Is gangmaker beroep
of een bijbaantje?
Nu als leerpakket voor scholieren
SURINAAMSE MINISTER GOOSSEN
GAF ONVOLLEDIGE FEITEN
Opkomst en
ondergang
na-oorlogse
communisten
Kort geding door reglementswijziging
Poloteam
vijfde van
de zes
VUC won
beslissend
duel VFXO
Jan Klok
directeur
De Uithof
Knappe prestatie
van Bulgarije
Begrens
de
groei
Bij kritiek op Nederlandse hulp:
„Spirit of the
red banteng"
DONDERDAG 3 MEI 1973
LEIDSE COURANT
Utrecht De gangmakers Bruno
Walrave uit Loenen aan de
Vecht en Norbert Koch uit
Utrecht voelen zich in hun be
staan bedreigd door een regle
mentswijziging van de Interna
tionale Wielren Unie (Union Cy-
cliste International), waardoor
bij wereldkampioenschappen en
recordpogingen stayers geen ge
bruik meer mogen maken van
de diensten van buitenlandse
gangmakers.
PESCARA Eens te meer heeft
Nt^erüajnd moeiten
het vervangen van de ervaren
krachtetn uit Mtitnchefn niet een-
voudig is. Het verjongde Neder
landse waterpidLoKeam verloor in
de laatste wedstrijd van het
toernooi om de Coppa Hungaria
met 5—1 van Hongarije, dat de
beker won.
Mgezien van de eerste periode,
ttoem Nico Landeweer na samen-
spel met Jan Evert Veer 1—I
maakte, waren de Hongaren su-
peri'eur in> alUe onderdeTem van
het spel.
l/olgens coach Harry Vriend zal
het moe-lijk zijn om in de
maanden die resteren een team
op te bouwen dat met enige
j kans op succes kan deelnemen
I -aan het wereldkampioenschap
in Belgrado. Toch is hij niet
zonder optimisme. „Landeweer
en Keetel'aar hebben goed vol
daan. Met Stroboer en Drenth
erbij, die wegens studie in Pes-
cara ontbraken, zie ik toch wel
mogelijkheden".
(0p de laatste dag speelden verder
'Italië en Joegoslavië gefli'jk: 7
7.
De eindstand:
,1. Hongarije 6 10 33—15
3. Italië 5 7 26—23
I 3. Roemenië 5 6 22—22
Joegoslavië 5 5 26—21
Walrave trok al twee keer de
Duitser Horst Gnas naar het
wereldkampioenschap en Koch
bezorgde viermaal regenboog
truien aan de Belgen Proost en
Verschueren.
In een door beide gangmakers te
gen de UCI en de Koninklijke
Nederlandse Wielren Unie aan
gespannen kort geding bij de
president van de Utrechtse
rechtbank hebben Walrave en
Koch gisteren vernietiging van
de reglementswijziging geëist.
Zij achten ht nieuwe reglement
in strijd met enkele bepalingen
in het EEG-verdrag, die discri
minatie verbieden en vrij ver
keer van arbeidskrachten moge
lijk maken
„Die nationaliteitsbepaling bete-
kent de doodsteek voor de
stayerssport, want de Neder
landse gangmakers vervullen
internationaal een dominerende
functie vanwege hun superieur
vakmanschap", betoogde mr J.
L. Jansen van Raay namens
beide gangmakers, die gesteund
worden door de Vereniging van
Beroepswielrenners. De Duitse
wielerbond aarzelt thans met
het aanbieden van een contract
aan Bruno Walrave, wat de
trainer van de Duitse wieler
ploeg, Gustav Kilian, spijtig
kwam bvestigen. Hij voelt zich
ook bnadeeld door de regle
mentswijziging
De rechtstrekse werking van
het EEG-recht is ln ons land
aanvaard", stelde mr. Jansen
van Raay. Hij verklaarde de re
glementswijziging in strijd met
de EEG-bepalingen, omdat bei
de gangmakers in dienstver
band en in ondergeschiktheid
hun beroep uitoefenen.
