Geünieerde patriarch:
„Rome wil ons vergeten"
LUTHERANEN: TIJD
WORDT RIJP VOOR
OPEN COMMUNIE
MET KATHOLIEKEN
KORTE METTEN
PAGINA
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 25 MEI 1973
De verhouding tussen Rome en de geünieerde kerken van het
oosten is slecht. Dit schrijft de Melchitische patriarch Maximos
V van Beiroet in het Russisch-orthodoxe maandblad „Stem der
orthodoxie", dat in Oost-Berlijn uitgegeven wordt. De katholieke
patriarch van de Melchitische ritus verwijt daarin de r.k. kerk,
dat zij ondanks alle uitspraken van het tweede Vatikaanse conci
lie „het bestaan van een orthodox-katholieke kerk, waarmee zij
bijna 250 jaar verbonden is, wil vergeten".
„Ons Leger"
verontrust
over visie
Vredes
beraad
Het hoofdbestuur van de Ko
ninklijke Nederlandse Vereni
ging „Ons Leger" heeft in een
open brief aan de negen ker
ken, die een vertegenwoordi
ging hebben in het Interkerke
lijk Vredesberaad, zijn veront
rusting kenbaar gemaakt over
het stilzwijgen van de kerken
ten aanzien van de standpun
ten van het I. K. V-» neerge
legd in „De toekomst van Eu
ropa".
In deze standpuntsbepaling ligt
vervat, dat West Europa, met
Nederland voorop, de defen
sie-inspanning moet verminde
ren. „Ons Leger" noemt dit
standpunt gevaarlijk eenzijdig.
Het stelt voorts, dat de uitin
gen van het I. K. V. moeten
worden toegerekend aan het I.
K. V. zelf en niet aan de ker
ken of aan de Raad van Ker
ken. Dit is velen echter niet
duidelijk.
„Ons leger voelt zich hierdoor
verontrust, omdat de indruk is
gewekt dat de kerken feitelijk
alle uitingen van het I. K. V.
dekken, althans daartegen geen
bezwaar hebben. „Ons leger"
acht dat nauwelijks denkbaar.
Het bestuur dringt er dan ook
bij de kerken op aan die ver
ontrusting weg te nemen,
mede met het oog op in de toe
komst te organiseren vredes-
weken.
Het is voor de eerste maal in
de geschiedenis van de „Stem
der orthodoxie", dat dit blad
in zijn kolommen een met
Rome herenigde patriarch aan
het woord laat. Patriarch
Maximos schrijft: „Rome wil
rechtstreeks met de orthodoxie
onderhandelen zonder de be
middeling van de voor de la-
tijnse kerk teruggewonnen geü
nieerde kerken".
Volgens de Melchitische pa
triarch zijn bepaalde westerse
oecumenici \an mening, dat
men bij de officiële ontmoetin
gen en bij de dialoog tussen de
orthodoxie en de kerk van
Rome „de geünieerde kerken
in haar totaliteit bijzonder ver
re dient te houden, omdat zij
een voorwerp van miscrediet
en van schande zijn, dat men
de orthodoxie niet als voor
beeld kan stellen van haar toe
komstige eenheid met de kerk
van Rome".
Achterhaald
Weliswaar heeft aldus Maxi
mos V het tweede Vatikaan
se concilie een voelbare voor
uitgang gemaakt met betrek
king tot de rechten van het pa
triarchale instituut en de auto
nomie der landskerken in haar
liturgie, kerkelijke tucht en
theologie, maar men begint
deze vooruitgang in de visie op
de plaatselijke kerk weer terug
te schroeven. Men valt weer
terug op het „achterhaalde be
grip van een kerk als „socie-
tas perfecta" (volmaakte
maatschappij) en op de „verti
cale betrekkingen" tussen bis
schoppen en paus.
Maximos vermeldt in deze sa
menhang de mededelingen van
kardinaal Seper, prefect van
de congregatie voor de geloofs
leer, op de laatste bisschoppen
synode van Rome. De „kerke
lijke grondwet" is aldus
Maximos V een codificatie
van deze voorconciliaire ideeën
en vernietigt de autonomie der
landskerk.
