Koptisch bezoek aan het Vaticaan historisch moment Afzetting Rhodesisch bisschop gevraagd Wettelijke erkenning KORTE METTEN Paul van Vliet brengt Engelse One-man-show KERK EN WERELD seminaries Hebt u een vermogen vooreen kindje? DONDERDAG 3 MEI 1973 LEIDSE COURANT PAGINA 7 Het hoofd van de Koptlsche kerk, patriarch Shenouda III brengt van vandaag af een bezoek van een week aan paus Paulus. Dit uitgebreide bezoek, waaraan ook een sterke delegatie van kopti- sche bisschoppen zal deelnemen betekent een historische gebeur tenis in het leven van de belde kerken, die al meer dan vijftien eeuwen gescheiden zijn. Aan dit bezoek wordt dan ook grote waarde gehecht. De geschiedenis van de ortho doxe kopten gaat terug tot de apostel Marcus. De scheiding met Rome kwam tot stand in 451 toen het concilie van Chal cedon de koptische patriarch afzette op beschuldiging van monofysisme: Christus zou al leen de goddelijke natuur be zitten. De kopten leefden sindsdien in een isolement. Maar ondanks dit en ondanks de komst van de islam in de zevende eeuw vormen zij met naar schatting drie miljoen gelovigen in Egypte de grootste christelijke minderheid in een arabisch land. een minderheid, 'die ove rigens zwaar gediscrimineerd wordt ten gunste van de isla mieten. Dat de kopten de laatste tijd wat harder met de vuist op ta fel slaan is vooral het gevolg van een indrukwekkende herle ving van deze christengemeen schap in de afgelopen vijftien jaar. Vernieuwing De voorbode van deze vernieu wing was een intellectuele op leving. Academici werden de pioniers van deze vernieuwing. Vele afgestudeerden kiezen voor het priesterschap of voor het religieuze leven. Patriarch Cyrillus VI was de inspirator van deze geestelijke vernieu wing. Een van de bisschoppen, die hij aanstelde was de mon nik Shenouda, oud-leraar En gels, oud-journalist. Een on stuimig man, die het geestelijk leven als alleenzaligmakend preekte. Shenouda, die Cyrillus in 1971 opvolgde is ook als patriarch een vurig mens gebleven, die enkele dagen per week in een klooster doorbrengt. De liefde tot God is het hoofdthema van de geestelijke conferenties, die hij tweemaal per v/eek geeft in Cairo en Alexandrlë. Altijd is het overvol: meer dan vijfdui zend mensen, vooral jongeren. De patriarch hamert op gebed, boete, vasten, offer en verster ving, kortom op „terug naar de woestijn" volgens de Egyp tische tradities van de eerste werden veel misverstanden weggenomen. Shenouda maak te er duidelijk, dat zijn kerk de mensheid van Christus niet ontkent. Alle aanwezigen waren het er over eens, dat het schisma van 451 vooral te wijten is geweest aan politieke redenen en taal problemen. Kardinaal Wille- brands, hoofd van het secreta riaat voor de eenheid, beves tigde daarna, dat het theolo gisch geschilpunt praktisch uit de wereld was. Door deze Weense bijeenkomst werd Shenouda gewonnen voor de oecumene, al blijft hij ui terst voorzichtig. Zo weigerde hij elke verklaring over zijn reis naar Rome. Toch wordt algemeen aangenomen dat zijn ontmoeting met paus Paulus nu, een belangrijke stap bete kent op de weg naar volledige gemeenschap tussen de chris tenen van beide kerken, die vijftien eeuwen gescheiden hebben geleefd. Eerst de laatste jaren heeft de koptisch-orthodoxe kerk be langstelling gekregen voor de oecumene. De vriendschap van patriarch Cyrillus en de kop- tisch-katholieke patriarch Sida- rous heeft een belangrijke rol gespeeld in de toenadering. Ook de geste van paus Paulus, die in 1968 de relieken van de heilige Marcus teruggaf aan de orthodoxe kopten heeft veel indruk gemaakt. Door hei. theologisch gesprek, dat in 1970 in Wenen werd ge houden tussen leden van de katholieke kerk en van de ker ken die het concilie van Chal cedon niet hadden aanvaard, Shenouda III, hoofd van de