Koch geniet zeventig procent
Koch geniet zeventig procent
van zijn inkomsten uit de wie
lersport. Mr. Jansen van Raay
vroeg een voorlopige beslissing
van de rechter om daarna het
bodemgeschil aan de gewone
rechter en vervolgens aan het
Europese hof in Luxemburg ter
beoordeling voor te leggen.
Mr. L. Silance uit Brussel wees
namens de UCI de vordering
(inclusief een dwangsom van
10.000) van de hand, omdat de
UCI geen rechtspersoon is,
spoedeisendheid ontbreekt (de
reglementswijziging kwam eind
1970 reeds tot stand en is op 1
januari jl. van kracht gewor
den) en geen sprake is van een
dienstbetrekking volgens EEG-
recht. „Het is een bijbaantje
voor de gangmakers en ze wor
den als zelfstandigen voor hun
prestatie betaald", meende mr.
Silance.
Als motief voor de reglementswij
ziging voerde hij aan, dat de
UCI de commercie buiten de
wereldkampioenschappen wil
houden en eindelijk eens een
zuiver beeld wil krijgen van de
krachtsverhoudingen per land.
„Het gaat er om eenmaal per
jaar in nationale trui te rijden
en niet in de merktrui. De titel
is belangrijker dan het verdie
nen van geld"
De nationaliteitsbepaling achtte
mr. Silance volkomen aanvaard
baar, want in het nationale
voetbalelftal van Nederland spe
len toch ook geen Belgen of
Fransen mee. We hebben wel
een EEG, maar de nationalitei
ten zijn nog niet afgeschaft", al
dus mr. Silance.
Mr. J. Pruim uit Den Haag zei
namens de KNWU dat gangma
ker geen echt beroep is .Het is
een bijbaantje, want sociale
premies worden niet betaald of
ingehouden. Hij betwistte even
eens de spoedeisendheid „want
door het getreuzel van de gang
makers is deze situatie ont
staan".
De president van de rechtbank,
prof. mr. V. J. A. van Dijk zal
op 11 mei vonnis wijzen.
i Raay tijdens zijn pleidooi voor de gangmakers. V.l.n
i (trainer Duitse wielerploeg), Bruno Walrave.
H. Smot (KNWU), Norbert Koch,
Nederlaagserie
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG - VUC heeft gister
avond de nederlaagserie van
jong FC Den Haag winnend af
gesloten door ln de finale met
30 van het Wateringse VELO
te winnen. Bij de rust had VUC
al een voorsprong van 20.
Velo deed het grootste deel van
de wedstrijd beslist niet voor
VUC onder. Eerder moet ge
zegd worden dat VELO op de
beslissende momenten niet in
staat was doelrijpe kansen in
een voorsprong om te zetten.
VUC deed dat wel. Dick van
der Zwan liet Velo al snel
tegen een achterstand aankij
ken. Nog voor de rust passeerde
Ton de Graeff doelman Zwin-
kels voor de tweede maal. In de
tweede helft voerde Gerritzen
het saldo van VUC nog verder
op en bepaalde daarmee de
eindstand op 30.
Swift heeft
sponsor
ROERMOND - De Roermondse
handbalvereniging Swift heeft
een sponsor. Het is het uitzend
bureau Raad en Daad. Swift
Roermond zal gedurende drie
jaar een bedrag van 25.000 per
jaar ontvangen. De vereniging
zal voortaan onder de naam
Raad en Daad uitkomen.
DEN HAAG - De heer Jan Klok
uit Ede is benoemd tot direc
teur van „De Uithof". Zijn be
noeming gaat op 1 augustus ln.
Op dit moment is de heer Klok
nog werkzaam als personeels
chef bij het Nederlands Insti
tuut voor Zuivelonderzoek te
Ede.