Te haastig
Patriarch Maximos V geeft
tenslotte als zijn mening, dat
de met Rome geünieerde oos
terse kerken steeds in een
moeilijke situatie hebben ver
keerd, zowel voor zichzelf,
voor Rome als voor de ortho
doxie. Letterlijk schrijft hij:
„Ons kerkelijk leven in een
heid met Rome is 'n sprekend
voorbeeld van het misluk
ken van een eenheid, die te
haastig tot stand gebracth is
en waarvan de theologische en
kerkelijke wortels niet gezond
zijn".
Rome zou de orthodoxie en
haar kerken als zusterkerken
moeten beschouwen met alle
implicaties ervan op het ter
rein der autonomie en der
communio. De geschiedschrij
ver van de oecumenische be
weging kan hier aldus
Maximos V „slechts met
liefde en bewondering" de hou
ding eren van de „drie grote
geestelijke leiders": Joannes
XXIII, Paulus VI en patriarch
Athenagoras I van Constanti-
nopel.
De kerk van Rome zo be
sluit hij heeft de plicht aan
de kerken van het oosten, die
haar niets verschuldigd zijn,
een aannemelijke verklaring te
geven voor haar theologie, die
zich manifesteert in de gedog
matiseerde centralisering der
Romeinse kerk.
PATRIARCH MAXIMOS V
Het oecumenisch studiecen
trum in Straatsburg van de
Lutherse wereldraad heeft een
verklaring gepubliceerd, waar-
In het een „eucharistische
gastvrijheid" aanbeveelt tus
sen lutheranen en katholieken.
Het wijst erop dat de gesprek
ken tussen de lutheranen en de
rooms-katholieken de laatste
Jaren een dergelijke intensiteit
en diepte hebben bereikt, dat
thans een aanbeveling op haar
plaats is aan het adres der lu
therse kerken om officieel
goed te keuren, dat rooms-
katholieke christenen worden
uitgenodigd deel te hebben aan
eucharistievieringen der luthe
ranen: 2. lutheranen de vrij
heid krijgen deel te nemen aan
rooms kaholieke eucharistie
vieringen.
Het studiecentrum merkt op,
dat „de redenen ten gunste
van deze stap van dermate
theologisch en pastoraal ge
wicht zijn, dat het zich daartoe
gedwongen voelt, ook al is de
gesprekspartner nog niet in
staat het aanbod volledig te
accepteren en er officieel op te
antwoorden. Het studiecentrum
voegt er dan ook aan toe, dat
de eucharistische gastvrijheid
slechts een eerste stap is en
dat de gesprekken tussen beide
kerken gericht moeten blijven
op volledige eenheid en inter-
Het gesprek tussen lutherse en
rooms-katholieke theologen is
reeds enige jaren op gang.
Straatsburg, dat een gemengd
protestants-katholieke bevol
king heeft, is hun praktisch
proefterrein. De bisschop van
Straatsburg, mgr. Elchinger,
-\ zijn kant kort gele
den reeds een beperkte open
communie geëntameerd van
gemengd gehuwden. Het stu
diecentrum van Straatsburg
verwijst naar deze stap van de
bisschop.
Kardinaal Frings, oud
aartsbisschop van Keulen heeft
een dringend beroep gedaan op
de Russische partijleider
Brezjnjew om godsdienstvrij
heid toe te staan aan de chris
tenen in Rusland, met name in
Litauen. De kardinaal had de
brief persoonlijk aan Brezjn
jew willen overhandigen tijdens
diens bezoek aan Dest-Duits-
land. Dat bleek protocolair
niet mogelijk. Via de Russi
sche ambassadeur gaat de
brief nu naar Moskou.
De Italiaanse prelaat Alber
to Bovne is door de paus be
noemd tot vice-secretaris van
de congregatie voor de geloofs
leer als opvolger van de Belgi
sche mgr. Charles Moeller, die
secretaris voor het secreta
riaat voor de eenheid is gewor
den.
—Het team van de Osservato-
re Romano is voetbalkampioen
van Vaticaanstad geworden.
Hoofdredacteur Raimondo
Manzini vond de overwinning
van het team, bestaande uit
redactioneel en technisch per
soneel van het Vaticaans dag
blad een overtuigend dementi
van de internationaal verbrei
de opvatting, dat de bezetting
van de Osservatore Romano
alleen maar uit tachtigjarigen
bestond.
