Onzekerheid
blijft
□ranraransraassi?nrara
ra hdi ra naaraa ra
n raranrarararaa raraara
ra ra raspsrasraitp
31133313 'ra*n>p
ra O ra 3 raaaran ra
an raaaarara a raran
naraan amaaciHia
sa nraa nssransa
ra a ranra -rans, m
rarara ararara ra aas
rana~irarara ras as s
ssrarasra rarara sraa
raraan anraaarasara
a ra -ansa ra san
ra
5i n srarara ra aas
ra raraa ranrararaararara
ssrarasra raas arara
raraarararara sa;ras ra
rass rasas ra assi
2 ra nsaiiiinsBiiis
nra nrara raaranrarara
rasrasra ra araa ra
ran snraraas s rarara
s ra ra raainrarasie
ssraasss
sib s ra
ra. rararaas
sanni ral
rarasHÜBi
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
m mm
B fl B*
I?4« I' 1
i a i m
SS si
E m SiE®
m m mm
E m B"B".
n&fH Bs
mmsf SP
rz r mm
m m m E
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 19 MEI 1973
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
ik |n li
e NJ M E M
SJ ABlEpB
B< gjo
3 E I MEM
I SJJE E D
ii;
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon
den.
5,— A. J. J. Peeters, Frans
Halslaan 37, Oegstgeest.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Amsterdam De sterke koersda
ling van vorige week werd deze
week gelukkig niet voortgezet.
Vortige week vrijdag waren de
eerste sporen van het technisch-
herstel trouwens al duidelijk te
zien. Het mes was er hier en
daar zo diep in gezet dat koop
jesjagers al weer in de markt
durfden te stappen. Hierbij ze
ker geruggesteund door de
stroom van gunstig bedrijfs
nieuws.
Afgelopen maandag werd de
weerstand van vrijdag voortge
zet hetgeen dinsdag in versterk
te mate het geval was. Overi
gens is de koersschade van vo-
week nog niet hersteld. Vele be
leggers zijn nog onzeker, zij
blijven achterdochtig staan te
genover het koersverloop in de
komende maanden. De bedrijfs-
berichten luiden gunstig, maar
zal - zo vragen velen zich af -
de goede gang van zaken in het
bedrijfsleven opgewassen zijn
tegen binnenlandse en buiten
landse krachten.
Toch acht men het niet onmoge-
wind uit politiek Den Haag.
De beurs verwacht geen gunstige
lijk dat de economische, finan
ciële en fiscale maatregelen nog
meevallen omdat het nieuwe ka
binet door de politieke krachts
verhoudingen water in zijn wijn
moet doen. Ondoorzivhtiger nog
zijn de krachten die direct of in
direct vanuit het buitenland op
onze beurs inwerken. De New-
Yorkse effectenbeurs is door hel
steeds ernstiger wordende
schandaal rondom Watergate en
de aanvallen op president
Nixon, nerveus geworden. Men
begint eraan te twijfelen of een
politiek zwakker wordende rege
ring wel op doortastende wijze
de strijd met de inflatie kan
aanbinden. Dit leidde weer tot
een wantrouwen in de dollar.
Zij die veel dollars bezitten (be
drijfsleven, banken, beleggings
instellingen, oliemagnaten en
speculanten) vluchtten uit de
dollar m het goud, waardoor de
goudprijs afgelopen dinsdag tot
ongekende hoogte werd opge
voerd (in Amsterdam 10.570 gul
den per kg.)
Voegen we hierbij de grote te
genstellingen tussen de oliebe-
zittende landen inhet Midden-
Oosten en de olie-maatschappij
en over een hogere vergoeding
en grotere rechten - om maar
niet te spreken van geruchten
over nationalisaties - dan heb
ben wij de voornaamste elemen
ten die onzekerheid en onduide-
likheid voor de beurzen all over
the world scheppen. Het is dan
ook niet zo toevallig dat in Ne
derlandse beleggingsbladen tot
voorzichtigheid wordt gemaand.
