Samen aan de basis,
spanning aan de top
Ceremoniemeester in Hongarije
kan geestelijke niet vervangen
VISSER 'T HOOFT:
KORTE METTEN
VRIJDAG 8 JUNI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Het krachtig samengaan van
christelijke kerken op het loka
le vlak wordt door dr. W. Vis
ser 't Hooft, oud-secretaris ge
neraal van de Wereldraad van
Kerken nadrukkelijk toege
juicht.
Hij gaf dit te kennen in Ham
burg waar hij sprak voor de
werkgroep van christelijke
kerken, waartoe sinds vorig
jaar ook de katholieke paro
chies horen. Hij verheelde niet,
dat door het samengroeien aan
de basis spanningen zouden
worden opgeroepen met de
top, „die ons in de toekomst
nog zeer veel zorg zullen ge
ven".
Or. Visser 't Hooft betreurde
het, dat de katholieke kerk
niet binnen afzienbare tijd lid
van de Wereldraad van Ker
ken zal wordei. De oorzaak
daarvan ligt, naar representa
tieve katholieke kerkelijke lei
ders hem verteld hadden, in de
huidige crisis binnen de katho
lieke kerk. Maar dr. Visser 't
Hooft zou het toch beter heb
ben gevonden als alle kerken
samen door deze crisis heen
gingen.
Over de situatie van de kerken
in de Sovjet Unie zei dr. Vis
ser 't Hooft, dat de politieke
toenadering van die kant de
toestand van de kerken tot nu
toe niet verbeterd had, maar
daarentegen verzwaard. Rege
ring en partij in de Sovjet
Unie zouden vrezen, dat door
de nieuwe contacten de een
heid van het regiem zou wor
den bedreigd en grijpen thans
weer krachtiger in in kerkelij
ke zaken. De christenen in het
westen moeten zich hierover
geen illusies maken, aldus dr.
Visser 't Hooft.
Degenen, die in Hongarije de
burgerlijke plechtigheden orga
niseren bij gelegenheid van be
langrijke gebeurtenissen in het
leven, zoals geboorte, huwelijk
en dood, moeten tijdfens hun
eerste algemene vergadering
kort geleden wel tot de conclu
sie zijn gekomen, dat er naar
hun werk niet veel vraag is.
De zogenaamde burgerlijke
plechtigheid, moet naar het
oordeel van de atheïsten de
gestelijke aan het doopvont,
het altaar en het graf vervan
gen, maar het schiet geen wor
tel in de poesta.
Op de algemene vergadering,
die in Ozd werd gehouden,
móést men toegeven, dat nog
altijd zesenvijftig procent van
alle bruidsparen, zeventig pro
cent van alle nabestaanden en
vijfenzeventig procent van alle
ouders niet bereid zijn af te
zien van een godsdienstige be
geleiding.
Deze cijfers mogen overigens
twijfelachtig worden genoemd.
WERELD
KERK EN
want vorig jaar nog werden er
in 'n publikatie in het Hongaar
se blad „Zalai Hirlap" heel
andere getallen genoemd, bij
voorbeeld, dat slechts vier pro
cent van de pasgeboren kinde
ren zonder geestelijke plechtig
het leven werd binnengeleid.
En slechts aan elk tiende graf
ontbrak een priester.
Een moeilijk punt is ook nog
het feit, dat de burgerlijke ce
remoniemeesters niet goed we
ten wat ze met de babies, de
bruidsparen en de overledenen
aanmoeten. De meesten vol
staan met de terzijde gescho
ven geestelijke te imiteren en
houden filosofisch getinte toe
spraken, die vaak niet zonder
godsdienstige Invloed zijn.
Een ceremoniemeester kreeg
tijdens de conferentie scherpe
kritiek te verduren, omdat hij
de pasgeborenen de hand op
het hart placht te leggen, om
daama de baby boven het
hoofd te houden om het de
aanwezigen te laten zien. Ook
dat werd gezien als een na-
apen van 'n religieus doopfeest
Een voorstel om de organisatie
voortaan „Dienst voor het or
ganiseren van plechtigheden"
te noemen werd afgewezen,
omdat het woord „dienst" te
veel aanleiding zou geven tot
verwarring met een godsdienst
oefening en men wilde in
geen geval voor een „nieuwe
secte" worden aangezien.
