het apenjong defini
tief achter zich op het gebied van intelligentie en hogere psychische
vermogens. Als een mensenbaby even ontwikkeld zou geboren wor
den als een openbaby dan zou een normale menselijke zwanger
schap ongeveer 21 maanden moeten duren.
De situatie van het kind gedurende zwangerschap heeft de weten
schap steeds geïnteresseerd. Dit moet ons niet verwonderen omdat
de gezondheid en de ontwikkeling van de foetus, en dit geldt ook
voor dieren, in nauw verband staan met de voeding. Deze voeding
gebeurt langs de navelstreng en de placenta (moederkoek). Tussen
de 30ste en de 36ste week zien wc bij de menselijke foetus een
maximale groeitoename die na de 36ste week vertraagt. Deze ver
traging is te wijten aan het feit dat de moederkoek minder goed de
foetus voedt naargelang het einde van de zwangerschap nadert.
Normaal heeft dit weinig invloed op de gezondheidstoestand van de
vrucht, maar wanneer de zwangerschap te lang duurt dan kan dit
leiden tot ondervoeding en zelfs afsterven van de foetus. Ook bij
een tweelingszwangerschap heeft de placenta het moeilijk om een
dubbele hoeveelheid voedsel te verschaffen. Tot de 30ste week
groeit een tweeling normaal. Nadien ontvangt hij relatief te weinig
voedsel. Het groeiritme vertraagt en de babies worden steeds onder
hun normaal gewicht geboren. Naargelang men te doen heeft met
een drie-vier-vijfling wordt het geboortegewicht steeds kleiner en de
overlevingskansen dalen in dezelfde verhouding.
De laatste jaren is er veel opzoekingswerk verricht om na te gaan
hoe de groei gedurende de zwangerschap verloopt en tevens om te
zien of een vertraging ervan nadelige gevolgen kan hebben zowel op
korte als op lange termijn. Het gewicht en groeiritme kennen
van een ongeboren kind is geen eenvoudige zaak. Momenteel heeft
men echter twee technieken die reeds hun nut bewezen hebben.
Een eerste methode, ontworpen door prof. Jan Donald, maakt gebruik
van ultrasonore trillingen. Op de buikwand van de moeder wordt
een zendapparaatje geplaatst dat trillingen uitzendt die gedeeltelijk
weerkaatst worden door het ongeboren kind. Deze weerkaatste stra
len worden op een scherm opgevangen en geven een beeld van de
grootte en de ligging van de foetus.
Opeenvolgende onderzoekingen kunnen niet alleen de grootte maar te-
I vens de toename in grootte geven waaruit dan het groeiritme kan
berekend worden. Een tweede methode maakt gebruik van Seleno
methionine, een aminozuur dat in een kleine hoeveelheid ingespoten
wordt in een ader van de zwangere vrouw. Een teller boven het
hart geplaatst duidt het ogenblik aan waarop de ingespoten stof het
'hart bereikt. Een tweede teller, geplaatst ter hoogte van de buik
wand, licht ons in over de snelheid waarmee het ingespoten ami
nozuur als voedsel verbruikt wordt door het kind. Na vijftien minu
ten kan een onderlinge vergelijking van de twee tellers ons inlich
tingen geven over het groeiritme van de baby. Ondertussen is men
nog op zoek naar eenvoudiger methoden om het groeiritme te me
ten.
Deze technieken hebben reeds belangrijke gegevens verschaft. Zo
weet men nu dat ondervoeding van de moeder weinig invloed heeft
op de groei van het kind, althans wanneer de zwangerschap goed
op gang is. De vrucht gedraagt zich als een parasiet die leeft ten
koste van de moeder. Indien de moeder zich niet juist of onvoldoen
de voedt, dan zal het kind toch een normaal groeitritme houden. Bij
erge ondervoeding, zoals vastgesteld werd in concentratiekampen,
wordt een vrouw onvruchtbaar of er volgt een miskraam. Overvoe
ding van de moeder heeft evenmin overvoeding van de baby tot ge
volg. De spreuk „We zijn met twee, dus moeten we voor twee eten"
heeft geen wetenschappelijke basis. Het ongeboren kind heeft reeds
meer verstand om zijn gewicht op peil te houden dan de moeder die
niet zelden zondigt door overdaad.
De oorzaak van een onvoldoende geboortegewicht berust op een on
voldoende werking van de moederkoek. Deze kan slecht gelegen
zijn waardoor de bloedvoorziening naar de vrucht eveneens te kort
schiet. Maar ook endocrine stoornissen of bepaalde vaataandoenin-
gen van de moeder kunnen een slechte werking van de moederkoek
tot gevolg hebben.