Vrijkomende gelden kunnen be
ter, zo schrijven zij, op een ban
krekening worden geplaatst, om
rustig de ontwikkeling te kun
nen afwachten. Per slot van re
kening ligt het koersniveau nog
altijd erg hoog.
Typerend voor het huidige kli
maat is de matte wijze waarop
de beurs op de toch uitstekende
cijfers van het eerste kwartaal
van de grote internationale con
cerns heeft gereageerd. Het vol
gende staatje bewijst dit:
Kon. Olie 57 pet 123,90 120,60
Unilever 29 pet 151,— 150,70
Philips 49 pet 53,80 53,90
AKZO 30 pet 78,30 74,40
resp.: winststijging, koers 10 mei
en koers 17 mei.
Alleen Unilever was woensdag
wat beter op de bijzonder mooie
cijfers maar over een gehele
week gezien zat er geen koers
winst in.
De berichte uit het bedrijfsleven
zijn overwegend gunstig, al zijn
er ook hier natuurlijk vele
nuances. Hiertegenover waren
de teleurstellende berichten op
de vingers van één hand te tel
len. Ze kwamen van Rommen-
höller Norit. Oostzee en Holland
Amerika Lijn. Dit laatst scheep
vaartbedrijf moest mededelen
dat de resultaten tot nu toe in
1973 lager uitvallen dan vorig
jaar en dat was al een jaar dat
beneden de verwachtingen
bleef.
De beurs schrok hier maandag
wel van. Zo zelfs dat de andere
scheepvaartfondsen werden
meegesleept. Donderdag waren
de noteringen van de vier
scheepvaartfondsen nog lager
dan vorige week vrijdag. Hol
land Amerika Lijn zakte zelfs
24 gulden tot 226 gulden.
Lagere koersen lieten ook de
bank- en verzekeringsmijen
zien. Zo zakte Amfas zelfs 16,50
tot 112 (112) gulden op donder
dag, niettegenstaande het be
drijfsnieuws deze week van dit
bedrijf gunstig was. Merkwaar
digerwijze konden de aandelen
uit de bouwsector zich uitste
kend handhaven. De gunstige
berichten die de afgelopen
maanden en deze week over
IBB-Kondor en de Stevingroep
verschenen, zijn hier natuurlijk
niet vreemd aan. Weinig ver
schil zagen wij ook bij de uitge-
versedrijven. Hier lieten alleen
de V.N.U. en de N.D.U. het af
weten.
Tot slot de kapitaalmarkt. Hier
komt weer wat meer levendig
heid. Na de succesvol verlopen
uitgifte van 7 3/4 pet obligaties
van de Nederlandse Midden
stands Bank en de reeds aange
kondigde dubbele emissie van
Bredero Vastgoed, konden we
deze week vernemen dat de
Amrobank voor 75 miljoen gul
den aan 7,5 pet obligaties gaat
uitgeven en dat bouwbedrijf Ne-
derhorst 5 miljoen aan aandelen
en 20 miljoen aan 7 1/4 pet on
verteerbare obligaties wil plaat
sen. Toch blijft het onduidelijk
welke kant het nu met de rente
uitgaat. Van een duidelijke ver
hoging die deskundigen in de
loop van het jaar zien aanko
men, is in elk geval tot nu toe
geen sprake.
