Wat draagt wien?
T
Laatste aanval
op pokken
VOOR DE VROUW
Vrouwelijkheden
m>'
Je weet het tenslotte niet meer...
DINSDAG 24 APRIL 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Tweedelig zuiver zijden avondrobe met vleermuismouwen en inzetten van guipure kant inplaats
antieke broche completeren het 'portret" van een vrouw in haar boudoir
naden. Parelsnoeren
WENEN Aan de Johannes-
gasse 28 staat Hotel Interconti
nental met aan de voorkant uit
zicht op een gekanaliseerde zij
arm van de Donau. In april
bloeien er bossen helgele for-
sythsia stoeierig langs de linker
oever. Tussen de pril uitbotten
de bomen klinken elke dag van
16.<00—21.00 uur in een concert-
tuin walsen van Strausz en er
wordt met overgave gedanst. In
Wenen leeft de handkus nog en
in paleizen en gebouwen, cultu
rele erfstukken van de historie,
waart nog steeds het gefluister
rond van in crinolines gehulde
vrouwen, die hun geheimen al
leen prijsgaven achter hun
waaier.
De monumentale bouwwerken in
<de stad staan overdag vaalgeel
of schlprose van kleur te pra
len in de zon, maar 's avonds
\maken ze in de schaarse ver
luchting een schimmige indruk.
jEnkele staan mar in flood
light. Standbeelden, verstarder
dan in steden als Bologna of
Florence, waar de kunst op
praat staat, tekenen zich op de
beter verlichte plaatsen scherp
laf tegen een nachtelijke hemel,
niet verscheurd door neonrecla
mes, die hun slogans naar de
Isterren slingeren.
'Wenen is een arme stad sinds
j/iet Oostenrijkse Hof is verstild,
ihet Weener congres danste op
de politieke puinhopen van Eu
ropa en soldatenlaarzen in de
Tweede Wereldoorlog door de
Mariahilfestrasze daverden.
Economische motieven kunnen
In Wenen eenvoudig niet preva
leren boven historische waarden,
iEr is geen geld om het signale
ment van de stad te verzieken
jdoor torenflats (er is ook geen
woningnood, dus het hoeft niet);
pet patina van vroeger eeuwen
wordt niet afgekraakt. Maar de
oude glorie houdt stand als een
(vedette,, die ondanks het uitrus
ten van de tijd blijft betoveren,
omdat het bekoren haar onder
pe huis zit.
in Wenen „gaat men nog uit".
De Weense blijft haar loden Tracht trouw. De heersende mode
verandert kleine détails.
In de lounge van de grote hotels
staan in gala gestoken gasten te
wachten op een taxi (door de
stad rijden er ca. 3000 en elke
chauffeur weet wel een huis aan
te wijzen waar eens een be
roemde componist of dichter
woonde), die hen naar de Staats-
opera brengt of naar het Burg
theater, waar het beste toneel
spel ter wereld wordt gebracht.
De mode in Wenen is springle
vend, maar niet als vroeger
toonaangevend. Aan één facet
blijkt ze trouw gebleven: de
De Dirndl-stijl, geïnspireerd op
uit de volksaard en het loden
pakje met bijbehorend hoedje
met de gemsenstaart, waarvan
de Wiencrin geen afscheid kan
nemen (loden is trouwens mo
menteel overal gewild en wordt
dan ook behoorlijk uitgevoerd).
De Dirndl-stijl, geïnspireerd op
de klederdracht uit de dorpen
met het ruime rokje, schortje,
strak lijfje en kanten blouse
douwt door de jaren heen door,
maar neemt ongemerkt kleine
détails over van de algemene
modetrend. Soepel past de dracht
zich aan bij 't heersende mode
beeld: lange mouwen of korte
mouwen, knielange rokjes, midi,
maxi. Dessins en kleuren wisse
len mee. Nu zien we de nopjes-
jurk met streepjesschortje en
blousemouwen als ballons.
De .Tracht" is uniek, geen land
blijft haar traditie zo in ere hou
den als Oostenrijk. Nederland
■ent haar trotse Zeeuwse met
i aar kap, de Friezin uit de sta
ge boerderij in haar nationac'
ostuum dat zij tot voor kort
eef dragen. De laatste jaren
'chter laat de Friese adel het
jjstuum in de kast hangen als
pronkjuweel uit vervlogen jaren.
Maar in Oostenrijk gaat Frau
Grafin naar de opera in veredel
de Tracht, in brocaat met kant
of in zwart fluweel, dat stijf
staat van het goudborduursel, de
onovertroffen waardigheid van
de Dirnl-gala. Niet voor niets
koos onlangs de bruid van een
Krupp, een der rijkste mannen
ter wereld, het witte bruidstoilet
met kroontje in Dirndl-stijl.