—De Franse afdeling van Pax
Christi heeft naar aanleiding
van de protesten tegen de
voorgenomen Franse kernproe
ven in een communiqué een
veroordeling uitgesproken over
alle kernproeven, van wie dan
ook. Aangaande Frankrijk zegt
het communiqué, dat de proe
ven het teken zijn van 'n deel
neming van het land aan de
bewapeningswedloop, die de
grootste dwaasheid van onze
tijd lijkt. Dit schandaal wordt
nog verergerd door het mon
sterachtige verknoeien van
bronnen van inkomsten op een
tijdstip, dat hele volken, met
name in Afrika, met hongers
nood worden bedreigd.
De anglicaanse kanunnik
Burges Carr, secretaris-gene
raal van de Raad van Kerken
van Afrika gaat half juni naar
Roma voor besprekingen met
paus Paulus over onder meer
het concordaat tussen het Vati-
caan en Portugal. De nauwe
banden tussen beide schaden
volgens hem de acties van de
bevrijdingsbewegingen voor de
dekolonisatie van de Portugese
kolonies in Afrika. Carr zal in
Rome ook spreken over de be
trekkingen tussen de protes
tantse kerken en de katholieke
kerk in Afrika, die hij graag
verder wil ontwikkelen.
AFLEVERING 128
De assistente van de ambtenaar ver
scheen weer in de deuropening. Ze
leek minder uit de hoogte dan bij de
vorige gelegenheid.
,,U bent de volgende, he? Mackenzie-Ashton?
We zullen maar door gaan. Ondanks die
..onenigheid, zoiets is al eerder gebeurd. Ik
geloof wel dat er voor allemaal plaats is".
Bij de huwelijksvoltrekkingen in oorlogstijd
waren gewoonlijk niet veel vrienden en
kennissen aanwezig.
Ian en Freda werden naast elkaar gezet, te
genover de ambtenaar, die achter zijn bu
reau zat. Toen de plechtigheid begon dacht
Freda nog steeds aan dat arme meisje, dat
nu huilend buiten stond.
„Bent u Ian James Mackenzie?"
Het arme kind scheen niemand te hebben
om haar te troosten.
„Ja".
„Bent u Freda Ashton?"
Er had wel iemand van het gezelschap bij
haar kunnen blijven, toen ze daar zo hart
verscheurend stond te snikken. „Ja".
De assistente van de ambtenaar, zag on
danks haar ernstige pogingen geen kans
om enig gevoel te leggen in de woorden
die ze elke werkdag verscheidene malen
moest opzeggen. Terwijl zij ze opdreunde,
keek Freda vanuit haar ooghoeken naar
Ian. Hij keek op dezelfde manier naar
haar. Ze vroeg zich af of dit ambtelijke ri
tueel voor hem meer betekende dan voor
haar.
Toen Tony om de ring werd gevraagd,
dwaalden Freda's gedachten weer af. Zou
dat arme meisje ooit met haar Amerikaan
trouwen?
om u te herinneren aan het plechtige
en bindende karakter van de beloften die u
op het punt staat af te leggen. Het huwe
lijk is, volgens de wetten van dit land, de
vereniging van een man en een vrouw..."
Dachten de mensen die de wetten van dit
land maakten, dat een 6oldaat niet wist
dat het de vereniging van een man en een
vrouw was? Alleen omdat hij nog geen een-
enwtintig jaar was?
Toen Ian „plechtig verklaarde" dat hem
geen wettig beletsel voor het huwelijk be
kend was, realiseerde Freda zich, dat het
al net zo onwezenlijk was als het huwe
lijksritueel dat ze in het gebedenboek van
haar moeder had gelezen. Op het blanco
blad voorin stond, dat grootvader Briggs
het Jean op haar vijfentwintigste verjaar
dag had gegeven.