orthodox-koptische kerk, paus van Alexandrie en geheel Afrika, die momenteel een bezoek brengt aan paus Paulus. Rhodesische blanke katholie ken hebben de paus per brief gevraagd om de bisschop van Umtali, mgr. D. Lamont van zijn ambt te ontheffen. Volgens de brief heeft mgr. Lamont herhaaldelijk verwarming on der de blanke katholieken van Rhodesië veroorzaakt. De bisschop van Umtali is in de afgelopen jaren herhaalde lijk opgetreden als een geënga geerd verdediger van de rech ten van de zwarte bevolking. Hij verwijt de regering onder meer, dat haar strijd tegen het terrorisme geen vrede in het land zal brengen, omdat deze strijd zich alleen maar richt tegen de opstanden en niets doet aan de oorzaken van die opstanden. Mgr. Lamont, die op het ogen blik in Engeland is, houdt er rekening mee, dat hij bij te rugkeer naar Rhodesië moei lijkheden zal krijgen met de politieke autoriteiten. Het Kamerlid Klaas Beuker (RKPN) wil dat de opleiding tot priester aan gesloten semi naries wordt erkend als een wetenschappelijke studie. Dat zou betekenen, dat de getuig schriften die aan een dergelij ke opleiding verbonden zijn door de overheid worden er kend als afsluiting van een academische studie. Minister Van Veen (onderwijs) reageer de hier niet onwelwillend op. Tijdens het debat in de Twee de Kamer over de wijziging van de wet op het wetenschap pelijk onderwijs. Deze wetswij ziging houdt in dat de graden en getuigschriften van theolo gische hogescholen erkend worden. Het gaat hierbij der meer om de katholieke theologische opleidingen te Til burg, Amsterdam, Utrecht i Heerlen. 9 De voorzitter van de Spaan se bisschoppenconferentie, kar dinaal Vicente Enrique y Ta- rancón zal van 6 tot 9 mei een bezoek brengen aan de aarts bisschop van Parijs, kardinaal Francois Marty. De kardinalen zuilen ervaringen uitwisselen over de problemen in de ziel zorg voor de miljoenensteden Madrid en Parijs en ook spre ken over de verhouding kerk en staat. 9 De gelovigen van de angli- kaanse kerk hebben in meer derheid geen bezwaar tegen vrouwelijke priesters. Dat is het resultaat van een enquête onder de anglicanen in de ge hele wereld. De opperste raad van de anglicaanse gemeen schap zal deze zomer in Du blin op het hoogste niveau spreken over deze kwestie. Aan deze bijeenkomst zullen vertegenwoordigers van angli- kaanse kerken uit vijfendertig landen deelnemen. 9 In Bulgarije waar tot nu toe iedere vrouw zich op eigen wens kon laten aborteren zijn beperkende bepalingen op dit punt ingevoerd. Abortus bij vrouwen die geen of maar één kind hebben Is nu verboden. De reden is, dat vijfentwintig tot dertig procent van de vrou wen na een abortus ernstige schade aan de gezondheid op loopt. 9 Bij de aanleg van de metro in Wenen is men gestoten op een romaanse crypte uit de dertiende eeuw. Op de wanden werden gedeeltelijk nog muur schilderingen aangetroffen. Ook werd een graftombe open gelegd van een welgestelde fa milie uit de Romeinse tijd. 9 „Naast de eigen kerk zou men lid moeten kunnen zijn van een andere, wijdere oecu menische gemeenschap. Wij moeten niet voor onze eigen kerk bedanken, maar een tweede huis hebben. In deze oecumenische kerk kan men de spelregels ontwikkelen tot dat er straks een planetaire kerk komt". Aldus prof. dr. H. v.d. Linde voor het congres van Friese kerken te Leeuwar den, waaraan bijna achthon derd Friezen hebben deelgeno men. 9 Op woensdag 9 mei wordt in het provinciehuis aan de Markt in Arnhem een Afrlka- dag gehouden door het Neder lands Bijbelgenootschap en de Nederlandse Zendingsraad. Op 1 mei was het honderd jaar geleden dat David Livingstone in het hart van Afrika over leed en in het kader van het Afrika-jaar 1973 van genoot schap en raad zal op die dag informatie worden gegeven over „het echte, authentieke Afrika