Een modeweek met galashow in
de Grote Feestzaal van de Hof-
burg", eens winterresidentie van
de Habsburgers, waar buiten
landse gasten werden ontvan
gen, toonde, evenals de confec-
tiebeurs in het Messepalast met
modellen uit acht landen, dat de
Weense „trickerei" nog niet
dood is en men over de hele li
nie gokt op het verleden. De
klassieke mode uit de twintiger
jaren zal volgens dit voorproefje
van de komende herfst- en win
tercollecties, blijven. De malle
heldinnen uit Charley Chaplin's
stomme films in korte tennis-
jurkjes met laag aangezette
dlooirok en dwarsbiezen, de pot
hoed diep in de ogen gedrukt
komen terug (al zie ik er de
spijkerbroeken-meisjes nog niet
in lopen). Ook de pluche jas met
swingende klokrok zien we weer
Driedelig i
•nble: kimonojack, broek en pothoed.
Originele liroler "Borten" van de Halier Texh'elwerke voor do
Dirndl-jurkjes in alle breedtes en soorten.
en de grote voskragen opgetrok
ken tot de oren op klokkend /as
je of oranje nappa pakje. Maar
hoe dan ook: de Weense mode
gaat erin; sinds 1971 is de uit
voer naar Nederlnd met 69%
gestegen. Voor de avond veel
geglim uit Gloria Swanson's tijd.
Goud- en zilver lamé. door
schoten met Lurex schichten;
blouses van glanzend velours
met grote kragen op zuiver zij
den broek. En helemaal 1900:
crêpe de chine gewaden die wui
vend om de benen spoelen en
zijn afgewerkt met repen guipu
rekant, herleving van Constance
van der Welcke uit Couperus'
Kleine Zielen".
De Weense vrouw in haar stad
vol nostalgie is goed af met een
mode, die teruggrijpt op vroeger
jaren. Sterker: ze is haar op het
lijf geschreven.
Tiny Francis
Zilver houdt zichzelf schoon met een krijtdoek. Doodge
woon een papje maken van een paar eetlepels krijt (dro
gist) met water en hierin een stofdoek een hele nacht laten
weken. Drogen en gebruiken om het zilver mee op te poet
sen.
Vrouwen die ijverig zijn en van weven houden kunnen te
genwoordig tafelweefstoelen krijgen, waarop gobelin kan
worden geweven- 25 cm. weefbrcedte, juiste maten: 32 cm
breed, 46 cm diep en 17 cm hoog. Voor ouderen om met
kleuren te experimenteren met kinderen zonder veel garen-
verlies. Bij de Rietveld Academie (50.60.80) worden ook
tafelweeftoestellen gebruikt (eenschachts) voor het smyr-
naknopen. Fijn voor hobbyisten en zelfweefsters. Prijzen
resp. 42—52 en 120130.
-r=T] [bzzL-
Tirolei
dan is de mode lang, dan halflang, dan kort
en wat zijn de modekleuren eigenlijk,
geel, bruin, paars of oranjeEn i oor hoe lang dan well
Alles lijkt onzeker.
Zoek het bij Vinke die het wèl weet.
Daar vindt u soepel vallende regenmantels.
Vinke weet het, die mantels hebben i\ct iets meer dan e
gewone regenjas.
Vinke mode voor langer dan vandaag.
MEDISCHE RUBRIEK
Naar aanleiding van een dode
lijk geval van pokken in En
geland besteden wij nu aan
dacht aan deze oude plaag van
het mensdom. Pokken is een
infectie-ziekte die gepaard
gaat met koorts en huiduitslag.
Deze huiduitslag neemt achter
eenvolgens de vorm aan van
papels, blaasjes en puistjes die
uiteindelijk, indien de patiënt
het overleeft, genezen met lit
tekenenvorming. De huidletsels
komen vooral voor op het aan
gezicht, de voorarmen, de han
den, de benen en meer op de
rug dan dan de buikzijde.
Reeds in 570 na Christus ge
bruikte een zekere bisschop
Marius de term „Variola", een
benaming die nog steeds inter
nationaal gebezigd wordt. Se
dert onheuglijke tijden heeft de
ziekte meegeholpen om de we
reldbevolking te decimeren. De
laatste grote epidemie in Euro
pa deed zich voor in het jaar
1614.