Een onvoldoende groeiritme brengt de vrucht in een verzwakte positie
om de moeilijkheden bij de geboorte te overwinnen. Wanneer de
groei te zeer vertraagt kan men zelfs besluiten de geboorte kunst
matig te vervroegen wat dan de nadelen meebrengt van een onvol
dragen kind. Voor- en nadelen dienen dan tegen elkaar afgewogen
te wordenl Over de eventuele nadelige gevolgen op lange termijn
van een slecht groeiritme en een te laag geboortegewicht zijn de
deskundigen het niet eens.
Niettemin zijn de laatste gegevens eerder bemoedigend. Het is nog
niet bewezen dat zulke kinderen een minder goed hersenontwikke-
ling hebben met een aantasting van hun intellectuele vermogens.
Men heeft eerder de indruk dat het mensenras toch taaier is dan
men verwachtte.
Dit neemt niet weg dat de preventieve geneeskunde zich meer en
meer begint bezig te houden met het ongeboren kind. Uiteindelijk
brengen we de negen actiefste maanden van ons leven door in de
baarmoeder.
Dr. ICKX
Een paar tips. Houd u van fijn re
laxen schaf u dan een ouderwet
se hangmat aan om tussen de
bomen te bengelen. Moet er
comfortabele meubelen aan te
pas komen, dan doen opblaas-
stoelen goede diensten (voet-
pompje niet vergeten); voor de
kleintjes stoelen in beertjes-
vorm met uitgestrekte armpjes,
waarin het lekker uitrusten is
7.-) Geschikt om op te liggen
ia een matras van schuimplastic
met katoenen overtrek (hard
plastic aan de onderkant); het
simpelste: een slrandmatje op
rolbaar en vederlicht. Voor de
baby gaat een lichtgewicht bed
je mee en voor de peuter in de
auto een stoeltje met gordeltje
(goedgekeurd door TNO en Ned.
Verg. v. Huisvrouwen). Kleintje
kan erin staan en zitten maar
niet vallen ('^-6 jaar). Er zijn
ook speciale kleuter-veiligheids
gordels in de handel 62.-. On
misbaar voor do „geplande"
picknick met alles „erop en er
aan" is ook de koelbox voor li
monade, yoghurt of melk en de
thermosfles voor warme koffie
Nieuw is de „min'fass" voor 3.8
liter bier met tapinstallatie (.zo
dat u zo schuimend bier kan
krijgen tussen het gras „Oven
vers" uit de fabriek ook een
Finse rookpot, waarin vis kan
worden gerookt.34.50) Wilt u
op een gemakkelijke manier
■ets warms tussen de hondsdraf,
neem dan een minigrill mee om
hamburgers te roosteren. Hij
brandt 2 uur en is met houts- j
kcol bij elk warenhuis te krij- j
Thuis te maken om mee te ne
men: uitgehold wit brood, ge
vuld met papje van broodkrui
mels met bouillon, kleine ge
stoofde tomaten, worteltjes,
kruiden, zout, aroma, fijnge
snipperde gefruite ui, plakken
ham en tong met fijngehakte
eieren. Garneren met paprika-
ringen, ruitvormig gelegd en in
elke hoek een olijf.
-r- r9?
Je moet altijd aan het milieu denken,
Sommigen vinden het al mis als je plastic gebruikt
en eigenlijk moest je gele zeep nemen in plaats van poedert
en de fiets in plaats van de auto.
]e durft tegenwoordig nauwelijks meer de vogeltjes
te voeren om liet natuurlijk evenwicht niet te verstorent
Maar bij Vinke vindt u uw natuurlijk evenwicht terug
in een omgeving zonder milieuproblemen.
U herademt bij de fijne afgestemde kombinccrmode zoals
pantalon*., Iiquctjcs. acryl blouses in effen, linnen
en gebloemde jersey, waarmee u bovendien
hei milieu buiten aanzienlijk op zult fleuren.
Vinke mode voor langer dan vandaag.
Nieuwe barbecue met visrook-mogelijkheden. Voor enthousiaste dag-
kampeerders, die meteen een goed plekje" vinden. Met een glas wijn, druiven, stokbrood en wat paté's zit u al goed
landwijntje. Daarna is het zaak
je rond en rijden maar.
Het kan ook zijn dat u zo'n buiten
etentje tevoren „plant" Alles
goed en wel, maar u moet er
wel rekening mee houden dat
het met het week-end net re
gent De doem van een plens
bui hangt over het geruite
kieedje met de servetjes, die bij
dit buitengebeuren past. Never
mind. Wc blijven hoopvol. Een
ding echter voor ogen houden,
met te veel slepen met ophan»
delbare luchtbedden of geweldi
ge barbecue's. We houden het
simpel.