Om aan de steeds toene
mende belangstelling voor
haar teksten tegemoet te ko
men geeft de Amsterdamse
Studentenekklesia, Nieuwe He
rengracht 93 te Amsterdam
een „Envelop" uit, die alle
teksten bevat, die in de vooraf
gaande maand in de Ekklesla-
diensten zijn gebruikt: preken,
liederen, gebeden, tafelgebe
den, citaten uit de bijbel of uit
schrifturen van bekende schrij
vers, alsmede een essayisti
sche bijdrage op het gebied
van theologie, exegese of kate-
chese. De eerste „Envelop"
van de nieuwe serie verschijnt
15 september.
De postzegelactle voor de
hervormde en gereformeerde
zending - een activiteit voor
heen ook in r.k. kringen
bekend, zijnde 'n gemeenschap
pelijke actie voor het sparen
van oude postzegels - heeft de
laatste twee jaar ruim 36.000
gulden opgeleverd. Het geld
werd besteed aan scholen in
Indonesië.
Onder de kerk van San Ste-
fano Rotondo op de Celio-heu-
Half miljoen
meer voor
Memisa
collecte
De collecte die In februari
voor Memisa, de Medische
Missie Actie, is gehouden gaat
zeker een half miljoen meer
opbrengen dan vorig jaar, al
dus meldt Memisa-Nicuws.
Dat betekent een bedrag van
Helder Camara
mocht niet
spreken in
Columbia
De zeshonderd afgevaardigden
naar hef congres van Latijns-
amerikaanse kamers van koop
handel te Bogota (Columbia)
hebben het zonder hun gast
spreker Dom Helder Camara
moeten stellen. Oorzaak van
deze afwezigheid was de wei
gering van de Columbiaanse
kardinaal A. Munoz in te stem
men met het bezoek van mgr.
Helder Camara.
Als officiële reden gaf de kar
dinaal op dat hij te laat door
de organisatoren van het con
gres was geraadpleegd om een
vrije beslissing te kunnen ne
vel in Rome Is een in uitste
kende staat verkerend Mlth-
ras-heillgdom ontdekt. Men
vond een rechthoekige ruimte
met gekleurde fresco's aan de
wanden en met twee beschil
derde beelden van de oud-Per
zische god Mithras. Men neemt
aan, dat het boorde bij de gro
te Romeinse kazerne, de
„Casa Peregrlna" die in de
eerste eeuw na Christus op
deze plaats gevestigd was. Men
vond talrijke votiefschllden en
kleine beeldjes met daarop de
namen van soldaten.
Als remedie tegen de vele
mislukkingen van op jonge
leeftijd gesloten huwelijken
heeft de katholieke kerk in Co-
ruim 2,5 miljoen gulden. Daar
komt dan nog een bedrag van
waarschijnlijk 1,2 miljoen gul
den bij aan giften via giro en
dergelijke.
Zowel de collecte in de kerken
als het daarbuiten verzamelde
bedrag vertoonde een stijging.
Memisa heeft vorig jaar voor
twee miljoen gulden aan giften
in natura naar de ontwikke
lingslanden gestuurd, waarvan
voor ruim 1,5 miljoen gulden
aan artsenmonsters, die vrij
willig door apothersassistenten
werden gesorteerd.
Daarnaast ging nog eens voor
twee miljoen gulden aan ge
schenkzendingen de deur uit.
Dom Helder Camara op terug
reis van een tournee door
België. Nederland en Zweden
was uitgenodigd om zijn
ideeën over de menselijke ont
wikkeling toe te lichten voor
zeshonderd vertegenwoordigers
uit tweeëntwintig landen van
Latijns-Amerika. de Verenigde
Staten en Europa.