Zijn toekomstige directeurschap
sinds 1941 in de schaatssport
activiteiten die de heer Klok al
sinds 1941 in de schaatsport
heeft ontplooid. In de KNSB
vervulde de heer Klok talrijke
functies. Hij staat bekend als
een uitstekend organisator en
als een man met een moderne
Jan Klok
visie op de schaatssport. In het
afgelopen seizoen trad hij op als
secretarisgeneraal van de ISSL
voor de twee profschaatsevene-
menten op „De Uithof".
SOFIA Bulgarije heeft In de
voorronde van het toernooi om
het wereldkampioenschap giste
ren in Sofia Portugal me) 2—1
verslagen. Het was een wed
strijd in groep zes.
Bij de rust leidden de Bulgaren
door een doelpunt van Denev in
de 39e minuut met 1—0. Een
kwartier in de tweede helft kon
den de 80.000 toeschouwers een
tweede doelpunt van Boner
begroeten. Nene scoorde na 75
minuten tegen.
Door deze uitslag heeft Bulgarije
de leiding in groep zes. In deze
groep moeten nog worden ge
speeld: Noord Ierland—Bulga
rije, Portugal—Bulgarije, Portu
galNoord Ierland, Bulgarije
Cyprus, Noord Ierland—Cyprus.
De stand Is:
Bulgarije 3 3 0 0 6 9—1
Portugal 4 2 1 1 5 7—3
Cyprus 4 1 0 3 2 1—9
Noord Terland 3 0 12 1 1-5
wedstrijd voor groep acht gelijk
gespeeld: 11. Deze stand was
reeds bij de rust bereikt.
Twintigduizend toeschouwers za
gen hoe Ole Bjoernmose in de
16e minuut Denemarken aan de
leiding schoot, maar 21 minuten
later maakte Ladislav Petras
gelijk.
In deze groep, waarin slechts drie 1
landen zijn ingedeeld, moeten JE]
nog worden gespeeld: Tsjechos-
lowakijeDenemarken, Schot- 'jJCi S-) •*- SSffifc
landTsjechoslowakije, Tsje- 4 g Tufifl
choslowak'je—Schotland.
Do stand: Dit doelpunt leverde Denemarken het gelijke spet, 1I, tegen
Sct°i'c"d ow ïoioi 1^1- Tsjechoslowakije op. Doelman Ivo Viktor gepasseerd door een
-seo- 30121 2—7 kopbal van de op de foto onzichtbare Ole Björnmose.
Positie Nantes versterkt
Parijs Nantes heeft gister
avond in de Franse compe
titie zijn positie aanzien
lijk versterkt.
De ploeg won (maandag) met 3
met 48 punten uit 34 wedstrijden,
gevolgd dor Nice en Marseille
met beide 45 punten.
Marseille, ook gisteravond, met
1—1 gelijk speelde tegen Bor
deaux, heeft Nantes de leiding
Keulen - Voor de Duitse beker
won FC Köln de eerste wed
strijd voor de halve finales met
5—0 van Kickers Offenbach
Honger en werkloosheid staan
lijnrecht tegenover grote indus
trieën en steden vol auto's.
(Eveneens een dia).
Zoals het nu gaat zal de wereld
binnenkort volkomen uitgeknepen
zijn (een dia uit het leerpakket).
(Van één onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Het zelf actief laten meedoen aan
meedenken over een beter leefklimaat is de
doelstelling van een nieuw leerpakket van Samson
Leermiddelen BV. Het pakket getiteld „Begrens de
groei", is bestemd voor de hoogste klassen van het
basisonderwijs en geeft via dia's, geluidsbanden en
discussies gelegenheid tot het ontplooien van eigen
activiteiten van de leerlingen voor het creëren of
daarbij helpen van een beter leefklimaat.
„Begrens de groei" is één van de uitspraken van
de Club van Rome, een groep deskundigen, die
zich ernstige zorgen maakt over de wereld van nu
en van mening is dat het leefklimaat, zoals dit nu
bestaat alleen tot grote schade van de mens zo kan
doorgaan.
Het leerpakket, of liever gezegd het actiepakket, is
samengesteld naar aanleiding van de Tentoonstel
ling „Club van Rome", die door veel mensen,
maar volgens de samenstellers van het pakket nog
lang niet door genoeg mensen, is bezocht.
