Koptisch bezoek
aan het Vaticaan
historisch moment
Afzetting Rhodesisch
bisschop gevraagd
Wettelijke
erkenning
KORTE METTEN
Paul van Vliet
brengt Engelse
One-man-show
KERK
EN
WERELD
seminaries
Hebt u een vermogen vooreen kindje?
DONDERDAG 3 MEI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Het hoofd van de Koptlsche kerk, patriarch Shenouda III brengt
van vandaag af een bezoek van een week aan paus Paulus. Dit
uitgebreide bezoek, waaraan ook een sterke delegatie van kopti-
sche bisschoppen zal deelnemen betekent een historische gebeur
tenis in het leven van de belde kerken, die al meer dan vijftien
eeuwen gescheiden zijn. Aan dit bezoek wordt dan ook grote
waarde gehecht.
De geschiedenis van de ortho
doxe kopten gaat terug tot de
apostel Marcus. De scheiding
met Rome kwam tot stand in
451 toen het concilie van Chal
cedon de koptische patriarch
afzette op beschuldiging van
monofysisme: Christus zou al
leen de goddelijke natuur be
zitten.
De kopten leefden sindsdien in
een isolement. Maar ondanks
dit en ondanks de komst van
de islam in de zevende eeuw
vormen zij met naar schatting
drie miljoen gelovigen in
Egypte de grootste christelijke
minderheid in een arabisch
land. een minderheid, 'die ove
rigens zwaar gediscrimineerd
wordt ten gunste van de isla
mieten.
Dat de kopten de laatste tijd
wat harder met de vuist op ta
fel slaan is vooral het gevolg
van een indrukwekkende herle
ving van deze christengemeen
schap in de afgelopen vijftien
jaar.
Vernieuwing
De voorbode van deze vernieu
wing was een intellectuele op
leving. Academici werden de
pioniers van deze vernieuwing.
Vele afgestudeerden kiezen
voor het priesterschap of voor
het religieuze leven. Patriarch
Cyrillus VI was de inspirator
van deze geestelijke vernieu
wing. Een van de bisschoppen,
die hij aanstelde was de mon
nik Shenouda, oud-leraar En
gels, oud-journalist. Een on
stuimig man, die het geestelijk
leven als alleenzaligmakend
preekte.
Shenouda, die Cyrillus in 1971
opvolgde is ook als patriarch
een vurig mens gebleven, die
enkele dagen per week in een
klooster doorbrengt. De liefde
tot God is het hoofdthema van
de geestelijke conferenties, die
hij tweemaal per v/eek geeft in
Cairo en Alexandrlë. Altijd is
het overvol: meer dan vijfdui
zend mensen, vooral jongeren.
De patriarch hamert op gebed,
boete, vasten, offer en verster
ving, kortom op „terug naar
de woestijn" volgens de Egyp
tische tradities van de eerste
werden veel misverstanden
weggenomen. Shenouda maak
te er duidelijk, dat zijn kerk
de mensheid van Christus niet
ontkent.
Alle aanwezigen waren het er
over eens, dat het schisma van
451 vooral te wijten is geweest
aan politieke redenen en taal
problemen. Kardinaal Wille-
brands, hoofd van het secreta
riaat voor de eenheid, beves
tigde daarna, dat het theolo
gisch geschilpunt praktisch uit
de wereld was.
Door deze Weense bijeenkomst
werd Shenouda gewonnen voor
de oecumene, al blijft hij ui
terst voorzichtig. Zo weigerde
hij elke verklaring over zijn
reis naar Rome. Toch wordt
algemeen aangenomen dat zijn
ontmoeting met paus Paulus
nu, een belangrijke stap bete
kent op de weg naar volledige
gemeenschap tussen de chris
tenen van beide kerken, die
vijftien eeuwen gescheiden
hebben geleefd.
Eerst de laatste jaren heeft de
koptisch-orthodoxe kerk be
langstelling gekregen voor de
oecumene. De vriendschap van
patriarch Cyrillus en de kop-
tisch-katholieke patriarch Sida-
rous heeft een belangrijke rol
gespeeld in de toenadering.
Ook de geste van paus Paulus,
die in 1968 de relieken van de
heilige Marcus teruggaf aan
de orthodoxe kopten heeft veel
indruk gemaakt.
Door hei. theologisch gesprek,
dat in 1970 in Wenen werd ge
houden tussen leden van de
katholieke kerk en van de ker
ken die het concilie van Chal
cedon niet hadden aanvaard,
Shenouda III, hoofd van de orthodox-koptische kerk, paus van
Alexandrie en geheel Afrika, die momenteel een bezoek
brengt aan paus Paulus.