HORIZONTAAL:
1 kolfglas
5 mits
10 gymnastiekgereed-
schap
14 zwemvogel
15 loflied
16 veelh.dier
17 klaagzang
18 grondsoort
19 slim
20 voorzetsel
22 trots
25 lusthof
27 steekwapen
29 vuur
31 feestkleding
33 vod
34 klamp
35 scheik.verbinding
38 opening
40 deel van het oor
41 buitenhuis
42 vliesje
43 Europees gebergte
45 Kaartspel
46 pl. in Duitsland
48 inwendig orgaan
50 sterrenbeeld
52 torenomloop
55 ijzeren wapenuitrus
ting
58 let wel
59 en andere
60 soort struisvogel
63 gevangenis
65 land in Azië
66 papegaai
67 pl. op de Veluwe
69 verfstof
71 grove tarwe
74 naarling
77 Ind.winkel
79 Ind.plant
81 Ind. eiland
83 ambtshalve
84 onmeetbaar getal
86 aantrekkelijk
89 president
90 dat is
91 grasland
92 klein gewicht
94 eigen opname (afk)
95 betogen
100 voedsel
101 vrouw.titel
103 rijstbrandewijn
105 gemalin v. Zeus
106 godheid
107 familielid
110 pl. in Amerika
114 dompteur
117 roem
119 harig oppervlak
120 tuingereedschap
122 genotmiddel
124 pl. in Utrecht
126 aard.aanduiding
127 water in Friesland
128 plant
130 voorbeeld
133 stijf
135 pl.in Duitsland
138 pl. in Frankrijk
140 wazig, onhelder (v.d.
atmosfeer)
142 soort appel
144 roeipen
145 kostbare stof
147 steen
149 voorzetsel
150 Germ.godheid
152 Europeaan
153 oude vrouw
155 toegankelijk
156 uitroep v. vreugde
158 riv. in Duitsland
160 lichaamsdeel
162 faam
164 onzuivere streep in
een diamant
166 spijltje
169 Japanse gordel
170 bestuurder
171 honingdrank
172 Eng.titel
172 lusthof
174 helper in nood
175 brompot
176 wachtwoord
VERTICAAL:
1 vreemde munt
2 feestartikel
3 tocht
4 afslagplaats bij golf
5 afgod
6 pl. in Overijssel
7 pl.in Gelderland
8 kleurmiddel
9 eetgerei
10 onderwereld
11 zangstuk
12 geheel
13 orgelregister
20 vreemde munt
21 .in orde
23 Europeaan
24 soort stof
26 schilderij
27 duinvallei
28 plaats
30 drinkbakje
32 uitroep
34 kern
36 geleedpotig dier
37 pl.in de Betuwe
39 ogenblik
41 vlag
44 gasvormig element
45 gezagvoerder
46 ambtskleding
47 godheid
49 Europees land
50 eiland in de Oostzee
51 oorspr.bewoner v.Peru
53 karakter
54 verwonding
56 scheepseigenaar
57 emmertje
61 overal
62 riv. in Rusland
64 opschudding
65 mager
68 vreemde munt
70 plooisel
71 kledingstuk
72 hoeveelheid
73 mannelijk dier
75 bezienswaardigh. v.
Londen
76 leer v.h.heldendicht
78 insekt
80 patiënt
81 hersenen
82 boom
85 kunsttaal
87 loflied
88 vlaktemaat
89 voorkeur
93 woning v.e.geestelijke
95 veerkracht
96 waterkering
97 akelig
98 koordans
99 wolvlokje
102 klasse
104 strijdmacht
108 hemelgeest
109 overwinning
111 Europeaan
112 snij werktuig
113 Europeaan
115 zuur smakend
116 zuilengang
118 zijriv. v.d. Elbe
119 omlijsting
121 vuur
123 onbep.vnw.
125 inwendig orgaan
129 veelh.dier
131 feestartikel
132 strand bij Venetië
133 rustteken
134 raad
136 voorgerecht
137 keurig
139 tijdelijk gebruik
140 raamscherm
141 hetzelfde
143 zandheuvel
146 ijzerhoudende grond
147 kerkbewaarder
148 onbep.'
150 smart
151 zandheuvel
153 dans
154 zalfspaan
157 vis
159 riv. in Belg
161 vreemde munt
163 houding
164 betalingsmethode
165 vergiffenis
167 voegwoord
169 ijzeren mondstuk
170 opschudding
Oplossingen voor woens
dag 12 uur richten aan:
Leidsche Courant
Postbus 11
Leiden.