en de mens daar" in deze tijd. 9 Het landelijk centrum voor gereformeerd jeugdwerk orga niseert op Hemelvaartsdag, 31 mei, een jongerendag in het gebouw Treslong te Hillegom. Thema van deze jongerendag is „samen leven". Over dat thema zal worden gesproken door CNV-voorzitter J. Lanser, ds. Hans Bouma en dr. A. H. v.d. Heuvel, secre. gen. van de Hervormde Kerk. Medewer king verleent het documentair actueel theater uit Amsterdam. Er Is een forum onder leiding van Noortje van Oostveen van „Hier en Nu". Iemand heeft eens uitgerekend dat een kindje een vermogen kost. Tot het eind van de studie betalen de ouders soms zo'n slordige honderd duizend gulden. Maar als je dat hummeltje in de wieg ziet liggen, ga je je daar geen zorgen om maken. Je hebt gelukkig de drukte en de spanningen van de geboorte achter de rug. En die probleempjes van schone luiers en hongerige huilbuien en slapeloze nachten zijn op dit moment véél belangrijker. Je weet best dat je met een kindje heel wat extra geldzaken te regelen krijgt, maar daar heb je al voor gezorgd. Bij de Amro Bank. Daarbeb je een spaarboekje voor de kleine geopend. Daar heb je uit en te na advies ingewonnen over verzekeringen (studiekosten bijv.) die aan de nieuwe situatie zijn aangepast. En daar zullen ze je niet zomaar met een kluitje in het riet sturen als je wat extra geld nodig hebt: een lening helpt op een verantwoorde manier. Straks komen de rekeningen: van de box, van de kinderstoel, van een wasautomaat misschien Die kun je trouwens ook makkelijk betalen via je Amro Privérekening. Kun je ook beschikken over die handige betaal cheques. Wees maar blij met zo'n wolk van een kind. En maak 't uzelf niet moeilijk met geldzaken. Die verzorgt de Amro Bank voor u. kest woensdag in Diligentia ach- bracht. tergelqten. Het klankgehalte Het program bracht woensdag bevestigt dat Van Zon kan i ken met goede „oud-gedlenden" van het grote studentenorkest. Na een paar weken oefenen en enkele concerten elders heeft de dirigent de samenspeltechniek op een heel behoorlijk peil ge- Diligentia vóór de pauze Mo zart; daarna muziek van de 20stc eeuw: Satie, Stravinsky tn Ravel. De twee hoogtepunten werden o.i. de symfonie concer tante van Mozart en Ravel's georkestreerde „Ma Mère l'oic"-suite. In de begeleiding van de symfonie concertante viel op de exacte manier waarop de studenten be geleidden en op instigatie van Joop van Zon vrijwel steeds ruimte gaven aan de beide so listen. Van hen produceerde al tist Cees Dekkers, beroepsmusi cus en verbonden aan het Fries Orkest, de mooiste toon, zijn partner de jonge geschiedenisle raar Rémy Bnudct die nog twij felt of hij toch niet aan een mu- ziekcarrière de voorkeur geven zal, paste zich uitstekend bij hem aan en beheerste zijn viool partij volledig. Van de trits Satie-Stravlnsky-Ra- vel vergt de laatste qua orkest- techniek en fijnzinnigheid het meeste. Hier bleek wat van Zon in luttele tijd bereikt heeft. F.r werd exact in kamermuziekstijl gespeeld en stilistisch stond de vertolking beslist op een goed pell. G. v. L. Albert Herring" in amusante opvoering „Albert Herring" is niet ieders „cup of tea". Dat bleek gister avond in het Circustheater waar de Nederlandse Opera voor een amusante en verzorgde opvoe ring slechts vierhonderd bezoe kers kreeg. Ten oprechte, want het is.een wonder zoals libret tist Crozier en componist Brit ten in 1947 een typisch Franse novelle van De Maupassant wis ten te transformeren in een oer-Engelse opera-parodie met achter sport en ironie ook nog diepere levenswijsheid. Drama tisch is de handeling wat anec- dotisch. en te lang uitgespon nen. maar de muziek Is in zlin genre meesterlijk met zijn fijne toespelingen zowel in de zang stemmen als In het orkestje van slechts twaalf man (met enkele passages op de