Rhodesische blanke katholie
ken hebben de paus per brief
gevraagd om de bisschop van
Umtali, mgr. D. Lamont van
zijn ambt te ontheffen. Volgens
de brief heeft mgr. Lamont
herhaaldelijk verwarming on
der de blanke katholieken van
Rhodesië veroorzaakt.
De bisschop van Umtali is in
de afgelopen jaren herhaalde
lijk opgetreden als een geënga
geerd verdediger van de rech
ten van de zwarte bevolking.
Hij verwijt de regering onder
meer, dat haar strijd tegen het
terrorisme geen vrede in het
land zal brengen, omdat deze
strijd zich alleen maar richt
tegen de opstanden en niets
doet aan de oorzaken van die
opstanden.
Mgr. Lamont, die op het ogen
blik in Engeland is, houdt er
rekening mee, dat hij bij te
rugkeer naar Rhodesië moei
lijkheden zal krijgen met de
politieke autoriteiten.
Het Kamerlid Klaas Beuker
(RKPN) wil dat de opleiding
tot priester aan gesloten semi
naries wordt erkend als een
wetenschappelijke studie. Dat
zou betekenen, dat de getuig
schriften die aan een dergelij
ke opleiding verbonden zijn
door de overheid worden er
kend als afsluiting van een
academische studie. Minister
Van Veen (onderwijs) reageer
de hier niet onwelwillend op.
Tijdens het debat in de Twee
de Kamer over de wijziging
van de wet op het wetenschap
pelijk onderwijs. Deze wetswij
ziging houdt in dat de graden
en getuigschriften van theolo
gische hogescholen erkend
worden. Het gaat hierbij
der meer om de katholieke
theologische opleidingen te Til
burg, Amsterdam, Utrecht i
Heerlen.
9 De voorzitter van de Spaan
se bisschoppenconferentie, kar
dinaal Vicente Enrique y Ta-
rancón zal van 6 tot 9 mei een
bezoek brengen aan de aarts
bisschop van Parijs, kardinaal
Francois Marty. De kardinalen
zuilen ervaringen uitwisselen
over de problemen in de ziel
zorg voor de miljoenensteden
Madrid en Parijs en ook spre
ken over de verhouding kerk
en staat.
9 De gelovigen van de angli-
kaanse kerk hebben in meer
derheid geen bezwaar tegen
vrouwelijke priesters. Dat is
het resultaat van een enquête
onder de anglicanen in de ge
hele wereld. De opperste raad
van de anglicaanse gemeen
schap zal deze zomer in Du
blin op het hoogste niveau
spreken over deze kwestie.
Aan deze bijeenkomst zullen
vertegenwoordigers van angli-
kaanse kerken uit vijfendertig
landen deelnemen.
9 In Bulgarije waar tot nu toe
iedere vrouw zich op eigen
wens kon laten aborteren zijn
beperkende bepalingen op dit
punt ingevoerd. Abortus bij
vrouwen die geen of maar één
kind hebben Is nu verboden.
De reden is, dat vijfentwintig
tot dertig procent van de vrou
wen na een abortus ernstige
schade aan de gezondheid op
loopt.
9 Bij de aanleg van de metro
in Wenen is men gestoten op
een romaanse crypte uit de
dertiende eeuw. Op de wanden
werden gedeeltelijk nog muur
schilderingen aangetroffen.
Ook werd een graftombe open
gelegd van een welgestelde fa
milie uit de Romeinse tijd.
9 „Naast de eigen kerk zou
men lid moeten kunnen zijn
van een andere, wijdere oecu
menische gemeenschap. Wij
moeten niet voor onze eigen
kerk bedanken, maar een
tweede huis hebben. In deze
oecumenische kerk kan men
de spelregels ontwikkelen tot
dat er straks een planetaire
kerk komt". Aldus prof. dr. H.
v.d. Linde voor het congres
van Friese kerken te Leeuwar
den, waaraan bijna achthon
derd Friezen hebben deelgeno
men.
9 Op woensdag 9 mei wordt in
het provinciehuis aan de
Markt in Arnhem een Afrlka-
dag gehouden door het Neder
lands Bijbelgenootschap en de
Nederlandse Zendingsraad. Op
1 mei was het honderd jaar
geleden dat David Livingstone
in het hart van Afrika over
leed en in het kader van het
Afrika-jaar 1973 van genoot
schap en raad zal op die dag
informatie worden gegeven
over „het echte, authentieke
Afrika en de mens daar" in
deze tijd.