Op de envelop vermelden:
Puzzel nr. 88.
Het onderstaande spel is er wer
zo een waarin de leider diverse
kanten uitkan en het er op aan
komt de juist tempi te nemen en
die speler aan slag te brengen
of te laten, die een gunstige
kaart moet naspelen.
Daar de tegenstanders tijdens
het bieden uitsluitend hadden
gepast was zuid aangewezen op
zijn eigen taxaties en dat bleek
in de praktijd met net iets te
veel. Doet u het beter?
Zuid opende met 1 schoppen,
noord verhoogde tot 3 schoppen
en zuid maakte er vir van. West
Noord
♦98642
O A V 9
O H 2
H 9 8
West Oost
B 3 *75
974 3 OH B 8
O V B 10 6 OA8754
10 7 6 2 B 5 4
Zuid
A H V 10
9 10 6 3 2
O 9 3
A V 3
DOOR W. LEURS
kwam uit met ruitenvrouw, ge
dekt door heer en aas. Oost
speelde ruiten 8 na, en verzoek
aan partner om harten na te
spelen. West deed dit promtp en
de leider probeerde harten 9,
maar oost nam met de boer en
speelde troef terug. De leider
was nu drie slagen kwijt en toen
later de snit op hartenheer mis
lukte, ging het contract een
down.
Het zat zuid in dit spel beslist
niet mee, maar er istoch wel ee
betere methode te bedenken.
Zuid telt negen vaste slaen en
de tiende zal uit ruiten of harten
moeten komen. Het igt voor de
hand de troeven te trekken, de
noordzuid spellen in ruiten en
klaveren schoon te spelen en
dan oost aan slag te brengen om
in de hartenvork of dubbele re
nonce te spell. Een zeer belan-
grije rol speelt hierbij de vraag:
wie heer ft ruitenaas? Gezien de
uitkomst is het waarschijnlijker
dat oost die heeft, want uitko
men oner een aas tegen een
kleurencontract is niet gebruike
lijk. Zid doet er daarom goed
aan de eerste slag niet met de
heer te dekken!
Het verschil met de gevolgde
seelwijze bestaat hierin, dat
west an slag blijft en oost een-
tueel later met ruitenaas aan
slag kan worden gebracht.
Speelt west bijvoobeeld harten
na, dan wordt in noord het aas
gelgd, de troeven worden ge
haald en de klaveren geïncas
seerd, waarna ruitenheer wordt
gespeeld, die oost met het aas
moet nemen. De gewenste posi
tie is dan bereikt: oost moet in
de dubbele renonce of naar har
tenvrouw spelen, wat de tiende
slag oplevrt. Zou west in slg 2
ruiten naspelen, dan komt oost
aan slag en moet een zwarte
kaart naspelen. Zuid neemt,
haalt de troeven, incasseet de
klaveren en speelt een harten
naar noord, waarbij de door
west bijgespeelde kaart zo laag
mogeljk wordt gedekt. Ook in
dat geval zit oost n het beoogde
eindspel.
Als oost in de dubbele renonce
speelt, moet natuurlijk in zuid
worden getroefd (de korte troef
kleur) anders schiet de leider er
nog niet mee op. Het loont de
moeite na te gaan waaróm het
duiken van de eerste slag zo'n
enorm verschil in resultaat te
zien geeft.