Volgens één van de samenstellers is het juist de
jeugd die het meest bereid zal zijn nieuwe ideeën
te proberen en nieuwe noodzaken te aanvaarden.
Via discussies en het verzamelen van eigen gege
vens wil men de jeugd aansporen tot bet onderne
men van eigen acties het doorgeven van Informatie
over een beter leefklimaat voor leder mens.
Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG De Surinaamse
minister van Openbar» Werken
en Verkeer ir. R. Goossen heeft
onjuiste en onvolledige informa
tie verschaft en ten onrechte
kritiek geuit op het Nederlands
beleid ten aanzien van de ont
wikkelingshulp aan zijn land.
Dit is de mening van politieke
kringen in Den Haag naar aan
leiding van uitlatingen van mi
nister Goossen afgelopen week
einde in Paramaribo dat Neder
land aanvankelijk een wegpro-
ject in het district Commewijne
had goedgekeurd en daarna had
laten weten dat het project on
aanvaardbaar was. De Suri
naamse bewindsman spuide met
betrekking tot dit geval hevige
kritiek op Nederland en de hou
ding van Den Haag.
Volgens minister Goossen was
aanvankelijk voor de weg van
het plaatsje Meerzorg naar Alk
maar 1,2 miljoen Surinaamse
gulden (ongeveer twee miljoen
Nederlandse gulden) uitgetrok
ken. Het werk werd toen in ka
vels aanbesteed, waarbij de in
schrijvers het begrotingsbedrag
benaderden. Toen kreeg men in
Paramaribo te horen dat het
projekt onaanvaardbaar was.
Minister Goossen vestigde er de
aandacht op, dat Nederland het
voorprojekt en het definitieve
projekt had goedgekeurd en ten
slotte liet weten dat het geheel
onaanvaardbaar was. Den Haag
zou zich baseren op een rapport
van de Wereldbank, dat de Suri
naamse autoriteiten niet kennen.
Ingewijden uit kringen van de
Haagse politiek wijzen er op dat
het in de eerste plaats niet ging
om een bedrag van 1,4 miljoen
Surinaamse gulden maar om 3,2
miljoen gulden. Voorts heeft de
Surinaamse bewindsman ver
zwegen dat in februari ook nog
een aanvraag is ingediend in
hetzelfde gebied voor reconditio-
nering van de weg Meerzorg-
Moengo, een project waarvan de
kosten op 3 miljoen Surinaamse
gulden worden geschat. In het
Vijfjarenplan van 1971, is op
berzoek van Suriname, de bepa
ling genomen dat het accent bij
de Nederlandse hulpverlening
moet liggen op direct productie
ve projecten, en niet op aanleg
van wegen etc.' In Haagse krin
gen vraagt men zich dan ook af
wat Suriname nu wil, gezien de
aanvraag voor financiële steun
voor de aanleg van twee kostba
re wegen in één gebied, terwijl
de Surinaamse overheid in het
Vijfjarenplan, juist deze wegen
aanleg naar de achtergrond wil
verschuiven.
Het rapport van de Wereldbank,
dat de Surinaamse autoriteiten
niet zouden kennen, blijkt vorig
jaar in Paramaribo besproken
te zijn met twintig Surinaamse
ambtenaren waaronder twee di-
rekte medewerkers van de Suri
naamse minister Goossen. „De
onbekendheid met het rapport,
heeft Suriname aan zichzelf te
wijten. Als Surinaamse ministers
niet worden geïnformeerd door
hun medewerkers dan is het hun
probleem", aldus politiek ken
baar. Tenslotte blijkt dat de Su
rinaamse minister ook heeft ver
zwegen dat zijn departement,
ondanks herhaald verzoek van
Nederland, geen antwoord heeft
verschaft op de vraag waarom
de gunning werd verleend aan
een combinatie van inschrijvers
die 700.000 Nederlandse gulden
hoger ligt dan die van andere
combinatie die het werk ook
goed zou kunnen uitvoeren.