piano van de di rigent). Goed vijf jaar geleden heef! de studio van de Nederlandse Ope ra het werk voor kleine theaters ingestudeerd. Deze ODVoering is nu met nieuwe, aantrekkelijke décors van Herman van Etteren maar in de bekende fraaie kos tumering voor grotere schouw burgen aangepast. Regisseur Jan Bouws zorgde weer voor een levendige actie en een goe de aansluiting bij de muziek, waarbij dirigent Jochem Slot houwer weer blijk gaf van hier zo wezenlijk gevoel voor finesse en detail. De musici uit het or kestapparaat van de NOS volde den uitstekend. Gezongen en gespeeld is er op een geanimeerde en plastische ma nier. Van vroeger bekend waren de sprekende creaties van Ju dith Pierce (Her Ladyship), Maria Boender (onderwijzeres), Meinard Kraak (dominee), Hu bert Waber (politiecommissaris) en ook Simon van der Geest (ti telrol). Nieuw waren een voor treffelijke mrs. Herring van So phia van Santé, een kostelijke gedienstige van Elsa Lloni, een goede burgemeester van Jan Blinkhof, een charmante Nancy van Inge Fröhlich. een stoere, verliefde slagersknecht von John Bröcheler en nog een paar kleinere rollen. Deze opera staat of valt met vocaal en dra matisch typeringsvermogen, en met ensemblekunst en in die op zichten was de opvoering meer dan lofwaardig. Het is te hopen dat daar vanavond bij de enige herhaling hier ter stede meer belangstelling voor zal bestaan. Ks. heeft de Schevenlngse branding definitief de rug toegekeerd en zal niet meer terugkeren met zijn traditionele zomerzotheid in het stervende Kurhaus. In plaats daarvan begint hij op 3 juli in het Amsterdamse Nieuwe de la Martheater met een gro tendeels splinternieuwe otve- mam-show in het Engels. Tot 11 augustus kunnen buitenlan ders en vaderlanders, die een mondje over de grens spreken, daar terecht bij zijn satirisch tijdsbeeld „The truth behind the dikes" (De waarheid achter onze dijken), waarin Van Vliet de daverende dingen dezer da gen in sappig Angelsaksich over het voetlicht hoopt te werpen. Hij mikt zelf op een bezettings graad van 70 procent, wat vol gens experts mogelijk moet zijn, want op een doorsnee zo merdag vertoeven er tiendui zend Engels-sprekende toeristen in de Swinging City van onze moerasdelta.. Een aanvraag om gemeentelijke garantie voor het geschatte verlies van 24 mille is inmiddels gistermiddag door de Raad van de Kunst afgeweze n. Het is overigens niet de eerste keer dat van Vliet op de Engel se toer gaat. Drie jaar geleden reproduceerde hij al 'n Engelse show voor de deelnemers aan het congres voor transplantatie- chirurgen in Den Haag van wie de Zuidafrikaan Barnard een prominent lid is. „Een overmoe dige jeugdzonde", bekent hij nu, „die ik daarna wel zo'n achttien keer herhaald heb voor allerlei buitenlanders, variërend van Eu ropese parlementariërs tot neus- keel- en oorartsen. Toen hij enkele maanden geleden begreep, dat de Kurhaus periode voorbij was, nam Van Vliet zijn dunne Engelse draad weer op. „Dat betekent niet", waarchuwt hij, „dat ik nu gelijk ambitie heb om Broadway te bestormen of het Londense West-End te veroveren Ik wil alleen de buitenlanders een prettige avond bezorgen. Die uitdaging van de vreemde taal intrigeert me hevig". Met zijn Nederlandse show. „Noord-West" gaat hij in sep tember weer op tournee. Tot slot zal deze one-man show door de VARA als kerstsurprise op de televisie worden gebracht. In oktober komt tevens een dubbel elpee van dezelfde show op de markt. Daarna begint Van Vliet te werken aan een nieuwe one- man show die eind 1974 zijn Haagse première zal beleven. Ziedaar de enige waarheid achter de dijken van de stille Van Vliet. Studenten- kamerorkest Een zeer goede indruk hebben Joop van Zon en zijn bijna 40 musici sterk Studenten-kameror-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 7