„Frcda". Haar naam trok haar in de plech
tigheid terug. Maar doordat ze er met
haar aandacht niet bij was, „verklaarde ze
plechtig" dat haar geen „onwettig belet
sel" bekend was. Haar werd verzocht de
woorden nog eens van het begin af te her
halen. Ditmaal was haar geen „wettig be
letsel" bekend. De woorden moesten dus
toch als belangrijk worden beschouwd, on
danks de manier waarop ze werden ge
zegd, dacht ze. Maar dut arme meisje bui
ten; wat zou er met haar gebeuren? Na de
receptie werden de heer en mevrouw Mac
kenzie met confetti bestrooid, toen ze in
lans autootje stapten. Freda wierp haar
boeket naar de gasten, zoals het gebruik
eiste. Tony ving hem op. Hij zag de ach
terkant van de auto kleiner worden, toen
hij de bloemen aan Doris doorgaf. Het
kwam hem voor, dat Freda haar bruids
boeket met opzet in haar richting had ge
gooid.
De laatste die Sheila had verwacht was Fre
da. Ze had haar sinds de bruiloft niet ge
zien, en dat was vijf maanden geleden. Ze
dacht aan het eerste jaar van haar huwe
lijk toen zij en David hadden geleefd in
een wereld waarin alleen zij leken te be
staan. Wat was er toch veel veranderd.
Freda was onthutst door het armoedige van
Sheila's kamers. Ze leken bekrompen en
donker, in tegenstelling tot de ouderwetse
voornaamheid van het huis van de Mac-
kenzles.
„Ja, dank je Sheila, we hebben een leuke
huwelijksreis gehad; al was het maar kort.
Ian kon maar twee dagen vrij nemen".
Waar waren ze geweest? O. Scarborough,
leuk. Je kon in oorlogstijd niet zo ver weg
gaan.
Freda zag dat Sheila niet probeerde de ka
mer wat op te ruimen omdat zij was geko
men. Ze was aan 't pakken: kinderspeel
goed in een oude plunjezak, kleren in een
grote kartonnen doos...
„Ben je aan 't pakken, Sheila?"
„Zoals je ziet. Ik kan het hier niet meer har
den. Moet je dat zien. De gemeente zou
het laten afbreken als er geen oorlog
Was". Sheila bekende, dat ze nog geen an
der huis had. Ze ging van de gedachte uit,
als ze eenmaal begon te pakken, zich wel
iet s zou voordoen. Zo maar. Het was zo
zielig dat Freda erdoor van streek raakte.
„Sheila. Het heeft niet veel zin, te gaan pak
ken voor je iets anders hebt".
„Nee. Maar het is tenminste een begin. Ik
moet hier weg. Freda, anders...gebeurt er
wat". Sheila leek zo aan het eind van haaf
zenuwen, dat Freda begreep dat er iets
moest worden gedaan. Nu meteen.
„Zeg, ik heb een idee. Kom een poosje bij
ons. Het is niet ver van je werk. En je
komt er eens uit".
„Nee, Freda. Drie is te veel. Ian zou me
niet graag om zich heen hebben".
„Zo is hij helemaal niet. Trouwens, waarom
zou ik geen vriendin uitnodigen? Meer dan
een vriendin zelfs; de vrouw van mijn
broer".
„Dat zal ik niet lang meer zijn".
„O, gaat de scheiding dan door? Geen ver
zoening op het laatste moment?"
„Nee, vast niet. Mijn advocaat heeft contact
met dat meisje, je weet wel, dat een kind
van David heeft. Maar het kost tijd".
„O, nou, wat zeg je ervan? Ik zou het pret
tig vinden als je kwam, Sheila, heus".
„Weet je zeker dat Ian het niet erg zal vin
den?"
„Dat zei ik toch al; hij zal het helemaal niet
erg vinden".
„Goed dan. Dank je". Sheila hield op met
pakken.
Maar Ian was er niet zo enthousiast over.
„Het is me niet helemaal duidelijk, Freda.
Wil je Sheila Ashton vragen bij ons te
komen logeren? En of ik dat goed vind? Of
heb je haar al gevraagd, en komt ze?"
„Ja".
„Dus je hebt haar gevraagd en ze komt?"
„Ja. Als jij er geen bezwaar hebt. natuur
lijk".
„Nee, bezwaar heb ik niet. Maar ik kan zo
moeilijk met haar praten ik heb altijd het
gevoel dat ze elk ogenblik in een hysteri
sche huilbui kan uitbarsten.."
„Is dat zo vremd? Na de manier waarop
mijn broer haar heeft behandeld?"
„Nee. Maar het maakt de conversatie een
beetje ...moeilijk".