9 Het landelijk centrum voor
gereformeerd jeugdwerk orga
niseert op Hemelvaartsdag, 31
mei, een jongerendag in het
gebouw Treslong te Hillegom.
Thema van deze jongerendag
is „samen leven". Over dat
thema zal worden gesproken
door CNV-voorzitter J. Lanser,
ds. Hans Bouma en dr. A. H.
v.d. Heuvel, secre. gen. van de
Hervormde Kerk. Medewer
king verleent het documentair
actueel theater uit Amsterdam.
Er Is een forum onder leiding
van Noortje van Oostveen van
„Hier en Nu".
Iemand heeft eens uitgerekend
dat een kindje een vermogen kost.
Tot het eind van de studie betalen de
ouders soms zo'n slordige honderd
duizend gulden.
Maar als je dat hummeltje in de
wieg ziet liggen, ga je je daar geen
zorgen om maken.
Je hebt gelukkig de drukte en de
spanningen van de geboorte achter de
rug. En die probleempjes van schone
luiers en hongerige huilbuien en
slapeloze nachten zijn op dit moment
véél belangrijker.
Je weet best dat je met een kindje
heel wat extra geldzaken te regelen
krijgt, maar daar heb je al voor
gezorgd.
Bij de Amro Bank. Daarbeb je
een spaarboekje voor de kleine
geopend.
Daar heb je uit en te na advies
ingewonnen over verzekeringen
(studiekosten bijv.) die aan de nieuwe
situatie zijn aangepast.
En daar zullen ze je niet zomaar
met een kluitje in het riet sturen als je
wat extra geld nodig hebt: een lening
helpt op een verantwoorde manier.
Straks komen de rekeningen:
van de box, van de kinderstoel, van een
wasautomaat misschien Die kun je
trouwens ook makkelijk betalen via je
Amro Privérekening. Kun je ook
beschikken over die handige betaal
cheques.
Wees maar blij met zo'n wolk van
een kind.
En maak 't uzelf niet moeilijk
met geldzaken.
Die verzorgt de Amro Bank voor u.
kest woensdag in Diligentia ach- bracht.
tergelqten. Het klankgehalte Het program bracht woensdag
bevestigt dat Van Zon kan i
ken met goede „oud-gedlenden"
van het grote studentenorkest.
Na een paar weken oefenen en
enkele concerten elders heeft de
dirigent de samenspeltechniek
op een heel behoorlijk peil ge-
Diligentia vóór de pauze Mo
zart; daarna muziek van de
20stc eeuw: Satie, Stravinsky tn
Ravel. De twee hoogtepunten
werden o.i. de symfonie concer
tante van Mozart en Ravel's
georkestreerde „Ma Mère
l'oic"-suite.
In de begeleiding van de symfonie
concertante viel op de exacte
manier waarop de studenten be
geleidden en op instigatie van
Joop van Zon vrijwel steeds
ruimte gaven aan de beide so
listen. Van hen produceerde al
tist Cees Dekkers, beroepsmusi
cus en verbonden aan het Fries
Orkest, de mooiste toon, zijn
partner de jonge geschiedenisle
raar Rémy Bnudct die nog twij
felt of hij toch niet aan een mu-
ziekcarrière de voorkeur geven
zal, paste zich uitstekend bij
hem aan en beheerste zijn viool
partij volledig.
Van de trits Satie-Stravlnsky-Ra-
vel vergt de laatste qua orkest-
techniek en fijnzinnigheid het
meeste. Hier bleek wat van Zon
in luttele tijd bereikt heeft. F.r
werd exact in kamermuziekstijl
gespeeld en stilistisch stond de
vertolking beslist op een goed
pell. G. v. L.
Albert
Herring"
in amusante
opvoering
„Albert Herring" is niet ieders
„cup of tea". Dat bleek gister
avond in het Circustheater waar
de Nederlandse Opera voor een
amusante en verzorgde opvoe
ring slechts vierhonderd bezoe
kers kreeg. Ten oprechte, want
het is.een wonder zoals libret
tist Crozier en componist Brit
ten in 1947 een typisch Franse
novelle van De Maupassant wis
ten te transformeren in een
oer-Engelse opera-parodie met
achter sport en ironie ook nog
diepere levenswijsheid. Drama
tisch is de handeling wat anec-
dotisch. en te lang uitgespon
nen. maar de muziek Is in zlin
genre meesterlijk met zijn fijne
toespelingen zowel in de zang
stemmen als In het orkestje van
slechts twaalf man (met enkele
passages op de piano van de di
rigent).