De Columbiaanse pers heeft
fel gereageerd op de houding
van kardinaal Munoz die de
laatste tijd meer kritiek ont
moet. Zo heeft het theologische
team van priesters te Medcllin
geprotesteerd tegen een trip
met diners en festijnen door
het gehele land. die de kardi
naal heeftg ehouden bij zijn be
noeming tot kardinaal. De kar
dinaal spreekt vaak over de
kerk van de armen, aldus de
priesters van Medellin, maar
al dit kostbare gefeest is een
belediging voor de armoe van
het volk.
lumbia besloten geen huwelij
ken meer in te zegenen van
hen, die Jonger zijn dan acht
tien jaar. Op het ogenblik
staat het kerkelijk recht huwe
lijken toe aan jongens boven
veertien en meisjes boven
twaalf jaar.
Paus Paulus heeft de nun
tius in Zaire, aartsbisschop
Bruno Torplgllani overge
plaatst naar de Filippijnen. Hij
heeft geen nieuwe vertegen
woordiger voor Zaïre benoemd.
Dit kan worden beschouwd als
een nieuw hoogtepunt in do
controverse tussen het Vatl-
cann en do president van Zaï
re, Moboetoe.
AFLEVERING 139
Ze begreep dat het allemaal vertoon
van moed was geweest. Hij had dit
in stilte gehoopt. Hij zou nooit uit
zichzelf naar de dokter zijn gegaan,
hij had Peter gedreigd als die het
zou doen, en nu hij het had gedaan,
noemde hij hem een schoft. Maar
zijn tranen, zijn gelach, zijn opluch
ting, spraken de waarheid.
Ze dronken en huilden. Opeens vroeg Derek:
'Waar huilen we eigenlijk om? Ik ben er
doorheen. Mijn oorlog is afgelopen. Ik ga
weer les geven en kom iedere avond thuis.
M'n salaris wordt op de bank gestort, en
jij en de kinderen zijn verzorgd. Dat wou
je immers?'
Jill liet zich snikkend op de sofa vallen en
verborg haar gezicht in een kussen. ,,Toe,
Jill, hou op. We hebben gewonnen. We heb
ben onze oorlog ewonnen." Hij reep haar
schouder beet en draaide haar op haar rug.
Haar ogen waren rood gehuild, haar gezicht
nat van tranen.
'Daar huil ik niet om.' Ze probeerde de tra
nen met haar hand weg te vegen.
'Waarom dan. in Godsnaam?'
De drank maakte haar tong los. 'Ik dacht
aan Jack. Aan Jack Ridley. Hij heeft de
oorlog niet gewonnen. Hii is dood. Jack is
dood.'
Derek keek alsof hij haar wilde slaan. Maar
hij liet zich op haar vallen en drukte haar
met zijn lichaam neer. Wnast trok hij haar
kleren los.
Ze verzette zich niet; maar ze werkte ook
niet mee.
Sheila gaf zichzelf toegang tot het huls van
de Robbins, met de sleutel die ze haar
hadden geleend. Jill lag op de sofa, naakt,
met verwarde haren en rode ogen.
'Maak je niet ongerust, het was Derek maar.
We hebben de fles leeggedronken, op de
goede afloop. Dat is tegenwoordig de enige
manier om het tot een omhelzing te laten
komen. Ik kan anders niet hebben dat hij
me aanraakt. Is dat bij jou ook zo?'
'De goede afloop?', vroeg Sheila, de intieme
vraag negerend.
'Ja. Hij vliegt niet meer. Net als jouw Da
vid. O, sorry, hoe ging het met hem?' Jill
zocht haar kleren bijeen en begon zich aan
te kleden. Sheila was meer bezorgd over
Robbins. 'Het is toch niet erg met hem? Ik
bedoel... na dit hier... er is toch niets aan
de hand? Betekent dat dan niets?'
*De man voor wie het iets zou hebben bete
kend is dood. Weg. Nog voordat hij...' Jill
schudde langzaam haar hoofd.
Hield je niet van Derek? Toen je met hem
trouwde?'
'Ik dacht dat ik van hem hield. Ik wist niel
wat liefde was tot ik Jack ontmoette. Is
het met jou ook niet zoiets?'
'Nee. Dat is het niet. David is de enige man
van wie ik ooit heb gehouden.'
Jill zag zichzelf in de spiegel. 'Lieve hemel,
wat zie ik er uit.'