De laatste fase van een cam
pagne ter volledige uitroeiing
van de pokken is begin 1973
begonnen op initiatief van de
Wereld Gezondheidsorganisa
tie. Het doel: Het aantal geval
len van pokken te reduceren
tot nul om het mensdom aldus
te verlossen van een eeuwenou
de plaag. Deze veldtocht begon
reeds in het jaar 1967 toen de
pokken nog heersten in 42 lan
den waar ze 2,5 miljoen slacht
offers maakten. In minder dan
zes jaar is het aantal besmette
landen teruggelopen tot zestien
en het aantal ziekte-gevallen
tot tweehonderdduizend.
Niettpmin zijn de optimistische
voorspellingen dat de ziekte
vóór 1973 van de aardbol ver
dwenen zou zijn. niet uitgeko
men. Vandaar deze nieuwe en
hopelijk laatste frontale aanval
tegen de burcht van de pok
ken. Deze burcht is vooral ge
legen in de landen India, Pa
kistan, Ethiopië en Soedan.
Eén van de eerste problemen
van de strijd is voldoende vac
cin te kunnen opslaan dat
beantwoordt aan de strenge
normen van de Wereld Gezond
heidsorganisatie. Momenteel
wordt de grootste hoeveelheid
gefabriceerd in de besmette
landen zelf. De rest wordt aan
gevuld door giften van een
twintig landen waaronder de
Verenigde Staten van Amerika
en Rusland het lccuwcdeel voor
hun rekening nemen.
Naar aanleiding van de drasti
sche afname van de ziekte
hebben het Verenigd Konink
rijk Engeland en de Verenigde
Staten van Amerika besloten
de vaccinatie tegen de pokken
niet meer verplichtend te stel
len. Ze zijn van mening dat er
nog weinig gevaar voor import
bestaat en dat een even
tuele epidemie gemakkelijk on
der kontrole te krijgen is. De
vaccinaties blijven verplich
tend voor alle personen die
zich naar verdachte landen be
geven, alsmede voor het perso
neel van de Gezondheidsdienst
dat blootgesteld is aan even
tuele besmetting. Hiermede
ziet het er wel naar uit dat de
verplichte pokkenvaccinatie
tussen de derde en de twaalfde
levensmaand op losse schroe
ven komt te staan. Over dat
zelfde vraagstuk werd en
wordt er in medische kringen
flink gediscussieerd.
Veel geneesheren vinden de
verplichte vaccinatie achter
haald, vooral na de triomfante
lijke verklaringen van de
Wereld Gezondheidsorganisatie.
Alvorens hierover een stand
punt in te nemen moet men
weten dat de pokken vaccina
tie sedert bijna twee eeuwen
de enige doeltreffende methode
gebleken is om de uitbreiding
te voorkomen. Verder moeten
we niet vergeten dat de pok
en dat er niet zelden pokken-
gevnllcn in Europa ing'-vn^-d
worden. Dit risiko neemt zelfs
nog toe door het steeds talrij
ker wordende internatlona e
verkeer, vooral de snelle iucht-
Van januari 1961 tot september
1970 werden in Europa 28 ge
vallen geïmporteerd dio uan-
leiding guven tot 391 secundai
re gevallen waarvan 161 opge
lopen worden in ziekenhuizen
of door medisch personeel. Ze
ker heeft het strenge Europese
toezicht een grote rol gespeeld
om de pokkenaanval tot een
minimum te beperken.
Pokken hebben namelijk een
geniepige maar sterke besmet
telijkheid waarvoor geen enke
le doeltreffende behandeling
bestaat. Het gevaar voor een
cnccfalitis postvaccinal,
d.w.z. het optreden van hersen
ontsteking na vaccinatie, is
wel het grootste argument dut
door de tegenstanders van de
inenting aangevoerd wordt.
Wel is het zo dat de sterfgeval
len die aan encefalitis postvac-
cinntie toegeschreven worden
zelden of nooit aanleiding ge
ven tot een autopsie (lijk
schouw). Deze zou evenwel
noodzakelijk zijn om tot een
wetenschappelijke zekerheid te
komen van het juiste aantal.
Immers, alle aandoeningen die
binnen de drie weken voorko
men en die gepaard gaan met
zenuw-svmptomen worden ge
makkelijk aan de voorafgaan'
d- vaccinatie toegeschreven.
Het besluit Is dan ook dat het
voor vele landen nog te vroeg
is om zoals Engeland en Ame
rika. de verlichte vaccinatie al
te srhaffen. Deze houding kan
altijd herzien worden indien na
'en aantal jaren zou blijken
dat de Wereld Gezondheidsor
ganisatie haar objekticf
,,7.cno" volledig bereikt heeft.
Intussen is voorzichtigheid de
en de -ecente pokken gevallen
hHft-i
jidelll
landen begeven Dit geldt nie
ai'ren voor pokken maar even
zeer voor andere uundoeningot
zoals gele koorts, tyfus, tetu
nus en cholera.
DR ICKX