Korte, pittige partijen hebben
doorgaans veel gemeen. Het is
de wit- of zwartspeler, die in de
opening of bij het ingaan van
het middenspel een fout maakt
en dan genadeloos wordt afge
straft. De fouten, die gemaakt
worden, zijn meestal een gevolg
van een verkeerde beoordeling
en de afstraffing is bijna zonder
enige uitzondering een geraffi
neerde kombinatie. Onderstaand
volgt een tweetal recentelijk ge
speelde partijen, die illustratief
zijn voor de eerder geschetste
beschouwing. In beide partijen
worden duidelijke taxatiefouten
gemaakt, die op fraaie wijze af
gestraft worden. Leuke en bo
vendien leerzame partijen
Wit: Benoit Zwart: Gindici
Gespeeld in de wedstrijd om het
kampioenschap van Buenos Ai
res 1973. Siciliaans. 1. e2-e4, c7-
Slotstelling na 15Pg4—f2f
c5; 2. Pgl-f3, e7-e6: 3. d2-d4.
c5xd4; 4. Pf3xd4, a7-a6; 5. Lfl-
d3, Dd8-c7; 6. 0-0, Pb8-c6; 7.
Pd4xc6, Dc7xc6; 8. a2-a4, b7-b6;
DOOR W. J. MUHRING
9. Pbl-d2, Lc8-b7; 10. Ddl-e2,
Pg8-f6; 11. Tfl-el, Lf8-e7; 12. f2-
f4, h7-h5; 13. Kgl-hl, Pf6-g4; 14.
e4-e5 (De eerste fout) 14. ...Le7-
c5; 15. Pd2-e4 (De beslissende
fout) 15. ...Pg4-f2t en wit gaf
zich gewonnen.
Wit: Juares
Zwart: Alborta
Gespeeld in het zonetoernooi te
Zuid-Amerika 1973. Siciliaans. 1.
e2-e4, c7-c5; 2. Pgl-f3, d7-d6; 3.
d2-d4, c5xd44. Pf3xd4, a7-a6; 5.
Pbl-c3, Pg8-f6; 6. Lcl-g5, Pb8-
d7; 7. Lfl-c4, Dd8-a5; 8. Ddl-d2,
e7-e6; 9. a2-a3, Lf8-e7; 10. 0-0,
Pd7-e5 (Een onjuiste manoeu
vre, waarvan de gevolgen niet
uitblijven) 11. Lc4-b3, Lc8-d7; 12.
f2-f4, Pe5-c6; 13. Pd4-f3, h7-h6;
14. Lg5-h4, Ta8-d8; 15. Tal-el,
e6-e5; 16. f4-f5, b7-b5; 17. Kgl-
hl, Ld7-c8 (deze tekstzet wordt
grondig afgestraft) 18. Lh4xf6,
t Sr| i 4
b mm m
Slotstelling na 22. b2-b4!
Le 7xf6; 19. Lb3xf7 Ke8xf7;
20. Dd2-d5 Kf7-e7; 21. Dd5x
c6, Th8-f8; 22. b2-b4 en zwart
gaf zich gewonnen.
Er had nog kunnen volgen: 22.
...Da3; 23. Tal, Db2; 24. Ta2
Db4; 25 pd+ met dame winst.
Schaakraadsel
In de onderstaande positie, ont
leend aan de partij Rosetto/Car-
doso, gespeeld in het toernooi te
Portoroz 1958, dwong de witspe-
ler zijn rivaal met een prachtige
aanvalskombinatie tot overgave.
Vooral het inleidende stukoffer,
gevolgd door een briljant dame
offer, zijn de typische kenmer
ken van dit machtige offensief.
Oplossing schaakraadsel.
Wit won als volgt: 1. Lg2-d51,
e6xd5 (Op 1. ...Pf8 beslist 2.
Te6:, Pfe6: 3. Te6:, Pe6: 4.
Le6: Kf8; 5. Pf5 met de drei
ging 6. Dh8 mat) 2. Dc3xg7+
Kg8xg7; 3. Ph4-f5+ Kg7-g6 (Of
3. Kg8; 4. Ph6+.) 4. Te3-e6!
Pd7-f6; 5. Te6xf6 Kg6xg5:
6. Tel-e6 (Dreigt mat met 7. h4)
I S" 44 4
4 4
Wit aan zet en wint.