'Ik kan niet zeggen, dat David in dat opzicht
veranderd is. Ik bedoel, toen ik hem van
daag zag... even maar, was hij helemaal
de oude.'
'O, de oorlog heeft een afschuwelijke uitwer
king op Derek. Op mij ook. Geef jij niet de
schuld aan de oorlog?'
'Soms. Maar ik weet het eigenlijk niet. Ik
weet niet of het anders zou zijn geweest,
als David en ik... bij elkaar waren ge
weest. Al die tijd.'
'Natuurlijk, Sheila. Kijk maar eens wat er
met mij is gebeurd. Ik ben in de val gelo-
pen.'
Sfceila was er niet van overtuigd dat het de
schuld van de oorlog was. Zij zag het niet
zoals Jill het zag. En Jill niet zoals zij het
zag.
Ze waren met totaal verschillende mannen
getrouwd.
Ze bedankte -Till en nam de eerstvolgende
Edwin begon te vermoeden, dat Sefton weer
iets in zijn schild voerde. Al had hij ook
met geen woord over het verkopen van de
drukkerij gesproken, sinds het hem niet
was gelukt de meerderheid vóór te krijgen.
Na Seftons nederlaag, had generaal Eisenho
wer de geallieerde legers Frankrijk bin
nengevoerd en ze naderden nu hun doel.
Het einde van de afschuwelijke heerschap
pij van Adolf Hitler en zijn fascistische
trawanten was nabij. Mussolini was gevan
gen gencmen vóór hij de grens bereikte:
doodgeschoten en ondersteboven te kijk ge
hangen voor zijn landgenoten.
Gedurende die gedenkwaardige maanden
was Sefton nauwelijks in de drukkerij ge
weest. Papier werd nog steeds mondjes
maat gerantsoeneerd, werkvergunningen
waren nog moeilijk te krijgen en machine
onderdelen nog moeilijker. Maar Sefton
liet Edwin met de problemen zitten.
Het was nu zeker, dat het afgelopen jaar
geen winst had opgeleverd: Briggs Zn.
had net quitte gespeeld. Sefton had eigen
lijk met een somber gezicht, klagend en op
Edwin mopperend, moeten rondlopen.
Maar hij zei geen woord. Er broeide iets
in dat onberekenbare hoofd.
Edwin vroeg Helen of zij wist wat Sefton in
zijn schild voerde. Vreemd, ze had net Ed
win willen opbellen om hem hetzelfde te
vragen. Sefton had haar gezegd, dat er die
avond iemand zou meeëeten en hij hing
nooit zonder een bijbedoeling de royale
gastheer uit.
Ze spraken af, dat ze elkaar op de hoogte
zouden houden, zodra ze iets hoorden of
merkten. Edwin zou op zijn werk zijn ogen
en oren open houden en Helen zou hetzelf
de in het hol van de leeuw doen. Er zat
niets anders op dan af te wachten.
De medische specialisten van de R.A.F. wa
ren zeer beslist geweest. Er was geen
sprake van, dat David gedurende de oorlog
nog dienst kon doen, laat staan een vaste
aanstelling in vredestijd kon krijgen. Zijn
plannen voor een carrière bij de R.A.F.
werden de bodem ingeslagen door hun ad
vies: 'Luitenant Ashton, D. zo spoedig mo
gelijk ongeschikt voor de dienst te verkla
ren'.
Hij werd met verlof gestuurd in afwachting
van zijn ontslag. Sheila nam hem, niet zon
der zorg, bij zich in huis. Maar de loop der
gebeurtenissen had hem veranderd; hij be
gon naar een baan te zoeken, dag-in-dag-
uit, met een volharding die ze niet in hem
zou hebben gezocht.
'Ik moet een baan hebben die genoeg ople
vert om jou uit die kantine te halen, en om
een behoorlijke woning te huren en de kin
deren naar hun vader en moeder terug te
halen, waar ze behoren'.
Dat was niet het geluid dat ze van David ge
wend was. Maar hij liet het niet alleen bij
woorden. Hij deed zijn uiterste best om
zijn woorden waar te maken. Hij klaagde
zelfs niet als hij 's avonds, na 'n hele dag van
het ene eind van de stad naar het andere te
hebben gezworven, met hoofdpijn thuis
kwam. Was dit een nieuwe David? De Da
vid met wie ze getrouwd was? Die vragen
waren Sheila's onuitgesproken gebeden.