De uitlatingen van minister
Goossen hebben in kringen van
politiek Den Haag grote geprik
keldheid doen ontstaan, temeer
daar deze uitlatingen niet op
reële feiten zijn gebaseerd en
de kritiek dus in het luchtledige
komt te hangen. Het mooiste
van deze zaak is echter, aldus
een zegsman, dat het project he
lemaal niet is afgekeurd. De
mogelijkheid voor overleg is
opengehouden.
Vijftien jaar heeft de Indonesische communistenleider, Dlpa Nocsnn-
tara Aidit weloverwogen en stap voor stap gewerkt aan een even
tuele overname van de macht in Indonesië. In de vroege ochtendu
ren van 1 oktober 1965 maakte een onberaden mnchtsgreep een
hardhandig einde aan dit streven. De tegenactie van generaal Soe-
harto, de enige, die na de moord op bijna de gehele braintrust van
het Indonesische leger, nog tot commanderen In staut was, onthals
de de Partai Kommoenis Indonesia even bloedig als efficiënt en ont
deed haar van bijna al haar belangrijke lidmaten.
Deze buitengewoon complexe geschiedenis vnn vijftien jaar heeft de
deskundige in Indonesische communistische aangelegenheden, mr.
A. C. A. Dake, nauwkeurig uitgeplozen en vastgelegd in een 479 pa
gina's tellend werk, genaamd: „In the spirit of the red banteng".
De banteng is, zoals bekend, de wilde stier die hier en daar in Indo-
nesië nog rond zwerft.
Het is een curieuze zaak dat een zo weloverwogen cn geslepen tacti
cus als Aidit was, zich met de slecht voorbereide en even slecht uit
gevoerde machtsgreep van 1 oktober 1965 gecompromitteerd heeft;
een vraag die de schrijver dan ook omstandig tracht te beantwoor
den.
Na Moeso's mislukte Madioenopstand (september 1948) bewandelde
Aidit, nadien de belangrijkste PKI-leider, met zijn partij heel ande
re paden. Moeso was een duidelijk verlengstuk van Moskou ge
weest; Aidits streven was om van zijn partij een weldoortimmerde,
nationale organisatie te maken, aangepast aan de Indonesische om
standigheden en iri strategie en opbouw onafhankelijk van leder in
vloed van buitenaf. Hij verleende de PKI een loyaal aureool door
zich op te stellen in de schaduw van president Soekarno.
Soekarno was door zijn levenswijze een lichamelijk wrak geworden en
wellicht ook niet helemaal geestelijk bekwaam meer. Hij was prik
kelbaar, achterdochtig en onberekenbaar geworden en hij ergerde
zich in toenemende mate aan de weerstand van een groepje militai
re topleiders tegen zijn politiek van toenadering tot China, protectie
van de PKI en confrontatie met Maleisië. Hij besloot de legertop te
zuiveren.
De PKI, die zelf geen plannen had voor een directe machtsgreep,
hoorde in de loop van augustus 1965 hoever de voorbereidingen om
de legertop, bloedig of onbloedig, te zuiveren gevorderd waren. Het
dilemma is duidelijk: hier lag voor de PKI een kans om de meest
gevreesde tegenstander, het leger, een slag toe tc brengen en er
praktisch profijt uit te puren. Mogelijk heeft de PKI de kwaliteit
van de actie en de rol van Soekarno daarin overschat; mogelijk
speelde ook Soekarno's lichamelijke toestand - hij werd in die tijd
getroffen door een lichte attaque - een rol.
Het merkwaardige is dat het besluit van de PKI niet ingegeven was
door avonturisme, revisionisme of wat dan ook. maar dat het ge
heel volgens het boekje van Marx was. Alleen, de PKI had het ge
luk niet mee, ondanks het feit dat de uitvoerder van de actie Oen-
toeng heette, dat betekent „geluk".
(Antonie C. A. Dake: ,,In the spirit of the red banteng", uitg. Mou-
ton). T. v. G.