„Laat het praten dan maar aan mij over. Ze
is werkelijk helemaal in de put. Ze is over
haar zenuwen heen. Als ik haar een beetje
kan opbeuren..dat is wel het minste wat ik
kan doen. Het verbaast me dat jij dat niet
begrijpt".
„Ik begrijp het wel. Ik zei toch al. dat ik
geen bezwaar heb".
„Maar het lijkt met bij jou niet van harte te
gaan". Er dreigde een ruzie aan de hori-
„Ik vind alleen, dat je het op een verkeerde
manier hebt gedaan". Ian probeerde de ru
zie te voorkomen.
arkens boven 100 kg 379.
biggen 639. bokken en geiten 32.
Prijzen (In guldens per kg): slacht
koeien gesl. gew. 5.90-6.20 (extra
kwal.) 5.65-5.95 (le kwal.) 5.35-5.65
(2e kwal.) 4.95-4.35 <3e kwal.): stie
ren gesl. gew. 6.25-6.75: worstkoeien
gesl. cow. 5.00-5.20; vette kalveren
lev. gew. 4.50-6.30; nuchtere kalve
ren lev. gew. 1.30-1.70; slachlzeugen
lev. gew. 2.80-3.00 (extra kwal)
2.75-2.95 (le kwal.) 2.70-2.90 (2e
kwal.) 2.55-2.80 (3e kwal.); slacht-
varkens lev. gew. 3.07-3 14 (extra
kwal.) 3.04-3.09 2e kwal.) 2.99-3.04
(2e kwal.) 2.94-2 99 3a kwal.); (In
guldens per stuk): melk- en kalf-
koeien 1800-20501 kaltvaarzcn 1250-
1575: varekoelen 975-1275; pinken
800-1250stieren 1400-2200: graskal
veren 650-865; nuchtere kalveren 30-
190; vette lammeren 170-225; weide-
lammeren 140-165; zulglammeren
150-195: drachtige varkens 560-860;
rammen 120-155; biggen 95-125; gel
ten 30-80; overzicht (resp. handel en
prijzen): slachtrunderen redelijk
lager, melk- en kalfkoeien matig -
lager: Jongvee: matig - prijshou
dend; vette kalveren: rustig - lager;
nuchtere kalveren: stroef - prijshou
dend: nuchtere kalveren voor fok en
mesterlj: stroef - hoger: schapen:
rusUg - even lager; lammeren: rus-
Ug - niet geheel prijshoudend; vnr-
kens: rusUg - prijshoudend: ram
men en biggen: tedelljk - even la
ger; geiten: rustig - prijshoudend.
Coöp. Veluwse Eiervelllng Aan
voer: 2.994.350 stuks, volgens de vei-
ling 1 621.900 stuks. Stemming:
kalm. Prijzen <ln guldens per 100
stuks): eieren van 50-51 gram 11.48-
11.90; 55-56 grgm 13.57-13.83: 60-61
gram 15.14-15.30; 65-66 gram 15.61-
15.66.
Eiervelllng aanvoer: 1.676.060
stuks. Stemming: matig. Prijzen (In
guldons per 100 stuks): eieren van
51-52 gram 11.80; 57-58 gram 15.03;
61-62 gram 15.03 61-62 gram 15.50;
66-67 gram 15.Ï8.
2.000.000
van 50-
14.60 per 100 stuks,
kg-prljs 2.32-2.52 69-64 gram 14.75-
15.60 per 100 stuks; kg-prljs 2.50-
±.4465-69 gram 15.75-16.30 pet 100
KAASMARKT GOUDA
Aanvoer: 16 partijen. Prijzen (In gul
dens per kg)le en extra kwal.
LISSE. bloemen. 23 mei Tulpen
met een blaadje: 1530. Lang ge
trokken 25-70. Freesla 45100. rozen
8^-15. Spiders 100—165, Alstroemerla
19—39, Lelletak 21—40. Violieren 9—
14. Gladiolen 14—22. Anjers 12—22.
Tros anjers 195—385. Gerbera 13—
26. SnIJgroen 45—195. Perkplanten:
Afrlcanen 10-22. Agcratum 12-18.
Petunia 32-29 VI. Llesje 22—35
Violen 7—13. Geranium 100-155.
Hanggeranlum 145—175. Salvia 32—
37. dlv. 12-30.