6. ...Ta2-g2+7, Kg3xg2. Dc7-d8;
8. Pf5-e7!
en zwart gaf zich gewonnen (9.
Tf5+
Met zijn derde plaats ln het kort
geleden gehouden persoonlijke
damkampioenschap van Neder
land mogen we Frans Herme-
link nationaal kampioen van de
amateurs noemen. Dat Sijbrands
en Wiersraa als professionele
dammers de twee hoogste plaat
sen voor zich opeisten is niet
meer dan normaal en het zou
alom bevreemding gewekt heb
ben als de einduitslag anders
was geweest. Het succes van de
nieuwe nationale meester ligt
vooral in de zevende tot en met
de tiende ronde als hij dan niet
minder dan acht punten op
zijn scGïetabel laat bijschriven.
Daarvoor was het met vijf pun
ten uit zes partijen nogal ma
gertjes maar met zijn vier
winstpartijen maakte hij weer
veel goed.
De stand in het eerste diagram
is uit zevende ronde met Krijn
Toet wit en Hermelink, Wit ver
volgde met: 30. 42-37 waarna
zwart winst forceerde door: 17-
22; 31. 28x17, 11x22; Wit kan
zien nu niet bevrijden met 33-28
vegens 24-x33, 28x17, 20-24 en
24-30. 32. 32-28, 7-11: 33. 28x17.
11x22; Op nu 43-38 volgt 19-23.
34. 37-32. 22-28! 35. 32x12, 19-23;
36. 29x9, 24-30; 37. 35x24, 20x49;
38. 9x20, 49x8; Speelt wit in de
diagramstand 31-26 dan kan
zwart 18-22, 17-21, 19-23 en 24-30
spelen.
De positie in het tweede dia
gram is uit de achtste ronde
met Hermelink wit en Wim van
der Sluis. Als laatste had zwart
39. 13-18 gespeeld. Dreigt 17-22
en 18-23. 40. 44-40, 8-12; 41. 31-27,
2-7; Dreigt 18-22 maar ook 25-30
en 18-22. 42. 27-21, 18-22? Op zo
wel 28-23 als 38-33 kan zwart
goed 7-11 spelen maar hij werd
heel listig verschalkt door: 43.
40-35! 22x33; 44. 34-30, 25x23; 45.
3Sxl8, 12x23; 46. 21x1, 20x29; en
wit won.
De stelling in het derde diagram
kwam voor in e negende ronde
tussen Hermelink met wit en
Frank Drost. Als laatste had
hier zwart 39.4-9 gespeeld. Er
volgde toen: 40. 37-31! Dreigt
31-26. Verhinderd zijn 6-11 we
gens 31-26 en 27-22 en 8-12 doo
33-29.. 40. -, 21-26; 41. 28-23!
26x39; 42. 23x12, 39-44; 43. 30x8,
44-50; 44. 27-22! Om 50-45 te ver
hinderen, 50x11; 45. 8-3, 16-21;
46. 12-8, 21-26; 11-2 ging niet we
gens 34-30-24. 47. 8-2, 11-16; 48.
2-13, 16-38; 49. 13-4, 38-55; 50. 3-
9. 6-11; 51. 9-36, 15-33; 52. 34-30,
11-16; 53. 30-25, 33-29; 54. 35-30,
29-33; 55. 36-47. en hier staakte
zwart de strijd. Hij kan niet
verhinderen dat wit meerdere
dammen gaat halen.
De stand in het laatste diagram
is uit de tiende ronde tussen
Sjocrd Visser met wit en Her
melink die als laatste 55. 24-29
had gespeeld. Het vervolg was:
56. 32-27, 21x23; 57 22-17, 29-33;
58. 17-12, 33-38; 59. 12-7. 38-42;
60. 40-34, direct 7-1, 13-18 en 1-7
is sterker. 42-47; 61. 7-2, 47-15;
62. 34-30? 13-18; en zwart won.