Niemand had sinds maanden Doris Jackson
gezien. Ze was op een avond, zonder waar
schuwing of een woord voor Freda, haar
enige goede vriendin, het verpleegstershuis
uitgelopen en gewoonweg verdwenen. Zelfs
haar ouders wisten niet waar ze was. De
ziekenhuisdirecüe had de politie op de
hoogte gesteld.
Het enige wat Freda hun kon zeggen, was,
dat ze had gezegd dat ze die avond uitging
met haar laatste aanwinst. Wie dat was"
Waarschijnlijk een Amerikaan. Maar e
werden in oorlogstijd zoveel personen ver
mist. Ze konden haar spoor niet vinden.
Freda wist dat Doris op een dag zou komen
opduiken. En dat gebeurde ook. Maar niet
in het ziekenhuis, zoals ze had verwacht.
Ze verscheen onverwacht bij de MacKan-
zies thuis, bleek, afgetobd en zwijgzaam.
Ze babbelde niet meer zoals vroeger.
'Waarom heb je niet geschreven?', vroeg
Freda, die het gedrag van haar vriendin
niet kon begrijpen.
Doris gaf geen verklaring. Ze vertelde niel
waar ze geweest was sn waarom ze was
weggegaan.
'Ik weet het niet. Ik zie niets in brieven.'
Freda en lan begrepen dat dat niet de reden
was. Aan tafel at en sprak Doris niet. Ze
drongen ook niet bij haar aan. Als ze dat
hadden gedaan, zou ze misschien het huis
uitgevlucht en weer verdwenen zijn.
Markten
kalveren 46; nuchtere kolveren
schapen 19S. lammeren 474;
kens oven 100 kg 388; bigger
bokken en geiten 24: slachtrunderc
slachtkoeien per kg
kwal. 5,906.20. Ie kwal
2e kwal. 5.45—5.70. 3e k\
per stuk):
'5.65—5.95.
Sew. 4.90—5.30. vette kalveren per kg
lev. gew. 4.60—5,40: nucht. kalveren
per kg lev. gew. 1,30—1.70; slachv-
2.92—2.97; melk- en kalfkoelon
1700-2050; kallvaarzen 1225—1550;
vare koelen 950—1250. pinken 775—
1210: graskalveren 650-865: sUcren
1200—2100: nuchtere kalveren 30—
70; vette schapen 120-190: vette
lammeren 170—226; welde lamme,
ren 145—170; zulglammeren 150—
200; drachUge varkens 525- *50;
schrammen 130—145: biggen 110—
130. geiten 30-110: Overzicht (resp.
redelijk prljsh.vette kalveren rus-
tlg-even hoger; nuchtere kalveren
rustlg-prljsh.nuchtere kalveren
voor lok cn mcslerlj leis wllllger-ho-
gcr; schapen kalm-prljsh.lamme
ren rustig—even hoger; varkens rus
tig—even lager: schrammen en big
gen matig—prljsh.geiten matig
aks): eieren van 5152 gram 9.93.
67—68 gram 11.90: 61—62 gram
12.58. 6C-67 gram 13.42
fi| juni - Aan
a
f EFFECrii/rrBirV It heb Pt
2e matlg-nauwelljks prljsh
1 juni - Aanvoer: 3.691.152 stuks,
volgens velllnglljst 2 205.702, stem
ming redelijk. Prijzen (ln guldens
per 100 stuks)eieren van 5061
gram 9,66-9,97; 55—56 gram 11,22
—11,43; 60—61 gram 12,63—13.15:
65-66 gram 13.32—14.57,
Elervelllng Barncveld, 7 Juni - Aon.
Kf
9.90- 12.40. kg.-prljs 1.98—2 11
64 gram 12.60-14.00. kg.prljs
2.19 65-69 gram 14,25—14,'.
'IUe clt
,75 per 100 stuks lager,
kt Gouda. 7 Juni
Dr. W. A. VISSER 't HOOFT.