Goed vijf jaar geleden heef! de
studio van de Nederlandse Ope
ra het werk voor kleine theaters
ingestudeerd. Deze ODVoering is
nu met nieuwe, aantrekkelijke
décors van Herman van Etteren
maar in de bekende fraaie kos
tumering voor grotere schouw
burgen aangepast. Regisseur
Jan Bouws zorgde weer voor
een levendige actie en een goe
de aansluiting bij de muziek,
waarbij dirigent Jochem Slot
houwer weer blijk gaf van hier
zo wezenlijk gevoel voor finesse
en detail. De musici uit het or
kestapparaat van de NOS volde
den uitstekend.
Gezongen en gespeeld is er op een
geanimeerde en plastische ma
nier. Van vroeger bekend waren
de sprekende creaties van Ju
dith Pierce (Her Ladyship),
Maria Boender (onderwijzeres),
Meinard Kraak (dominee), Hu
bert Waber (politiecommissaris)
en ook Simon van der Geest (ti
telrol). Nieuw waren een voor
treffelijke mrs. Herring van So
phia van Santé, een kostelijke
gedienstige van Elsa Lloni, een
goede burgemeester van Jan
Blinkhof, een charmante Nancy
van Inge Fröhlich. een stoere,
verliefde slagersknecht von
John Bröcheler en nog een paar
kleinere rollen. Deze opera
staat of valt met vocaal en dra
matisch typeringsvermogen, en
met ensemblekunst en in die op
zichten was de opvoering meer
dan lofwaardig. Het is te hopen
dat daar vanavond bij de enige
herhaling hier ter stede meer
belangstelling voor zal bestaan.
Ks.
heeft de Schevenlngse branding
definitief de rug toegekeerd en
zal niet meer terugkeren met
zijn traditionele zomerzotheid in
het stervende Kurhaus. In
plaats daarvan begint hij op 3
juli in het Amsterdamse Nieuwe
de la Martheater met een gro
tendeels splinternieuwe otve-
mam-show in het Engels.
Tot 11 augustus kunnen buitenlan
ders en vaderlanders, die een
mondje over de grens spreken,
daar terecht bij zijn satirisch
tijdsbeeld „The truth behind
the dikes" (De waarheid achter
onze dijken), waarin Van Vliet
de daverende dingen dezer da
gen in sappig Angelsaksich over
het voetlicht hoopt te werpen.
Hij mikt zelf op een bezettings
graad van 70 procent, wat vol
gens experts mogelijk moet
zijn, want op een doorsnee zo
merdag vertoeven er tiendui
zend Engels-sprekende toeristen
in de Swinging City van onze
moerasdelta.. Een aanvraag om
gemeentelijke garantie voor het
geschatte verlies van 24 mille is
inmiddels gistermiddag door de
Raad van de Kunst afgeweze n.
Het is overigens niet de eerste
keer dat van Vliet op de Engel
se toer gaat. Drie jaar geleden
reproduceerde hij al 'n Engelse
show voor de deelnemers aan
het congres voor transplantatie-
chirurgen in Den Haag van wie
de Zuidafrikaan Barnard een
prominent lid is. „Een overmoe
dige jeugdzonde", bekent hij nu,
„die ik daarna wel zo'n achttien
keer herhaald heb voor allerlei
buitenlanders, variërend van Eu
ropese parlementariërs tot neus-
keel- en oorartsen.
Toen hij enkele maanden geleden
begreep, dat de Kurhaus periode
voorbij was, nam Van Vliet zijn
dunne Engelse draad weer op.
„Dat betekent niet", waarchuwt
hij, „dat ik nu gelijk ambitie
heb om Broadway te bestormen
of het Londense West-End te
veroveren Ik wil alleen de
buitenlanders een prettige
avond bezorgen. Die uitdaging
van de vreemde taal intrigeert
me hevig".
Met zijn Nederlandse show.
„Noord-West" gaat hij in sep
tember weer op tournee. Tot
slot zal deze one-man show door
de VARA als kerstsurprise op
de televisie worden gebracht. In
oktober komt tevens een dubbel
elpee van dezelfde show op de
markt. Daarna begint Van Vliet
te werken aan een nieuwe one-
man show die eind 1974 zijn
Haagse première zal beleven.
Ziedaar de enige waarheid achter
de dijken van de stille Van
Vliet.
Studenten-
kamerorkest
Een zeer goede indruk hebben
Joop van Zon en zijn bijna 40
musici sterk Studenten-kameror-